ប្រាសាទព្រះស្ទឹង
ប្រាសាទសាងក្នុងរជ្ជកាល ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទមានប្រាង្គរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីថ្មភក់មានឆ្លាក់រូបព្រះភ័ក្ត្រទាំងបួន។ ប្រាង្គនេះបែរមុខបួនទិសដោយមានយ៉ ភ្ជាប់ទៅឦសានដោយហោបន្ទាត់ទ្រូងមួយ។ ហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមដោយពាសថ្មភក់ពីខាងក្រៅ។ ហោត្រៃនេះមានច្រកទ្វារពីរគឺឦសាន និងនិរតីដោយមានយ៉ល...
ប្រាសាទគុកវាំង, ប្រាសាទវត្តពោធិ៍វាំង
នៅក្នុងការរៀបរាប់របស់រឿងព្រេងដែលនិទានអំពី “ភ្នំសន្ទុក" ក៏មានរំលេចនូវឈ្មោះគុកវាំង ដែរ។ គុកវាំង សាងសង់ឡើងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយជញ្ជាំងផ្សេងទៀតគេលម្អជាទ្វារបញ្ឆោត។ ទ្វារនីមួយៗ គេរៀបឥដ្ឋដូចជាបន្ទះត្រង់នៅចំកណ្ដាល ហើយអមដោយសសរផ្អោបនិងហោជាងនៅខាងលើ។ ហោជាងនៅទិសខាងកើត នៅកណ្ដាលមានលម្អ...
សួនទឹកសុភមង្គល
សួនទឹកក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលសុភមង្គល មានអាងហែលទឹកមនុស្សធំ អាងហែលទឹកសម្រាប់កុមារ សួនផ្កាដ៏ស្រស់បំព្រងសម្រាប់ជាផ្ទៃក្រោយ ភោជនីយដ្ឋាន និងអាងរំអិលសម្រាប់ក្មេងតូចៗ រហូតដល់ប្រាសាទអង្គរវត្តសង់ពីកង់ឡានចាស់ៗ ហើយជាពិសេសគឺអាងរលកសមុទ្រសិប្បនិម្មិត។ រលកសមុទ្របោករលេញយ៉ាងថ្លាឈ្វេងលើជម្រាលកម្រាលការ៉ូក្រហម លឿង ស សម្រាប់កុមា...
សារមន្ទីរកុលាលភាជន៍តានី
តាំងពីយូរណាស់មកហើយ ការស្រាវជ្រាវស្តីពីអរិយធម៌អង្គរ ច្រើនផ្តោតតែទៅលើការសិក្សាពីសិលាចារឹក និងជាពិសេសទៅលើប្រាង្គប្រាសាទនិងសិល្បៈតែប៉ុណ្ណោះ។ ឯការសិក្សាស្រាវជ្រាវស្តីពីកុលាលភាជន៍ ទើបចាប់ផ្ដើមនៅទសវត្សឆ្នាំ១៩៦០ ដោយលោក ប៊ែរណា ហ្វីលីប គ្រោស្លីយេ(Bernard-Philippe Groslier) ហើយបានត្រូវផ្អាកដោយសង្គ្រាមស៊ីវិល។ ប...
ប្រាសាទតាវ៉ា
រចនាបថប្រាសាទនេះបង្ហាញថា វាត្រូវបានសាងសង់នៅសតវត្សរ៍ទី១២ឬ១៣ គឺប្រាសាទមានរចនាបថបាយ័ន កសាងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧។ ប្រាសាទពីរសង់លើខឿនថ្មបាយក្រៀម បែរមុខទៅកើត ធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមលម្អដោយថ្មភក់នៅខាងក្រៅ ហើយមានជ្រុងផ្សេងទៀតលម្អដោយទ្វារបញ្ឆោត។ ប្រាសាទនៅខាងជើងរលំបាក់អស់សល់សំណល់ថ្មនៅរាយប៉ាយនិងបំណែកចម្លាក...
