ព្រះសក្យមុនីចេតិយ
ខ្លោងទ្វារព្រះសក្យមុនីចេតិយ ដែលស្ថិតនៅតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ៥ អមដោយទង់ជាតិនិងព្រះពុទ្ធសាសនា បាននាំផ្លូវភ្ញៀវទេសចរចូលទៅកាន់រមណីយដ្ឋានជាច្រើននៃភ្នំព្រះរាជទ្រព្យ។ ព្រះសក្យមុនីចេតិយបានសាងសង់ ឡើងយ៉ាងប្រណិតស្ថិតនៅលើកំពូល ភ្នំខ្ពស់ជាងគេនៅផ្នែកខាងជើង មានកំពស់៤០ម៉ែត្រ បានបញ្ចុះបឋម សិលា ឆ្នាំ១៩៩៦ ហើយកសាងរួចរាល...
ប្រាសាទសវនាការ
ព្រះវិហារសវនាការ ជាអតីតបូជនីយដ្ឋានក្នុងកំពែងក្រុងលង្វែក។ ប្រាសាទនៅទីនេះ ភាគច្រើនត្រូវបានគេចាត់ទុកជាព្រះវិហារ ដែលសាងនៅលើខឿនថ្មបាយក្រៀមចាស់ជាសំណង់អំពីសម័យដើម។
ព្រះវិហារវត្តកំពង់ត្រឡាចលើ, ព្រះវិហារវត្តពោធិរុក្ខារាម
ក្នុងវត្តនេះ មានព្រះវិហារដ៏ចំណាស់មួយមានរូបគំនូរលើជញ្ជាំង មានលក្ខណៈដូចគ្នានឹងគំនូរនៃថែវព្រះវិហារព្រះកែវមរកត។ រូបគំនូរទាំងនោះត្រូវបានរលុបខ្លះៗដោយដំបូលទ្រុឌទ្រោម ជាពិសេសសំណង់សាលាឆាន់ ដែលជាសំណង់ដែលធ្វើពីប្រដឺសឫស្សីបៀកកំបោរពីលើនោះ បានរបេះធ្លាក់ បាក់បែកជាបន្តបន្ទាប់។ វិហារនេះសព្វថ្ងៃ ត្រូវបានអភិរក្សដោយអង្...
មន្ទីរវប្បធម៌ខេត្តឧត្តរមានជ័យ
ថ្វីបើទីនេះមិនទាន់បានបើកដំណើរការទទួលភ្ញៀវជាសារមន្ទីរអចិន្ត្រៃយ៍ក្ដី ប៉ុន្តែសមុច្ច័យនេះមានវត្ថុបុរាណជាច្រើនយ៉ាងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ដូចជា រូបចម្លាក់ ផ្ដែរ បល្ល័ង្ក បំណែកសសរពេជ្រជាដើម។ ជាពិសេសនៅទីនេះ មានការប្រមូលផ្ដុំសិលាចារឹកជាច្រើនផ្ទាំង។ វត្ថុសិល្បៈទាំងនេះទទួលបានមកពីការគាស់កកាយឃើញរបស់អ្នកស្រុក ទីប្រាសា...
ប្រាសាទពុទ្ធមាតា, ប្រាសាទសសរមួយរយម្ភៃ
ព្រះវិហារសសរ ១២០ នេះជាព្រះវិហារហ្លួង ដែលពីមុនកសាងឡើងដោយយកដើមឫស្សីធំៗសរុប ១២០ ដើម ធ្វើជាសសរ ដើម្បីតំណាងចំនួនអារាមសរុបនៅទូទាំងព្រះនគរនាសម័យលង្វែក ។ សព្វថ្ងៃនេះគេបានសង់វិហារថ្មីដោយរក្សារចនាបថដើម គឺលាបពណ៌ដូចជាដើមឫស្សីលើសសរថ្មី។ សំណង់នេះប្រហែលជាសង់ត្រួតលើសំណង់ចាស់ពីមុនមក។ ព្រះវិហារនេះមានឈ្មោះផ្សេងហៅថា ប្...
