ឆ្អឹងដែលជញ្ជូនមកពីទីតាំងសម្លាប់នៅព្រៃគោកត្រាច គោកតាម៉ុល និងពីកន្លែងផេ្សងទៀតក្នុងស្រុកភ្នំស្រុក ត្រូវយកមកដាក់តម្កល់នៅក្នុងបូជនីយដ្ឋានក្នុងវត្តវិសេសមុនីសត្ថាវាទហៅវត្តបូព៌។ មានឆ្អឹងលលាដ៏ក្បាល និងឆ្អឹងអវៈយវៈជាច្រើនដែលដាក់តម្កល់ក្នុងបូជនីយដ្ឋាននេះ ត្រូវទទួលរងការបែកបាក់ និងពុកផុយ។ ពេលក្រោយមកគេបានកសាងស្តូប...
ទីចុងបពា្ចប់របស់មន្ទីរអប់រំស្រុកត្រាំកក់របស់ខ្មែរក្រហម បានបន្សល់ទុកនូវរណ្ដៅសាកសពរួមចំនួន ២១រណ្ដៅ និងមានប្រជាជនចំនួន១០,០៤៥នាក់ស្លាប់ ព្រមទាំងអគារគុកចាស់ៗដែលពោរពេញទៅ ដោយខ្នោះឃ្នាងជាច្រើន។ សព្វថ្ងៃក្នុងបរិវេណអតីតមន្ទីរអប់រំស្រុកត្រាំកក់ មានរោងដាក់អដ្ឋិធាតុមួយ ធ្វើពីឈើទំហំទទឹង៣ម៉ែត្រនិង បណ្ដោយ៥ម៉ែត្រ និ...
អដ្ឋិធាតុដែលប្រមូលបានក្រោយការគាស់រណ្ដៅសាកសពនៅព្រៃធូរដុង ត្រូវប្រជាជនប្រមូលមកដាក់ក្នុងកន្លែងតែមួយ គឺនៅក្នុងចេតីយមួយក្នុងទីធ្លាវត្តអូររាំងឪ។ ព្រៃធូរដុងមានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិលេខ២ ឃុំគងជ័យ ស្រុកអូររាំងឪ ខេត្ដកំពង់ចាម។ ជីវ ហ៊ន់ អាយុ៦៨ឆ្នាំ រស់នៅភូមិលេខ១ ឃុំគងជ័យបានប្រាប់ថា ព្រៃធូរដុងជាទីតាំងសម្លាប់មនុស្ស ន...
នៅក្នុងភូមិស្រែតាជ័យ មន្ទីរបូជនីយដ្ឋានតម្កល់អដ្ឋិធាតុជនរងគ្រោះសម័យខ្មែរក្រហមមួយ បានត្រូវបង្កើតឡើងនៅក្បែរណ្ដៅសាកសពជាច្រើនក្នុងទីតាំងសម្លាប់នៅបន្ទាយចាស់។ អដ្ឋិធាតុដែលយកមកពីរណ្ដៅសាកសពបន្ទាយចាស់ ពីមន្ទីរសន្ដិសុខសុវណេ្ណ និងពីខាងមុខសាលាស្រុកទឹកផុស ត្រូវយកមកដាក់តម្កល់នៅក្នុងបូជនីយដ្ឋាននេះទាំងអស់។
អដ្ឋិធាតុ ដែលបានគាស់ចេញពីទីតាំងសម្លាប់កូនត្នោត វាលតារាងបាល់ និងខាងលិចសាលារៀនភូមិរំលេច ត្រូវនាំយកមកដាក់តម្កល់នៅក្នុងបរិវេណវត្តនេះ ដើម្បីទុកធ្វើជាទីសម្រាប់គោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធអ្នកដែលបានចែកឋានទៅ និងជាកន្លែងរំឭកទិវាថ្ងៃ២០ ឧសភា។ កាលពីឆ្នាំ១៩៧៩ ប្រជាជន និងរដ្ឋអំណាចមូលដ្ឋានបាននាំគ្នាជីកកកាយរណ្ដៅសាកសពរួមនៅតាមទ...
