ទឹកជ្រោះលែងទូវ, ទឹកជ្រោះឡៅកា
ថ្វីត្បិតតែផ្លូវធ្វើដំណើរមានភាពលំបាកគួរសម ភ្ញៀវអាចមានអារម្មណ៍ធូរស្បើយក្រោយពីបានជួបទិដ្ឋភាពដ៏ស្រស់ស្អាតនៃទឹកជ្រោះមួយនេះ ដែលស្ថិតនៅជាអាថ៌កំបាំងសម្រាប់ទេសចរពីចម្ងាយ។ ទីនេះមានសភាពស្ងប់ស្ងាត់ដោយមិនសូវមានទេសចរទៅដល់ តែបង្កប់នូវសម្រស់ស្អាតគួរចង់គយគន់។
ប្រាសាទត្រពាំងអំពិល (ទឹកក្រហម)
អំពីប្រវត្តិសាងសង់ប្រាសាទនេះពុំមានឯកសារបញ្ជាក់ឡើយ។ ប្រាសាទនៅក្នុងព្រៃចម្ការជ្រៅឆ្ងាយពីផ្លូវមានប្រាង្គបីធ្វើពីឥដ្ឋ ដែលបាក់បែកអស់ពីរនិងមានគ្រឿងលំអធ្វើពីថ្មភក់។ ប្រាង្គនេះបែរមុខទៅកើតតាមស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់និងលំអដោយ ទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាសាទមានកំពែងសង់ពីថ្មបាយក្រៀម។
ស្តូបល្អាងគិរីរម្យ
អដ្ឋិធាតុជនរងគ្រោះដែលស្ថិតនៅតាមល្អាងផេ្សងៗនាភ្នំសំពៅ ដូចជាល្អាងល្ខោនឬល្អាងតែងខ្លួនជាដើម ត្រូវបានប្រមូលមកដាក់តម្កល់នៅកន្លែងតែមួយគឺ ល្អាងគីរីរម្យ។ ល្អាងនេះមានតម្កល់អដ្ឋិធាតុមិនច្រើនប៉ុន្មានទេ ហើយក៏ពុំមានសាងសង់ជាមន្ទីរបូជនីយដ្ឋានធំដុំសម្រាប់ដាក់តម្កល់ដែរ។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ជាពិសេសនៅរដូវភ្ជុំបិណ្ឌ និងចូលឆ្...
ផ្សារធំថ្មី
ផ្សារធំថ្មីជាផ្សារមួយដែលត្រូវបានកសាងឡើងនៅឆ្នាំ១៩៣៧នៅលើទីលានចាក់សម្រាមកាលសម័យនោះ។ ទីតាំងដែលផ្សារធំថ្មីស្ថិតនៅធ្លាប់ជាវាលភក់ល្បាប់ ហើយជោរជន់ទៅដោយទឹកបឹងតេជោ។ សព្វថ្ងៃនេះ ផ្សារដ៏ធំមួយនេះបានក្លាយជាកន្លែងដែលគេស្គាល់គ្រប់គ្នានៅទីក្រុងភ្នំពេញ ហើយក៏ជាផ្សារដែលសម្រាប់នាំទេសចរណ៍ទៅទស្សនាកម្សាន្តផងដែរ។ ក្រៅពីផ្សា...
ទំនប់ត្នោតទេរ
ទំនប់ធារាសាស្ត្រដ៏ធំក្នុងខេត្តតាកែវ គឺទំនប់ត្នោតទេរប្រកបដោយវិសាលភាពធំ រហូតទឹករលកបែកផ្កាត្រែង។ ទំនប់នេះជាប្រភេទទំនប់បង្ហៀរ ដែលមានផ្លូវខាងលើអាចចរាចរម៉ូតូនិងថ្មើរជើង ចំណែកផ្លូវបង្ហៀរទឹក គេអាចប្រើគោយន្ត រថយន្ដធុនតូចឆ្លងកាត់បាន។ នៅលើខ្នងទំនប់នេះ មានចាក់ដីអបទំនប់ជាទីធ្លាមួយ អាចចតរថយន្ដ និងសម្រាកលំហែបាន។ ន...
