ទំនប់ពហុបំណងរក្សា មានលទ្ធភាពផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្រោចស្រពដំណាំកសិកម្មរបស់ប្រជាកសិករ នៅរដូវវស្សា បានចំនួនជាង ១៤៣ ពាន់ហិកតា និងនៅរដូវប្រាំង បានចំនួនជាង ២២ ពាន់ហិកតា។ ទំនប់នេះជាប្រភពដ៏សំខាន់សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាត និងជួយកាត់បន្ថគ្រោះយទឹកជំនន់ និងគ្រោះរាំងស្ងួតផងដែរ។ ទំនប់រក្សាមានប្រវែងសរុបជិត៣គីឡូម៉ែត្រ អាច...
តំបន់កោះកេរមានចម្លាក់នៅលើផ្ទាំងថ្មធម្មជាតិជុំវិញត្រពាំងខ្នារដែលមានប្រភពមួយចំនួនមានទឹកធម្មជាតិហូរកាត់ និងមួយចំនួនលិចទឹកក្នុងរដូវវស្សា។ ត្រពាំងខ្នារស្ថិតនៅជិតប្រាសាទខ្នារមានទំហំ ២២x១៨០ម៉ែត្រ។ ត្រពាំងខ្នារឬត្រពាំងអង្គខ្នារជាត្រពាំងដែលគេជីកនិងដាប់ថ្មភក់ចេញរៀបចំជាត្រពាំង។ ចម្លាក់លើថ្មធម្មជាតិ និងបល្ល័ង្ក...
ប្រាសាទនេះកសាងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ នាចុងសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គមួយរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម បែរមុខទៅឦសាននិងនិរតីតាមស៊ុមទ្វារថ្មភក់។ ច្រកទ្វារទិសឦសានមានយ៉មួយលយចេញ ដោយមានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់ និង បង្អួចពីរនៅតាមជញ្ជាំងសងខាងរបស់យ៉។ ហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម ស្ថិតនៅជ្រុងអាគ្...
រមណីយដ្ឋានទឹកធ្លាក់តេជោបុសស្បូវមានទីតាំងស្ថិតនៅលើកំពូលភ្នំដងរែក ដែលមានសោភ័ណមិនចាញ់រមណីយដ្ឋានជួរភ្នំត្បែងឡើយ ហើយមានផ្លូវទៅដល់ងាយស្រួលជាង។ ទឹកធ្លាក់នេះក៏ជាប្រភពផ្ដល់ទឹកដល់ អាងទឹកតេជោបុស្បូវ ដែលមានតួនាទីផ្គត់ផ្គង់ទឹកដល់ប្រជាពលរដ្ឋនៅលើភ្នំ ដែលខ្វះខាតនៅរដូវប្រាំង។
ប្រាសាទនេះលំបាកនឹងកំណត់អាយុកាលកសាង ប្រហែលជានៅសម័យកោះកេរ ហើយបានជួសជុលបន្ថែមនៅសម័យក្រោយ។ ប្រាសាទសង់ពីថ្មភក់ (អាចមានឥដ្ឋ?) មានប្រាង្គទោល សង់លើទីទួល ស្ថិតក្នុងបរិវេណវត្តដែលមានបន្សល់ត្រឹមសំណល់ត្រឹមគ្រឿងសំណង់ខ្លះប៉ុណ្ណោះ។
ប្រាសាទជាស្នាដៃរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាប្រភេទសាលាសំណាក់លាតសន្ធឹងតាមទិសឦសាន-និរតី ចែកជាបីផ្នែក គឺផ្នែកខាងលិចមានបន្ទប់មួយរាងចតុកោណកែងបែរទៅលិចតាមច្រកទ្វារមួយ និងស៊ុមទ្វារមួយដែលពាសដោយសសរជើងទៀនស្ថិតនៅត្បូង។ ផ្នែកកណ្ដាលធំភ្ជាប់មកពីបន្ទប់ខាងលិច ដែលផ្នែក នេះមានបង្អួចបី ដែ...
