ពើងដំបងក្រញូង, ពើងមេណយ
ពើងមានចម្លាក់រូបមួយចំនួនដូចជា ព្រះព្រហ្មជាមួយគ្រុឌ, ព្រះឥសូរឈរមានដៃច្រើន, បដិមាឈរភេទប្រុសដៃ៨, ភគនេសដៃ៨ជាមួយមនុស្សពីរនាក់ និងចម្លាក់មនុស្សបន្តគ្នា ដែលជាចម្លាក់ជាប់ជញ្ជាំងតាំងពីសម័យកាលដែលទីនេះធ្លាប់ជាអតីតរាជធានីសម័យបុរាណ។
ប្រាសាទគោកឪជ្រឹង, ប្រាសាទអូរជើង
ប្រាសាទនេះជាស្នាដៃរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាប្រភេទសាលាសំណាក់ ដែលមានរាងជារោងវែងសង់ពីថ្មបាយក្រៀម បង្អួចមានចម្រឹងមិនសូវមានក្បាច់លំអទេ ហើយមានស្រះរាងការ៉េមានគែមស្រះ ជាថ្មបាយក្រៀម។ សាលាសំណាក់នេះសម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរតាមផ្លូវបុរាណអង្គរធំភិម័យ។
ព្រៃកោងកាងខ្នារពោធិ៍
ទឹកជប់ខ្នារពោធិ៍ ជាឈ្មោះសហគមន៍ព្រៃឈើ មានភាពល្បីល្បាញក្នុងចំណោមភ្ញៀវជាតិនិងឣន្តរជាតិ។ សហគមន៍គ្រប់គ្រងព្រៃកោងកាងទឹកសាបតែមួយគត់ក្នុងខេត្តសៀមរាប ចំនួន៩០ហិកតា។ ទីនេះមានទឹកជប់ហូរខួបប្រាំងខួបវស្សា មានផ្កាព្រៃរីកស្រស់បំព្រង មានចម្ការឫស្សី ដែលរៀបចំយ៉ាងស្រស់ស្អាត រួមជាមួយស្ពានឈើទាបៗសម្រាប់ដើរចូលទស្សនាក្នុងព្រ...
ប្រាសាទទ្រុង
បា្រសាទសង់ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ ចំណែកប្រាសាទមួយទៀតសង់ពីថ្មបាយក្រៀមដែរសង់ក្រោយក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គតូចមួយរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋបាក់អស់ បែរមុខទៅកើត។ ហោត្រៃពីរបែរមុខទៅលិចធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅទិសឦសាននិងអាគ្នេយ៍។ កំពែងធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមទំហំ ១៥x២០ ម៉ែត្រ ហើយម...
ប្រាសាទផ្ទី
ប្រាសាទនេះកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១២ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧។ប្រាសាទស្ថិតនៅកណ្ដាលបារាយណ៍នៃប្រាសាទបឹងមាលា។ ប្រាសាទជាលានរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម។ ជ្រុងនីមួយៗប្រវែង១០ម៉ែត្រ និងកម្ពស់ប្រមាណ០,៨ម៉ែត្រ។ លាននេះ ទ្របល្ល័ង្ករាង៨ជ្រុងនិងព្រះពុទ្ធរូបប្រក់នាគសរុបទាំងខឿនមានកម្ពស់៦,៥ម៉ែត្រ ធ្វើអំពីថ្មភក...
