វត្តត្រូវបានកសាងឡើងតាំងពីឆ្នាំ ១៨៨៥ ដោយផ្អែកទៅលើទីតាំងដីទួល ដែលកាលពីដើមឡើយមានផ្ទាំងសិលាចារឹកថា តាដូន យាយស្តើង នៅទីនោះ។ ស្ថានភាពវត្តនៅឆ្នាំ១៩៧៥ -១៩៧៩ គឺខ្មែរក្រហមបានបំផ្លិចបំផ្លាញទីសេនាសនៈក្នុងវត្តស្ទើរទាំងអស់ ព្រមទាំងធ្វើទារុណកម្មព្រះសង្ឃយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៀតផង។ ក្រោយថ្ងៃរំដោះ ៧ មករា ១៩៧៩ មកដល់បច្ចុប្បន្...
សួនសត្វ សូនដំណាំ ញឹម វណ្ណដា ឬក៏គេច្រើនហៅថា សួនសត្វទឹកឈូកំពត មានសត្វច្រើនប្រភេទ ដូចជា ដំរី, ខ្លាឃ្មុំ, ខ្លាដំបង, តោ, ប្រែង, ស្វា, ទោច, ជ្រូកព្រៃ, ទន្សោង, រមាំង, អូដ្ឋ, អូទ្រីស, ក្ងោក, មៀម, សេក, ព្រាប, ក្រពើ និងពស់ថ្លាន់ ជាដើម។ ក្រៅពីសត្វ ក៏មានដំណាំហូបផ្លែជាច្រើនទៀតដូចជា ធូរេន, សាវម៉ាវ, មង្ឃុត។ល។ សួនន...
ប្រាសាទបែកបាក់នេះស្ថិតនៅលើទីទួលបុរាណមួយដែលមានរុក្ខជាតិដុះព័ទ្ធ ពិបាកនឹងសម្គាល់រាង ដែលសព្វថ្ងៃត្រូវកំពុងតែសិក្សាដោយមន្ទីរវប្បធម៌ និងអ្នកជំនាញ ដើម្បីកំណត់តួនាទីនិងប្រភេទសំណង់ឱ្យ ច្បាស់លាស់។ ជាពិសេសបញ្ហាទីតាំងនឹងផ្លូវចូល ព្រោះកន្លងមកត្រូវដើរកាត់តាមវាលស្រែរបស់អ្នកភូមិ។
ក្រុមប្រាសាទយាយព័ន្ធស្ថិតនៅខាងត្បូងគេ មានប្រាង្គសរុបចំនួន ៣៥ ដែលក្នុងនោះប្រាសាទនៅល្អមានចំនួន ៤។ ក្រុមប្រាសាទនេះព័ទ្ធដោយកំពែងពីរជាន់ ដែលកំពែងខាងក្រៅធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមមានច្រកចូលគ្រប់ទិសទាំងបួន ហើយមានប្រវែងពីកើតទៅលិច ២៦០ម៉ែត្រ និងពីជើងទៅត្បូងប្រវែង ២៣៦ម៉ែត្រ។ នៅចំកណ្ដាលកំពែងខាងក្រៅ ភ្ជាប់ពីច្រកទ្វារខាងក...
ភ្នំព្រឹកជាឈ្មោះភ្នំមួយ ហើយក៏ជាឈ្មោះស្រុកក្នុងខេត្តបាត់ដំបងដែរ។ ផ្លូវជាតិបានត្រូវស្ថាបនាឡើងសសៀរតាមចង្កេះភ្នំនេះ បង្កើតនូវទេសភាពដ៏ត្រកាលដល់អ្នកទេសចរ។ នៅតំបន់នេះមានភ្នំជាច្រើនប្រកបដោយទេសភាពធម្មជាតិស្អាតអនេក។ ជុំវិញទីនេះមានចម្ការដំណាំរបស់អ្នកស្រុក និងខ្យល់អាកាសដ៏បរិសុទ្ធ។ នៅទីតាំងនោះក៏មានឃុំឈ្មោះបារាំង...
