រោងអ្នកតាក្នុងភូមិមួយស្ថិតនៅជិតខ្លោងទ្វារវត្ត មានតម្កល់ផ្ដែរបុរាណមួយនៅល្អប្រណិត ដែលតាមសំដីអ្នកស្រុកនៅទីនោះ គឺមាននៅទីនេះតាំងពីយូរមកហើយ។ ទីតាំងមានសណ្ឋានជាទីទួលព័ទ្ធជុំវិញដាយកសិន្ធុ ហើយត្រូវលុបបាត់បន្តិចម្ដង ក្លាយជាផ្លូវទឹកអមផ្លូវចូលភូមិទៅវិញ។ ក្រៅពីផ្ដែរនៅមានបំណែកថ្មបុរាណផ្សេងៗនៅទីនោះដែរ។
ភ្នំមានឈ្មោះថា ភ្នំហូព្នៅអាចជិះយានយន្ដឡើងដល់តាមផ្លូវបេតុងវែងមួយ ដែលមានព្រៃព្រឹក្សាដុះអម សងខាង ខៀវស្រងាត់ ជាមួយផ្ទាំងថ្មធំៗ។ នៅលើកំពូលភ្នំនេះ មានកុដិនិងព្រះវិហារមួយ នៅសល់ពីសម័យ សង្រ្គាមលោក ដែលប្រជាពលមួយចំនួនតែងមកទីនេះ ដើម្បីបុណ្យស្រន់សុំសេចក្តីសុខ និង ជោគជ័យ ក្នុងជីវិត។ តាមប្រវត្តិ វត្តជ្រៃហូព្នៅ កសា...
វត្តនេះជាទីតាំងប្រាសាទចាស់សម័យមុនអង្គរដែលត្រូវបានសង់សំណង់ថ្មីពីខាងលើ។ យោងតាមរបាយការណ៍ចាស់ថា ប្រាសាទនេះសាងអំពីឥដ្ឋមានប្រាង្គ២បែរមុខទៅខាងកើត សាងនៅលើខឿនតែមួយ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃគ្មាននៅសេសសល់ជារូបរាងនោះទេ ប៉ុន្តែមានបន្សល់នូវភស្តុតាង ដូចជាគ្រឿងបង្គំសំណង់មួយចំនួនដូចជាផ្តែររចនាបទព្រៃក្មេងនិងមេទ្វារ ដែលសព្វថ្ងៃ...
វត្តសង្កែជាទីដែលគេប្រមូលវត្ថុបុរាណដែលនៅជិតៗនោះមករក្សាទុក។ សិលាចារឹក K. 86 ក៏ត្រូវបានរក្សាទុកក្នុងវត្តនេះ រួមជាមួយ ផ្ដែរសម័យមុនអង្គរដែលគួរតែជាផ្ដែរនៃប្រាសាទចាស់លើទួលជាមួយប្រាសាទគុកយាយហម។ ចំណែកសិលាចារឹក K. 86 នោះ មានចារឹកសរសើអំពីស្ត្រីអភិជនម្នាក់ឈ្មោះ លក្ស្មី។ ឈ្មោះ លក្ស្មី នេះត្រូវបានប្រើជាញឹកញយជាព្រ...
ទួលប្រាសាទចាស់បុរាណអ្នកតាតាំងរាយនេះ មានសំណល់វត្ថុបុរាណនៅទីនោះ ដែលយើងសង្កេតឃើញវត្តមានផ្ដែរធ្វើពីថ្មភក់មានឆ្លាក់រូបព្រះវិស្ណុផ្ទុំលើនាគអនន្ត មេទ្វារ និងបំណែកផ្សេងៗទៀត។ តាមទម្រង់នៃគ្រឹះនេះ ប្រាសាទមានយ៉ ហើយបែរទៅទិសខាងជើង មានកសិន្ធុនិងបល្ល័ង្ក។ ទីនេះជាប្រភពសិលាចារឹកលេខ K648។ នៅខាងត្បូងទីតាំងនេះប្រមាណ ១៥០...
ទួលនេះជាទីសក្ការៈបូជារបស់អ្នកភូមិដែលមានសង់ជាសាលាឆទាននិងមានតូបអ្នកតាមួយ ដែលតម្កល់វត្ថុបុរាណមួយចំនួន ដូចជាសិលាចារឹកមួយផ្ទាំង K726 រៀបរាប់ពីដីក្នុងតំបន់នេះហើយនិងបល្ល័ង្កព្រមទាំងបំណែកវត្ថុបុរាណដទៃទៀត។
វត្តមញ្ចសិលា ថ្មគ្រែ មានឈ្មោះជាភាសាបាលី និងភាសាខ្មែរជាការបកប្រែផ្ទាល់។ ជាភាសាបាលី មញ្ច = គ្រែ ឯ ពាក្យ សិលា គឺ ថ្ម។ វត្តចំណាស់មួយនេះ មានភាពល្បីល្បាញ ដោយនៅច្រាំងទន្លេមុខវត្ត មានដុំថ្មមួយ ដែលជាសិលាចារឹក លេខ K.122។ ក្រៅពីនេះ ក្នុងទីវត្តមានសំណល់ បល្ល័ង្កនិងបំណែកផ្ដែរ ព្រមទាំងជាទីតាំង ដែលជាប្រភពសិលាចារឹកព...