ប្រាសាទនេះសង់ឡើងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ នាសតវត្សរ៍ទី១០។ ប្រាសាទបាក់បែកមួយនេះមានប្រាង្គចំនួនបី សង់ពីឥដ្ឋលំអដោយថ្មភក់បែរមុខទៅកើត។ នៅលើមេទ្វារសងខាងមានសិលាចារឹកពីរ។
ប្រាសាទនេះកសាងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទរាជេន្ទ្រវរ្ម័នទី២ នាចុងសតវត្សរ៍ទី១០។ ប្រាសាទមានប្រាង្គបី សង់ពីឥដ្ឋលំអដោយថ្មភក់។ ប្រាសាទមានកំពែងឥដ្ឋដែលរលំអស់ប្រកបដោយខ្លោងទ្វារនៅទិសខាងកើត ព្រទាំងមានហោត្រៃមួយផងដែរ។ នៅទីនេះគេរកឃើញសិលាចារឹកជាច្រើន។
ប្រាសាទប្រហែលជាកសាងនៅចុងសតវត្សរ៍ទី១០។ ប្រាសាទចិនចូកាសកូមានប្រាង្គចំនួនបី ប៉ុន្ដែបានបាក់រលំអស់ពីរ នៅសល់តែប្រាង្គមួយរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋ ព័ទ្ធជុំវិញដោយកំពែងថ្មបាយក្រៀម។ ប្រាង្គឥដ្ឋនេះមានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់បែរទៅកើត ចំណែកកំពែងមានខ្លោងទ្វារមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមនិងមានគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញព្រមទាំងស្រះផងដែ...
ប្រាសាទនេះកសាងនៅសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គប្រាំធ្វើពីថ្មភក់ សង់ជាពីរជួរបែរមុខទៅកើត មានប្រាង្គបីនៅខាងមុខនិងប្រាង្គពីរទៀតនៅខាងក្រោយ។ ប្រាសាទមានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់ និងលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាង្គទាំងប្រាំបានរលំបាក់បែកអស់ សល់តែពីរដែលនៅសម្គាល់រូបរាងបាន។ គេអាចមើលឃើញសំណល់ហោត្រៃពីរធ្...
ភ្នំត្នោត-ភ្នំពក ជាតំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិមួយដែលមានសក្តានុពលទាក់ទាញអ្នកទេសចរដែលចូលចិត្តជិះខ្សែរ៉តទស្សនាព្រៃព្រឹក្សាពីលើអាកាសនិងឈ្វេងយល់ពីការងារអភិរក្សបរិស្ថានធម្មជាតិ និងពពួកសត្វកម្រជិតផុតពូជពីភពផែនដីកំពុងមានវត្តមាននៅទីនោះ។ ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំត្នោត-ភ្នំពក មានផ្ទៃដីប្រមាណ ៤២ ០៩៧ ហិកតា ប្រកបដោយធនធានធម្ម...
ប្រាសាទសង់នៅសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទមានប្រាង្គរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋ ដែលបាក់រលំអស់បែរមុខទៅកើតលំអដោយសសរស្ដម្ភប្រាំបីជ្រុង។ ប្រាង្គនេះមានយ៉មួយដែលភ្ជាប់ទៅនឹងហោបន្ទាត់ទ្រូងមួយនៅខាងកើត។ ប្រាង្គនេះមានទ្វារបីដែលមួយនៅខាងកើត មួយនៅខាងជើង និងមួយទៀតនៅខាងត្បូង។ ស្រះមួយស្ថិតនៅ ខាងកើតប្រាសាទ។ នៅលើមេទ្វារខាងត្បូងនៃ...
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទប្រាង្គទោលនេះមានតួប្រាង្គរាងបួនជ្រុងស្មើ ធ្វើអំពីថ្មភក់បែរ មុខទៅទិសឥសាន្ត និងលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតអំពីថ្មភក់តាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាសាទនេះមានកំពែង ការពារមួយជាន់ធ្វើអំពីឈើដែលរលំបែកបាក់បាក់អស់ ហើយកាត់ផ្តាច់ដោយខ្លោងទ្វារមួយមានរាងកាកបាទ ធ្វើអំ...
ប្រាសាទសង់នៅអំឡុងសតវត្សរ៍ទី៧ តែមិនមានឯកសារណាបញ្ជាក់ពីកាលបរិច្ឆេទច្បាស់លាស់ទេ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គបីធ្វើពីឥដ្ឋ រត់ជួរជើង-ត្បូង បែរមុខទៅកើតឆៀងខាងជើងបន្តិច។ ប្រាង្គកណ្ដាលរាងការ៉េ មានស៊ុមទ្វារដែលទ្រផ្ដែរមួយផ្ទាំងឆ្លាក់រូបព្រះនារាយណ៍ជិះគ្រុឌ។ មេទ្វារខាងត្បូងមានសិលាចារឹក។ ប្រាសាទមានគូទឹកមួយនិងស្រះមួយស្ថិ...