ប្រាសាទកោរសក់, ប្រាសាទព្រះពិធូរ (T)
ប្រាសាទត្រូវបានសាងសង់នៅដើមសតវត្សរ៍ទី១២ ដែលគោរពសាសនាហិណ្ឌូ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសុរ្យវរ្ម័នទី២ មានរចនាបថអង្គរវត្ត។ ប្រាសាទសង់ពីថ្មបាយក្រៀមនិងថ្មភក់នេះ មានទ្វារចូលពីបួនទិស សង់លើខឿន៣ជាន់។ ប្រាសាទនេះមានកំពែងទំហំ ៤៥x៤០ ម៉ែត្រ ព័ទ្ធជុំវិញ ដោយមានទ្វារចូលពីខាងលិចនិងខាងកើត និងមានគូទឹកទឹកព័ទ្ធជុំវិញ។ ប្រាសាទកោរ...
ទេសភាពសមុទ្រឈើ
សមុទ្រឈើ មានទីតាំងនៅខាងជើងឆៀងខាងលិចនៃក្រុងសែនមនោរម្យ ក្នុងតំបន់ភ្នំដោះក្រមុំដែរ។ “សមុទ្រឈើ” ជាទីតាំងដ៏វិសេសដែលទេសចរមិនភ្លេចទៅកម្សាន្តពេលបានទៅដល់ខេត្តមណ្ឌលគិរីហើយនោះ។ ពីលើខ្នងភ្នំនេះ គេអាចមើលឃើញទិដ្ឋភាពដ៏ស្រស់ស្អាតនៃព្រៃឈើដុះលើភ្នំ ជ្រលងភ្នំនិងកូនភ្នំនានា មើលពីចម្ងាយហាក់ដូចជារលកទឹកសមុទ្រពណ៌បៃតង។ ហេតុ...
ប្រាសាទព្រះធាតុពពេល
ស្ថិតនៅលើទួលបុរាណមួយកណ្ដាលវាលស្រែ មិនឆ្ងាយពីភូមិខ្សាកឃុំពពេល ដែលនៅតាមផ្លូវអមប្រឡាយ។ នៅជិតនោះ មានសង់ជាតូបថ្មមួយ។ បរិយាកាសប្រកបដោយខ្យល់អាកាសល្អ ព្រោះស្ថិតនៅកណ្ដាលវាលស្រែ ដែលម្ដុំនេះ ក៏មានប្រាសាទដទៃៗទៀត បង្ហាញពីអានុភាពនៃស្ដេចត្រាញ់នៅតំបន់នោះ។
ទួលអ្នកតាតាំងរ៉ាយនិងទួលប្រាសាទ
ទួលប្រាសាទចាស់បុរាណអ្នកតាតាំងរាយនេះ មានសំណល់វត្ថុបុរាណនៅទីនោះ ដែលយើងសង្កេតឃើញវត្តមានផ្ដែរធ្វើពីថ្មភក់មានឆ្លាក់រូបព្រះវិស្ណុផ្ទុំលើនាគអនន្ត មេទ្វារ និងបំណែកផ្សេងៗទៀត។ តាមទម្រង់នៃគ្រឹះនេះ ប្រាសាទមានយ៉ ហើយបែរទៅទិសខាងជើង មានកសិន្ធុនិងបល្ល័ង្ក។ ទីនេះជាប្រភពសិលាចារឹកលេខ K648។ នៅខាងត្បូងទីតាំងនេះប្រមាណ ១៥០...
គ្រឹះប្រាសាទយាយឆប, គ្រឹះប្រាសាទភ្នំស្រុក
គ្រឹះប្រាសាទយាយឆប ឬប្រាសាទភ្នំស្រុក កសាងឡើងក្នុង សតវត្សន៍ ទី១០ សង់ពីឥដ្ឋ មាននៅសំណល់ជញ្ជាំងបន្តិចបន្តួច។ តាមកំណត់ត្រា CISARK ប្រាសាទមានប្រាង្គបី រត់ជួរជើងត្បូង បែរមុខទៅកើត។ ប្រាង្គទាំងបីរលំអស់ នៅសល់តែក្លោងទ្វារមួយនៃប្រាង្គកណ្ដាល។ ចំណែកគ្រឿងលំអដ៏ទៃបានបាត់បង់អស់ក្នុងសម័យសង្ក្រាម ដោយការយាយីពីជនខិលខូលជីក...
