ប្រាសាទជ្រៃ (បឹងមាលា), ប្រាសាទត្រពាំងជ្រៃ
ថ្វីត្បិតជាមិនទាន់មានការអះអាងច្បាស់លាស់ ប៉ុន្តែមានមតិជាច្រើនសន្និដ្ឋានថា ប្រាសាទនេះជាអតីតមន្ទីរពេទ្យមួយក្នុងសម័យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧ នៅចុងសតវត្សរ៍ទី ១២។ ប្រាសាទជ្រៃ កំពុងតែរងនូវភាពចាស់ទ្រុឌទ្រោមខ្លាំង និងផ្នែកខ្លះនៃប្រាសាទក៏ត្រូវរបេះធ្លាក់ផ្ទាំងថ្មគរលើគ្នា សឹងតែបាត់បង់អស់ទ្រង់ទ្រាយដើមផងដែរ ខណៈប្រាសា...
ភ្នំថ្ម
នៅបរិវេណជុំវិញភ្នំរាប់បាត្រមានភ្នំថ្មជាច្រើន ដែលមានដុំថ្មតូចធំរកេតរកូត បង្កើតបានជា ទស្សនីយភាពមួយគួរឱ្យចង់ទស្សនា។ នៅតំបន់នោះក៏មានការបង្កើតជាកន្លែងកម្សាន្តឯកជនតូចៗ ជូនដល់ភ្ញៀវដែលចង់សម្រាកលំហែជាលក្ខណៈគ្រួសារ និងមានបម្រើសេវាម្ហូបអាហារផងដែរ។ ការធ្វើដំណើរតាមជើងភ្នំនៅម្ដុំនេះអាចឱ្យភ្ញៀវបន្ធូរអារម្មណ៍និងផ្ល...
អគារកាស៊ីណូចាស់
សំណង់អគារប្រវតិ្តសាស្រ្តមួយនេះ ធ្លាប់ជាសណ្ឋាគារដ៏ធំស្កឹមស្កៃនិងស្រស់ស្អាតមួយនាសម័យអាណានិគមនិងរាស្រ្តនិយម។ ក្រោយពីត្រូវបោះបង់ចោល សណ្ឋាគារនេះបានប្រែសម្បុរទៅតាមកាលវេលា ប៉ុន្តែអគារទាំងមូលនៅមានសភាពរឹងមាំនៅឡើយ ហើយបច្ចុប្បន្នកំពុងត្រូវបានជួលជុលលាបពណ៌ឡើងវិញ ដោយរក្សានូវទម្រង់ដើមទាំងស្រុង ហើយក្លាយជាសណ្ឋាគារទំ...
ទឹកធ្លាក់អូរតាប៉ាង
ទឹកធ្លាក់អូរតាប៉ាងជារមណីយដ្ឋានកែច្នៃមួយកន្លែង មានឈ្មោះថា «ប្រាសាទបន្ទាយទ័ព» ដែលទើបតែបានបង្កើតឡើង។ ទីតាំងនោះ មិនមានគ្រឹះប្រាសាទបុរាណឡើយ មានតែការឆ្លាក់ថ្មនៅតាមបណ្ដោយទឹកធ្លាក់ជារូបសិវលិង្គ ឧមាយោនី រូបព្រះនារាយណ៍ ផ្ទុំលើព្រះទែនសយនាជាសត្វម្ករនិងនាគក្បាល៧ ជាដើម។
វត្តអារញ្ញសាគរ
វត្តអារញ្ញសាគរមានភាពល្បីល្បាញដោយសំណង់វិហារមួយប្រកបដោយស្ថាបត្យកម្មគួរឲ្យទាក់ទាញ គឺព្រះវិហារមានសសរឥដ្ឋតាន់មានទម្រង់រមួល ផ្គុំដោយឥដ្ឋដែលរមួលស្រាប់តាំងពីដុតក្នុងឡ។ សសរខាងក្នុងនិងគ្រឿងបង្គំដំបូលធ្វើពីឈើមានរចនាបថខ្មែរសុទ្ធសាធ។ វត្តនេះត្រូវបានចាត់ទុកជាវត្តទេសចរណ៍គំរូប្រចាំខេត្ត។
ប្រាសាទដុល
នៅតាមចង្កេះភ្នំដា មានរូងភ្នំសិប្បនិមិត្ត ដែលគេចោះថ្មសម្រាប់តម្កល់ទេវរូបចំនួនប្រាំរូង។ ប្រាសាទដុលស្ថិតនៅជើងភ្នំ នៃវត្តខាងកើតភ្នំចំនួន២ តាមផ្លូវឡើងភ្នំពីជ្រុងខាងជើង ២ និងមួយទៀត នៅជិតជណ្ដើរខាងលិច។ ប្រាសាទបែបនេះកសាងឡើងមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នានឹងរចនាបទនៅប្រទេសឥណ្ឌា។ ក្នុងរូងមានតម្កល់សិវលិង្គ និងយោនីនាង...