ប្រាសាទព្រៃប្រាសាទ (អង្គរធំ), ប្រាសាទចាន់តាអួន
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាមន្ទីរពេទ្យ ដែលរួមមានហោបន់ស្រន់មួយលំអដោយថ្មភក់និងហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅទិសអាគ្នេយ៍ កំពែងថ្មបាយក្រៀមព័ទ្ធជុំវិញនិងមានស្រះមួយនៅទិសឦសាន។ ឈ្មោះរបស់ប្រាសាទនេះព្រៃប្រាសាទនេះគឺមានន័យដូចព្រៃដែរ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែយកព្រៃមកដាក់...
ប្រាសាទនាងខ្មៅ (កោះកេរ)
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទនេះសាងសង់ដំណាលគ្នា ព្រមទាំងប្រកបដោយ រចនាបថដូចគ្នា នឹងប្រាសាទនាងខ្មៅនៅខេត្តតាកែវដែរ ហើយតាមរយៈឈ្មោះនេះ អ្នកខ្លះយល់ថាប្រាសាទប្រហែលជាឧទ្ទិសដល់ព្រះមហេសីមួយ របស់ព្រះឥសូរ ដែលមានសម្បុរខ្មៅគឺព្រះនាងកាលី។ ប៉ុន្តែមតិមួយទៀតយល់ថា ប្រហែលដោយសារសាច់...
ប្រាសាទភ្នំបន្ទាយ
ប្រាសាទនេះមិនមានចុះក្នុងបញ្ជីសាលាចុងបូព៌ាទេហើយក៏ពុំមានឯកសារប្រវត្តិដែរ។ ប្រាសាទមានប្រាង្គតែមួយសង់ពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅតាមបណ្ដាយផ្លូវអង្គរធំទៅព្រះខ័នកំពង់ស្វាយ។ ប្រាសាទរលំបាក់បែកសល់តែត្រឹមជញ្ជាំង។
ពើងទុកព្រះ
រូងភ្នំនេះមានរូបចម្លាក់ព្រះពុទ្ធចូលនិព្វាន្តជាចម្លាក់ថ្មីយកគំរូតាមវត្តព្រះអង្គធំ និងមានស្លាកស្នាមនៃសំណង់ព្រហ្មញ្ញសាសនាផងដែរ។ ទីនេះមានសំណង់ច្រើនជំនាន់ពិបាកនឹងកំណត់អាយុកាលគឺប្រហែលជាក្នុងសម័យអតីតរាជធានីនៅទីនេះនិងសម័យកណ្ដាល ដោយយោងលើចម្លាក់ព្រះពុទ្ធនោះ។
ប្រាសាទពោធិ៍ដំណាក់, ប្រាសាទក្ដាក់
ប្រាសាទនេះកសាងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ នៅសតវត្សរ៍ទី១០។ ប្រាសាទមានប្រាង្គបីរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីថ្មភក់ បែរមុខទៅកើតនិងលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាង្គកណ្ដាលមានយ៉មួយដែលលំអដោយបង្អួចពីរនៅតាមជញ្ជាំងសងខាង។ ចំណែកឯគ្រឿងលំអប្រាង្គខាងជើង និងខាងត្បូងមិនទាន់បានឆ្លាក់រួចនៅឡើយទេ។ ប្រាង្គទាំងបី ស្ថ...
ប្រាសាទត្នោតជុំខាងលិច
គុកលិច សង់ឡើងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ បែរមុខទៅទិសខាងជើង និងមានស្លាកស្នាមគូទឹកនៅទិសឦសាន។ ជាទូទៅប្រាសាទដែលបែរមុខទៅទិសខាងជើងមានមិនសូវច្រើនប៉ុន្មានទេ តែគេធ្លាប់ឃើញមាននៅភ្នំដា សំបូរព្រៃគុក។ល។ ប្រាសាទនេះ សាងសង់ឡើងជាប្រាសាទទោលមានបួនថ្នាក់ ប៉ុន្តែតាមថ្នាក់នីមួយៗមិនសូវមានចម្លាក់អ្វីនៅលើជញ្ជាំងដូចគុកជើងទេ...