ហាងចម្លាក់ថ្មកែវ
ថ្មកែវជាថ្មកម្រ ហើយត្រូវបានគេនិយមយកមកឆ្លាក់ជាចម្លាក់ផ្សេងៗដូចជាព្រះបដិមា ទេព និងសត្វផ្សេងទៀតទៅតាមពណ៌របស់ថ្ម។ ដោយសារតែចម្លាក់ថ្មកែវមានលក្ខណៈរលោង និងរំលេចនូវក្បាច់យ៉ាងរលូន និងផូរផង់មានមនុស្សជាច្រើនយល់ថា ចម្លាក់ថ្មកែវរបស់ខ្មែរត្រូវបានឆ្លាក់ដោយម៉ាស៊ីនកែច្នៃថ្ម។ តាមការពិតចម្លាក់ថ្មកែវ ពោធិ៍សាត់មិនមែនឆ្លា...
ប្រាសាទភ្នំសណ្ដក, ប្រាសាទភទ្រស្វរៈ
ប្រាសាទត្រូវបានសាងសង់ចាប់ពីសតវត្សរ៍ទី១១មក ហើយបន្តជាច្រើនជំនាន់ទើបប្រកបដោយរចនាបថខុសៗគ្នានិងមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញ។ ប្រាសាទភ្នំសណ្ដកសាងលើចង្កេះភ្នំសណ្ដកដែលមានរយៈកម្ពស់មិនលើសពី១០០ម៉ែត្រ ពង្រីកទីធ្លាដោយកាត់ថ្មភ្នំនៅតាមចង្កេះភ្នំ។ វត្ថុធាតុសម្រាប់សំណង់មានឥដ្ឋ, ថ្មភក់, និងថ្មបាយក្រៀម។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គជាច...
សួនកម្សាន្តចម្ការស្នេហ៍
នៅលើដែនដីកោះនៅកណ្តាលផ្ទៃសាគរនៃទន្លេមេគង្គរមណីយដ្ឋានចម្ការស្នេហ៍ ឬ Silk Island បានទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរទាំងខ្មែរ និងបរទេសចេញចូលមិនចេះដាច់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ ទីនេះមានសេវាកម្មច្រើនសម្រាប់ម្រើអារម្មណ៍ទេសចរទាំងខ្មែរ និងបរទេសដូចជា ចម្ការដើមមនសម្រាប់ចិញ្ចឹមសត្វដង្កូវនាង ជាប្រភពនៃការផលិតសរសៃសូត្រដ៏ល្អប្រណីត សំណង់ផ្ទ...
ល្អាងភ្នំគំនូរបុរាណ
តាមការបញ្ជាក់របស់លោក លឹម វណ្ណច័ន្ទ ប្រធានការិយាល័យ នៃនាយកដ្ឋានតំបន់បេតិកភណ្ឌ និងជាអ្នកជំនាញបុរាណវិទ្យា បានឲ្យដឹងថា គំនូរក្នុងល្អាងនេះ ជាគំនូរដែលមានវ័យចំណាស់ ប៉ុន្តែយើងក៏មិនហ៊ានសន្និដ្ឋានថា អាយុកាលប៉ុន្មាននោះទេ ពីព្រោះការឲ្យអាយុទៅលើស្នាដៃសិល្បៈមួយ យើងត្រូវតែមានការសិក្សា ដែលមានការចូលរួមពីអ្នកបច្ចេកទេស...
ប្រាសាទភ្នំទទុង
អាយុកាលនៃប្រាសាទភ្នំទទុង គឺប្រហាក់ប្រហែលគ្នានឹងប្រាសាទក្នុងគុហាទាំងឡាយក្នុងតំបន់នេះ គឺសាងសង់នៅក្នុងអំឡុងអន្តរកាលរវាងសម័យនគរភ្នំ និងចេនឡានាចុងសតវត្សទី៦ និង ទី៧។ ប្រាសាទសង់អំពីឥដ្ឋ និងថ្មបាយក្រៀមហើយកំពុងតែត្រូវទទួលរងនូវការបំផ្លាញដោយលំញ័រ ទើបប្រាសាទនេះ ត្រូវបានគេយកឈើមកទប់ច្រូងច្រាងដើម្បីការពារ។ មាត់គុហ...
ទីពិឃាតទួលពោធិ៍ជ្រៃ
ទីពិឃាតនេះជាកន្លែងដែលពួកខ្មែរក្រហមបានប្រមូលយកទាហាន និងអ្នករដ្ឋការនៃរបបសាធារណរដ្ឋលន់នល់ជាច្រើនយកមកសម្លាប់។ រណ្ដៅសាកសពជាច្រើនត្រូវបានគេប្រទះឃើញ ដែលជាកន្លែងសម្លាប់អំឡុងឆ្នាំ ១៩៧៥ ដែលតាមរបាយការណ៍មានជនរងគ្រោះប្រមាណជាង ១០ពាន់នាក់។ នៅលើទីទួលនេះ មានសាងសង់សាលាបុណ្យមួយ ផ្ដួចផ្ដើមគំនិតដោយជំទាវ ភឿង សកុណា ជារដ្ឋ...
