ទឹកធ្លាក់ថ្មក្រាល
រមណីយដ្ឋានថ្មក្រាល ជារមណីយដ្ឋានស្ថិតក្នុងខេត្តកំពង់ឆ្នាំងដែលបានទាក់ទាញទេសចរជាច្រើន។ ទោះបី ជាតំបន់ទេសចរណ៍មួយនេះមិនទាន់មានការអភិវឌ្ឍន៍ខ្លាំងក្លា ហើយមានផ្លូវលំបាកក៏ដោយ ប៉ុន្តែវាជាតំបន់មួយនេះជាប់នឹងជើងភ្នំឱរ៉ាល់ ដែលជាប្រភពទឹក។
វត្តច្រណូក
វត្តច្រណូកជាទីតាំងដែលមានសំណល់ប្រវត្តិសាស្ត្រសម្រាប់អ្នកស្រាវជ្រាវ ដោយមានរក្សាទុកសិលាចារឹកមួយផ្ទាំងយកមកពីទួលបល្ល័ង្ក ដែលនៅជិតទីនោះ។ សិលាចារឹកចុះលេខ
ប្រាសាទស្លុតី, ប្រាសាទថ្នមប្ដី
ប្រាសាទស្លុតី ឬប្រាសាទថ្នមប្តីកសាងឡើងនៅចន្លោះសតវត្សរ៍ទី៧ និងទី៨តាមរចនាបថកំពង់ព្រះ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គបីនៅទន្ទឹមគ្នាធ្វើពីឥដ្ឋក្រហមមានទំហំប្រហាក់ប្រហែលគ្នា៥គុណ៥ម៉ែត្រកម្ពស់ប្រមាណ៧ម៉ែត្រសង់ឡើងបែរមុខទៅទិសខាងកើតតែបច្ចុប្បន្ននៅសល់តែប្រាង្គពីរប៉ុណ្ណោះដោយមូលហេតុប្រាង្គមួយទៀតត្រូវខូចខាតក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម...
ទំនប់ស្ទឹងគង្គា
ទំនប់ទឹកស្ទឹងគង្គាជាកន្លែងមុជទឹកកម្សាន្តមួយ ដែលនៅក្នុងខែវស្សាមានទឹកហូរធ្លាក់តាមទ្វារទំនប់យ៉ាងត្របាញ់គួរជាទីគយគន់ និងរៀងរាល់ថ្ងៃរសៀលគេតែងឃើញភ្ញៀវទេសចរណ៍ក្នុងខេត្តនាំគ្នាមកមុជទឹកលេងកម្សាន្តយ៉ាងសប្បាយរីករាយដែលងាយស្រួលក្នុងការធ្វើដំណើរទៅមកមិនសូវចំណាយថវិកាច្រើន។ នៅខាងក្រោមទ្វារទឹកស្ទឺងគង្គា ភាគច្រើនគឺមាន...
ចេតិយបាដេស
មជ្ឈដ្ឋានអ្នកសិក្សាទាំងឡាយប្រាកដជា នៅចាំបាននូវដំណើរនៃរឿងអក្សរសិល្បប្រវត្តិសាស្ត្រ តាមរយៈរឿង«ភូមិតិរច្ឆាន» ដែលនិពន្ធដោយ អ្នកនិពន្ធ ឌឹក គាម និង ឌឿក អំ ដើម្បីរំឭកព្រឹតិ្តការណ៍ដែលបានកើតមានឡើងនៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំងក្នុង ខែមេសា ឆ្នាំ១៩២៥។ នាពេលនោះ ក្រុមអ្នកភូមិក្រីក្របានខឹងសម្បានឹងជនជាតិបារាំងម្នាក់ឈ្មោះ បាដេ...
ភូមិស្មូនឆ្នាំងអណ្ដូងឫស្សី
សហគមន៍ទេសចរណ៍អណ្តូងឫស្សីទទួលបានចំណូលពីការលក់ផលិតផលទេសចរណ៍ និងការផ្ដល់សេវាកម្មផ្សេងៗទៀត។ ទីនេះជាតំបន់ដែលប្រជាពលរដ្ឋមានមុខរបរប្រពៃណីតាំងពីបរមបុរាណមកផ្នែកស្មូនឆ្នាំងដែលវត្ថុធាតុដើមគឺដីឥដ្ឋនៃភ្នំក្រាំងមាសជាប់ភូមិនោះហើយ។ ក្រៅពីរបរខាងលើក៏មានរបរបន្ទាប់បន្សំដទៃទៀត ដូចជាឡើងត្នោត តម្បាញជាដើម។ ទេសចរបរទេសច្រើនទ...