ប្រាសាទនេះជាស្នាដៃរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាប្រភេទសាលាសំណាក់ ដែលមានរាងជារោងវែងសង់ពីថ្មបាយក្រៀម បង្អួចមានចម្រឹងមិនសូវមានក្បាច់លំអទេ ហើយមានស្រះរាងការ៉េមានគែមស្រះ ជាថ្មបាយក្រៀម។ សាលាសំណាក់នេះសម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរតាមផ្លូវបុរាណអង្គរធំភិម័យ។
ស្ពានសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ស្ពានបុរាណសង់ពីថ្មបាយក្រៀមតាមបណ្ដោយផ្លូវពីអង្គរធំទៅភិម័យ។ ស្ពានមានទទឹងប្រវែង ៧ម៉ែត្រ និងបណ្ដោយ ៤៧ម៉ែត្រ មានរន្ធត្រដេវចំនួន ៩។
គេអាចបានត្រឹមសន្និដ្ឋានថា ជាប្រាសាទសង់នៅសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទសង់ពីឥដ្ឋស្ថិតក្នុងចន្លោះព្រៃឫស្សីដែលពិបាកលុកលុយចូល។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គទោល បានលិចកប់ទៅក្នុងដីពាក់កណ្ដាល ដូចជាប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះ។ ប្រាសាទស្ថិតលើគន្លងផ្លូវអង្គរធំទៅវត្តភូដែលជាផ្លូវបុរាណសម័យអង្គរ។ នៅជាប់នឹងផ្លូវកៅស៊ូតំបន់នេះមានបឹងធំមួយ...
មាត់ទន្លេកំពង់ឆ្នាំងប្រកបដោយទេសភាព ទន្លេ និងភ្នំដ៏ស្រស់ស្អាត។ ពីទីនេះទៅគេអាចមើលឃើញរូបរាងនៃភ្នំនាងកង្រី និងទឹកទន្លេសាបដែលហូរកាត់ទីនេះ។ តំបន់នេះជាកន្លែងប្រមូលផ្តុំភ្ញៀវទេសចរ ជាពិសេសវាក៏ជាតំបន់ពាណិជ្ជកម្មដ៏សកម្មផងដែរ គឺជាទីដោះដូរទំនិញរបស់អ្នករស់នៅក្នុងទន្លេសាប ព្រមទាំងអ្នកស្រុកកំពង់លែងដែលមានកំពង់ដទៅកាន...
ប្រាសាទយ៉ាកណាំងស្ថិតក្នុងព្រៃជ្រៅហើយក៏ប្រហែលជាប្រាសាទតែមួយគត់ដែលនៅគង់វង្សរូបរាងក្នុងខេត្តដ៏ឆ្ងាយជាងគេពីរាជធានីមួយនេះ។ ប្រាសាទនេះកសាងឡើងមុនសម័យអង្គរដែលទើបប្រទះឃើញក្នុងទឹកដីខេត្តរតនគិរីនេះ។ ចម្ងាយឆ្ងាយ ផ្លូវលំបាក ភាពដាច់ឆ្ងាយពីភូមិយ៉ាតុង ដំណើរត្រូវឆ្លងកាត់ទឹក... ជាឧបសគ្កបានធ្វើឱ្យគេបំភ្លេចចោលរាប់ឆ្នាំ...
សារមន្ទីរនេះមានរក្សាទុកអាវុធយុទ្ធភណ្ឌដែលសេសសល់ពីសម័យសង្គ្រាមស៊ីវិល ដែលទេសចរអាចស្វែងយល់ពីសំណល់សង្គ្រាមផង និងប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ សំណល់សង្គ្រាមទាំងនោះមានដូចជា គ្រាប់មីន, រថក្រោះ, កាំភ្លើងបាញ់យន្តហោះ, រ៉ុកកែត, កាំភ្លើង, យន្តហោះប្រដេញ និងឧទ្ធម្ភាគចក្រជាដើម។ សារមន្ទីរប្រវត្...
