សារមន្ទីរស្រុកស្វាយចេក
ខេត្តបន្ទាយមានជ័យមានប្រាសាទបុរាណចំនួន២៧កន្លែងនិងប្រាសាទបែកបាក់មានចំនួន១២៣កន្លែង ព្រមទាំងស្ថានីយ៍និងទីទួលបុរាណរាប់មិនអស់។ កត្តានេះនាំឱ្យមានសារមន្ទីរដល់ទៅបីកន្លែង ដែលនៅសារមន្ទីរស្រុកស្វាយចេកមានវត្ថុបុរាណចំនួន៥១៨ ដុំ,រូប។ សារមន្ទីរស្រុកស្វាយចេក ស្ថិតក្នុងបរិវេណសាលាស្រុកស្វាយចេក ដែលមានតាំងវត្ថុសិល្បៈជាច...
ស្រះឈូក
ស្រះឈូក កំពត ឬក៏គេច្រើនហៅថា ស្រះឈូក ជាស្រះទឹកបុរាណមួយដែលកំពុងមានភាពទាក់ទាញយ៉ាងខ្លាំង បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរអភិវឌ្ឍន៍ឱ្យក្លាយជា រមណីយ៍ដ្ឋានដ៏ស្រស់ត្រកាល។ មនុស្សម្នាបានទៅសម្រាកលំហែកាយនៅទីកន្លែងនោះជាច្រើនហូហែរ ជាពិសេសគឺភ្ញៀវទេសចរដែលបានឆ្លងកាត់ និងសម្រាកក្នុងខេត្ត ជាពិសេសនៅពេលរសៀលល្ងាច។ ទីនេះមានខ្យល់អាកាសបរិ...
ប៉មបារាំងទន្លេបិទ
ពលរដ្ឋអ្នកខេត្តកំពង់ចាមនាត្រើយខាងលិចទន្លេមេគង្គ និងពលរដ្ឋអ្នកខេត្តត្បូងឃ្មុំនាត្រើយខាងកើតទន្លេមេគង្គ ហៅប៉មចំណាស់នេះថា ប៉មបារាំង។ មិនមានអ្នកណាដឹងច្រើន អំពីប្រវត្តិរបស់ប៉មនេះឡើយ ប៉ុន្តែប៉មនៅតែជាអគារដ៏គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ ដោយសារតែភាពអាថ៌កំបាំងរបស់វា។ តួប៉មនេះ គឺជាទីតាំងឆ្មាំទន្លេដែលបានសាងសង់ឡើងនៅសម័យអាណា...
វត្តគរ
វត្តគរ ជាវត្តដែលមានប្រវត្តិយូរលង់ ហើយជាវត្តដែលត្រូវបានចាត់ទុកជាវត្តទេសចរណ៍ផងដែរ។ វត្តនេះត្រូវបានកសាងឡើងតាំងពី ព.ស ២៤៥៧ ដោយឧបាសក តូច និងឧបាសិកា យិប រួមនិងយាយ ផែ ដែលជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិដីនោះ ព្រមទងការជ្រោមជ្រែងពីសំណាក់ពុទ្ធបរិស័ទជាច្រើន។ ឈ្មោះវត្តនេះមកពីកាលគេកសាងដំបូងនៅទីនោះមានគំនរថ្ម និងឥដ្ឋ ជាច្រើន។ ព...
វត្តពុទ្ធគិរី
ដោយសារតែមានគម្រោងកសាងព្រះពុទ្ធបដិមារហូតដល់ទៅដល់ចំនួន ៨៤ ០០០ អង្គ នោះបានធ្វើឱ្យ វត្តពុទ្ធគីរីកម្ពុជា ក្លាយទៅជាមណីយដ្ឋានទេសចរវប្បធម៌ពេញនិយមមួយទៀតនៅទឹកដី ខេត្តតាកែវ ។ អំឡុងពិធីបុណ្យផ្សេងៗ ទីនេះបានទទួលការគាំទ្រយ៉ាងច្រើនពីប្រជាពលរដ្ឋនិងពុទ្ធសាសនិក។ បច្ចុប្បន្ននេះ )២០១២) វត្តពុទ្ធគីរីកម្ពុជាកសាងបាន ព្រះពុ...
