ប្រាសាទគុកវាំង, ប្រាសាទវត្តពោធិ៍វាំង
នៅក្នុងការរៀបរាប់របស់រឿងព្រេងដែលនិទានអំពី “ភ្នំសន្ទុក" ក៏មានរំលេចនូវឈ្មោះគុកវាំង ដែរ។ គុកវាំង សាងសង់ឡើងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយជញ្ជាំងផ្សេងទៀតគេលម្អជាទ្វារបញ្ឆោត។ ទ្វារនីមួយៗ គេរៀបឥដ្ឋដូចជាបន្ទះត្រង់នៅចំកណ្ដាល ហើយអមដោយសសរផ្អោបនិងហោជាងនៅខាងលើ។ ហោជាងនៅទិសខាងកើត នៅកណ្ដាលមានលម្អ...
ប្រាសាទព្រលាន
ប្រាសាទប្រហែលជាសង់ឡើងនៅសម័យបុរេអង្គរ បន្ទាប់មកត្រូវបានជួសជុលបន្ថែមនៅសតវត្សរ៍ទី១១ ។ ប្រាសាទស្ថិតនៅលើភ្នំព្រះលានដែលមានជណ្ដើរចុះមកដល់ផ្លូវជាតិលេខ៦២តែម្ដង។ ប្រាសាទជាសំណង់ចាស់ ដែលរើយកឥដ្ឋចាស់មកប្រើ។ ដូចជាប្រាសាទដទៃទៀតដែរ ប្រាសាទមានទ្វារពិតមួយពីជ្រុងខាងកើត និងទ្វារបញ្ឆោតបីពីជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាសាទមានខ្លោងទ...
ប្រាសាទកំពូលតានន្ទ, ប្រាសាទព្រះបាទដៃខ្លី
បើសិនជាអ្នកទេសចរណ៍មានភាពតស៊ូ បន្តពីប្រាសាទតាញាញទៅ គេអាចសាកល្បងទៅកាន់ប្រាសាទមួយទៀត គឺប្រាសាទកំពូលតានន្ទ ដែលត្រូវដើរឡើងភ្នំ ប្រមាណ៨០០ម. ពីប្រាសាទតាញាណកើតទៅ។ ប្រាសាទនោះក៏មានសភាពបែកបាក់នៅសល់ជញ្ជាំងតែបីជ្រុងប៉ុននោះ។ ប្រាសាទស្ថិតលើភ្នំទីពីរដែលនៅជាប់នឹងភ្នំតាញាណ ដែលគេហៅថា ភ្នំតានន់ ហើយប្រាសាទនោះមានឈ្មោះដល់...
ប្រាសាទព្រះធាតុតូច (ទឹកឆា)
ប្រាសាទធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមសង់ឡើងក្នុងកំឡុងស.វ.ទី១១ នៅលើខឿនថ្មបាយក្រៀម មានរាងជាអក្សរ U ថែវរាងទ្រវែង ច្រកចូលខាងកើត។ ថែវទី២ រាងជាចតុកោណ ផ្នែកខាងលិចនិងខាងកើត មានច្រកតូចចំនួន២ កំពែងសង់ពីថ្មបាយក្រៀម ច្រកចូលពីខាងកើតតែបាក់បែក។ លក្ខណៈចម្លែកនៃប្រាសាទនេះគឺតួប្រាសាទសង់អែបនឹងកំពែងខាងជើង ហើយមិនមានសំណល់ដំបូលទេ ដែលអា...
ប្រាសាទជាហោ, ប្រាសាទជីហោ
ជាប្រាសាទទោលមួយសង់នៅលើទួលក្បែរស្ទឹង ដែលសព្វថ្ងៃស្ទឹងនេះគឺជាបន្ទាត់ព្រំដែនរវាងកម្ពុជា និងប្រទេសវៀតណាម។ ប្រាសាទនេះខូចខាតអស់ច្រើន សល់តែជញ្ជាំង មានច្រកចូលពីទិសខាងកើត លំអដោយទ្វារបញ្ឆោត៣ ប្រាសាទនេះសាងឡើងឧទ្ទិសដល់ព្រះវិស្ណុ សម័យអង្គរ យោងតាមផ្តែរប្រាសាទនេះ ដែលស្ថិតក្នុងរចនាបថព្រៃក្មេង។ បូជនីយដ្ឋានបុរេអង្គរន...