វត្តស្លាកែត
វត្តពោរពេញដោយសំណង់សម័យអាណានិគមបារាំង ដែលមានអាយុកាលលើសមួយសតវត្ស ហើយរក្សាបាននូវទម្រង់ដើម ប្រកបដោយរចនាបថស្រស់ស្អាត ទាំងព្រះវិហារ ទាំងកុដិ។ វត្តស្ថិតនៅមិនឆ្ងាយពីរាជធានីហើយផ្លូវធ្វើដំណើរក៏ងាយស្រួល។
វិមានឯករាជ្យ
វិមានឯករាជ្យត្រូវបានកសាងនៅឆ្នាំ១៩៥៨ ក្នុងរាជ្យ ព្រះបាទនរោត្តម សុរាម្រិត (១៩៥៥-១៩៦០) ជានិមិត្តរូបបញ្ជាក់ថាកម្ពុជាបានទទួលឯករាជ្យពីបារាំងនៅឆ្នាំ១៩៥៣ ចេញពីការគ្រប់គ្រងរបស់បរទេស និងជាស្តូបគោរពវិញ្ញាណក្ខ័ន្ធ ក្រោយពេលសង្រ្គាមបានបញ្ចប់នៅកម្ពុជា។ វិមានឯករាជ្យមានកំពស់ ២០ម៉ែត្រ មាន ៥ជាន់ លំអដោយក្បាលពស់នាគរាជចំ...
វិមានអនុស្សាវរីយ៍២ធ្នូ
វិមានអនុស្សាវរីយ៍ ២ធ្នូ ត្រូវបានកសាងឡើង ដើម្បីរំលឹកអនុស្សាវរីយ៍នៃការបង្កើតឡើងនូវ រណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា ដឹកនាំដោយ សម្ដេច ហេង សំរិន។ រណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅទីតាំងភូមិសាស្រ្តនៃវិមានអនុស្សាវរីយ៍នេះ កាលពីថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៨ ដែលជាថ្ងៃនាំទៅដល់ការផ្ដួលរំលំរបបខ្...
វត្តត្រឡែងកែង
ប្រទេសកម្ពុជាសម័យលង្វែកកើតឡើងក្រោយពីរជ្ជកាលព្រះបាទពញាយ៉ាត ដោយប្រទេសកម្ពុជាកើតមាន ចម្បាំងជាច្រើនសា ហើយរាជធានីបានផ្លាស់ប្តូរជាញឹកញាប់។ ក្នុងរាជព្រះអង្គចន្ទ រាជធានីតាំងនៅបន្ទាយមានជ័យ (ខេត្តពោធិសាត់) រួចប្តូរមកក្រុងលង្វែកវិញ។ ក្នុងពេលធ្វើសង្គ្រាមជាមួយស្តេចកន មន្ត្រី និងរាស្រ្តសុំឱ្យព្រះអង្គចន្ទឡើងសោយរាជ...
វត្តស្វាយរមៀត, វត្តមហានទីរតនារាម
វត្តទេសចរណ៍មានសំណង់ពុទ្ធសាសនាជាច្រើន ប្រកបដោយសោភណ្ឌភាពស្រស់ស្អាត។ វត្តត្រូវបានជ្រើសរើសក្នុងចំណោមវត្តជាច្រើនក្នុងខេត្តជាកន្លែងប្រារព្ធពិធីបុណ្យអុំទូក ដោយសារវត្តនេះស្ថិតនៅជាប់បារាយណ៍ទឹកថ្លា។
ល្អាងភ្នំគំនូរបុរាណ
តាមការបញ្ជាក់របស់លោក លឹម វណ្ណច័ន្ទ ប្រធានការិយាល័យ នៃនាយកដ្ឋានតំបន់បេតិកភណ្ឌ និងជាអ្នកជំនាញបុរាណវិទ្យា បានឲ្យដឹងថា គំនូរក្នុងល្អាងនេះ ជាគំនូរដែលមានវ័យចំណាស់ ប៉ុន្តែយើងក៏មិនហ៊ានសន្និដ្ឋានថា អាយុកាលប៉ុន្មាននោះទេ ពីព្រោះការឲ្យអាយុទៅលើស្នាដៃសិល្បៈមួយ យើងត្រូវតែមានការសិក្សា ដែលមានការចូលរួមពីអ្នកបច្ចេកទេស...
