ប្រាសាទភ្នំបាខែង, ប្រាសាទភ្នំយសោធគីរី
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១ នៅដើមសតវត្សរ៍ទី១០ ឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទភ្នំបាខែងជាប្រាសាទមួយស្ថិតនៅលើភ្នំធម្មជាតិ មានតួប្រាង្គប្រាំខ្វែងគ្នានិងមានប្រាំថ្នាក់ ហើយមានកម្ពស់ ៦៥ម៉ែត្រ និងមានកំពូល ១០៩ ដែលតំណាងឱ្យភ្នំព្រះសុមេរុ។ ប្រាសាទនេះមានលក្ខណៈពិសេស ដោយសារតែប្រាង្គទាំង ១០៨មានលក្ខណៈត...
ទឹកជ្រោះក្បាលស្ពាន
កន្លែងនេះត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាជ្រលងនៃលិង្គ១០០០មួយទៀត ដែលមានចម្លាក់ធ្វើអំពីថ្មនៅក្នុងទឹកស្ទឹងក្បាលស្ពាន។ ចម្លាក់ទាំងនេះភាគច្រើនសាងឡើងពីសតវត្សរ៍ទី១១ ដល់ទី១៣ បានស្ថាបនាក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសុរិយ្យវរ្ម័នទី១ និង ស្ថាបនារួចជាស្ថាពរដោយព្រះបាទឧទិត្យាវរ្ម័នទី២។ ដោយសារគេយល់ថា ទឹកដែលហូរតាមទីនេះជាប្រភពនៃការចម្រុងច...
ប្រាសាទវត្តឯក, ប្រាសាទឯកភ្នំ
ប្រាសាទឯកភ្នំឬវត្តឯក ជាស្ថាបត្យកម្មរចនាបថសតវត្សរ៍ទី ១១ កសាងឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ១០២៧ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសុរិយវរ្ម័នទី១ (១០០២-១០៥០)។ នៅជុំវិញប្រាសាទមានគូទឹក ដែលសព្វថ្ងៃប្រាសាទនេះត្រូវបាក់បែកជាច្រើនអន្លើដោយមូលហេតុធម្មជាតិនិង ការជីកកកាយរបស់មនុស្ស។ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងនេះក្ដីប្រាសាទនៅមានទ្រង់ទ្រាយល្អខ្លះ គួរឱ្យចង...
ប្រាសាទអន្លង់ធំ
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ នៅសតវត្សរ៍ទី៩។ ប្រាសាទកសាងពីឥដ្ឋ បែរមុខទៅលិចឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនានិកាយឥសូរ។ ប្រាសាទមាននៅសល់ប្រាង្គតែមួយទេ ដែលនៅជិតប្រាសាទនៅសល់បំណែកជើងទម្រ។
ប្រាសាទក្រោលរមាស (វង់ធំ), ប្រាសាទក្រោលដំរី
កន្លែងនេះ កសាងនៅជាប់នឹងទំនប់បារាយណ៍ព័ទ្ធជុំវិញអង្គរធំ។ សំណង់ជាកំពែងមានរាងរង្វង់ កម្ពស់ប្រមាណជា៣ម៉ែត្រ ទំហំ ៩៨x៤០ម៉ែត្រ ហើយមានច្រកចូលពីរពីខាងកើតនិងខាងលិច។ ថ្វីត្បិតតែទីតាំងមានឈ្មោះថាក្រោលរមាស ប៉ុន្តែក៏មានឈ្មោះមួយទៀតហៅថាក្រោលដំរី។ ដូចនេះយើងអាចសន្និដ្ឋានថា ទីនេះជាកន្លែងបង្វឹកសត្វរមាសឬដំរីព្រៃនោះហើយ។
ប្រាសាទព្រះគោ (កន្ទួត)
ប្រាសាទសង់ឡើងនៅដើមសតវត្សរ៍ទី១១ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គបីធ្វើពីឥដ្ឋ បែរមុខទៅកើត។ មានហោត្រៃមួយធ្វើពីឥដ្ឋស្ថិតនៅអាគ្នេយ៍ បែរមុខទៅលិច។ ប្រាសាទហ៊ុមដោយកំពែងថ្មបាយក្រៀម មានខ្លោងទ្វារនៅខាងកើតដែលមានយ៉ និងខ្លោងទ្វារតូចមួយទៀតនៅខាងលិច។ ទីនេះមានសិលាចារឹកលេខ ៧០៦-៧០៨។
កំពែងឫស្សីក្រុងលង្វែក
វត្តត្រឡែងកែង ស្ថិតនៅចំកណ្ដាលអតីតរាជធានីលង្វែកដែលត្រូវបានកសាងឡើងនៅ ស.វ. ទី ១៦។ នាមនេះ គឺជានាមតាំងពីការករកើតវត្តនេះដំបូងមកម្ល៉េះ ដោយសារតែនៅក្នុងព្រះវិហារមានតម្កល់ព្រះពុទ្ធបដិមា ៤ អង្គឈរទល់ខ្នងគ្នា បែរព្រះភក្ត្រទៅទិសធំៗ ទាំង ៤។ បច្ចុប្បន្ន គេឃើញមានព្រះត្រឡែងកែងថ្មីដែលមានទំហំតូចជាងមុន និងសំណល់ព្រះបាទា...