វត្តសង្កែ, វត្តឥន្ទ្រាធិបតី
វត្តឥន្ទ្រាធិបតីឬវត្តសង្កែ ត្រូវបានផ្តើមកសាងឡើងដោយលោកកឋាថន ញ៉ុញ ឬលោកម្ចាស់ព្រះកោដ្ឋ ដែលត្រូវជាឪពុកចៅពញា កឋាថន ឈុំ ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩០០។ ស្ថាបត្យកម្មនៃព្រះវិហារ គឺជាប្រភេទសំណង់កម្រនិងជួប ព្រមទាំងព្រះអង្គជីវ៍ ដែលមានបារមីខ្លាំងពូកែ។ នៅសម័យខ្មែរក្រហម គេបានយកព្រះវិហារវត្តសង្កែនេះជាឃ្លាំងដាក់គ្រាប់រំសេវ...
ភ្នំយ៉ាត
ទាក់ទងនឹងភ្នំយ៉ាតយើងនឹងដកស្រង់ប្រវត្តិសង្ខេបពីសៀវភៅប្រជុំរឿងព្រេង ដែលមានសេចក្ដីថា ក្នុងឆ្នាំ១៩២២ ជនអន្តោប្រវេសន៍ បានកសាងវត្តភ្នំយ៉ាតនៅលើកំពូលភ្នំយ៉ាត ដែលកន្លែងសក្ការៈបូជាហើយក៏ជាបេះដូងរបស់ខេត្តផងដែរ។ ដើមឡើយ អ្នកស្រុកប៉ៃលិន សុទ្ធសឹងតែជនជាតិកុឡាទាំងអស់បានមករស់នៅ តាំងពី គ.ស. ១៨៧៦ ដោយសារការប្រាថ្នាមកជីកយ...
ភ្នំក្រោល
កូនភ្នំដ៏ស្រស់ស្អាតជា រមណីយដ្ឋាន«ភ្នំក្រោល» ដែលអាចឡើងទៅដល់កំពូលភ្នំដែលមានកម្ពស់ប្រមាណ៧០ម៉ែត្រដោយថ្មើរជើង ឬយានយន្តតាមផ្លូវសមល្មមមួយខ្សែមានក្រាលដោយក្រួសក្រហម។ នៅលើភ្នំទេសចរពិតជាប្លែកអារម្មណ៍ជាក់ជាមិនខាន ព្រោះតែមានខ្យល់ដ៏បរិសុទ្ធនិងម្លប់ដើមឈើដ៏ត្រឈឹងត្រឈៃ រួមនិងស្លាកពណ៌នាពីតំបន់វប្បធម៌នេះរបស់ជនជាតិដើមភ...
ភ្នំសំបុក
ភ្នំសំបុកមានកម្ពស់ប្រមាណ ៧០ម៉ែត្រ និងមានចម្ងាយប្រហែល៣០០ម៉ែត្រពីផ្លូវធំ។ ភ្នំមួយនេះគ្របដណ្ដប់ដោយដើមឈើច្រើនប្រភេទ ដែលមានដាក់ស្លាកឈ្មោះវិទ្យាសាស្ត្រ ហើយក៏មានជណ្ដើរនិងផ្លូវបេតុងឡើងទៅដល់វាលនៅជាន់ខាងលើ។ សំណង់លើកំពូលភ្នំនេះមានប្រាសាទតូចមួយ ផ្ទះ និងខ្ទម ដែលជាទីស្នាក់អាស្រ័យសម្រាប់ព្រះសង្ឃ អ្នកបួស និងដូនជី។...
វត្តស្វាយសាច់ភ្នំ, វត្តអម្ពវនារាម
វត្តបុរាណនេះ កសាងក្នុង គ.ស ១៩០៥ ដែលអាចរាប់បានជាវត្តចំណាស់មួយ ដូចវត្តមហាលាភដែរ។ ក្នុងទីវត្តមានព្រះវិហារ ឈើដ៏ល្អប្រណិត ដែលទទួលបានការជួសចុលជាថ្មី តែនៅរក្សារចនាបថដើមដដែល។ ព្រះវិហារមានលក្ខណៈពិសេស ដោយតាមសសរនីមួយៗ មានគំនូរទឹបមាស មានអាយុកាលជាង១០០ឆ្នាំ។ ក្នុងទីវត្តនេះធ្លាប់រកឃើញសិលាចារឹកផងដែរ។
សារមន្ទីរខេត្តកំពង់ធំ
សារមន្ទីរ កេរដំណែលខ្មែរ កំពង់ធំចាប់ផ្តើមតម្លើងវត្ថុសិល្បៈដាក់តាំងបង្ហាញនៅឆ្នាំ ២០១១។ សព្វថ្ងៃ សារមន្ទីរមានអគារមួយ និងថែវសារមន្ទីរមួយសង់តាមទម្រង់រចនាបថខ្មែរ ដែលមានវត្ថុសិល្បៈតាំងបង្ហាញទាំងអស់ចំនួន ១៥០ ដុំ។ សំណង់អគារថ្មីបន្ថែមមួយកំពុងសាងសង់ ដើម្បីដាក់តាំងវត្ថុសិល្បៈទាំងអស់មានតាំងពីសម័យមុនអង្គរ សម័យអង្...
