ប្រាសាទអង្គ្រង
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាមន្ទីរពេទ្យ ដែលរួមមានហោបន់ស្រន់មួយសង់ពីថ្មបាយក្រៀមលំអដោយថ្មភក់និងហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅទិសអាគ្នេយ៍ កំពែងថ្មបាយក្រៀមព័ទ្ធជុំវិញនិងមានស្រះមួយនៅទិសឦសាន។
ស្ពានតាអុង, ស្ពានតាអោង
ស្ពាននេះសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២ មានរចនាបថបាយ័ន។ ស្ពានតាអុងមានអាយុកាលប្រហែលជាង៩០០ឆ្នាំហើយ ដែលជាស្ពានដ៏ធំហើយវែងជាងគេក្នុងចំណោមស្ពានទាំង២៣ ដែលស្ថិតតាមបណ្ដោយផ្លូវអង្គរធំទៅព្រះខ័នកំពង់ស្វាយ។ ស្ពានឆ្លងស្ទឹងជីក្រែងនេះមានបណ្ដោយ៧៧ម៉ែត្រ ទទឹង១៣ម៉ែត្រ និងមានរន្ធតាដេវ(ចន្លោះផ្លូវទឹក) ចំន...
ប្រាសាទភ្នំស្ដេចស៊ីដោះ
ស្ថិតលើភ្នំកម្ពស់ប្រមាណ ៩០ម. ប្រាសាទបែកបាក់មួយនេះកប់ក្នុងដីដែលបង្កឡើងពីការបាក់រលំនៃប្រាសាទជុំវិញជម្រៅប្រមាណជាង ២ម.។ ប្រាសាទដែលសល់តែជញ្ជាំងនេះ មានទំហំ ៨ x ១១ ម. កម្ពស់ប្រមាណ ១៥ ម. (ប៉ាន់ស្មានទាំងចំណែកដែលកប់ក្នុងដី)។ ទីនេះមានក្រុមប្រាសាទ យ៉ាងហោចណាស់២ នៅលើកំពូលភ្នំនេះ ព្រោះគេអាចឃើញសំណល់ គ្រឹះប្រាសាទមួយ...
ប្រាសាទត្រពាំងប្រើស
ថ្វីបើប្រព័ន្ធសារព័ត៌មានមួយចំនួនអះអាងថាជារឿងដ៏គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល ដែលក្រសួងបរិស្ថានបានលាតត្រដាងពីប្រាសាទបុរាណនេះលាក់ខ្លួនកណ្ដាលព្រៃឡង់ ប៉ុន្តែតាមការពិតប្រាសាទត្រពាំងប្រើសបានចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌកម្ពុជាតាំងពីយូរមកហើយ ដែលមានលេខរមណីដ្ឋាន ១៩៦ និងលេខ IK 159។ ការហៅឈ្មោះប្រាសាទថា “ត្រពាំងប្រើស” ដូច្នេះ គឺគេ...
ប្រាសាទបួសនាគ
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ នៅសតវត្សរ៍ទី៩។ ប្រាសាទមានប្រាង្គទោលមួយបែរមុខទៅលិចមានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់។ ផ្ដែរឆ្លាក់រូបព្រះឥន្ទ្រជិះលើដំរី។ ប្រាសាទបោសនាគត្រូវបានកសាងឡើងអំពីឥដ្ឋ សម្រាប់ឧទ្ទិសដល់អាទិទេពព្រហ្មញ្ញសាសនា។
ប្រាសាទជ្រៃខ្ញៀន
ប្រាសាទនេះមិនមានឯកសារបញ្ជាក់ពីកាលបរិច្ឆេទកសាងទេ ប៉ុន្តែតាមរយៈសិល្បៈនៃគ្រឿងលំអ ប្រាសាទប្រហែលជាកសាងឡើង នៅពាក់កណ្ដាលសតវត្សរ៍៍ទី១១។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គបីរាងបួនជ្រុងស្មើ ធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមរត់ជួរជើងត្បូង បែរមុខទៅកើត មានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់។ ប្រាង្គទាំងអស់មានទ្វារបញ្ឆោត នៅជ្រុងបីផ្សេងទៀត។ ហោត្រៃមួយធ្វើពីថ...