ប្រាសាទភ្នំព្រះធាតុ
ប្រាសាទប្រភេទដូចគ្នានេះ គេច្រើនសង់គ្របពីលើលិង្គ ប៉ុន្តែប្រាសាទនេះ សង់កល់ពីក្រោមលិង្គដែលជាថ្មធម្មជាតិដុះនៅកំពូលភ្នំ និងទទួលបានការគោរពបូជាពីអ្នកស្រុក។ ប្រាសាទសង់ពីក្រោមថ្មដ៏ធំ មានកម្ពស់ដល់ទៅ ៣៥ម. ជាលិង្គស្វ័យម្ភូនោះ។ ភ្នំធាតុមានកម្ពស់ប្រមាណ ៧៥ម. ធៀបនឹងជើងភ្នំ ស្ថិតក្នុងទីវត្តមានប្រាសាទបុរាណមួយ មានទំហំ...
ទឹកធ្លាក់នទីគិរីវ័ន
ទឹកធ្លាក់នេះ បានប្រែក្លាយវត្តនទីគិរីវ័ន នៅដាច់ស្រយាលពីទីរួមខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ទៅជារមណីដ្ឋាននៅរដូវបុណ្យទានជាពិសេសនារដូវភ្ជុំ។ វត្តនទីគិរីវ័ន ហៅវត្តទឹកធ្លាក់ ជាទីអារាមមួយដែលមិនសូវមានអ្នកស្គាល់ពីមុនមក។ ប៉ុន្តែប៉ុន្មាន ឆ្នាំចុងក្រោយ ទីអារាមនេះ មានពុទ្ធបរិស័ទជិតឆ្ងាយទៅលេងជាច្រើន ពិសេសនៅរដូវបុណ្យទានម្តងៗ។ ក...
ប្រាសាទព្រះស្រី, ប្រាសាទស្រី
ប្រាសាទនេះសង់លើទីទួលមួយក្បែរជម្រាលនៃភ្នំទូកមាស កសាងឡើងនៅចន្លោះសតវត្សរ៍ទី៨ តាមរចនាបថកំពង់ព្រះ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គបីបែរមុខទៅទិសខាងកើត នៅទន្ទឹមគ្នាធ្វើពីឥដ្ឋក្រហមមានទំហំប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ៩ x ៩ម. កម្ពស់ប្រមាណ៧ម. តែបច្ចុប្បន្ននៅសល់តែប្រាង្គ១ប៉ុណ្ណោះ រីឯពីរទៀតត្រូវបានដួលរលំបាត់ទៅហើយ គ្រាន់តែបានបន្សល់នៅគ...
ទឹកជ្រោះអូរដាសិលាទូកមាស
តំបន់ទេសចរណ៍ទឹកធ្លាក់ពីលើភ្នំដា ជាតំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិដែលអ្នកស្រុកនិងប្រជាពលរដ្ឋជិតឆ្ងាយតែមកមុជទឹកកម្សាន្តយ៉ាងសប្បាយរីករាយនៅក្នុងខែវស្សាពិសេសក្នុងរដូវបុណ្យកាន់បិណ្ឌភ្ជុំ។ តំបន់នេះមានគណៈកម្មការគ្រប់គ្រងតាំងពីឆ្នាំ២០០៥ ហើយមានទឹកធ្លាក់អាចមកលេងកម្សាន្តបានតែក្នុងខែវស្សាមានភ្លៀងធ្លាក់មកច្រើនគឺមានប្រមាណជាង...
ភ្នំក្រាំងមាស
ភ្នំក្រាំងមាស ឬភ្នំក្រាំងដីមាស ដែលមានវត្តធម្មវ័នសង់នៅលើនោះ មានកម្ពស់ប្រមាណ ២៥០ម. ហើយក៏ជារមណីដ្ឋាន ធម្មជាតិដែលមានដើមឈើធំៗ ផ្តល់ម្លប់ យ៉ាងត្រជាក់និងខ្យល់អាកាសត្រជាក់ល្អ។ ពីលើភ្នំនេះគេអាចមើលឃើញទេសភាពជុំវិញក្រុងកំពង់ឆ្នាំងផងដែរ ទើបទីនេះក្លាយជាកន្លែង ប្រមូលផ្តុំភ្ងៀវទេសចរក្នុងស្រុក ជាពិសេសពេលបុណ្យចូលឆ្នា...
