ប្រាសាទភ្នំបូក
ប្រាសាទសង់ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី ១(៨៨៩ -៨៩៩) ក្នុងរចនាបថប្រាសាទបាខែង មានបារមីពីអាទិទេព ត្រីមូតិ(ព្រះព្រហ្ម ព្រះវិស្ណុ និងព្រះសិវៈ) ការពារប្រជានុរាស្ត្រគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ និងជាសញ្ញាឯកភាពជាតិយ៉ាងរឹងមាំ។ ប្រាសាទភ្នំបូកមានទីតាំងនៅលើភ្នំបូក ដែលជាភ្នំមួយក្នុងចំណោមភ្នំទាំង៣នៃយោសធរបុរៈ រួមជាមួយនិងភ្ន...
សារមន្ទីរបុរាណវិទ្យាមេមត់
សារមន្ទីរស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណសាលាស្រុកមេមត់ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅចុងឆ្នាំ១៩៩៩ ហើយបានបើក សម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០២ ។ សារមន្ទីរបុរាណវិទ្យាមេមត់នេះ ក្រោមជំនួយឧបត្ថម្ភរបស់មូលនិធិហិនរិចបូល (Heinrich-Boell-Foundation) របស់អាឡឺម៉ង់។ សារមន្ទីរ បុរាណវិទ្យាមេមត់ គឺជាស្ថាប័នមិ...
ប្រាសាទទន្លេស្ងួត
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាមន្ទីរពេទ្យ ដែលរួមមានហោបន់ស្រន់មួយលំអដោយថ្មភក់និងហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅទិសអាគ្នេយ៍ កំពែងថ្មបាយក្រៀមព័ទ្ធជុំវិញនិងមានស្រះមួយនៅទិសឦសាន។ ឈ្មោះរបស់ប្រាសាទទន្លេស្ងួត គឺទន្លេស្ងួតដែលគ្មានទឹក ពោលគឺកាលពីមុនកន្លែងនេះមានទឹក...
ទឹកធ្លាក់អន្លង់រ័ត្ន
អ្នកទេសចរទាំងឡាយប្រាកដជានឹងបានសប្បាយរសាយអស់នូវទុក្ខកង្វល់ទាំងពួង ដោយការស្រូប យកខ្យល់អាកាសដ៏បរិសុទ្ធ ស្តាប់សូរទឹកហូរធ្លាក់ទ្រគោះបោះបោកជាមួយនឹងផ្ទាំងថ្មដា កំដរដោយ សូរសៀងសំនៀងនៃសត្វបក្សាបក្សីយំចេចចាច ។ ទិដ្ឋភាពធម្មជាតិនៅជុំវិញតំបន់ទឹកធ្លាក់ធម្មជាតិនេះ មានភាពស្រស់ត្រកាល ជាមួយនឹងទេសភាពពណ៌បៃតងខ្ចីគ្រប់រដូ...
សួនមេអំបៅ
ការលំហែកម្សាន្តនៅសួនសត្វមេអំបៅពិតជាធ្វើឲ្យអារម្មណ៍ទេសចរស្រស់ថ្លា ព្រោះមានអាកាសធាតុល្អ អមទៅដោយទេសភាពយ៉ាងស្រស់ត្រកាលគ្មានពីរ។ បរិវេណសួនទាំងមូលរំលេចដោយសួនផ្កាគ្រប់ប្រភេទចម្រុះពណ៌ សួនចិញ្ចឹមមេអំបៅ អាងចិញ្ចឹមត្រី និងទ្រុងចិញ្ចឹមដង្កូវនាង។ ទីនោះក៏មានអាហារដ្ឋានសម្រាប់បម្រើសេវាដល់ភ្ញៀវយ៉ាងសមរម្យផងដែរ។ សួនមេ...