ប្រាសាទព្រីងធំ
អំពីប្រវត្តិសាងសង់ប្រាសាទនេះពុំមានឯកសារបញ្ជាក់ឡើយ។ ប្រាសាទស្ថិតនៅកណ្ដាលព្រៃមួយនេះមានប្រាង្គទោលសង់ពីថ្មបាយក្រៀមនិងថ្មភក់ហើយមានទ្វារបញ្ឆោតនៅជ្រុងបីផ្សេងទៀត។ ប្រាសាទមានកំពែងនិងស្រះផងដែរ។
ប្រាសាទគោល, ប្រាសាទអន្លង់គោល
ប្រាសាទកសាងនៅចុងសតវត្សរ៍ទី១០។ ប្រាសាទគោលមានប្រាង្គទោលរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម សង់លើខឿនថ្មបាយក្រៀមនិងមានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់។ ប្រាង្គនេះបែរទៅកើតមានយ៉មួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមនិងមានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់។ ហោត្រៃពីររាងចតុកោណកែង ធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមដោយមានដំបូលធ្វើពីឥដ្ឋ។ ប្រាសាទហ៊ុំព័ទ្ធដោយកំពែងថ្មបាយក្...
ប្រាសាទត្រពាំងល្ពៅ
ប្រាសាទកសាងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ស្ថិតនៅក្បែរព្រលានយន្តហោះសៀមរាបជិតតំបន់សំណង់ប្រាសាទធំៗ។ ប្រាសាទមានអាយុកាលចំណាស់នេះ សង់ពីឥដ្ឋមានប្រាង្គបី បែរមុខទៅកើត តែខូចខាតជាខ្លាំង។ ប្រាសាទមានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់ និងសសរពេជ្រ៨ជ្រុងព្រមទាំងទ្វារបញ្ឆោតនៅទិស៣ដទៃទៀត។ ប្រាង្គមួយបានដួលរលំអស់ចំណែកមេទ្វារប្រាង្គខាងត្បូងមានសិលាច...
ប្រាសាទត្រពាំងស្វាយ (កោះកេរ)
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទមានប្រាង្គទោល មានទំហំធំ ប្រាសាទមានជញ្ជាំងនៅល្អតែដំបូលបានរលុះអស់ជាច្រើនភាគ។ ប្រាសាទបែរមុខទៅទិសខាងលិច មានគ្រឿងលំអជាថ្មភក់ ហើយព័ទ្ធដោយកំពែងថ្មបាយក្រៀម។ ខាងក្នុងប្រាសាទមានបល្ល័ង្គដែលអាចជាកន្លែងតម្កល់បដិមា។
ប្រាសាទភាស
ប្រាសាទភាស ជាប្រាសាទបែកបាក់រលំអស់ជាច្រើននៅសល់តែជញ្ជាំងពីរដែលនៅឈរ មើលទៅគួរសង្វេគខ្លាំងណាស់។ ប្រាសាទនេះស្ថិតក្នុងបរិវេណវត្តភាស ដែលនៅពីខាងត្បូងវត្តមានអាងទឹកដ៏ធំមួយ។ ប្រាសាទមានប្រាង្គចំនួនបី ដែលប្រាង្គពីរសងខាងរលំបាក់បែកអស់។ នៅតាមជញ្ជាំងមានឆ្លាក់រូបទេពតូចជាប្រភេទប្រាសាទអណ្ដែតជាប់នឹងជញ្ជាំង។ តាមការរៀបរាប់...