ប្រាសាទខ្នារ
តំបន់ទេសចរណ៍ប្រាសាទបាក់បែកនេះកន្លងមកមិនសូវមានភ្ញៀវមកពីចម្ងាយទៅលេងច្រើនទេ។ ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីមានការអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវឡើង ដោយមានជណ្ដើរធ្វើអំពីឈើជិតចំនួនជាងមួយពាន់ពីររយកាំបត់បែនតាមចន្លោះផ្ទាំងថ្មតូចធំមក ប្រាសាទបុរាណមានវ័យចំណាស់មួយនេះបានក្លាយទៅជាតំបន់ទេសចរថ្មីមួយ។ ពេលបានទៅដល់លើភ្នំអ្នកធ្វើដំណើរអស់កម្លាំងបន្តិ...
ប្រាសាទអណ្ដែត
ប្រាសាទអណ្ដែត សាងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើប្រវែង ៦ម៉ែត្រ កម្ពស់ប្រមាណ ៧ ម៉ែត្រ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ស្ថិតនៅខាងកើតមានព្រះវិហារមួយធ្វើអំពីបេតុងសង់នៅឆ្នាំ១៩៥៣។ ប្រាសាទនេះ មានច្រកចូលតែមួយគត់ នៅទិសខាងកើត ហើយទិសដទៃលម្អជាទ្វារបញ្ឆោតធ្វើអំពីឥដ្ឋ តែមិនសូវមានក្បាច់លម្អច្រើនទេ។ នៅផ្នែកខាងកើតសព្វថ្ងៃនៅសល់ផ្ដែរមួ...
ប្រាសាទត្រុំ
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាមន្ទីរពេទ្យ ដែលរួមមានហោបន់ស្រន់មួយលំអដោយថ្មភក់និងហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅទិសអាគ្នេយ៍ កំពែងថ្មបាយក្រៀមព័ទ្ធជុំវិញនិងមានស្រះមួយនៅទិសឦសាន។
ក្រុមប្រាសាទតោ, ក្រុមប្រាសាទ C1-C9
ក្រុមប្រាសាទតោ ស្ថិតនៅកណ្ដាលចន្លោះក្រុមប្រាសាទសំបូរ និងក្រុមប្រាសាទយាយព័ន្ធ ដែលមានប្រាង្គប្រាសាទសរុបចំនួន ៤៣ ហើយក្នុងនោះមានប្រាសាទនៅល្អចំនួន ១, នៅល្អពាក់កណ្ដាលចំនួន ៦ និងបាក់បែកចំនួន ៣៦។ ក្រុមប្រាសាទតោហ៊ុមព័ទ្ធដោយកំពែងធ្វើអំពីថ្មបាយក្រៀម ចំនួនពីរជាន់ ដែលកំពែងខាងក្រៅមានបណ្ដោយ ៣២៨x៣១០ម៉ែត្រ ដែលមានច្រក...
ប្រាសាទតាម៉, ប្រាសាទតុបលិច (វង់តូច) ៣៨៤
ប្រាសាទតូចមួយនេះមិនសូវមានអ្នកចាប់អារម្មណ៍ចូលមើលទេដោយសារវាតូច នៅក្នុងព្រៃ ឬក៏គេមិនសូវស្គាល់ផង។ ចំណែកឯកសារប្រវត្តិក៏គ្មានដែរ។ ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកស្រាវជ្រាវប្រាសាទនេះសំខាន់ណាស់ ពីព្រោះវាជាប្រាសាទចុងក្រោយគេដែលសាងអំពីថ្មភក់ និងឧទ្ទិសដល់សាសនាព្រាហ្ម។ ឈ្មោះប្រាសាទតាម៉ ដែលអ្នកស្រុកហៅថា "តុប" នេះមានច្រើនណាស់ទ...