ប្រាសាទគោកពោធិ៍
ប្រាសាទបានចាប់ផ្តើមស្ថាបនានៅដើមសតវត្សរ៍ទី៩បន្តដល់សតវត្សរ៍ទី១០។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គបួនធ្វើពីឥដ្ឋសង់លើលានបួនជ្រុងទំហំ ៧០x៥០ម៉ែត្រ។ ប្រាង្គបីរត់ជួរលិចកើត ហើយប្រាង្គមួយទៀតស្ថិតនៅខាងជើង មានស៊ុមទ្វារពីថ្មភក់និងមានសសរពេជ្ររាងមូល។ ប្រាង្គខាងកើតមានសសរពេជ្ររាងប្រាំបីជ្រុង។ ប្រាសាទមានមណ្ឌបតពីប្រាង្គកណ្ដាល នៅជ...
ប្រាសាទក្រពុំឈូក
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាមន្ទីរពេទ្យ ដែលរួមមានហោបន់ស្រន់មួយលំអដោយថ្មភក់និងហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅទិសអាគ្នេយ៍ កំពែងថ្មបាយក្រៀមព័ទ្ធជុំវិញនិងមានស្រះមួយនៅទិសឦសាន។ តួប្រាសាទមានតម្កល់បដិមាព្រះនាងក្រពុំឈូកនៅក្រោយព្រះបដិមាមួយអង្គនៅមានសភាពល្អនៅឡើយ...
ប្រាសាទមេបុណ្យ (បន្ទាយឆ្មារ)
ស្ថិតជារណបប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារជ្រុងខាងកើតក្នុងបារាយណ៍។ សព្វថ្ងៃនេះមានស្ពានឈើសម្រាប់ដើរឆ្លងទៅទីនោះ។ សេចក្ដីលំអិតសូមអានក្នុងប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ។
ប្រាសាទជប់ជ្រៃ
ប្រាសាទកសាងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យរវ្ម័នទី២ ឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា នាសតវត្សរ៍ទី៩ រចនាបថគូលែន។ ប្រាសាទមានប្រាង្គទោល សង់លើខឿនខ្ពស់មួយ បែរមុខទៅលិចមានទ្វារបញ្ឆោតនៅជ្រងបីផ្សេងទៀត ធ្វើពីឥដ្ឋ។ ប្រាសាទនេះមានសសរពេជ្ររាងមូលនិងផ្តែរមួយ។
ប្រាសាទខ្ទឹងស្លាប់
ប្រាសាទខ្ទីងស្លាប់ កសាងនៅដើមសតវត្សរ៍ទី៩ ឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា និកាយព្រះឥសូរ មានរចនាបទគូលែន។ ប្រាសាទនេះជាប្រាសាទតូចមួយធ្វើពីឥដ្ឋបែរមុខទៅជើងមានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់។ គេឃើញមានស្នាមយ៉មួយផ្សេងទៀត ហើយមានហោត្រៃមួយធ្វើពីឥដ្ឋ។ ប្រាសាទមានកំពែងធ្វើពីឥដ្ឋប្រកបដោយ ខ្លោងទ្វារធ្វើពីឥដ្ឋដែរដែលខូចខាតអស់នៅជ្រុងខាងជ...
ប្រាសាទទ័ពជ័យធំ
ប្រាសាទកសាងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសុរ្យវរ្ម័នទី១ ឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទទ័ពជ័យធំ និងប្រាសាទទ័ពជ័យតូច សង់នៅឃ្លាតពីគ្នាប្រហែល ៤០០ម៉ែត្រ។ ប្រាសាទទាំងពីរនេះសង់នៅលើដីរាបស្មើ ក្នុងនោះប្រាសាទទ័ពជ័យធំ ទំហំ៥០ម៉ែត្របួនជ្រុង មានកំពែងព័ទ្ធជុំវិញ ធ្វើពីថ្មភក់ ប្រកបដោយក្បូរក្បាច់រចនាយ៉ាងល្អវិចិត្រ។ ប្រាសាទនេ...