វត្តអារញ្ញសាគរ
វត្តអារញ្ញសាគរមានភាពល្បីល្បាញដោយសំណង់វិហារមួយប្រកបដោយស្ថាបត្យកម្មគួរឲ្យទាក់ទាញ គឺព្រះវិហារមានសសរឥដ្ឋតាន់មានទម្រង់រមួល ផ្គុំដោយឥដ្ឋដែលរមួលស្រាប់តាំងពីដុតក្នុងឡ។ សសរខាងក្នុងនិងគ្រឿងបង្គំដំបូលធ្វើពីឈើមានរចនាបថខ្មែរសុទ្ធសាធ។ វត្តនេះត្រូវបានចាត់ទុកជាវត្តទេសចរណ៍គំរូប្រចាំខេត្ត។
សារមន្ទីរសន្តិភាពកម្ពុជា
សារមន្ទីរដំបូងគេដែលនិយាយអំពីសន្តិភាព និងការផ្សះផ្សារបានបើកទ្វារជាផ្លូវការដល់សាធារណជន ដែលចាប់អារម្មណ៍ក្នុងការសិក្សាលើភាពវិជ្ជមាននៃប្រវត្តិសាស្ត្រសង្គ្រាមដែលកម្ពុជាបានឆ្លងកាត់។ សារមន្ទីររូបភាពថ្មីស្រឡាងមួយ នេះបានបើកទ្វារដំណើរការនៅឆ្នាំ ២០១៨ សម្រាប់ឱ្យប្រជាជនកម្ពុជាទាំងឡាយ ដែលមានចំណាប់អារម្មណ៍ចង់សិក្សា...
វត្តសូរិយា
វត្តសូរិយាជាវត្តប្រកបដោយវ័យចំណាស់ ដែលមានភស្តុតាងគឺរូបគំនូរបុរាណក្នុងព្រះវិហារ។ ថ្វីត្បិតតែគំនូរនេះ រងការបំផ្លាញក្នុងសម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យក្ដី ក៏ភាគច្រើនយើងអាចនៅមើលឃើញសភាពដើម។ គួរកត់សម្គាល់ថា នៅសម័យប៉ុលពត ព្រះវិហារវត្តនេះបានក្លាយទៅជាឃ្លាំងដាក់អំបិលធ្វើឱ្យខូចខាតរូបគំនូរ រួមផ្សំជាមួយសភាពចាស់ទ្រុឌទ្រ...
វត្តពិភិទ្ធារាម
វត្តពិភិទ្ធារាមគឺជាវត្តដ៏ចំណាស់មួយក្នុងចំណោមវត្តនានាក្នុងខេត្តបាត់ដំបង។ វត្តពិភិទ្ធារាមនេះ បានកសាងឡើងក្នុងឆ្នាំ១៨៧៣ លើទឹកដីរបស់ តារស់ ដែលគាត់បានប្រគេនដល់សង្ឃ។ ពាក្យថា ពិភិទ្ធ គឺជាងារបស់តារស់ជាម្ចាស់ដីនាសម័យនោះ ដូច្នេះអ្នកភូមិក៏ហៅវត្តពិភិទ្ធារាមតាមងារបស់គាត់រៀងមក។ នៅចំកណ្ដាលមាន ព្រះវិហារឈើមួយដ៏ធំស្កឹ...