វត្តវិហារធំ
វត្តមានឈ្មោះល្បីដោយសារជាទីដែល នេនទុំ បានបួសរៀនហើយចាកសិក្ខាបទដោយចិត្តឯងនៅទីនេះ។ «ទុំទាវ»ជាប្រវត្តិស្នេហាដែលបញ្ចប់ដោយមរណភាពនៃតួអង្គទាំងពីរ។ ក្នុងវត្តនេះមានរក្សាទុក ដើមពោធិ៍ដួលរលំ ដែលដាំដោយព្រះគ្រូ ម៉ី ជាគ្រូរបស់នេនទុំ និងដំបូកថ្មបាយក្រៀមមួយ ដែលគេជឿថា ជាកន្លែងដែលនេនទុំចាកសិក្ខាបទដោយចិត្តឯង។
វត្តដូនស្ដើង, វត្តសិរីសាគរ
វត្តត្រូវបានកសាងឡើងតាំងពីឆ្នាំ ១៨៨៥ ដោយផ្អែកទៅលើទីតាំងដីទួល ដែលកាលពីដើមឡើយមានផ្ទាំងសិលាចារឹកថា តាដូន យាយស្តើង នៅទីនោះ។ ស្ថានភាពវត្តនៅឆ្នាំ១៩៧៥ -១៩៧៩ គឺខ្មែរក្រហមបានបំផ្លិចបំផ្លាញទីសេនាសនៈក្នុងវត្តស្ទើរទាំងអស់ ព្រមទាំងធ្វើទារុណកម្មព្រះសង្ឃយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៀតផង។ ក្រោយថ្ងៃរំដោះ ៧ មករា ១៩៧៩ មកដល់បច្ចុប្បន្...
សារមន្ទីរនរៈបុរី
ភូមិគ្រឹះមួយ ដ៏ធំនៅក្បែរដងផ្លូវជាតិលេខ៤ មានខ្លោងទ្វារចូលដោយមានសរសេរពាក្យថា “សារមន្ទីរនរៈបូរី”។ សារមន្ទីរនេះត្រូវបានសាងសង់ឡើងជាលក្ខណៈគ្រួសារមួយ ក្នុងបំណងទុកជា សម្បត្តិផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គេផង ហើយនឹងជាការចូលរួមចំណែករក្សាទុកនូវបេតិកភ័ណ្ឌសម្បត្តិ វប្បធម៌ជាតិឱ្យគង់វង្សផងដែរ។ សារមន្ទីរនរៈបូរីមានវត្ថុ បុរាណតាំង...
វត្តក្ដុល, វត្តប្រាប្បច្ចាមិត្រ
វត្តក្ដុលឬវត្តប្រាប្បច្ចាមិត្របានកសាងឡើងតាំងពីឆ្នាំ ១៨៤៥ ដោយលោកឧញ្ញាបឌិន ដោយហេតុថា ទីនោះធ្លាប់ជាទីលានកន្លែងហ្វឹកហាត់ទ័ព។ ឧកញ្ញាបដិនបានធ្វើពាក្យសច្ចាថាបើកាលណាធ្វើសឹកឈ្នះសត្រូវនឹងយកទីលានហ្វឹកហាត់ទ័ពនេះកសាងជាវត្ត។ សេចក្ដីប្រាថ្នារបស់លោកក៏បានសំរេច ទើបលោកធ្វើតាមពាក្យសច្ចា។ ចំណែការហៅថា វត្តក្ដុល ដោយយកឈ្មោ...