ប្រាសាទអូរក្អែក, ប្រាសាទត្រពាំងក្អែក
ប្រាសាទសង់ក្នុងសម័យកាលរាជធានីនៅរលួសនៅចុងសតវត្សរ៍ទី៩។ ប្រាសាទមានរចនាបថព្រះគោ មានប្រាង្គទោល សង់អំពីឥដ្ឋ និងស៊ុមទ្វារជាថ្មភក់។ ប្រាសាទមានទ្វារនៅទិសខាងកើតនិងទ្វារបញ្ឆោត៣នៅទិសផ្សេងទៀត។ មេទ្វារខាងត្បូងមានចារសិលាចារឹកលេខ K.៨៣៣។
ប្រាសាទស្រែប្រាសាទ
ប្រាសាទនេះសង់នៅលើដីទួលខ្ពស់សាងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ មានយ៉លយទៅទិសខាងកើត ហើយនៅខាងកើតមានស្រះទឹកធំមួយ។ ប្រាង្គនេះមានប្រវែង ៤,៥០ ម៉ែត្របួនជ្រុង កម្ពស់ប្រាសាទប្រមាណ ៧ ម៉ែត្រ ហើយទ្វារប្រាសាទមានកម្ពស់២ម៉ែត្រ ទទឹង ១៥០សង់ទីម៉ែត្រ។ ក្នុងប្រាសាទក្លាយជាប្រហោងជ្រៅ ដោយសារជនខិលខូចលួចជីកកកាយច្រើនលើកច្រើនសា។ ចំ...
ប្រាសាទរោងដំរី, ប្រាសាទក្ដីតាគម
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅដើមសតវត្សរ៍ទី១១ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥ ក្នុងរចនាបថឃ្លាំង។ ប្រាសាទមានប្រាង្គមួយរាងកាកបាទធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមបែរមុខទៅកើត មានយ៉ដែលចោះប្រហោងជាបង្អួច។ ប្រាង្កនេះមានទ្វារបញ្ឆោតនៅមុខបីផ្សេងទៀត។ ហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម បែរមុខទៅលិច ប៉ុន្តែត្រូវបាក់បែកអស់ សល់តែកំពែងនិងខ្លោងទ្វារ ដែលមា...
ទំនប់ទឹកឆា
ខ្សែទឹកដែលហូរចេញពីក្បាលហុងទឹកមកនេះ មានទំហំពី៨ ទៅ១០ម៉ែត្រ បន្ទាប់មកហូរធ្លាក់ សំដៅទៅទិសខាងលិច បញ្ចេញជាស្នូរ។ ពេលទឹកហូរមកដល់ទំនាបកណ្តាល មានទ្វារទឹកពីរធំៗ ដែលសង់នៅសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម។ ទឹកបានហូរធ្លាក់ទៅផ្ទៃបឹង ខាងលិចធ្វើឲ្យ មានស្នូរខ្លាំង។ ទ្វារទឹកទីមួយសាងសង់វារីអគ្គិសនីខ្នាតតូច រួមជាមួយថាមពលពន្លឺព្រះអា...