គ្រឹះប្រាសាទតាអាន
ប្រាសាទនេះកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១១ បាក់រលំអស់នៅសល់តែគ្រឹះមានប្រាង្គបី និងទួលឥដ្ឋ។ ប្រាសាទសង់ពីឥដ្ឋលំអដោយថ្មភក់។ ប្រាង្គកណ្ដាលនិងខាងជើងបង្ហាញស្លាកស្នាមនៃយ៉ និងមានគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញ។ ប្រាសាទមានសិលាចារឹក K.២៤០ និង K.២៤១។
ប្រាសាទវត្តប្រាសាទ (ពពេល), ប្រាសាទសេកតាទុយ
ប្រាសាទសង់ក្នុងឆ្នាំ ៩៦៩ ឧទ្ទិសថ្វាយនិកាយត្រីភុវនមហេស្វរៈ ក្នុងរាជព្រះបាទរាជេន្ទ្រវរ្ម័នដោយព្រះរាជគ្រូរបស់ព្រះអង្គ។ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គមួយរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋលំអដោយចម្លាក់ថ្មភក់។ ប្រាង្គនេះបែរមុខទៅកើតមានទ្វារបញ្ឆោតនៅមុខបីផ្សេងទៀត។ ហោត្រៃចំនួនពីរធ្វើពីឥដ្ឋនៅជ្រុងឦសាននិងអាគ្នេយ៍។ ប្រាសាទមានខ្លោងទ...
ប្រាសាទវត្តប្រាសាទរង្សី
ប្រាសាទប្រហែលជាកសាងក្នុងសតវត្សរ៍ទី១០ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី៣។ ប្រាសាទបាក់បែកស្ថិតក្នុងទីវត្តប្រាសាទរង្សី ដែលជាឈ្មោះប្រាសាទនេះតែម្ដង។ ប្រាសាទសង់ពីឥដ្ឋនេះមានប្រាង្គតែមួយ មានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់ ទ្វារចូលពីខាងកើត។ ទ្វារបញ្ឆោតបីមាននៅតាមទិសដទៃ ឯមេទ្វារទាំងសងខាងមានសិលាចារឹក ប្រមាណ៥០ បន្ទាត់។ ទីនេះ...
ប្រាសាទព្រះភ្នំ
ប្រាសាទនេះប្រហែលជាកសាងឡើងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ មានរចនាបថ កោះកេរ។ ប្រាសាទលើកូនភ្នំសង់ពីឥដ្ឋមានប្រាង្គប្រាំនិងផ្ដែរធ្វើពីថ្មភក់លើគ្រឹះថ្មបាយក្រៀម។ ប្រាង្គនៅជួរមុខមាន៣ ឯនៅជួរក្រោយមានពីរ។ ប្រាង្គទាំងអស់មានទ្វារបែរទៅកើតឯជ្រុងបីទៀតជាទ្វារបញ្ឆោត។ ហោត្រៃពីរធ្វើពីឥដ្ឋដួលរលំអស់កាលពីដើមសតវត្សរ៍ទី២០ ហ...
ប្រាសាទមេបុណ្យខាងលិច
ប្រាសាទត្រូវបានកសាងដោយព្រះបាទឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២នៅ ពាក់កណ្ដាលសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទនេះកសាងឡើងលើដីទួលមួយកន្លែង ចំកណ្ដាលបារាយណ៍ខាងលិច ឧទ្ទិសដល់ព្រះវិស្ណុ។ ប្រាសាទនេះមានកំពែងព័ទ្ធជុំវិញដែលមានគោបុរៈបី។ ប្រាង្គភាគច្រើននៃប្រាសាទនេះបានដួលរលំ ប៉ុន្តែត្រូវបានជួសជុលឡើងវិញ។ តាមរយៈការធ្វើកំណាយនៅឆ្នាំ១៩៣៩ គេបានរកឃ...