វត្តចន្ទនិមិត្ត, វត្តរវៀង
វត្តមានចំណាស់ជាងគេនៅក្នុងស្រុកនេះដែលជាទីប្រជុំជនធំមួយតាំងពីបុរាណ។ វត្តមានសំណង់ចាស់ថ្មីជាច្រើនហើយក៏ជាទីតាំងឡស្លដែកបុរាណ ដែលគេអាចសម្គាល់ឃើញសំណល់អាចម៍ដែកជាច្រើនក្នុងតំបន់។ វត្តនេះត្រូវបានគណៈកម្មការវាយតម្លៃជាវត្តទេសចរណ៍គំរូប្រចាំខេត្ត។
វត្តគិរីបរវង្ស
វត្តគិរីបរវង្សមានជ័យជាវត្តសង់លើកូនភ្នំមួយ ឈ្មោះភ្នំបរវង្ស មានកម្ពស់ជាង១០០ម៉ែត្រ ប៉ុន្តែមានផ្លូវឡើងយានយន្តបាន។ នៅលើកំពូលភ្នំនោះ មានសាងសង់សំណង់ព្រះចេតីយមួយដ៏ស្កឹមស្កៃ មានសសរ៤អមជុំវិញ។ ក្រៅពីនេះក្នុងទីវត្តនេះក៏មានសំណង់ពុទ្ធសាសនាជាច្រើនប្រកបដោយសោភ័ណភាពគួរចង់ទស្សនាផងដែរ។
វត្តដំរីស, វត្តស្វេតឆ័ត្រកុញ្ជរ
វត្តដំរីសឬវត្តស្វេតឆត្រ័កុញ្ជរ គឺជាអារាមមួយដែលមានវ័យចំណាស់ហើយត្រូវបានចាត់ជាវត្តទេសចរណ៍គំរូក្នុងខេត្ត។ តាមឈ្មោះជាភាសាបាលី មានន័យថា ដំរីមានឆ័ត្រស ដែលតាមឯកសាររបស់លោក តូច ឈួង វត្តនេះត្រូវបានកសាងឡើងដោយលោកស្រី អ៊ឹង ដែលជាលោកជំទាវធំទី២របស់លោក កថាថន ឈុំ។ ដោយសារកើតទុក្ខនឹងប្តីមានប្រពន្ធច្រើនលោកស្រីអ៊ឹងមានជំងី...
វត្តដំណាក់
វត្តទេសចរណ៍គំរូនេះមានអាយុកាលប្រមាណ១សតវត្សរ៍ ដែលកាលពីមុនគឺជាទីតាំងព្រះរាជដំណាក់របស់ព្រះបាទសម្តេចព្រះស៊ីសុវត្ថិ ដល់ឆ្នាំ១៩២៧។ លុះក្រោយមកព្រះរាជដំណាក់ត្រូវបានប្ដូរទីតាំងទៅនៅជិតអាស្រមព្រះអង្គចេកព្រះអង្គចមវិញ ទើបបរិវេណរាជដំណាក់ចាស់ត្រូវបានប្រែក្លាយជាវត្តអារាមព្រះពុទ្ធសាសនាម្ដង។ ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម វត្តដំណ...
សារមន្ទីរខេត្តកំពត
សារមន្ទីរនេះកាលដើមឡើយជាលំនៅឋានរបស់ពួកអាណានិគមបារាំង ដែលសង់ឡើងក្នុងឆ្នាំ ១៩០៨។ ក្រោយមកជាកន្លែងបម្រើការងាររបស់ខេត្តកំពត ហើយបានធ្វើការជួសជុលប្រែក្លាយទៅជាសារមន្ទីរ ក្រោមការឧបត្ថម្ភពីសមាគមបារាំង។ សារមន្ទីរខេត្តកំពតការរចនាបថអគារជាលក្ខណៈបារាំង ប្រមូលផ្តុំនូវរូបថតចាស់ៗក្នុងសម័យបារាំង ចម្លាក់ពីប្រាសាទបុរាណ ន...
វត្តព្រះអង្គធំ (ស្ទឹងត្រែង)
វត្តទេសចរណ៍មួយក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង មានឈ្មោះថាវត្តពោធិញាណឬវត្តព្រះងង្គធំ។ ក្នុងទីវត្តមានសំណង់បុរាណតាំងពីសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមជាច្រើនផងដែរ។