ប្រាសាទពោធិ៍ដំណាក់, ប្រាសាទក្ដាក់
ប្រាសាទនេះកសាងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ នៅសតវត្សរ៍ទី១០។ ប្រាសាទមានប្រាង្គបីរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីថ្មភក់ បែរមុខទៅកើតនិងលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាង្គកណ្ដាលមានយ៉មួយដែលលំអដោយបង្អួចពីរនៅតាមជញ្ជាំងសងខាង។ ចំណែកឯគ្រឿងលំអប្រាង្គខាងជើង និងខាងត្បូងមិនទាន់បានឆ្លាក់រួចនៅឡើយទេ។ ប្រាង្គទាំងបី ស្ថ...
កំពែងឫស្សីក្រុងលង្វែក
វត្តត្រឡែងកែង ស្ថិតនៅចំកណ្ដាលអតីតរាជធានីលង្វែកដែលត្រូវបានកសាងឡើងនៅ ស.វ. ទី ១៦។ នាមនេះ គឺជានាមតាំងពីការករកើតវត្តនេះដំបូងមកម្ល៉េះ ដោយសារតែនៅក្នុងព្រះវិហារមានតម្កល់ព្រះពុទ្ធបដិមា ៤ អង្គឈរទល់ខ្នងគ្នា បែរព្រះភក្ត្រទៅទិសធំៗ ទាំង ៤។ បច្ចុប្បន្ន គេឃើញមានព្រះត្រឡែងកែងថ្មីដែលមានទំហំតូចជាងមុន និងសំណល់ព្រះបាទា...
ប្រាសាទគុកព្រីងជ្រុំ
ប្រាសាទធ្វើពីឥដ្ឋមួយដែលបែកបាក់អស់មួយផ្នែកធំ នៅតែសំណល់ជញ្ជាំង ចំណែកដំបូលខូចអស់គ្មានសល់ ហើយប្រកបដោយទ្វារបញ្ឆោត៣ទៀតតាមទិសធំនីមួយៗ ។ ប្រាសាទមានរាងការ៉េ ទំហំ ៣.៥ x ៣.៥ម. នៅសល់មេទ្វារសងខាងដែលមានសិលាចារឹក ចុះលេខ K92 ។ ប្រាសាទនៅកណ្ដាលវាលស្រែនេះ មានកំពែងថ្មបាយក្រៀមព័ទ្ធជុំវិញប្រវែង២៥ម.x២០ម. ខ្លោងទ្វារកំពែងធ្...
ប្រាសាទវត្តចេតិយ (ឡោទេ)
ប្រាសាទសង់ពីឥដ្ឋមានខ្លោងទ្វារធ្វើពីថ្មភក់។ ប្រាសាទមានទ្វារបួន ដែលទ្វារពិតនៅជ្រុងខាងកើត បីទៀតជាទ្វារបញ្ឆោតតាមទិសដទៃ។ ផ្ដែរឆ្លាក់ជាប់លើថ្មភក់ ជញ្ជាំងបីជ្រុងនិងដំបូលត្រូវបាក់បែករលំអស់។ មាននៅសល់ថ្មសម្រាប់តម្កល់គ្រឿងសក្ការៈរាងកាកបាទ។ សព្វថ្ងៃនេះប្រាសាទកប់ក្នុងដីបាត់រូបរាងដើមអស់ច្រើន ប៉ុន្តែគេបានសង់ជាក្លោ...
ប្រាសាទព្រះគោ (ថាឡាបរិវ៉ាត់)
ប្រាសាទព្រះគោត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុងសតវត្សទី៦-៧ ក្នុងរាជព្រះបាទជ័យវរ័ន្មទី១ សម្រាប់ឧទ្ទិសចំពោះអាទិទេពក្នុងសាសនាព្រាហ្មណ៍ សង់ពីឥដ្ឋក្រហមនិងថ្មបាយក្រៀម។ នៅពេលច្ចុប្បន្ននេះ គឺនៅសល់តែតួប្រាសាទ ដែលមានបណ្ដោយ ៩x ៨ ម៉ែត្រ និង កម្ពស់៧ ម៉ែត្រ តែប៉ុណ្ណោះ។ ចំណែកផ្នែកដទៃទៀតត្រូវបានរលំដួលបាក់បែកអស់ហើយ។ គេត្រូវឆ្លង...