ក្រុងសៀមរាប
ខេត្តដែលមានប្រវត្តិចាស់ជាងគេ ធ្លាប់ជាទីតាំងរាជធានីខ្មែរសម័យដ៏សែនរុងរឿង សឹងមានប្រាសាទ អង្គរវត្តដ៏ល្បីល្បាញថាជាសំណង់សាសនាធំជាងគេក្នុងលោក ហើយក៏ជានិមិត្តរូបប្រទេសទាំងមូល នៅលើទង់ជាតិដែរ។ សំណង់ប្រវត្តិសាស្ត្រជាច្រើនមាននៅសេសសល់ ក្នុងរាជធានីបុរាណមួយនេះ ដែលឈ្មោះនេះរំឭកដល់ជ័យជំនះនៃកងទ័ពខ្មែរលើកងទ័ពសៀមនៃនគរអយុ...
គ្រឹះប្រាសាទសង្ខះ, គ្រឹះប្រាសាទសង្កាស
ប្រាសាទសល់តែខ្លោងទ្វារ ផ្ដែរ និងជើងទម្រ ធ្វើពីថ្មភក់ ដែលទីនេះធ្លាប់ជាប្រាសាទឥដ្ឋមានប៉មចំនួន៣ មានច្រកចូលពីខាងកើត ហ៊ុំព័ទ្ធដោយគូទឹកនិងមានស្រះមួយស្ថិតនៅខាងកើតប្រាសាទ។ ប្រាសាទនេះសង់ឡើងក្នុងកំឡុងស.វ.ទី១១ ក្នុងរាជព្រះបាទស្រីសូរ្យវរ្ម័នទី១ ឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា។ យោងតាមសិលាចារឹកប្រាសាទព្រះនេត្រព្រះK215 តំ...
ប្រាសាទលិង្គ២, ប្រាសាទបល្ល័ង្គខាងជើង
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទមានប្រាង្គទោលរាងបួនជ្រុងស្មើ ធ្វើពីថ្មភក់បែរមុខទៅទិសនិរតីទន្ទឹមគ្នានឹងប្រាសាទលិង្គ១។ នៅចំកណ្ដាលក៏មានតម្កល់សិវលិង្គដ៏ធំមួយដែរប៉ុន្តែមានបែកប្រេះដោយកន្លែង។
វាលរំប្លង់
វាលរំប្លង់គឺជាវាលថ្មធម្មជាតិរាបស្មើមួយ ដែលជាផ្នែកនៃដែនដីរបស់សហគមន៍ជនជាតិដើមដែលរស់នៅទីនោះ។ នៅលើវាលនេះ មានតែស្មៅដែលចេញផ្កាពេញមួយរដូវវស្សាចាប់ពីខែឧសភា រហូតដល់ខែមករា។ តាមរឿងនិទានតំណាលថា វាលនេះជាទីកម្សាន្តរបស់កុមារនៃកុលសម្ព័ន្ធភ្នំនៅទីនោះ ដែលគេតែងមកលេងនិងបង្ហោះខ្លែងនៅទីនោះ។ មានថ្ងៃមួយ ក្មេងម្នាក់ឈ្មោះរំប...
ទឹកជ្រោះកាទៀង
ទឹកធ្លាក់មានកម្ពស់រហូតដល១២ម៉ែត្រ ដែលហូរចាក់តាមបណ្ដោយអូរកន្ទាងទៅទន្លេស្រែពក។ ឈ្មោះ "កាទៀង" នេះគឺហៅតាមក្រុមកុលសម្ព័ន្ធជនជាតិភាគតិចគ្រឹងនៅទីនេះ។ គេអាចចុះទៅដល់បាតជ្រោះតាមជណ្ដើរទៅដល់ល្អាងក្រោមលំហូរទឹក។ នៅជ្រុងម្ខាងនៃបាតជ្រោះ មានដើមឈើធំៗបែកមែកសាខាបង្កើតជាម្លប់យ៉ាងត្រជាក់ពីលើទេសចរសម្រាប់ពិសាអាហារ ចំណែកនៅត្...