វត្តសូរភី ហៅ កកោះមានបន្សល់ទុកស្លាកស្នាមឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ រួមមាន ខ្នោះជាច្រើនត្រូវបានដាក់តម្កល់ក្នុងបូជនីយដ្ឋានមួយជាមួយអដ្ឋិធាតុមួយចំនួន ដែលត្រូវបានគាស់ដោយប្រជាជននៅជុំវិញបរិវេណវត្តនេះកាលពីឆ្នាំ១៩៨០។ កន្លែងតម្កល់អដ្ឋិធាតុ ស្ថិតនៅខាងកើតឈៀងខាងត្បូងព្រះវិហារ ដែលនៅថ្ងៃ២០ ឧសភា ស្ទើរតែរៀងរាល់ឆ្នាំ...
នៅក្បែរបរិវេណមន្ទីរសន្ដិសុខធ្លកជិតវត្តធ្លក មានរណ្ដៅកប់សាកសពរួមចំនួន៤១រណ្ដៅ ប៉ុន្ដែ មានតែរណ្ដៅ៣ប៉ុណ្ណោះដែលត្រូវបានគាស់កាលពីឆ្នាំ១៩៨២។ ឆ្អឹងសាកសពចំនួន៩៣២នាក់ដែល ប្រជាជនគាស់បានពីរណ្ដៅទាំង៣ ត្រូវបានយកទៅតម្កល់នៅក្នុងមន្ទីរបូជនីយដ្ឋានវត្តធ្លក ដែលមានចម្ងាយ ប្រហែល១គីឡូម៉ែត្រពីកន្លែងគាស់សាកសព។ សាក្សីមិនស្គាល...
មន្ទីរបូជនីយដ្ឋាននៅកណ្ដាលវាលសង់ជារបៀបរោងអ្នកតាមានជញ្ជាំងឥដ្ឋនិងដំបូលប្រក់ក្បឿង ស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណវត្តពោធិ៍ ភូមិពោធិ៍ ឃុំថ្មី ស្រុកកំពត ខេត្ដកំពត មានតម្កល់អដ្ឋិធាតុជនរងគ្រោះចំនួន៧៥ នាក់។ គំនរឆ្អឹងដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលមន្ទីរបូជនីយដ្ឋាននាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ពុំមានការរៀបចំត្រឹមត្រូវ ឡើយ ហើយឆ្អឹងដែលនៅសេសសល់គឺ...
កសាងឡើងក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យចន្លោះឆ្នាំ១៩៧៦ដល់១៩៧៨ ដែលនៅក្នុងបរិវេណព្រលានយន្តហោះនេះមានអគារនៅសេសសល់យ៉ាងច្រើនព្រមទាំងផ្លូវខ្វាត់ខ្វែងធ្វើពីបេតុងទាំងអស់។ នាសម័យប៉ុត ពតព្រលានយន្តហោះនេះសាងសង់ឡើងដោយប្រើកំលាំងមនុស្សដែលពួកប៉ុល ពតចាប់បញ្ជូនមកពីភូមិភាគបូព៌ាហើយចោទថា ជាកម្លាំងរបស់សេអ៊ីអានិងចាត់ទុកថាជាអ្ន...
នៅប៉ែកខាងត្បូងឈៀងខាងលិចវត្តអំពែភ្នំប្រហែល២០០ម៉ែត្រ មន្ទីរបូជនីយដ្ឋានមួយបានត្រូវសាងសង់ឡើង ដើម្បីដាក់តម្កល់អដ្ឋិធាតុដែលបានគាស់ចេញពីរណ្ដៅមួយចំនួនដែលស្ថិតនៅជុំវិញបរិវេណវត្ត និងពីទីតាំង សម្លាប់បន្ទាយ រោងគោ។ នៅឆ្នាំ១៩៨៦ ការសាងសង់បានចាប់ផ្ដើមឡើង ដែលថវិកាឧបត្ថមការសាងសង់នេះ គឺបានមកពីការរៃអង្គៀស ថវិកាពីវត្តនា...