ប្រាសាទឈើទាលផ្លិត
ប្រាសាទសាងសង់នៅសតវត្សរ៍ទី១១ មានរចនាបថបាពួន។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គទោលសង់ពីថ្មភក់បែរមុខទៅកើត។ ប្រាសាទនេះមានស៊ុមទ្វារថ្មភក់និងសសរពេជ្ររាង៨ជ្រុង និង មានលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ មិនមានស្លាកស្នាមកំពែងនៅសល់ទេ ប៉ុន្តែមានខ្លោងទ្វារចូលពីខាងកើតសង់ពីថ្មបាយក្រៀម ហើយមានស្រះមួយផងដែរ។
ប្រាសាទកំភើម
ប្រាសាទសង់នៅអំឡុងសតវត្សរ៍ទី៧ តែមិនមានឯកសារណាបញ្ជាក់ពីកាលបរិច្ឆេទច្បាស់លាស់ទេ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គបីធ្វើពីឥដ្ឋ រត់ជួរជើង-ត្បូង បែរមុខទៅកើតឆៀងខាងជើងបន្តិច។ ប្រាង្គកណ្ដាលរាងការ៉េ មានស៊ុមទ្វារដែលទ្រផ្ដែរមួយផ្ទាំងឆ្លាក់រូបព្រះនារាយណ៍ជិះគ្រុឌ។ មេទ្វារខាងត្បូងមានសិលាចារឹក។ ប្រាសាទមានគូទឹកមួយនិងស្រះមួយស្ថិ...
ទួលបារាយអណ្ដែត
រមណីយដ្ឋាននេះជាទួលក្នុងបឹងព័ទ្ធដោយដើមឈើធំៗ ជាទីដែលអ្នកស្រុកមានជំនឿថា ជាកន្លែងស័ក្តិសិទ្ធិ សម្រាប់ស្បថស្បែ។ ភ្លេងពិណពាទ្យត្រូវបានប្រគុំថ្វាយរៀងរាល់ថ្ងៃសីល ថ្ងៃបុណ្យ ឬថ្ងៃអាទិត្យដើម្បីសុំសេចក្តីសុខ។ បារាយណ៍អណ្ដែតជាកន្លែងបង់បត់ (ប្រជុំគ្រប់អ្នកតាតូច-ធំក្នុងខេត្តព្រៃវែង) ហើយក៏ជាចំណុចចាប់ផ្ដើមនៃដំណើរហែរអ...
ប្រាសាទអូរផ្អុង
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ នៅសតវត្សរ៍ទី៩។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គមួយរាងការ៉េធ្វើពីឥដ្ឋ បែរមុខទៅកើត មានស៊ុមទ្វារ ធ្វើពីថ្មភក់ និងមានទ្វារបញ្ឆោតនៅជ្រុងបីផ្សេងទៀត។ ប្រាង្គនេះមានកម្ពស់ ៩ម៉ែត្រ មានជាន់បញ្ឆោតបីលម្អដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមទិសដទៃ។ នៅជ្រុងកែងនៃជាន់បញ្ឆោតនេះមានប្រាង្គបង្រួមធ្វើពីឥដ្ឋនៅជ្រុ...
ឆ្នេរខ្សាច់កោះខ្សាច់ទន្លា
ឆ្នេរខ្សាច់ទន្លេដ៏ស្រស់ស្អាតដែលមានតូបជាច្រើនសង់តម្រៀបគ្នារង់ចាំទទួលអ្នកទេសចរណ៍ ចូលមកកម្សាន្តជាទីទាក់អារម្មណ៍អ្នកភ្នំពេញនិងបណ្ដាខេត្តជិតៗ។ កោះខ្សាច់នេះកើតនៅពេលរដូវ ទឹកសម្រក ដែលមានសភាពដូចជាកោះដាច់ដែរ។ នៅខាងត្បូងកំពង់ដទៅកាន់កោះនេះ ត្រង់មុខវត្តសុភីមានតូបជាច្រើនលក់ទឹកអំពៅ«មួយកែវថែមមួយកែវ» ព្រោះតំបន់នេះអ្...