ព្រះរាជដំណាក់គិរីរម្យ
ឧទ្យានជាតិគិរីរម្យមានផ្ទៃដី ប្រមាណ៨៤០១ហិកតា ដែលស្ថិតនៅលើខ្ពង់រាបមានកម្ពស់ចាប់ពី ៣០០ ទៅ ១០០០ ម៉ែត្រពីនីវ៉ូទឹកសមុទ្រ។ រមណីយដ្ឋានគិរីរម្យគឺជាតំបន់ឧទ្យានធម្មជាតិដ៏ធំ និងនៅជិតរាជធានីភ្នំពេញ ជាងគេ។ តំបន់នេះត្រូវបានកសាងឡើងតាំងពីជំនាន់សង្គមរាស្ត្រនិយម ហើយបន្ទាប់មករាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានចុះបញ្ជីជាឧទ្យានជាតិ...
ស្តូបវត្តបារាយណ៍ជាន់ដែក
ចេតីយដ៏ធំមួយដែលស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណវត្តនេះ ត្រូវបានយកធ្វើជាកន្លែងតម្កល់អដ្ឋិធាតុជនរងគ្រោះ។ ឆ្អឹងលលាដ៏ក្បាលជាច្រើន ត្រូវអាចារ្យវត្ត និងប្រជាជនរើសយកមកដាក់គរពីលើឆ្អឹងស្មងដៃនិងស្មងជើងជាច្រើន ដែលបានដាក់តម្រៀបលើគ្នារហូតមានកម្ពស់ប្រហែលជាងមួយម៉ែត្រ។ ព្រះសង្ឃ គណកម្មការវត្ត និងប្រជាជនចំណុះជើងវត្ត បានថែរក្សាអដ្ឋ...
ប្រាសាទគោកឪជ្រឹង, ប្រាសាទអូរជើង
ប្រាសាទនេះជាស្នាដៃរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាប្រភេទសាលាសំណាក់ ដែលមានរាងជារោងវែងសង់ពីថ្មបាយក្រៀម បង្អួចមានចម្រឹងមិនសូវមានក្បាច់លំអទេ ហើយមានស្រះរាងការ៉េមានគែមស្រះ ជាថ្មបាយក្រៀម។ សាលាសំណាក់នេះសម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរតាមផ្លូវបុរាណអង្គរធំភិម័យ។
វិហារសសរមួយរយ, វត្តព្រះវិហារសសរមួយរយ
វិហារសសរ១០០ មានន័យថា «ប្រាសាទមានសសរ១០០» ដែលវត្តនេះត្រូវបានសាងសង់នៅសម័យព្រះបាទអង្គចន្ទរាជាទី២ ក្នុងសតវត្សទី១៦ ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រលឹងព្រះនាងវរភ័ក្ដ្រ ឬក្រពុំឈូក បុត្រីព្រះអង្គ។ ព្រះវិហារសសរ១០០ បែរមុខទៅ ទិសខាងជើង ខុសពីព្រះវិហារដទៃទៀត។ រឿងនិទានបានតំណាលថា ព្រះរាជាក្នុងពេលដែលព្រះរាជបុត្រីប្រឈួន បាននិមន្តព្...
ស្តូបវត្តបឹងរ៉ៃ
រហូតមកដល់ឆ្នាំ១៩៩៥ ចៅអធិការវត្តបឹងរ៉ៃបានប្រើប្រាស់កុដិធំចំនួន២កន្លែងដែលខ្មែរក្រហម ធ្លាប់បានប្រើប្រាស់ធ្វើជាមន្ទីរសន្ដិសុខធំជាងគេប្រចាំស្រុកស្វាយជ្រុំ ធ្វើជាកុដិសម្រាប់ព្រះសង្ឃគង់ដដែល ហើយនៅឆ្នាំ១៩៨២ ឆ្អឹងលលាដ៏ក្បាលសាកសពចំនួន៣៣០ ដែលគាស់ចេញពីរណ្ដៅកប់សាកសពរួមមួយ ចំនួនក្នុងចំណោមរណ្ដៅសាកសពទាំង២៨រណ្ដៅដែលស្...