មន្ទីរបូជនីយដ្ឋានវត្តសំបូរ ឬវត្តប្រាសាទសំបូរ ត្រូវបានសាងសង់ឡើងជាចេតិយមួយ ដែលមានឈ្មោះសប្បុរសជនជាច្រើន ប៉ុន្តែពុំមានឆ្អឹងតម្កល់ច្រើនឡើយ។ កាលពីឆ្នាំ១៩៩៨ នៅខាងក្នុងបូជនីយដ្ឋាននេះមានសេសសល់អដ្ឋិធាតុតែបន្តិចប៉ុណ្ណោះ មិនដូចពីមុនឡើយ។ សាក្សីនិយាយថា អដ្ឋិធាតុនេះត្រូវប្រជាជនប្រមូលមកពីទីតាំងសម្លាប់ក្រោយវត្ត និងប...
ចេតីយដ៏ធំមួយដែលស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណវត្តនេះ ត្រូវបានយកធ្វើជាកន្លែងតម្កល់អដ្ឋិធាតុជនរងគ្រោះ។ ឆ្អឹងលលាដ៏ក្បាលជាច្រើន ត្រូវអាចារ្យវត្ត និងប្រជាជនរើសយកមកដាក់គរពីលើឆ្អឹងស្មងដៃនិងស្មងជើងជាច្រើន ដែលបានដាក់តម្រៀបលើគ្នារហូតមានកម្ពស់ប្រហែលជាងមួយម៉ែត្រ។ ព្រះសង្ឃ គណកម្មការវត្ត និងប្រជាជនចំណុះជើងវត្ត បានថែរក្សាអដ្ឋ...
ផ្នែកមួយនៃមន្ទីរសន្ដិសុខសាលាត្រពាំងស្វារបស់ខ្មែរក្រហម ដែលជាអតីតសាលាគរុកោសល្យ (វិក្រិតការ) បានត្រូវផ្លាស់ប្ដូរទៅជាកន្លែងតំកល់អដ្ឋិធាតុដែលមានលលាដ៏ក្បាលមនុស្សរាប់ពាន់គរជាជង់ៗ ប្រហែលជាកំពស់២ម៉ែត្រ។ មួយរយៈកាលក្រោយមក ដោយសារកង្វះការថែទាំ និងដោយសារសត្វ ពាហនៈស៊ីផង ឆ្អឹងមួយភាគត្រូវបានបំផ្លាញ និងបាត់បង់។ ដោយហេ...
វត្តនេះជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ជាវត្តទេសចរណ៍ប្រចាំខេត្ត ដោយសារក្បាច់រចនារស់រវើកនៃព្រះវិហារ និងឧបដ្ឋានសាលា។ លើសពីនោះទៀត វត្តក៏មានប្រវត្តិនិងសំណល់ព្រះវិហារ១ទៀត ក្នុងសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ដែលវត្តនេះធ្លាប់មានព្រះវិហារដល់ទៅពីរ ទើបមានឈ្មោះបែបនេះ។ វត្តនេះក៏មានមន្ទីរបូជនីយដ្ឋាននៃរបបប្រល័យពូជសាសន៍ មានតម្កល់អដ្ឋិធាតុដ...
វត្តធម្មយុត្តិ ត្រូវខ្មែរក្រហមប្រើប្រាស់ជាមន្ទីរឃុំឃាំង ហើយនៅក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩ មន្ទីរបូជនីយដ្ឋានមួយត្រូវបាន សាងសង់ឡើង ដើម្បីដាក់តម្កល់ឆ្អឹងសាកសពដែលស្លាប់នៅក្នុងបរិវេណវត្តនេះ។ តាមការស្រាវជ្រាវរបស់មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា មន្ទីរបូជនីយដ្ឋានមួយនេះត្រូវបានចាត់ទុកជាកន្លែងគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធនិងជាកនែ្លងប្រារឰធ្វើទិ...
