ប្រាសាទគុកវិហារ, ប្រាសាទ N17
ប្រាង្គមួយទៀតដែលអ្នកផងស្គាល់ថា គុកវិហារ ឬអាស្រមមហាឫសី N17 សង់អំពីថ្មភក់ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ដែលហៅថា «គភ៌គ្រឹះ» គឺជាកូនបន្ទប់រាងបួនជ្រុងដែលមានសភាពងងឹត ដែលនៅចំកណ្ដាលបន្ទប់នោះ គេតម្កល់ទេពស្របទៅតាមការគោរពបូជា ដូចជាអ្នកគោរពព្រះវិស្ណុ គេតម្កល់បដិមាព្រះវិស្ណុ ឬអវតាររបស់ទ្រង់ រីឯអ្នកគោរពខាង ព្រះសិវ គេច្រើនតម្...
គ្រឹះប្រាសាទគុក (វាលខ្លុង), គ្រឹះប្រាសាទវាលគុកខ្លុង
ប្រាសាទគុក ជាទួលប្រាសាទ មានប្រាង្គបីបែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយតួប្រាសាទបានបាក់បែកអស់។ ប្រាសាទនេះ មានផ្លូវចូលពីទិសខាងកើត មានគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញ មានផ្លូវចូលផ្នែកខាងកើត។ ខ្លោងទ្វារធ្វើអំពីថ្មភក់ដែលនៅសល់និងសំណល់បុរាណតិចតួច ត្រូវប្រមូលទៅដាក់ក្នុងខ្ទមអ្នកតាមួយតរង់ច្រកចូលខាងកើត។ តាមការពិនិត្យ ប្រាសាទនេះសង់ឡើងនាស.វ...
អូរអន្លង់ចំបក់, អូរគ្រូកែ
ជាមួយនឹងបណ្ដុំនៃទេសភាពធម្មជាតិដើមឈើតូចធំដុះនៅច្រូងច្រាងចោលម្លប់ត្រឈឹងត្រឈៃដ៏ត្រជាក់ស្រួលក្រោមជំនោរខ្យល់ និងមានម្លប់តូបប្រក់ស្លឹកនៅមាត់អន្លង់ទឹក អង្គុយកម្សាន្តចំនួន ៤-៥ សម្រាប់ទទួលទានអាហារថ្ងៃត្រង់ជួបជុំមិត្តភក្ដិ និងគ្រួសារ នៅពេលលម្ហែកាយថ្ងៃឈប់សម្រាក នៅឯរមណីយដ្ឋាន អន្លង់ចំបក់ ដែលជាមាត់អូរគ្រូកែ ស្ថិ...
គ្រឹះប្រាសាទស្រះខ្ចៅ, គ្រឹះប្រាសាទភ្នំត្បែង
ប្រាសាទស្រះខ្មៅ ស្ថិតនៅលើជួរភ្នំមួយដែលរត់ជួរតាំងពីភ្នំចំប៉ា ភ្នំស្រួច ភ្នំសន្ទុក ភ្នំភ្លើង ភ្នំពែន។ល។ ភ្នំនេះ មានរឿងព្រេងនិទានថា កាលពីបុរាណភ្នំស្រះខ្មៅ មានឈ្មោះថា "ភ្នំតូច" ឯភ្នំ សន្ទុកមានឈ្មោះថា “ភ្នំធំ"។ ក្រោយមានស្ដេចមួយអង្គទ្រង់ត្រាស់បង្គាប់ឱ្យពលសេនាជីកស្រះយកទឹកប្រើប្រាស់ និងយកខ្ចៅ ខ្យង គ្រំចិញ្ច...
ប្រាសាទទួលគុក
ទួលគុកជាទួលប្រាសាទសង់ឡើងអំពីថ្មបាយក្រៀម បែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយតួប្រាសាទបានបាក់បែកអស់នៅសល់ត្រឹមពាក់កណ្ដាលប៉ុណ្ណោះ។ ពីដើមប្រាសាទនេះ មានផ្លូវចូលពីទិសខាងកើត មានគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញ ហើយនៅផ្នែកខាងកើត មានស្រះធំមួយដែលមានបណ្ដោយប្រវែង ៧០ ម៉ែត្រ និងទទឹង ៤០ម៉ែត្រ។ ប្រាង្គមានខ្លោងទ្វារធ្វើអំពីថ្មភក់ដែលគេកាត់ជារាងបញ្ឆ...