វត្តពោធិ៍វាល
ដើមឡើយវត្តពោធិ៍វាល គឺជាវាលស្រែមួយតែប៉ុណ្ណោះ ហើយនៅកណ្ដាលវាលស្រែ មានដើមពោធិ៍ដ៏ធំមួយ និងយប់ឡើងកាលណាតែងមានពន្លឺចេញពីដើមពោធិ៍នោះ។ បន្ទាប់ពីបានឃើញពន្លឺនោះមក ពុទ្ធបរិស័ទក៏បានមូលមតិគ្នាជីកដីក្រោមដើមពោធិ៍នោះ ក៏ប្រទះឃើញពុទ្ធបដិមា ១អង្គ ហើយក៏មានជំនឿតៗគ្នា រហូតដល់បង្កើតទីអាស្រមសម្រាប់គោរពបូជា។ ដើមពោធិ៍នោះងាប់អំ...
ភ្នំយ៉ាត
ទាក់ទងនឹងភ្នំយ៉ាតយើងនឹងដកស្រង់ប្រវត្តិសង្ខេបពីសៀវភៅប្រជុំរឿងព្រេង ដែលមានសេចក្ដីថា ក្នុងឆ្នាំ១៩២២ ជនអន្តោប្រវេសន៍ បានកសាងវត្តភ្នំយ៉ាតនៅលើកំពូលភ្នំយ៉ាត ដែលកន្លែងសក្ការៈបូជាហើយក៏ជាបេះដូងរបស់ខេត្តផងដែរ។ ដើមឡើយ អ្នកស្រុកប៉ៃលិន សុទ្ធសឹងតែជនជាតិកុឡាទាំងអស់បានមករស់នៅ តាំងពី គ.ស. ១៨៧៦ ដោយសារការប្រាថ្នាមកជីកយ...
ប្រាសាទសំរោង
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០។ ប្រាសាទនេះសង់ពីថ្មបាយក្រៀមនិងឥដ្ឋមានប្រាង្គទោលបែរមុខទៅកើតតាមស៊ុមទ្វារថ្មភក់។ ប្រាង្គនេះមានសភាពបែកបាក់ប៉ុន្តែមានបន្សល់ទុកសិលាចារឹកមួយផ្ទាំងមាន១៤បន្ទាត់ ដែលប្រហែលជាយកមកពីប្រាសាទផ្សេង។
ទឹកធ្លាក់អូរតាំកន
ទឹកធ្លាក់លាក់ខ្លួននៅទល់ដែនប្រទេសកម្ពុជាវៀតណាមនេះ មានទីតាំងនៅក្បែរប៉ុស្ដិ៍ ៧ ដែលពីទីនោះទេសចរអាចមើលឃើញរថយន្តជាច្រើនបរលើវិថីនៅវៀតណាម។ ទឹកធ្លាក់មានកម្ពស់ប្រមាណជា ៨ ម៉ែត្រ ដែលហូរចែកជាពីរ មួយទំហំមុខកាត់ប្រមាណជា ៨ ម៉ែត្រ និងមួយទៀតមានទទឹងតែ ២ ម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះ។ ភ្ញៀវទេសចរត្រូវធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ផ្លូវលំបាក ជាពិសេ...
ប្រាសាទអកយំ
ប្រាសាទនេះប្រហែលជាកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី៧ ក្នុងរាជ្យព្រះនាងជ័យទេវី មានរចនាបថកំពង់ព្រះ ឧទ្ទិសដល់សាសនាហិណ្ឌូ។ ក្នុងពេលកសាងបារាយណ៍ផ្នែកខ្លះនៃប្រាសាទនេះត្រូវបានកប់ដោយទំនប់ខាងត្បូង។ ប្រាសាទនេះជាប្រាសាទភ្នំមានបីជាន់ ដែលជាន់លើមានប្រាង្គកណ្ដាលមួយ ជាន់ទី២មានប្រាង្គ៤រាងជាចតុរង្គ និងជាន់ទី៣មានប្រាង្គ៦។ ប្រាសាទព័ទ...