ប្រាសាទបឹងមាលា, ប្រាសាទបេងមាលា
ប្រាសាទបឹងមាលាកសាងដោយព្រះបាទសុរ្យវរ្ម័នទី២ នាដើមសតវត្សរ៍ទី១២ ឧទ្ទិសថ្វាយព្រះវិស្ណុមានរចនាបថអង្គរវត្ត។ ប្រាសាទបឹងមាលាមានន័យថា “បឹងឈូក”។ សាស្ត្រាចារ្យ ត្រឹង ងា បានឱ្យដឹងថា មុននឹងកសាងប្រាសាទអង្គរវត្តប្រកប ដោយប្លង់ដ៏ល្អវិចិត្រ ស្ថាបត្យករខ្មែរបានសាកល្បងសាងប្រាសាទបឹងមាលាដែលមានប្លង់ដូចអង្គវត្តដែរ ក៏ប៉ុន្តែ...
ប្រាសាទគុកវិហារ, ប្រាសាទ N17
ប្រាង្គមួយទៀតដែលអ្នកផងស្គាល់ថា គុកវិហារ ឬអាស្រមមហាឫសី N17 សង់អំពីថ្មភក់ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ដែលហៅថា «គភ៌គ្រឹះ» គឺជាកូនបន្ទប់រាងបួនជ្រុងដែលមានសភាពងងឹត ដែលនៅចំកណ្ដាលបន្ទប់នោះ គេតម្កល់ទេពស្របទៅតាមការគោរពបូជា ដូចជាអ្នកគោរពព្រះវិស្ណុ គេតម្កល់បដិមាព្រះវិស្ណុ ឬអវតាររបស់ទ្រង់ រីឯអ្នកគោរពខាង ព្រះសិវ គេច្រើនតម្...
ប្រាសាទតាម៉ែន, ប្រាសាទតាមិញ
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គមួយធ្វើពីថ្មភក់ បែរមុខទៅកើតនិងសសរពេជ្ររាងមូល។ ហោត្រៃពីរធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម ហើយក៏មានកំពែងថ្មបាយក្រៀមប្រកបដោយខ្លោងទ្វារនៅទិសខាងកើត។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គមួយរាងការ៉េធ្វើពីថ្មភក់ បែរមុខទៅកើត និងលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត...
ប្រាសាទតាពូង
ប្រាសាទនេះប្រហែលជាកសាងឡើងនៅចុងសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទតាពូងមានប្រាង្គទោលសង់ពីថ្មបាយក្រៀមលាយថ្មភក់ បែរមុខទៅទិសខាងកើតនិងមានទ្វារបញ្ឆោតនៅតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាសាទមានចម្លាក់ដែលមានតែលើថ្មភក់ជាគ្រឿងលំអតែប៉ុណ្ណោះ។ ប្រាសាទមានស្នាមគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញ។
ប្រាសាទតាទាប, ប្រាសាទតាអៀម
ប្រាសាទសង់ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥ នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១០ ឧទ្ទិសចំពោះព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គមួយរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋបែរមុខទៅកើតមានទ្វារបញ្ឆោតនៅមុខផ្សេងទៀត។ ប្រាសាទហ៊ុមព័ទ្ធដោយកំពែងមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមមានខ្លោងទ្វារនៅខាងកើតនិងគូទឹកមួយ។
ប្រាសាទក្រហម (កោះកេរ)
ប្រាសាទនេះដើរតួជាខ្លោងទ្វារចូលនៃប្រាសាទប្រាង្គកោះកេរ ដែលនេះក៏ជាស្នាព្រះហស្ថរបស់ព្រះជ័យវរ្ម័នទី៤ នាពាក់កណ្ដាលសតវត្សរ៍ទី១០ដែរ។ ប្រាសាទក្រហម គឺជាប្រាសាទសាងសង់ពីឥដ្ឋដែលមានទំហំធំ និងខ្ពស់ជាងគេក្នុងរមណីយដ្ឋានប្រាសាទកោះកេរ។ គេយល់ថាប្រាសាទនេះជាប្រាសាទចាស់ជាងគេក្នុងក្រុមប្រាសាទប្រាង្គ ដែលកាលពីមុនប្រាសាទនេះមា...
ប្រាសាទព្រះលានជល់ដំរី
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ នៅទីនេះមានរូបចម្លាក់ដំរីនិងហ្មជាច្រើន។ រូបនោះបង្ហាញពីដំរីដែលប្រើប្រាស់ប្រមោយដើម្បីប្រមាញ់និងប្រយុទ្ធជាមួយនឹងខ្លា។ លាននេះមានប្រវែងប្រហែល ៣៥០ម៉ែត្រ ចាប់ពីប្រាសាទបាភួនដល់លានស្តេចគំលង់។ លាននេះមានរានហាលចំនួនបី និងសង់ឡើងជាពីរជាន់។ ជណ្ដើរឡើងខាងត្បូងអម...