ស្រះដំរី
ទីតាំងមានស្រះមួយនៅចំពីមុខសត្វដំរី ជាប្រភពទឹក ដែលជាទីសក្ការៈបូជាមួយ កសាងនៅចុងសតវត្សរ៍ទី៨។ ស្រះនោះមានបណ្ដោយ ១៥០ម៉ែត្រ និងទទឹង ៧០ម៉ែត្រ ជំរៅ ៣ម៉ែត្រ ដែលមានរូបដំរី-កង្កែប-គោ ហើយរូបទាំងអស់នោះសុទ្ធសឹងតែដាប់ចេញពីថ្មភ្នំទាំងអស់។ ទីតាំងនេះជាទីសក្ការៈ សម្រាប់អ្នកមានជំនឿដែលតែងតែមកគោរពបូជានៅនេះ។
ប្រាសាទបន្ទាយធំ
ប្រាសាទនេះត្រូវបានស្ថាបនាឡើងនៅចុងសតវត្សរ៍ ទី១២ ដើម្បីសតវត្សរ៍ទី១៣ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ឧទ្ទិសដល់ព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយាន។ ប្រាសាទនេះស្ថាបនាឡើងអំពីថ្មភក់មានតួប្រាង្គបី បែរមុខទៅទិសខាងកើត។ តាមក្បាច់ចម្លាក់លំអនៅលើប្រាសាទ គឺស្ថិតនៅក្នុងរចនាបទបាយ័ន។ ប្រាសាទបន្ទាយធំនេះជាឈ្មោះសំដៅទៅលើទីកន្លែងរបស់ប្រា...
គ្រឹះប្រាសាទគោកស្វាយព្រាហ្មណ៍
ប្រាសាទសាងឡើងក្នុងសតវត្សរ៍ទី៧ ហើយត្រូវបានជួសជុលនៅរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣ ប៉ុន្តែប្រាសាទបានបាក់រលំទៅហើយ។ ប្រាសាទមានប្រាង្គបីធ្វើពីឥដ្ឋរត់ជូរជើងត្បូង បែរមុខទៅកើតព័ទ្ធជុំវិញដោយគូទឹក។
ប្រាសាទរោងរមុង
ប្រាសាទតូចមួយនេះមានរចនាបថបន្ទាយស្រី ហើយមិនមានឯកសារបញ្ជាក់ពីការកសាងទេ។ ប្រាសាទនេះស្ថាបនាឡើងអំពីឥដ្ឋ ផ្នែកខាងលើនៃប្រាសាទបានបាត់បង់ឬក៏ធ្លាប់សាងអំពីឈើ ដូចជាប្រាសាទជបពលជាដើមដែរ។ អ្នកស្រុកថា ការហៅឈ្មោះនេះ ទាក់ទងទៅនឹងល្បែងរមុង រីឯខ្លះទៀតថាប្រាសាទនេះ សម្រាប់ដាក់សត្វម្យ៉ាងឈ្មោះថា រមុង ប៉ុន្តែនេះគ្រាន់តែជាការ...
ប្រាសាទគោកមន
ប្រាសាទនេះជាស្នាដៃរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាប្រភេទសាលាសំណាក់ ដែលមានរាងជារោងវែងសង់ពីថ្មបាយក្រៀម បង្អួចមានចម្រឹងមិនសូវមានក្បាច់លំអទេ ហើយមានស្រះរាងការ៉េមានគែមស្រះ ជាថ្មបាយក្រៀម។ សាលាសំណាក់នេះសម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរតាមផ្លូវបុរាណអង្គរធំភិម័យ។
បឹងឈូកបន្ទាយស្រី
បឹងឈូកបន្ទាយស្រីជាទីលំហែកម្សាន្តរបស់ទេសចរបន្ទាប់ពីនឿយហត់ក្នុងការទស្សនាប្រាសាទ។ រមណីយដ្ឋានដ៏ទាក់ទាញមួយនេះអាចឱ្យទេសចរអាចដើរលំហែកំសាន្ត គយគន់ទេសភាពផ្ទៃទឹកនឹងជិះកាណូតតាមមាត់បឹង អង្គុយសម្រាកលើផែបណ្ដែតតូចៗ ព្រមទាំងមានសេវាកម្មម្ហូបអាហារដ៏ឈ្ងុយឆ្ងាញ់ទៀតផង។ រមណីយដ្ឋាននេះបង្កើតឡើងដោយសហគមន៍នៃអ្នកភូមិនៅតំបន់នេះ...