ប្រាសាទក្រហមមានប្រាង្គទោលសង់ពីឥដ្ឋលាយជាមួយថ្មបាយក្រៀមនិងគ្រឿងលម្អធ្វើពីថ្មភក់ ដែលជាសំណល់ សសរពេជ្រ និងបំណែកថ្មភក់។ ប្រាសាទមានគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញ ហើយប្រាសាទមានលក្ខណៈពិសេសមួយគឺ ប្រាង្គរៀបដោយឥដ្ឋ ប៉ុន្តែមានយ៉សង់ពីថ្មបាយក្រៀម។ លក្ខណៈបែបនេះនិងសសរពេជ្ររាង៦ជ្រុង អាចឱ្យសន្និដ្ឋានបានថា ប្រាសាទក្រហមសង់ក្នុងសម័យអង...
រមណីយដ្ឋានកោះអណ្ដែតអេកូរីស៊តជារមណីយដ្ឋានអណ្ដែតលើដងស្ទឹងតាតៃ ដែលព័ទ្ធជុំវិញ ដោយជួរភ្នំក្រវាញជាងបួនលានហិកតា គ្របដណ្ដប់យ៉ាងក្រាស់ដោយព្រៃមានទឹកខៀវស្រងាត់។ រមណីយដ្ឋានមានលក្ខណៈជាបឹងហ្គាឡូដ៏ធំប្រណិត បែរមុខទៅរកទេសភាពដងស្ទឹង មានកាយ៉ាក់សម្រាប់ការសម្រាក លំហែ និងដំណើរទេសចរបែបឯកជន។
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅក្នុងចុងសតវត្សរ៍ទី១០ មានទំហំតូចដែលគេមិនអាចចូលទៅក្នុងបានទេ។ ប្រាសាទតូចបែបនេះមានមួយទៀតដែរនៅខេត្តកំពង់ចាម ឈ្មោះថាប្រាសាទគុកតាព្រហ្ម។ ប្រាសាទកប់ជ្រៅនៅក្នុងដីរលំបាក់បែកស្ទើរតែទាំងអស់ ហើយលំបាកនឹងកំណត់តួនាទីណាស់។ ប្រាសាទសង់ពីថ្មបាយក្រៀម ទើបមិនមានក្បាច់លំអនោះទេ ហើយមានចម្ងាយប្រហែល១០០ម៉ែត្រពីស...
ស្ដីពីតំបន់នេះ សូមលើកយកអត្ថបទក្នុងសៀវភៅប្រជុំរឿងព្រេងខ្មែរមកជូនដូចតទៅ៖ ទេទឹកពុះមានទឹកក្ដៅហូរចេញពីក្នុងដីខួបប្រាំង ខួបវស្សា ហើយទឹកនេះ មានសីតុណ្ហភាព៧០អង្សាសេ។ ត្រពាំងនេះ មានលក្ខណៈប្លែក ដែលនាំឲ្យអ្នក ស្រុកជិតខាង និង អ្នកដំណើរណាដែលបានទៅដល់ទីនោះចាប់អារម្មណ៍គ្រប់ៗ គ្នា។ ទំហំត្រពាំង មិនជាធំប៉ុន្មានទេ ប្រមា...