ប្រាសាទភ្នំកងវ៉ា
ភ្នំកងវ៉ាមានប្រាសាទបុរាណបែកបាក់ក្នុងទីអារាម ដែលជាតំបន់ទេសចរណ៍កម្សាន្តរបស់អ្នកស្រុកផងដែរ។ ទីនេះមានឈ្មោះដើមថា រាជគុហារ ជាប្រាសាទដែលមានល្អាងភ្នំជាទីសក្ការៈ ប្រកបដោយប្រហោងខ្យល់មួយនៅពីលើ។ ប្រាសាទព្រហ្មញ្ញសាសនាមួយនេះ សង់ឡើងក្នុងកំឡុងចុងស.វ.ទី១០ និងសវ.ទី១១ ដោយមានរៀបឥដ្ឋនិងថ្មបាយក្រៀមអមសងខាងជាផ្លូវចូល។ ចំណុ...
ប្រាសាទតាញាណខាងលិច, ប្រាសាទនាងរំសាយសក់
ខុសពីប្រាសាទតាញាណខាងកើតដែលត្រូវបានប្រក់ដំបូលគ្របការពារទឹកភ្លៀងនិងទល់ទ្រ ប្រាសាទនេះទទួលរងការបែកបាក់ ហើយពិបាកចូល ព្រោះប្រាសាទស្ថិតលើចង្កេះភ្នំលើផ្ទាំងថ្មជម្រាលធំមួយ។ គេសង្កេតឃើញមានតែដំបូលបែកបាក់ សល់តែជញ្ជាំងបីជ្រុង។ ប្រាសាទក៏មានឈ្មោះពីរដែរ គឺប្រាសាទតាញាណលិច ឬប្រាសាទនាងរំសាយសក់។
ព្រះវិហារចាស់វត្តរកាកណ្ដាល
វត្តរកាកណ្ដាលចាស់ សាងសង់នៅក្នុងសតវត្សទី ១៨ ដែលមានព្រះវិហារឈើបុរាណ ចំណាស់ប្រមាណជាង២០០ឆ្នាំ ជាទីដែលទេសចរជាតិនិងអន្តរជាតិមិនគួររំលង។ ព្រះវិហារឈើបុរាណនេះ ដែលបានជួសជុលឡើងវិញរួចនេះ មានរំលេចទៅដោយ ក្បាច់ក្បូរយ៉ាងវិចិត្រធ្វើឡើងពីឈើគ្រញូង និងតាត្រាវ ជាពិសេស ក្បាច់ផ្កាភ្ញីនៅតាមហោជាង។ ប្រជាពលរដ្ឋនិងអ្នកទេសចរមាន...
គ្រឹះប្រាសាទស្រះត្រប់
ប្រាសាទមួយនៅជិតមាត់ស្រះត្រប់ ដែលជាឈ្មោះភូមិនៅទីនោះ។ ប្រាសាទធ្វើពីឥដ្ឋដែលបាក់បែកអស់នេះ មានប្រាង្គបីរត់ជួរជើងត្បូង បែរទៅកើតមានស៊ុមទ្វារជាថ្មភក់។ ប្រាសាទមានកំពែងថ្មបាយក្រៀម កសិន្ធុ និងផ្លូវចូលពីខាងកើត។ គេរកឃើញសំណល់មេទ្វារ ផ្ដែរនិងសសរពេជ្ររលំនៅទីនោះ ដែលអាចសន្មតបានថាប្រាសាទសង់ក្នុងអំឡុង សតវត្សទី១០។ ផ្លូវ...
ប្រាសាទវត្តឯក, ប្រាសាទឯកភ្នំ
ប្រាសាទឯកភ្នំឬវត្តឯក ជាស្ថាបត្យកម្មរចនាបថសតវត្សរ៍ទី ១១ កសាងឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ១០២៧ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសុរិយវរ្ម័នទី១ (១០០២-១០៥០)។ នៅជុំវិញប្រាសាទមានគូទឹក ដែលសព្វថ្ងៃប្រាសាទនេះត្រូវបាក់បែកជាច្រើនអន្លើដោយមូលហេតុធម្មជាតិនិង ការជីកកកាយរបស់មនុស្ស។ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងនេះក្ដីប្រាសាទនៅមានទ្រង់ទ្រាយល្អខ្លះ គួរឱ្យចង...