ប្រាសាទទ
ប្រាសាទនេះមានសិលាចារឹកលេខ K.៦៩២ ហើយសង់នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១២ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧។ ប្រាសាទនេះមានតួប្រាង្គបីសង់អំពីឥដ្ឋបែរមុខទៅទិសខាងកើត មានសិលាចារឹកមួយនិយាយអំពីប្រព័ន្ធទឹកធម្មជាតិជាភាសាសំស្ក្រឹត។ អ្នកស្រុកហៅប្រាសាទនេះថា ប្រាសាទទដោយគិតថាការហៅនេះ គឺសំដៅទៅលើទំនប់ទ ដែលមានន័យថាទបង្ហូរទឹក ធ្នារទឹកភ្...
ប្រាសាទដើមចាន់, ប្រាសាទN15
នៅមានប្រាង្គផ្សេងទៀតដែលស្ថិតនៅខាងក្រៅកំពែងថ្មបាយក្រៀម តែស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណនៃគូទឹករបស់ក្រុមប្រាសាទសំបូរ រួមមាន ប្រាង្គ N១៥, N១៦, N១៧, N១៨ និង N២២។ ប្រាង្គ N១៥ និង N១៦ ស្ទួនជាប្រាង្គបីសង់តម្រៀបគ្នា។ ប៉ុន្តែនៅសល់រូបរាងតែប្រាង្គកណ្ដាល ឈ្មោះថា បា្រសាទដើមចាន់ ឯប្រាង្គពីរទៀតនៅសងខាងមានទំហំតូច ហើយសព្វថ្ងៃបាក...
ប្រាសាទប្រាំ (ស្ពានស្រែង)
ប្រាសាទមានប្រាង្គបីរត់ជួរជើង-ត្បូង បែរមុខទៅកើត ដែលក្នុងនោះប្រាង្គកណ្ដាលធ្វើពីថ្មភក់ក្រហមហើយប្រាង្គពីរទៀតធ្វើពីឥដ្ឋ។ ប្រាង្គកណ្ដាលសង់ពីថ្មភក់ក្រហមលើគ្រឹះថ្មបាយក្រៀម មានទ្វារបួន ដែលទ្វារពិតនៅជ្រុងខាងកើត បីទៀតជាទ្វារបញ្ឆោត។ ផ្ដែរត្រូវបាន់ឆ្លាក់ជាប់លើថ្មភក់ពណ៌ផ្កាឈូក ដែលបញ្ជាក់ពីប្រភពនៅភ្នំព្រះនេត្រព្រះ...
ប្រាសាទគងភ្លុក, ប្រាសាទបេងកែវ
ប្រាសាទសាងសង់ឡើងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសុរ្យវរ្ម័នទី២។ ប្រាសាទគងភ្លុកមានប្រាង្គមួយរាងពីរ៉ាមីតមានជណ្តើរចំកណ្តាល។ ជញ្ជាំងកំពែងរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម។ ខ្លោងទ្វារពីទិសទាំងបួនធ្វើពីថ្មភក់។ គូទឹកមួយមានផ្លូវចូល ដែលមានស្ពានរាងកាកបាទនៅខាងលិច និងលានមួយរាងកាកបាទធ្វើពីថ្មភក់នៅខាងជើង។
ប្រាសាទព្រៃដើមស្រុក
ប្រាសាទមានឈ្មោះផ្សេងទៀតដូចជា ប្រាសាទព្រៃជើងស្រុក, ព្រៃចុងស្រុក, ព្រះធាតុរាជមន្ទីរផងដែរ។ ឈ្មោះទាំងនេះប្រហែលជាល្អៀងដោយការកត់សូររបស់បារាំងរវាងពាក្យ «ជើង» និង «ចុង» តែអ្នកស្រុកនិយមហៅថា ដើមស្រុក គឺមានន័យប្រហែលនឹង ជើងស្រុក គឺព្រៃចាប់ផ្ដើមពីទីនេះទៅ។ ប្រាសាទឥដ្ឋនាសម័យពាក់កណ្តាលសវ.ទី៧ និងទី៨ និងក្រោយមកនាសម័យ...