ស្តូបវត្តស្រែតាជ័យ, ស្តូបវត្តបុទ្ធារាម
នៅក្នុងភូមិស្រែតាជ័យ មន្ទីរបូជនីយដ្ឋានតម្កល់អដ្ឋិធាតុជនរងគ្រោះសម័យខ្មែរក្រហមមួយ បានត្រូវបង្កើតឡើងនៅក្បែរណ្ដៅសាកសពជាច្រើនក្នុងទីតាំងសម្លាប់នៅបន្ទាយចាស់។ អដ្ឋិធាតុដែលយកមកពីរណ្ដៅសាកសពបន្ទាយចាស់ ពីមន្ទីរសន្ដិសុខសុវណេ្ណ និងពីខាងមុខសាលាស្រុកទឹកផុស ត្រូវយកមកដាក់តម្កល់នៅក្នុងបូជនីយដ្ឋាននេះទាំងអស់។
កំពែងឫស្សីក្រុងលង្វែក
វត្តត្រឡែងកែង ស្ថិតនៅចំកណ្ដាលអតីតរាជធានីលង្វែកដែលត្រូវបានកសាងឡើងនៅ ស.វ. ទី ១៦។ នាមនេះ គឺជានាមតាំងពីការករកើតវត្តនេះដំបូងមកម្ល៉េះ ដោយសារតែនៅក្នុងព្រះវិហារមានតម្កល់ព្រះពុទ្ធបដិមា ៤ អង្គឈរទល់ខ្នងគ្នា បែរព្រះភក្ត្រទៅទិសធំៗ ទាំង ៤។ បច្ចុប្បន្ន គេឃើញមានព្រះត្រឡែងកែងថ្មីដែលមានទំហំតូចជាងមុន និងសំណល់ព្រះបាទា...
ភ្នំតារាជ
ភ្នំតារាជឬភ្នំតូច ជាទីដែលនាំឲ្យយើងឃើញនូវស្ថាបត្យកម្មក្នុងរបបខ្មែរក្រហម និងការរងទុក្ខវេទនាខ្លោចផ្សារបស់អ្នកទោសសម័យនោះ។ តំបន់ទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្រ្តនេះ ជាកន្លែងដែលពួកខ្មែរក្រហមបានកេណ្ឌកម្លាំងអ្នកដែលបានទទួលខ្លួនថាជាបញ្ញាវ័ន្ត ដែលកំណត់ជាអ្នកទោសក្នុងសម័យប៉ុលពត ឲ្យមកដាប់ថ្មភ្នំ យកទៅក្រាលជាវាលយន្តហោះដោយប្រើ...
ស្តូបវត្តសមេ្ដចមុនី, ស្តូបវត្តសមេ្ដចតុ
បរិវេណជុំវិញវត្តសមេ្ដចមុនី គឺជាអតីតទីតាំងសម្លាប់មនុស្សរបស់ខ្មែរក្រហម។ ទីតាំងទាំងនោះគឺព្រៃគោកល្វា ព្រៃគោកជ្ររត់ ភូមិត្នោតជោ (ភូមិចាស់) ព្រៃពោធិតាវ៉ា ព្រៃពោធិចារ្យ ព្រៃពោធិតាមឿន ព្រៃពោធិតាកុយ និងព្រៃតាន័យ ហៅព្រៃខ្មោច។ ចំណែកក្នុងបរិវេណវត្តគឺជាមន្ទីរសន្ដិសុខ។ ក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩ រណ្ដៅខ្លះត្រូវបានគាស់ ហើយអដ្ឋ...
ទំនប់ម្ភៃឧសភា
មួយរយៈចុងក្រោយនេះ ទំនប់ទឹក ២០ ឧសភា បានក្លាយជាកន្លែង ទេសចរណ៍មកលេងកម្សាន្ត នៅរៀងរាល់ថ្ងៃចុងសប្តាហ៍។ ទំនប់ទឹក ២០ ឧសភា នេះ បានកសាងឡើងនៅ ក្នុងរបប ប៉ុល ពត អំឡុងឆ្នាំ១៩៧៧-១៩៧៨ ដោយមានសំណង់ទ្វារទឹកធំៗ ៣ កន្លែង និងសំណង់ទ្វារទឹកតូចៗចំនួន ៥ កន្លែងទៀត នៅលើខ្នងទំនប់បណ្ដោយប្រមាណ២ ពាន់ម៉ែត្រ។ ទំនប់ទឹកនេះ បានស្តុកទឹ...