វត្តមានខ្លោងទ្វារពីរខាងកើតនិងលិចដែលនៅក្នុងនោះមាន៖ ព្រះពុទ្ធរូបទ្រង់ភ្នែន, សិលា ចារឹកចារភាសាខ្មែរ១៤បន្ទាត់ទំហំ ១៤៣ស.ម x ៦០ស.ម. X ០,៨ស.ម., បំណែករូបចំ លាក់, លិង្គ, បល្ល័ង្គថ្មភក់, ថ្មថ្លើមអណ្ដើក, កុលាលភាជន៍, វត្ថុសិល្បៈពីសម្រិត និង សាស្ត្រាស្លឹករឹត។ ទីនេះជាកន្លែងដែលរកឃើញព្រះពុទ្ធរូបទ្រង់ឈរ (បាក់ព្រះហស្...
ទួលឥដ្ឋធំមួយមានបល្ល័ង្កធ្វើអំពីថ្មភក់មួយ និងថ្មទ្រនាប់ជណ្ដើរដែលហាក់ដូចជាបញ្ជាក់ថា ប្រាសាទចាស់ពីមុនបែរមុខទៅទិសខាងកើតស្ថិតនៅជាប់ផ្លូវទៅស្រុកសំបូរ។ ចម្ងាយប្រមាណ១៥០ម៉ែត្រពីទីនេះមានត្រពាំងមួយស្ថិតនៅខាងកើត។ ទីកន្លែងស្ថិតនៅជាប់ផ្លូវមួយនេះក៏ជាទីដែលគេរកឃើញបល្ល័ង្កមួយ, ផ្តែរមួយ និងកុលាលភាជន៍ធំមួយដែលបាននាំយកទៅ...
នៅលើកូនភ្នំមួយប៉ែកអគ្នេយ៍នៃភ្នំអដ្ឋរស ដែលអាចទៅដល់ ដោយចូលតាមវត្តធម្មកេរ្តិ៍ មានព្រះចេតិយរបស់ព្រះចន្ទរាជា ដែលជាក្សត្រមួយអង្គដែលមានស្នាព្រះហស្ថដោយការកសាងក្រុងលង្វែក ហើយបន្តការងារចម្លាក់នៅជ្រុងខាងត្បូងនៃប្រាសាទអង្គរវត្តដែលឆ្លាក់មិនទាន់រួច។ នៅជិតនោះមានដុំថ្មដែលជាចម្លាក់ព្រះបាទ និងវិហារមួយដែលធ្លាក់រងការទម...
ទីវត្តនេះមានទួលមួយជាប្រភពសិលាចារឹកជាអក្សរខ្មែរបុរាណប្រកបដោយកាលបរិច្ឆេទ ចាស់ជាងគេ មានលេខ K600 និង K.557។ សិលាចារឹកនេះចារលើជើងទម្រមានមានចារឹកអក្សរ៣ជ្រុង ក្នុងមហាសករាជ ៥៣៣ ថ្ងៃ ១៣កើត ខែមាឃ ត្រូវនឹងឆ្នាំ ៦១១ឬ៦១២ នៃគ្រិស្តសករាជ ស្ដីពីសិលាចារឹកនេះចារឹក និយាយពីតង្វាយរបស់បោញឧយ ថ្វាយចំពោះក្បោញកម្រតេងអញ មានអ្...
វត្តបានរក្សាទុកសំណល់វត្ថុបុរាណជាច្រើនដែលគេបានយកមកពីតំបន់ជិតៗនោះ។ គេសង្កេតឃើញមានផ្ដែរសម័យសតវត្សទី១១ ចំនួន ៤ មានឆ្លាក់រូបព្រះឥន្ទ្រគង់លើដំរីឰរាវ័ណ ក្នុងរចនាបថ ឃ្លាំងនិងបាពួន និងផ្ដែរសតវត្សទី៧ នៃរចនាបថព្រៃក្មេង។ មានចេតិយសម័យកណ្ដាលធ្វើពីថ្មភក់ចំនួន ២ បំណែកសសរពេជ្រ ជើងទម្រ និងសន្លឹកសីមាជាច្រើនទៀត។ ដោយឡែក...
ពីមុនទីនេះមានឈ្មោះត្រឹមជាអាស្រម លុះក្រោយមកបានប្រែក្លាយទៅជាវត្ត។ ទីតាំងវិមានអណ្ដែតនេះ គឺជាសំណង់អាស្រមថ្មីត្រួតលើខឿនប្រាសាទចាស់ ដែលតាមឯកសារមានប្រាង្គមួយបែរមុខទៅទិសខាងកើត សង់លើខឿនថ្មបាយក្រៀមមានកសិន្ធុព័ទ្ធជុំវិញមានច្រកចូលពីខាងកើត និងខាងលិច ដូចដែលយើងបានឃើញសំណង់គូទឹកព័ទ្ធជុំវិញទីនោះ។ ប្រាសាទនេះសង់ក្នុងចន...
2022 © Royal Academy of Cambodia