ប្រាសាទកសាងក្នុងសតវត្សរ៍ទី៩ បាក់រលំអស់នៅសល់តែគ្រឹះថ្មបាយក្រៀម។ ប្រាសាទមានប្រាង្គទោលសង់ពីឥដ្ឋលំអដោយថ្មភក់ មានរចនាបថ គូលែន។ គេអាចឃើញសំណល់បុរាណវត្ថុផ្សេងៗនៅក្បែរនោះ។
ប្រាសាទសង់ពីឥដ្ឋនិងថ្មបាយក្រៀមមានគ្រឿងលំអជាថ្មភក់ជាប្រាសាទតែមួយគត់ក្នុងស្រុកអន្លង់វែង។ ប្រាសាទមានប្រាង្គមួយរាងបួនជ្រុងស្មើទំហំ ៤x៤ ម៉ែត្រ បែរមុខទៅខាងកើតមានទ្វារបញ្ឆោតរៀបដោយឥដ្ឋ។ ប្រាង្គនេះនៅសល់តែជញ្ជាំងកប់ក្នុងដីប្រមាណជា១ម៉ែត្រ។ ប្រាសាទមានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់ និង សសរស្តម្ភរាងប្រាំបីជ្រុង។ កំពូលប្រា...
នៅមានប្រាង្គផ្សេងទៀតដែលស្ថិតនៅខាងក្រៅកំពែងថ្មបាយក្រៀម តែស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណនៃគូទឹករបស់ក្រុមប្រាសាទសំបូរ រួមមាន ប្រាង្គ N១៥, N១៦, N១៧, N១៨ និង N២២។ ប្រាង្គ N១៥ និង N១៦ ស្ទួនជាប្រាង្គបីសង់តម្រៀបគ្នា។ ប៉ុន្តែនៅសល់រូបរាងតែប្រាង្គកណ្ដាល ឈ្មោះថា បា្រសាទដើមចាន់ ឯប្រាង្គពីរទៀតនៅសងខាងមានទំហំតូច ហើយសព្វថ្ងៃបាក...
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទមានប្រាង្គទោល មានទំហំធំ ប្រាសាទមានជញ្ជាំងនៅល្អតែដំបូលបានរលុះអស់ជាច្រើនភាគ។ ប្រាសាទបែរមុខទៅទិសខាងលិច មានគ្រឿងលំអជាថ្មភក់ ហើយព័ទ្ធដោយកំពែងថ្មបាយក្រៀម។ ខាងក្នុងប្រាសាទមានបល្ល័ង្គដែលអាចជាកន្លែងតម្កល់បដិមា។
ទំនប់ប្រទក្យក្រឡាជាគោលដៅ លម្ហែកាយ ការជួបជុំពិសាភោជនាហាររួមគ្នា ត្បិតនៅទីនេះមានទឹកគ្រប់គ្រាន់ សម្រាប់ចុះហែលលេងយ៉ាងត្រជាក់ មានកន្លែងលក់ដូរម្ហូបអាហារ ហើយក៏អាចនាំមកជាមួយនូវ គ្រប់គ្រឿងបរិភោគផ្ទាល់ខ្លួន ឬជាក្រុមគ្រួសារព្រោះមានទីកន្លែងសមរម្យទាំងលើខ្នងទំបន់ ទាំងបរិ វេណជុំវិញដែលហ៊ុមព័ទ្ធដោយជួរភ្នំដ៏ស្រស់បំព្...
ចម្ការទំពាំងបាយជូរបាណន់ កំពុងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរជាតិនិងអន្តរជាតិយ៉ាងច្រើនទៅទស្សនាទីនេះ។ ម្ចាស់ចម្ការទំពាំងបាយជូរបាណន់បានអះអាងថា ក្នុងមួយថ្ងៃៗមានភ្ញៀវទេសចរណ៍មិនតិចជាង២០០ នាក់ទេ បានចូលទៅទស្សនាក្នុងចម្ការទំពាំងបាយជូរបាណន់។ មូលហេតុដែលនាំឱ្យភ្ញៀវទេសចរជាតិនិងអន្តរជាតិចាប់អារម្មណ៍ទៅទស្សនាចម្ការទំពាំងបាយជូរបា...
2024 © Royal Academy of Cambodia