ប្រាសាទអ្នកតា
ប្រាសាទសង់នៅដើមសតវត្សរ៍ទី៩ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ ឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទសង់ពីឥដ្ឋរាងបួនជ្រុងស្មើ សង់លើខឿនមួយមានជណ្តើរខាងលិច គឺប្រាសាទបែរមុខទៅលិច និងមានទ្វារបញ្ឆោតនៅជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាសាទមានស្នាទ្រោណី និងមានផ្តែរមួយធ្លាក់គ្រុឌជិះលើនាគ និងមានសសរស្តម្ភរាងប្រាំបីជ្រុង។
ប្រាសាទសំយោត
ប្រាសាទសង់នៅលើទីទួលមួយមានប្រាង្គមួយរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋនិងយ៉ធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម។ ប្រាង្គនេះបែរមុខទៅកើតមានទ្វារបញ្ឆោតនៅមុខបីផ្សេងទៀត។ ហោត្រៃពីរធ្វើពីឥដ្ឋ ស្ថិតនៅឦសាននិងអាគ្នេយ៍។ ខ្លោងទ្វារកំពែងទី១របស់ប្រាសាទស្ថិតនៅខាងកើតធ្វើពីឥដ្ឋ ចំណែកកំពែងទី២ដែលតជាប់នឹងកំពែងទីមួយមានមានសំណង់ទ្រវែងបួនធ្វើពីថ្មបាយក...
ប្រាសាទក្រហម (គោករមៀត)
ប្រាសាទក្រហម សាងសង់ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវ័រម្ម័នទី៥ និងសុរិយ្យវ័រម្ម័នទី១ នាចុងសតវត្ស ទី១០ និងទី១១ តាមរចនាបថឃ្លាំង។ ជាប្រាសាទទោលស្ថាបនាអំពីឥដ្ឋមិនទាន់ឆ្លាក់រូបរួចរាល់នៅឡើយទេ។ ប្រាសាទស្ថិត នៅចំកណ្ដាលទីទួលដែលមានវិជ្ជមាត្រ៥០ម៉ែត្រ ហើយហ៊ុំដោយគូទឹក។ សព្វថ្ងៃនេះមួយផ្នែកនៃទួល និងស្នាមភ្លោះ ត្រូវបានគេសាងផ្...
ប្រាសាទសែងគង
អំពីប្រវត្តិសាងសង់ប្រាសាទនេះពុំមានឯកសារបញ្ជាក់ឡើយ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គបីធ្វើពីថ្មភក់ បែរមុខទៅកើតតាមស៊ុមទ្វារថ្មភក់។ ប្រាង្គសងខាងបានរលំបាក់អស់មួយភាគធំ។
ប្រាសាទតាវង់
ប្រាសាទកសាងនៅសតវត្សរ៍ទី១១ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទឧទិត្យវរ្ម័ន។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គបីធ្វើពីថ្មភក់ ថ្មបាយក្រៀមនិងឥដ្ឋ បែរមុខទៅកើត។ ហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅអាគ្នេយ៍ បែរមុខទៅលិច។ ប្រាសាទហ៊ុមព័ទ្ធដោយកំពែងថ្មបាយក្រៀម មានខ្លោងទ្វារនៅខាងកើត។ ប្រាសាទនេះមានគូទឹកនិងស្រះមួយទំហំ ៥០x៥០ម៉ែត្រ ស្ថិតនៅចំងាយ១០០...
ប្រាសាទគុកខាងជើង
ប្រាសាទគុកខាងជើងមានស្ថាបត្យកម្មដូចប្រាសាទអាស្រមមហាឥសីនៅសម្បូរព្រៃគុក។ កូនប្រាសាទនេះមានរាងជាបន្ទប់តូចមួយធ្វើអំពីថ្មភក់ សម្រាប់តាបសឥសីសមាធិ។ ប្រាសាទបែរមុខទៅទិសខាងកើតសំដៅទន្លេមេគង្គ មានរាងតូចច្រឡឹងទំហំប្រមាណ ២ ម៉ែត្របួនជ្រុង គួរឱ្យគយគន់មិនឆ្អែតភ្នែកឡើយ។ ខ្លោងទ្វារខាងកើតមានលម្អដោយសសរពេជ្រមួយគូរាងមូល ទ្រ...