ស្លាកស្នាមចុងក្រោយបំផុតនៃរបបខ្មែរក្រហម ដែលប្រយុទ្ធតតាំងនៅភាគខាងជើងនៃប្រទេស។ នៅទីនេះមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមបានភៀសខ្លួនមកបោះទីតាំង ដែលមានតាម៉ុកជាមេបញ្ជាការ ហើយបានរៀបចំជាផ្ទះមួយមានកន្លែងប្រជុំ លេណដ្ឋាន ប៉ុស្តិវិទ្យុផ្សព្វផ្សាយ ព្រមទាំងទ្រុងសម្រាប់ដាក់អ្នកទោសផងដែរ។ តំបន់នេះត្រូវបានរៀបចំនិងគ្រប់គ្រងដោយខ្មែរក្...
នៅឆ្នាំ១៩៨២ រណ្ដៅចំនួនប្រហែល៥៦រណ្ដៅស្ថិតនៅជុំវិញបរិវេណវត្តព្រែកដាច់ ត្រូវបានគាស់ដោយប្រជាជនក្នុងភូមិ។ ឆ្អឹងដែលគាស់បានត្រូវជញ្ជូនយកទៅដាក់នៅមន្ទីរបូជនីយដ្ឋានមួយ ដែលសាងសង់ឡើងនៅលើទីតាំងដែលជាអតីត មន្ទីរសន្ដិសុខ១៨ ឬមន្ទីរសន្ដិសុខព្រែកដាច់។ នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ អដ្ឋិធាតុមួយចំនួនបានពុកផុយ ហើយដោយសារមានតម្រូវកា...
មន្ទីរបូជនីយដ្ឋានសង់ឡើងដោយបេតុងប្រក់ក្បឿង មានកម្ពស់ប្រហែល៤ម៉ែត្រ និងទំហំប្រហែល៣ម៉ែត្រនៅទល់មុខវត្តព្រៃផ្អាវ មានដាក់ឆ្អឹងលលាដ៏ក្បាលប្រហែលជាង១០០។ អដ្ឋិធាតុជាច្រើនបានត្រូវជញ្ជូនមកពីភូមិសន្លុង និងជុំវិញបរិវេណវត្តជើងចាប។ ប៉ុន្ដែរយៈ ក្រោយមក អដ្ឋិធាតុភាគច្រើនបានបាត់បង់និងត្រូវសត្វស៊ី។
វត្តតាំងក្រសាំង គឺជាអតីតទីតាំងប្រាសាទបុរាណមួយកាលពីស.វ.ទី៧ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃគេ បានកសាងព្រះវិហារពីលើទួលប្រាសាទ ធ្វើឱ្យបាត់បង់ស្លាកស្នាមបុរាណទាំងស្រុងទៅហើយ។ នៅក្នុងទីវត្តនេះមានចេតិយមួយសងបែរមុខទៅស្រះទឹក ប៉ុន្តែមិនមានការថែទាំដិតដល់ទេ។ នៅលើធ្នើរមានតំកល់ធាតុមួយចំនួន ដែលត្រូវបានប្រមូលមកពីទីតាំងសម្លាប់នានាក្នុ...
វត្តនេះ មានមន្ទីរបូជនីយដ្ឋានដ៏ល្អប្រណិតមួយធ្វើពីបេតុងមានពីរជាន់ ដែលកសាងឡើងក្នុងឆ្នាំ១៩៩៣។ មន្ទីរបូជនីយដ្ឋាននេះ មានដាក់តម្កល់អដ្ឋិធាតុជនរងគ្រោះដែលយកមកពីភូមិឫស្សី និងភូមិបំពង់ចាក់។
ភ្នំតារាជឬភ្នំតូច ជាទីដែលនាំឲ្យយើងឃើញនូវស្ថាបត្យកម្មក្នុងរបបខ្មែរក្រហម និងការរងទុក្ខវេទនាខ្លោចផ្សារបស់អ្នកទោសសម័យនោះ។ តំបន់ទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្រ្តនេះ ជាកន្លែងដែលពួកខ្មែរក្រហមបានកេណ្ឌកម្លាំងអ្នកដែលបានទទួលខ្លួនថាជាបញ្ញាវ័ន្ត ដែលកំណត់ជាអ្នកទោសក្នុងសម័យប៉ុលពត ឲ្យមកដាប់ថ្មភ្នំ យកទៅក្រាលជាវាលយន្តហោះដោយប្រើ...
2024 © Royal Academy of Cambodia