វត្តជើងព្រៃ, វត្តគិរីមុនីសារាវ័ន
វត្តគិរីមុនីសារាវ័នហៅវត្តជើងព្រៃ មានរក្សាទុកសំណល់វត្ថុបុរាណជាច្រើន ជាពិសេសគឺផ្សារភ្ជាប់នឹងសាវតាព្រះបាទរាមាជើងព្រៃ ដែលគេជឿថាតំបន់នេះជាតំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រក្នុងសម័យអន្តរកាលនៃសង្គ្រាមស៊ីវិល និងជាទីតាំងមជ្ឈមណ្ឌលរបស់ព្រះអង្គ។ យើងសង្កេតឃើញវត្តមានសន្លឹកសីមា ព្រះពុទ្ធបដិមាប្រក់នាគ បំណែកនានា និងមានសិលាចារឹកម...
ទំនប់បឹងអន្លង់ជ្រៃ
ទំនប់នេះសាងសង់ក្នុងគោលបំណងបម្រើដល់វិស័យកសិកម្ម មានធារទឹកធំ ជាបឹងអន្លង់ជ្រៃ ដែលមានប្រភពទឹកពីជូរភ្នំក្រវាញ។ ដោយសារវិសាលភាពទឹកដ៏ធំនេះ គេអាចកត់សម្គាល់បានទេសភាព ទឹកដ៏ធំល្វឹង ល្វើយ និងមុខទឹកជាច្រើនសម្រាប់បើកបង្ហូរ។ ទំនប់ធារាសាស្ត្រនេះមានទំហំធំជាងគេក្នុងខេត្ត កំពង់ស្ពឺ។ បើសិនជាក្រោយពេលទស្សនា គេចង់បន្តដំណើរ...
ប្រាសាទអុងម៉ុង
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅក្នុងចុងសតវត្សរ៍ទី១០ មានទំហំតូចដែលគេមិនអាចចូលទៅក្នុងបានទេ។ ប្រាសាទតូចបែបនេះមានមួយទៀតដែរនៅខេត្តកំពង់ចាម ឈ្មោះថាប្រាសាទគុកតាព្រហ្ម។ ប្រាសាទកប់ជ្រៅនៅក្នុងដីរលំបាក់បែកស្ទើរតែទាំងអស់ ហើយលំបាកនឹងកំណត់តួនាទីណាស់។ ប្រាសាទសង់ពីថ្មបាយក្រៀម ទើបមិនមានក្បាច់លំអនោះទេ ហើយមានចម្ងាយប្រហែល១០០ម៉ែត្រពីស...
ប្រាសាទបី (អង្គរវត្ត), ប្រាសាទជ័យ
ប្រាសាទកសាងនាសតវត្សរ៍ទី១០ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១ ហើយមានរចនាបថបាខែង។ ប្រាសាទនេះកសាងឡើងដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រះឥសូរក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទនេះ ក៏មិនខុសពីប្រាសាទ ថ្មបាយក្អែកដែរ គឺគ្មានព័ត៌មានណាមួយច្បាស់លាស់ពីឈ្មោះនៃប្រាសាទនេះទេ។ ប៉ុន្តែអ្នកស្រុកយល់ថា ឈ្មោះ «ប្រាសាទបី» គឺដោយសារឃើញប្រាសាទនេះមានតួ...
ប្រាសាទទ្វារស្មូនឆ្នាំង
ទ្វារមួយក្នុងចំណោមទ្វារទាំងប្រាំនៃបន្ទាយអង្គរធំចេញទៅទិសខាងជើង។ សេចក្ដីលម្អិតសូមអានក្នុងទ្វារជ័យ។
វត្តសោមនស្ស
វត្តសោមនស្សគឺជាវត្តមានព្រះវិហារកសាងក្នុងឆ្នាំ១៩៣៧ ប្រកបដោយគំនូរបុរាណ ស្រដៀងនឹងគំនូរនៅថែវព្រះវិហារព្រះកែវមរកតក្នុងព្រះបរមរាជវាំង និងនៅវត្តធោធិរុក្ខារាមនៅកំពង់ត្រឡាចលើដែរ។ ប៉ុន្តែគំនូរនេះមិនស្ដីអំពីរឿងព្រះវេស្សន្តរទេ តែជារឿងកម្រមួយក្នុងបញ្ញាសជាតក គឺរឿង មហាជម្ពូបតី គូរក្នុងទសវត្ស ១៩៤០ ដោយជាងឈ្មោះ ភៀន។...