ប្រាសាទបាក់
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទប្រាង្គទោលមួយនេះបានបាក់រលំផ្អែកនឹងដើមឈើមួយដើមដែលមើលទៅគួរអនិច្ចា។ នៅជុំវិញនេះមានសំណល់នៃគ្រឿងសំណង់រាត់រាយ។
ទឹកធ្លាក់ពពុះពេជ្រចិន្តា
បទចម្រៀងដ៏សែនពិរោះរបស់អ្នកស្រីរស់សេរីសុទ្ធា «ព្រាត់ស្នេហ៍នៅពេជ្រចិន្តា» បានរៀបរាប់ពីទេសភាពតំបន់នេះ ក៏ប៉ុន្តែទីកន្លែងនេះហាក់មិនត្រូវបានទទួលការពេញនិយមមួយរយៈចុងក្រោយនេះ។
កំពង់ផែអន្តរជាតិព្រះសីហនុ
កំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុរបស់កម្ពុជា ជាកំពង់ផែមានលក្ខណៈអន្តរជាតិ ដែលមានតួនាទីដ៏សកម្មជាច្រកទ្វារសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិ ក្នុងការជួយសម្រួលដល់ការនាំចេញ នាំចូលទំនិញគ្រប់ប្រភេទពីប្រទេសកម្ពុជា។ បរិមាណទំនិញដែលឆ្លងកាត់កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ បានកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ដោយបានលើកដាក់ទំនិញជាង ២លាន តោន នៅឆ្នាំ២០១០ និងជ...
កៀនស្វាយ
រមណីយដ្ឋាននេះមានសម្រស់ស្រស់ស្អាត អមជុំវិញខ្ពបទន្លេមេគង្គ ដែលហូរកាត់តំបន់នេះ នាំជីជាតិស្រោចស្រប់ចម្ការដំណាំច្រើនប្រភេទ។ កៀនស្វាយជាឈ្មោះស្រុកមួយនៃខេត្តកណ្ដាល មានខ្ពបមួយ ដែលកាលពីមុនវាមិនមែនជារមណីយដ្ឋានទេ ទើបតែចាប់ផ្តើមបន្ទាប់ពីឆ្នាំ ១៩៧៩ និងមានការទៅលេងកម្សាន្តនៅវត្តកៀនស្វាយក្រៅជាញឹកញាប់ ទើបទីនេះបានក្លា...
ប្រាសាទនាងខ្មៅ (កោះកេរ)
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទនេះសាងសង់ដំណាលគ្នា ព្រមទាំងប្រកបដោយ រចនាបថដូចគ្នា នឹងប្រាសាទនាងខ្មៅនៅខេត្តតាកែវដែរ ហើយតាមរយៈឈ្មោះនេះ អ្នកខ្លះយល់ថាប្រាសាទប្រហែលជាឧទ្ទិសដល់ព្រះមហេសីមួយ របស់ព្រះឥសូរ ដែលមានសម្បុរខ្មៅគឺព្រះនាងកាលី។ ប៉ុន្តែមតិមួយទៀតយល់ថា ប្រហែលដោយសារសាច់...
ស្តូបវត្តស្ទឹង, ស្តូបវត្តបទុមប្រាង្សីរតនារាម
វត្តបទុមប្រាង្សីរតនារាមហៅវត្តស្ទឹង មានមន្ទីរបូជនីយដ្ឋាន មួយសង់អំពីឈើប្រក់ក្បឿង និងមានរចនាថ្នាំលាបតាមចំរ៉ឹងជញ្ជាំងដែលធ្វើឡើងសម្រាប់ឱ្យមានខ្យល់ អាកាសចេញចូលក្នុងកន្លែងតម្កល់ឆ្អឹងសាកសព។ ទីនេះមានតម្កល់ឆ្អឹងសាកសពជនរងគ្រោះដែលបានស្លាប់ កាលពីរបបខ្មែរក្រហមចំនួន៣២៥។ ឆ្អឹងលលាដ៏ក្បាលភាគច្រើន ជាឆ្អឹងបែកបាក់ និងពុ...