ភ្នំនាងកង្រី
ទីតាំងស្ថិតនៅលើកំពូលភ្នំដែលផ្គុំរូបនាងកង្រីផ្នែកក្បាល ដែលគេមើលឃើញពីចម្ងាយ។ ភ្នំមានកម្ពស់៣០០ ម. ដែលពីខាងលើនោះគេអាចមើលឃើញទិដ្ឋភាពនានានៅជុំវិញយ៉ាងច្បាស់ ព្រោះវាជាភ្នំខ្ពស់ជាងគេ។ ទេសចរត្រូវតស៊ូខ្លាំងក្លាដើម្បីជម្នះទៅដល់ទីតាំង។
ស្តូបវត្តចំប៉ី
មន្ទីរបូជនីយដ្ឋានវត្តចំប៉ី មានតម្កល់អដ្ឋិធាតុជនរងគ្រោះក្នុងរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ដែលប្រជាជនប្រមូលមកពីរណ្ដៅសាកសពនៅទួលតាកន និងវាលថ្កូវ។ អដ្ឋិធាតុមួយខ្លះត្រូវប្រជាជននាំយកមកពីទីតាំងសម្លាប់វត្តចំប៉ា និងកន្លែងផេ្សងទៀត មកដាក់នៅក្នុងមន្ទីរបូជនីយដ្ឋានវត្តចំប៉ី។ មកដល់ពេលនេះ អដ្ឋិធាតុមួយចំនួនបានបាត់បង់។ ឯចំនួនដែលន...
គ្រឹះប្រាសាទតូច
នៅចម្ងាយប្រមាណ ១៥០ម. មានសំណង់ស្ថាបត្យកម្មធ្វើពីឥដ្ឋមួយទៀត ដែលនៅសល់តែគ្រឹះប្រាសាទ មានរាង៤ជ្រុងស្មើ ទំហំ ៤ x ៤ ម. កម្ពស់ ០.៥ ម. បែរមុខទៅលិច។ នៅជុំវិញនោះ គេឃើញសំណល់បុរាណមួយចំនួន ដូចជា ស៊ុមទ្វារ, ចម្លាក់តោ និង ថ្មកាំជណ្តើរ, បំណែកទម្រសិវលិង្គ ព្រមទាំងសិលាចារឹក២ផ្ទាំង សម័យឦសានវរ្ម័នទី១។
ប្រាសាទសខ្ល, ប្រាសាទប្រុស
ប្រាសាទប្រុសឬប្រាសាទសក្ល មានទីតាំងស្ថិត នៅកណ្តាលវាលស្រែ តាមផ្លូវពីកំពង់លែងទៅកំពង់ធំ។ ប្រាសាទនេះត្រូវបានគេសាងសង់បន្ថែមនូវជណ្តើរឡើងនិងកំពូលប្រាង្គដែលសាងពីស៊ីម៉ង់។ ប្រាសាទនេះមានទំហំ ៨ x ៧ ម. ខាងក្នុងមានទំហំ ៦ x ៥ ម. មានទ្វារបញ្ឆោត ៣។ បើមើលតាមរចនាបថក្នុងការសាងសង់ ប្រាសាទប្រុសប្រហែលត្រូវបានសាងសង់ដំណាលគ្ន...
ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង
ក្នុងនាមជាខេត្តល្បីខាងផលិតក្អមឆ្នាំងនិងគ្រឿងប្រើប្រាស់មានគុណភាពល្អធ្វើអំពីដី ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង អាចមានប្រវត្តិឈ្មោះជាប់ទាក់ទងនឹងមូលហេតុខាងលើ។ ក្រៅពីលក្ខណៈពិសេសនេះ ខេត្តនៅមានសំណល់ បុរាណវត្ថុដ៏ច្រើននៅតំបន់កំពង់លែងជាអាណាខេត្តពីដើម។ ដោយខេត្តនៅជាប់ជួរភ្នំក្រវាញ សក្ដានុពល ទេសចរណ៍ក៏មានច្រើនកន្លែងដែលធ្វើឱ្យខេ...