ក្រុមប្រាសាទយាយព័ន្ធ, ក្រុមប្រាសាទS1-S12
ក្រុមប្រាសាទយាយព័ន្ធស្ថិតនៅខាងត្បូងគេ មានប្រាង្គសរុបចំនួន ៣៥ ដែលក្នុងនោះប្រាសាទនៅល្អមានចំនួន ៤។ ក្រុមប្រាសាទនេះព័ទ្ធដោយកំពែងពីរជាន់ ដែលកំពែងខាងក្រៅធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមមានច្រកចូលគ្រប់ទិសទាំងបួន ហើយមានប្រវែងពីកើតទៅលិច ២៦០ម៉ែត្រ និងពីជើងទៅត្បូងប្រវែង ២៣៦ម៉ែត្រ។ នៅចំកណ្ដាលកំពែងខាងក្រៅ ភ្ជាប់ពីច្រកទ្វារខាងក...
ប្រាសាទគុកនគរ
តាមរយៈទីតាំងភូមិសាស្រ្ត ប្រាសាទនេះស្ថិតនៅតាមបណ្ដោយផ្លូវពីតំបន់អង្គរបន្តទៅស្រុកជើងព្រៃដែលមានប្រាសាទជាងម្ភៃ ដូចនេះពាក្យថា “គុកនគរ” មានន័យថា ប្រាសាទរបស់ក្រុង។ ប្រាង្គសាងឡើងអំពីថ្មបាយក្រៀមលម្អស្ថាបត្យកម្មតិចតួចធ្វើអំពីថ្មភក់ បែរមុខទៅទិសខាងកើត តាមបណ្ដោយអ័ក្សពីកើតទៅលិចដូចប្រាសាទភ្នំជីសូរ ខេត្តតាកែវដែរ។ ប្...
ប្រាសាទភូមិប្រាសាទ (កំពង់ធំ)
ការដែលហៅថា "ភូមិប្រាសាទ” មកដូច្នេះ មកពីអ្នកស្រុកភ្លេច ឬមិនដឹងថាឈ្មោះដើម ប្រាសាទនេះដូចម្ដេច ក៏ហៅថា “ប្រាសាទ” តែម្ដងទៅ រួមទាំងឈ្មោះវត្តនៅទីនោះផងដែរ។ ប្រាសាទភូមិប្រាសាទ កសាងឡើងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងទ្រវែង បែរមុខទៅទិសខាង កើត និងនៅមានរូបរាងល្អប្រសើរ។ ប្រសិនបើនិយាយ អំពីក្បាច់លម្អវិញប្រាសាទនេះនៅសល់ក្បាច់ល...
គ្រឹះប្រាសាទយាយស្រី
ប្រាសាទយាយស្រីឬគុកយាយស្រី សាងឡើងអំពីថ្ម បាយក្រៀម បែរមុខទៅទិសខាងកើត មានកំពែងធ្វើអំពីថ្មបាយក្រៀម និងគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញ។ តាមរឿងព្រេងដូចដែលមានក្នុងការពណ៌នាអំពីប្រាសាទតាពេជ្រនោះ ប្រាសាទនេះគួរមានខ្លោងទ្វារប្រាំ តែមិនប្រាកដនោះទេ។ កំពែងប្រាសាទនេះ សាងឡើងអំពីថ្មបាយក្រៀម មានប្រវែង ៥០x៤០ម៉ែត្រ ហើយសព្វថ្ងៃនៅឈរកម្ព...
ប្រាសាទលាងព្រះ, ប្រាសាទ K9
ប្រាសាទ នាងព្រះ K៩ ជាប្រាង្គមួយនៅស្ថិតខាងត្បូងគេ មានគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញ ហើយមានប្លង់ជាល្វែងនៃមណ្ឌបដូចប្រាង្គ K៤-K៧ ដែរ ហើយសំណង់របៀបនេះ ក៏ស្ថិតនៅក្នុងរជ្ជកាលតែមួយ រចនាបថ តែមួយ ពោល គឺរចនាបថឃ្លាំង រជ្ជកាលព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី១ នាស.វ.ទី១១។
បឹងក្រញ៉ាក, បឹងរស្មីភូមិពីរគិរីបឹងក្រញ៉ាក
សហគមន៍អេកូទេសចរណ៍ធម្មជាតិ រស្មីភូមិពីរគិរីបឹងញ៉ាក ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ២០១៤។ តំបន់ទេសចរណ៍នេះ លាតសន្ធឹងក្នុងព្រៃសហគមន៍ចំនួនពីរ និងមាន បឹងធម្មជាតិដ៏ស្រស់ស្អាតមួយ ដែលហ៊ុំព័ទ្ធ ដោយព្រៃឈើនៅត្រើយខាំងកើត និងមានផ្ទៃដីសរុបចំនួន១៩៣ហិកតា។ ទេសចរជាច្រើនបានមកទស្សនានិងកម្សាន្តនៅទីនេះ ដើម្បីហែលទឹកលេង និងជិះទូកកម...