រីស៊តកោះអណ្ដែត
រមណីយដ្ឋានកោះអណ្ដែតអេកូរីស៊តជារមណីយដ្ឋានអណ្ដែតលើដងស្ទឹងតាតៃ ដែលព័ទ្ធជុំវិញ ដោយជួរភ្នំក្រវាញជាងបួនលានហិកតា គ្របដណ្ដប់យ៉ាងក្រាស់ដោយព្រៃមានទឹកខៀវស្រងាត់។ រមណីយដ្ឋានមានលក្ខណៈជាបឹងហ្គាឡូដ៏ធំប្រណិត បែរមុខទៅរកទេសភាពដងស្ទឹង មានកាយ៉ាក់សម្រាប់ការសម្រាក លំហែ និងដំណើរទេសចរបែបឯកជន។
អគារកាស៊ីណូចាស់
សំណង់អគារប្រវតិ្តសាស្រ្តមួយនេះ ធ្លាប់ជាសណ្ឋាគារដ៏ធំស្កឹមស្កៃនិងស្រស់ស្អាតមួយនាសម័យអាណានិគមនិងរាស្រ្តនិយម។ ក្រោយពីត្រូវបោះបង់ចោល សណ្ឋាគារនេះបានប្រែសម្បុរទៅតាមកាលវេលា ប៉ុន្តែអគារទាំងមូលនៅមានសភាពរឹងមាំនៅឡើយ ហើយបច្ចុប្បន្នកំពុងត្រូវបានជួលជុលលាបពណ៌ឡើងវិញ ដោយរក្សានូវទម្រង់ដើមទាំងស្រុង ហើយក្លាយជាសណ្ឋាគារទំ...
ប្រាសាទព្រលាន
ប្រាសាទប្រហែលជាសង់ឡើងនៅសម័យបុរេអង្គរ បន្ទាប់មកត្រូវបានជួសជុលបន្ថែមនៅសតវត្សរ៍ទី១១ ។ ប្រាសាទស្ថិតនៅលើភ្នំព្រះលានដែលមានជណ្ដើរចុះមកដល់ផ្លូវជាតិលេខ៦២តែម្ដង។ ប្រាសាទជាសំណង់ចាស់ ដែលរើយកឥដ្ឋចាស់មកប្រើ។ ដូចជាប្រាសាទដទៃទៀតដែរ ប្រាសាទមានទ្វារពិតមួយពីជ្រុងខាងកើត និងទ្វារបញ្ឆោតបីពីជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាសាទមានខ្លោងទ...
គ្រឹះប្រាសាទសុរិយារោងគោ, គ្រឹះប្រាសាទក្រោលគោ (សូទ្រនិគម)
យោងលើចម្លាក់ប្រាសាទប្រហែលជាសង់នៅសតវត្សរ៍ទី១០ ស្ថិតក្នុងរចនាបថបន្ទាយស្រី។ ប្រាសាទនេះមានកំពែងថ្មបាយក្រៀមព័ទ្ធជុំវិញប្រហែល ៣៥x២៥ ម៉ែត្រ បែរមុខទៅរកទិសខាងកើត។ តួប្រាសាទបានបាក់រលំអស់បន្សល់តែឥដ្ឋនិងចម្លាក់ថ្មភក់មួយចំនួន។ មេទ្វារខាងមុខនិងកំពែងក៏បានស្ថិតនៅក្នុងទ្រង់ទ្រាយដើមដែរ។ នៅខាងមុខប្រាសាទប្រហែល ១០០ម៉ែត្...
ប្រាសាទគុកស្រី, ប្រាសាទអ្នកបួសខាងកើត
ប្រាសាទមានរចនាបថឃ្លាំង កសាងនៅសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ដូចជាប្រាសាទភ្នំជីសូរដែរ ហើយសង់ឡើងឧទ្ទិសដល់ព្រះវិស្ណុ។