វត្តបុរាណមួយនេះត្រូវបានកសាងតាំងពីរយូរយាណាស់មកហើយ។ ក្នុងទីអារាមមានសំណង់ព្រះវិហារជាទីសក្ការៈបូជារបស់ពុទ្ធបរិស័ទជិតឆ្ងាយ។ វត្តត្រូវបានជ្រើសជាវត្តទេសចរណ៍គំរូប្រចាំខេត្ត។
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០។ ប្រាសាទនេះសង់ពីថ្មបាយក្រៀមនិងឥដ្ឋមានប្រាង្គទោលបែរមុខទៅកើតតាមស៊ុមទ្វារថ្មភក់។ ប្រាង្គនេះមានសភាពបែកបាក់ប៉ុន្តែមានបន្សល់ទុកសិលាចារឹកមួយផ្ទាំងមាន១៤បន្ទាត់ ដែលប្រហែលជាយកមកពីប្រាសាទផ្សេង។
អំពីប្រវត្តិសាងសង់ប្រាសាទនេះពុំមានឯកសារបញ្ជាក់ឡើយ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គបីធ្វើពីថ្មភក់ បែរមុខទៅកើតតាមស៊ុមទ្វារថ្មភក់។ ប្រាង្គសងខាងបានរលំបាក់អស់មួយភាគធំ។
ទឹកធ្លាក់វាលថ្មហួត ដែលនៅចម្ងាយប្រមាណ ១គីឡូម៉ែត្រ ពីវត្តតាំងយូ។ ទឹកធ្លាក់ដ៏មានប្រជាប្រិយភាពមួយនៅតំបន់នោះមិនសូវមានអ្នកបានទៅដល់។ នៅទីនោះខ្សែទឹកហូរមកពីទីឆ្ងាយតាមបណ្ដោយស្ទឹង ហូរធ្លាក់ជាច្រើនដំណាក់ កាត់វាលដ៏ធំ ដែលអ្នកក្នុងតំបន់នេះ ហៅថាវាលថ្មហួត។ ទឹកធ្លាក់វាលថ្មហូតមានកម្ពស់ ប្រមាណជា ១៥ ម៉ែត្រ មានទឹកធ្លាក់ជ...
ប្រាសាទកសាងនៅដើមសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទមានសំណង់ដូចតទៅ៖ ប្រាង្គរាងកាកបាទធ្វើពីថ្មភក់ បែរមុខទៅកើតមានយ៉មួយធ្វើពីថ្មភក់ និងលំអដោយបង្អួចពីរនៅអមតាមជញ្ជាំងរបស់យ៉។ ប្រាង្គនេះសង់លើខឿនថ្មបាយក្រៀមនិងលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ គូទឹកមួយព័ទ្ធជុះរិញប្រាសាទដោយមានផ្លូវច្ចលពីខាងកើត និងស្រះមួយផងដែរ។
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ក្នុងចំណោមក្រុមប្រាសាទកោះកេរដែលជារាជធានីរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ ឧទ្ទិសថ្វាយដល់ព្រះសិវៈ បែរមុខទៅទិសខាងលិច។ ប្រាសាទក្រចាប់សង់អំពីឥដ្ឋលើដីរាបស្មើ ព័ទ្ធជុំវិញដោយកំពែងថ្មបាយក្រៀមចំនួនពីរជាន់។ កំពែងទី១ តភ្ជាប់ដោយគោបុរៈខាងលិចទល់និងថែវរបស់ប្រាសាទ។ កំពែងទី២ ជាកំពែងខាងក្រៅកាត់ផ្តា...
វត្តនេះត្រូវបានកសាងនៅលើទីទួលមួយជាប់ធារទឹកនៃទំនប់ទឹកអូរស្វាយ។ អ្នកទេសចរអាចធ្វើដំណើរទៅទស្សនាប្រាសាទព្រះវិហារបន្ទាប់មកក៏អាចមកទស្សនានៅទីអារាមមួយនេះផងដែរ។ វត្តត្រូវបានជ្រើសជាវត្តទេសចរណ៍គំរូប្រចាំខេត្ត។
2024 © Royal Academy of Cambodia