ស្តូបវត្តទួល
ចេតីយតូចល្មមមួយស្ថិតនៅពីមុខកុដិដែលជាអតីតមន្ទីរសន្តិសុខរបស់ខ្មែរក្រហម ត្រូវប្រជាជនយកធ្វើជាមន្ទីរបូជនីយដ្ឋានតម្កល់អដ្ឋិធាតុជនរងគ្រោះដែលស្លាប់ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម។ មានអដ្ឋិធាតុមិនច្រើនប៉ុន្មានទេនៅក្នុងចេតីយនេះ ហើយភាគច្រើនជាលលាដ៏ក្បាលដែលបែកជាបំណែកៗ។ ធាតុដែលរក្សាទុនៅទីនេះដាក់ក្នុងកោដ្ឋធ្វើពីកញ្ចក់ ដែលមានចម...
ស្តូបវត្តតាំងក្រសាំង
វត្តតាំងក្រសាំង គឺជាអតីតទីតាំងប្រាសាទបុរាណមួយកាលពីស.វ.ទី៧ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃគេ បានកសាងព្រះវិហារពីលើទួលប្រាសាទ ធ្វើឱ្យបាត់បង់ស្លាកស្នាមបុរាណទាំងស្រុងទៅហើយ។ នៅក្នុងទីវត្តនេះមានចេតិយមួយសងបែរមុខទៅស្រះទឹក ប៉ុន្តែមិនមានការថែទាំដិតដល់ទេ។ នៅលើធ្នើរមានតំកល់ធាតុមួយចំនួន ដែលត្រូវបានប្រមូលមកពីទីតាំងសម្លាប់នានាក្នុ...
ស្តូបវត្តក្ដីដូង
ប្រជាជនបានសាងសង់មន្ទីរបូជនីយដ្ឋានមួយនៅវត្តក្ដីដូង ដើម្បីតម្កល់អដ្ឋិធាតុជនរងគ្រោះដែលស្លាប់ជំនាន់ខ្មែរក្រហម។ សាក្សីនិយាយថា អដ្ឋិធាតុដែលដាក់តម្កល់នៅក្នុងបូជនីយដ្ឋាននេះ សុទ្ធតែត្រូវបានគាស់ និងជញ្ជូនយកចេញពីអណ្ដូងទឹកចំនួនបួនកន្លែង ដែលមាននៅក្នុងភូមិក្ដីដូង និងយកមកពីគ្រប់កន្លែងក្នុងក្រុងស្ទឹងសែន។ សាក្សីដែលធ...
ប្រាសាទសណ្ដាន់, ប្រាសាទ N21
ប្រាង្គមួយទៀតនៅទិសឦសានប្រាសាទក្បាលជ្រូក គេហៅថា ប្រាសាទសណ្ដាន់ N២១ មានរាងបួនជ្រុងទ្រវែង សាងអំពីឥដ្ឋ បែរមុខទៅកើត ហើយនៅខាងកើតមានស្រះទឹកធំមួយដែលអ្នកស្រុកហៅថា “ស្រះប្រាសាទសណ្ដាន់”។ ប្រាង្គនេះនៅមានរូបរាងល្អច្រើន ដែលតួប្រាសាទចាប់ពីខឿនដល់លើសម្បូណ៌ក្បាច់រចនាដ៏វិចិត្រ។ ជាពិសេស ប្រាង្គនេះយើងអាចនៅ មើលឃើញច្បាស់អ...
ស្តូបទួលតាភ្លង
មន្ទីរបូជនីយដ្ឋានដ៏ថ្មីមួយ ត្រូវបានប្រជាជននិងក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះដែលបានស្លាប់នៅទីតាំង សម្លាប់ទួលតាភ្លង សហការគ្នាសាងសង់ឡើងនៅលើដីនាទីតាំងសម្លាប់តែម្ដង បន្ទាប់មកនៅពេលបច្ចុប្បន្នទីតាំងនេះបានក្លាយទៅជាវត្តមួយ។ អដ្ឋិធាតុដែលបានគាស់ ចេញពីរណ្ដៅនៅជុំវិញមន្ទីរបូជនីយដ្ឋានទាំងអស់ ត្រូវប្រមូលយកមកដាក់តម្កល់នៅក្នុង...