គ្រឹះប្រាសាទស្រឡៅទូង
ប្រាសាទកសាងក្នុងសតវត្សរ៍ទី១០ បាក់រលំអស់នៅសល់តែគ្រឹះ និងមេទ្វារបញ្ឈរ។ ប្រាសាទមានប្រាង្គទោលសង់ពីឥដ្ឋលំអដោយថ្មភក់ មានរចនាបថ បន្ទាយស្រី។ គេអាចឃើញសំណល់បុរាណវត្ថុខ្លះៗនៅក្បែរនោះ។
បឹងត្រាវកុដិ
ត្រាវកុដិ គឺជាឈ្មោះបឹងធម្មជាតិមួយដែលមានផ្ទៃទឹកលាតសន្ធឹងនៅរដូវប្រាំងទំហំប្រហែល ៣០ហិកតា ព្រមទាំងមានព្រៃធម្មជាតិដ៏ស្រស់ត្រកាល។ រមណីយដ្ឋានធម្មជាតិ ដែលមានទឹកងូតលេងកម្សាន្តមួយនេះ គឺជាទីកន្លែងថ្មីដែលរៀបចំដោយសហគមន៍ប្រជាពលរដ្ឋ បន្ថែមពីលើរមណីយដ្ឋានជាច្រើនរបស់ខេត្តសៀមរាប ដែលគេធ្លាប់ស្គាល់យូរមកហើយ។ ក្រៅពីការកម្...
ប្រាសាទប្រាំ (ខ្វាវ), ប្រាសាទប្រាំល្វែង
ប្រាសាទប្រហែលជាកសាងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសុរ្យវរ្ម័នទី២ ហើយមិនមានការថែទាំសំអាតនោះទេ។ ប្រាសាទនេះស្ថិតនៅចម្ងាយប្រមាណ ៥០០ម៉ែត្រពីប្រាសាទតាឥន្ទ្រ តែមានប្រាង្គតែមួយនិងហោត្រៃពីរ ថ្វីត្បិតតែកំពែងមានទំហំធំ។ ប្រាសាទធ្វើពីឥដ្ឋនិងថ្មភក់ មានយ៉ ស្ថិតក្នុងរចនាបថអង្គរវត្ត។ ហោត្រៃសង់ពីថ្មបាយក្រៀមនៅទិសឦស...
ពើងប្រចៀវ
ល្អាងនៅលើភ្នំគូលែនមួយនេះ មានឈ្មោះថាល្អាងប្រជៀវ ដោយសារវាជារូងប្រជៀវជាច្រើន ដែលចូលពួននៅពេលថ្ងៃ ហើយចេញរកស៊ីនៅពេលយប់។ ល្អាងមានជម្រៅជ្រៅចូលទៅក្នុង ដែលយើងត្រូវដើរកាត់មាត់រូង ជាទីដែលគ្រូមន្តអាគមម្នាក់ តាំងខ្លួនជាតាបសតែងស្នាក់នៅទីនោះ ដោយហៅទីនេះថា «គុហារល្អាងថ្មមនោរាជ»។ ល្អាងមានទឹកជ្រាបហូរចូលមកជាប្រចាំ បង្កើ...
ស្ទឹងលិង្គ១០០០, អន្លង់ពងផ្កាយ
សហស្រ(១០០០) + លិង្គ ជាពាក្យក្នុងភាសាសំស្ក្រិតដែលប្រែជាខ្មែរថា លិង្គ១០០០។ ក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនា លិង្គជារូបតំណាងឱ្យព្រះឥសូរ។ ខ្មែរបុរាណហៅសហស្រលិង្គ គឺសំដៅទៅលើចម្លាក់លិង្គដែលមានរាប់ពាន់នៅតាមបាតស្ទឹង។ សិលាចារឹកនៅ ក្បាលស្ពានជាភាសាខ្មែរ បុរាណក្ដី និងជាសំស្ក្រឹតក្ដី បានហៅចម្លាក់លិង្គព្រះឥសូរដ៏ច្រើននោះថា «សហស...