ប្រាសាទលិង្គ៤, ប្រាសាទអណ្ដូងគុក
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គទោលរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីថ្មភក់ បែរមុខទៅទិសនិរតីឆ្ពោះទៅរហាល និងលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាង្គនេះសង់លើខឿនមួយ និងមានដំកល់លិង្គធំមួយដែលទ្រដោយបល្ល័ង្គ។ ប្រាសាទមានកំពែងថ្មបាយក្រៀម និងខ្លោងទ្វារធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិ...
ប្រាសាទភ្នំសណ្ដក, ប្រាសាទភទ្រស្វរៈ
ប្រាសាទត្រូវបានសាងសង់ចាប់ពីសតវត្សរ៍ទី១១មក ហើយបន្តជាច្រើនជំនាន់ទើបប្រកបដោយរចនាបថខុសៗគ្នានិងមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញ។ ប្រាសាទភ្នំសណ្ដកសាងលើចង្កេះភ្នំសណ្ដកដែលមានរយៈកម្ពស់មិនលើសពី១០០ម៉ែត្រ ពង្រីកទីធ្លាដោយកាត់ថ្មភ្នំនៅតាមចង្កេះភ្នំ។ វត្ថុធាតុសម្រាប់សំណង់មានឥដ្ឋ, ថ្មភក់, និងថ្មបាយក្រៀម។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គជាច...
ប្រាសាទអង្គរវត្ត, ប្រាសាទបរមវិស្ណុលោក
ប្រាសាទអង្គរវត្តកសាងឡើងឧទ្ទិសថ្វាយព្រះវិស្ណុ ព្រះបាទសុរ្យវរ្ម័នទី២ ក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនា ។ ប្រាសាទបែរមុខទៅទិសខាងលិចមានលក្ខណៈល្អវិចិត្រ និង បង្ហាញនូវសិល្បៈខ្មែរដ៏អស្ចារ្យដល់កំពូល។ ប្រាង្គកណ្ដាលតំណាងឱ្យភ្នំព្រះសុមេរុដែលស្ថិតនៅកណ្ដាលពិភពលោក។ ប្រាង្គទាំងប្រាំតំណាងឱ្យកំពូលភ្នំព្រះសុមេរុដែលជាជាយដែនដី និង គូ...
ប្រាសាទដើមបេង, ប្រាសាទN19
ប្រាង្គ N១៩ មានឈ្មោះថា ប្រាសាទបេង ស្ថិតនៅទិសឦសានប្រាង្គកណ្ដាល N១ ស្ថិតនៅខាងក្រៅគូទឹកនៃក្រុមប្រាសាទសំបូរ។ ប្រាង្គនេះសាងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ ហើយជាប្រាង្គតែមួយគត់នៅក្រុមប្រាសាទសំបូរ ដែលគេសង់បែរមុខទៅទិសខាងលិច។ ក្រៅពីច្រកចូលនៅខាងលិច ផ្នែកជញ្ជាំងផ្សេងទៀតគេមិនមានលម្អទ្វារបញ្ឆោត ដូចប្រាង្គផ្សេងៗទៀតឡើ...
ប្រាសាទត្រពាំងរុន
ស្ថាបនានៅសតវត្សរ៍ទី៨ ក្នុងរចនាបថកំពង់ព្រះ និងឧទ្ទិសថ្វាយសាសនាហិណ្ឌូ ហើយមានការរចនារូបទេពអប្សរមានមាឌធំៗ ព្រះហស្ថកាន់ផ្កាឈូក និងស៊ែ។ ចម្លាក់លើជញ្ជាំងឥដ្ឋមានផ្នួងសក់ខ្ពស់ៗរាងស៊ីឡាំង ស្រដៀងនឹងឥណ្ឌា មិនតែប៉ុណ្ណោះមានការរចនាផ្តែរ សរសរផ្អោប និងប្រាសាទអណ្ដែតយ៉ាងល្អឥតខ្ចោះ។ ប្រាសាទសង់ពីឥដ្ឋមានរាងចតុកោណកែងបែរមុ...