ប្រាសាទស្រែប្រាសាទ
ប្រាសាទនេះសង់នៅលើដីទួលខ្ពស់សាងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ មានយ៉លយទៅទិសខាងកើត ហើយនៅខាងកើតមានស្រះទឹកធំមួយ។ ប្រាង្គនេះមានប្រវែង ៤,៥០ ម៉ែត្របួនជ្រុង កម្ពស់ប្រាសាទប្រមាណ ៧ ម៉ែត្រ ហើយទ្វារប្រាសាទមានកម្ពស់២ម៉ែត្រ ទទឹង ១៥០សង់ទីម៉ែត្រ។ ក្នុងប្រាសាទក្លាយជាប្រហោងជ្រៅ ដោយសារជនខិលខូចលួចជីកកកាយច្រើនលើកច្រើនសា។ ចំ...
ប្រាសាទបី (ស្វាយអៀ)
ប្រាសាទស្វាយអៀ ឬប្រាសាទបី គឺគេហៅសំដៅលើឈ្មោះភូមិ ឬឈ្មោះវត្ត តែបណ្ដាអ្នកស្រាវជ្រាវបានភ្ជាប់ឈ្មោះនេះជាមួយប្រាសាទតែម្ដង។ ប្រាសាទស្វាយអៀ សាងអំពីឥដ្ឋរាងបួនជ្រុងស្មើប្រវែង ៤,៧០ម៉ែត្រ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយពីមុនមកមានប្រាង្គចំនួនបីរត់ជួរតាមអ័ក្សពីជើងទៅត្បូង តែសព្វថ្ងៃប្រាង្គពីរទៀតបាក់បែកអស់ហើយ នៅសល់តែប្រាង្គក...
ប្រាសាទគោករកា, ប្រាសាទគុករកា
ទំហំនៃប្រាសាទនេះ គឺ ៥x៦ ម៉ែត្រ និងមានកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ ហើយតាមស្លាកស្នាមពីសម័យដើម មានកំពែងធ្វើអំពីថ្មបាយក្រៀមហ៊ុំព័ទ្ធជុំវិញ។ ប្រាសាទទ្រេតមួយនេះត្រូវបានទេសចរបរទេសដាក់ឈ្មោះថា (Leaning Tower of Pisa Cambodia) «ប្រាសាទទ្រេតនៅកម្ពុជា» ដែលប្រៀបទៅប្រាសាទទ្រេតនៅអ៊ីតាលី។ ប្រាសាទនេះរងគ្រោះដោយការទម្លាក់គ្រាប់បែកព...
ស្ទឹងម្រាក
រមណីយដ្ឋាន «ស្ទឹងម្រាក» ជារមណីយដ្ឋានបែបធម្មជាតិដែលនៅមិនទាន់កែច្នៃនៅឡើយ ក្នុងស្រុកប្រាសាទបាល័ង្គ ខេត្តកំពង់ធំ។ ទីនេះប្រកបដោយទេសភាពស្រស់ស្អាត ធ្វើឱ្យអារម្មណ៍ទេសចរស្រស់ស្រាយ អាចងូតទឹកលេង បរិភោគអាហារឆ្ងាញ់ៗ កំដដោយទេសភាពល្អត្រកាល។ ទីនេះក្លាយជាទីកម្សាន្តសម្រាប់អ្នកស្រុក ដែលក្នុងរដូវបុណ្យទានទទួលបានភ្ញៀវរាប...
ប្រាសាទដើមបេង, ប្រាសាទN19
ប្រាង្គ N១៩ មានឈ្មោះថា ប្រាសាទបេង ស្ថិតនៅទិសឦសានប្រាង្គកណ្ដាល N១ ស្ថិតនៅខាងក្រៅគូទឹកនៃក្រុមប្រាសាទសំបូរ។ ប្រាង្គនេះសាងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ ហើយជាប្រាង្គតែមួយគត់នៅក្រុមប្រាសាទសំបូរ ដែលគេសង់បែរមុខទៅទិសខាងលិច។ ក្រៅពីច្រកចូលនៅខាងលិច ផ្នែកជញ្ជាំងផ្សេងទៀតគេមិនមានលម្អទ្វារបញ្ឆោត ដូចប្រាង្គផ្សេងៗទៀតឡើ...