វិហារសសរមួយរយ, វត្តព្រះវិហារសសរមួយរយ
វិហារសសរ១០០ មានន័យថា «ប្រាសាទមានសសរ១០០» ដែលវត្តនេះត្រូវបានសាងសង់នៅសម័យព្រះបាទអង្គចន្ទរាជាទី២ ក្នុងសតវត្សទី១៦ ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រលឹងព្រះនាងវរភ័ក្ដ្រ ឬក្រពុំឈូក បុត្រីព្រះអង្គ។ ព្រះវិហារសសរ១០០ បែរមុខទៅ ទិសខាងជើង ខុសពីព្រះវិហារដទៃទៀត។ រឿងនិទានបានតំណាលថា ព្រះរាជាក្នុងពេលដែលព្រះរាជបុត្រីប្រឈួន បាននិមន្តព្...
ចេតិយបាដេស
មជ្ឈដ្ឋានអ្នកសិក្សាទាំងឡាយប្រាកដជា នៅចាំបាននូវដំណើរនៃរឿងអក្សរសិល្បប្រវត្តិសាស្ត្រ តាមរយៈរឿង«ភូមិតិរច្ឆាន» ដែលនិពន្ធដោយ អ្នកនិពន្ធ ឌឹក គាម និង ឌឿក អំ ដើម្បីរំឭកព្រឹតិ្តការណ៍ដែលបានកើតមានឡើងនៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំងក្នុង ខែមេសា ឆ្នាំ១៩២៥។ នាពេលនោះ ក្រុមអ្នកភូមិក្រីក្របានខឹងសម្បានឹងជនជាតិបារាំងម្នាក់ឈ្មោះ បាដេ...
វត្តព្រះអង្គធំ (គូលែន)
វត្តព្រះអង្គធំនៅលើភ្នំគូលែន ដែលជាទីសក្ការៈរបស់មហាជនទូទៅ ដែលប្រជុំទៅដោយអ្នកគោរពបូជានិងអ្នកទេសចរណ៍កុះករ។ វត្តមានជណ្ដើរឡើងទៅកាន់ព្រះបដិមាព្រះពុទ្ធ ដែលមនុស្សភាគច្រើនយល់ថា ជារូបសំណាកព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធចូលនិព្វាន។ ប៉ុន្តែរូបនេះព្រះអង្គនៅបើកព្រះនេត្រនៅឡើយ តែព្រះនេត្រពិតត្រូវចោរលួចយកទៅបាត់ ហើយសព្វថ្ងៃនេះគេជំន...
វត្តគិរីរម្យ (ចាស់)
វត្តមហាវ័ន គិរីរម្យចាស់ ជាវត្តដែលបានកសាងឡើងដំណាលនឹងសំណង់នានាលើកំពូលភ្នំនេះ នាសម័យ សង្គមរាស្ត្រនិយម។ សំណង់ថ្មីដ៏ធំមួយជាព្រះចេតិយត្រូវបានកសាងឡើងឡើង នាទីវត្តនោះ។
ចេតិយវត្តឃ្លាំងខ្មូត
នៅលើទីតាំងប្រាសាទចាស់ គេបានសង់វិហារវត្តឃ្លាំងខ្មូតត្រួតពីលើនោះ។ នៅតាមផ្លូវក្លោងទ្វារវត្តមានចេតិយ បុរាណធំមួយ ដែលប្រហែលជាត្រូវបានសង់កំពូលបន្តុបពីលើ។ នៅទីវត្តនេះ មានបន្សល់នូវបល្ល័ង្គ និងវត្ថុបុរាណ មួយចំនួន។ ព្រះវិហារបុរាណនេះសង់ក្នុងឆ្នាំ ១៩១៨ ចំណែកចេតិយបុរាណសង់ឆ្នាំ ១៨១៣។
វត្តកំផែង, វត្តបាការនិវេសន៍
វត្តកំផែងមានអាយុកាលលើសពី ១០០ឆ្នាំ មកហើយ។ នៅក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិវត្តបានជួសជុលចំនួនពីរលើក ហើយលើកទីបីនៅឆ្នាំ១៩៩៨។ ទេសចរអាចទៅទស្សនាទីនោះដោយងាយព្រោះស្ថិតនៅក្នុងក្រុង។ ពីដើមវត្តនេះ មានទីតាំងចាប់ពីផ្លូវលេខបីទៅកើត ប៉ុន្តែដោយត្រូវសាងសង់ផ្លូវលេខបីទើបត្រូវផ្លាស់ទីតាំងមកខាងលិចផ្លូវលេខបីវិញ។ វត្តកំផែងកក...