ស្ទឹងព្រៃប្រស់
ទីសំចតដ៏ស្រស់ស្អាត ដែលនៅរដូវវស្សាបឹងព្រៃប្រស់មានផ្ទៃទឹកថ្លាឈ្វេងគួរឱ្យចង់ងូតនិងទេសភាពស្រស់ត្រកាល។ នៅទីនេះមានតូបអង្គុយលើមាត់ទឹកតំរៀបជាជួររួមជាមួយមុខម្ហូបក្នុងស្រុក ដែលអាចបញ្ជាទិញតាមតម្រូវការដូចជា មាន់ដុត ត្រីដុត បុកល្ហុង ព្រមទាំងផ្លែឈើតាមរដូវនិងភេសជ្ជៈគ្រប់ប្រភេទ ហើយមានសេវាកម្មរហ័សទាន់ចិត្ត។ ស្ទឹងព្រ...
ស្តូបវត្តក្ដីដូង
ប្រជាជនបានសាងសង់មន្ទីរបូជនីយដ្ឋានមួយនៅវត្តក្ដីដូង ដើម្បីតម្កល់អដ្ឋិធាតុជនរងគ្រោះដែលស្លាប់ជំនាន់ខ្មែរក្រហម។ សាក្សីនិយាយថា អដ្ឋិធាតុដែលដាក់តម្កល់នៅក្នុងបូជនីយដ្ឋាននេះ សុទ្ធតែត្រូវបានគាស់ និងជញ្ជូនយកចេញពីអណ្ដូងទឹកចំនួនបួនកន្លែង ដែលមាននៅក្នុងភូមិក្ដីដូង និងយកមកពីគ្រប់កន្លែងក្នុងក្រុងស្ទឹងសែន។ សាក្សីដែលធ...
បឹងក្រញ៉ាក, បឹងរស្មីភូមិពីរគិរីបឹងក្រញ៉ាក
សហគមន៍អេកូទេសចរណ៍ធម្មជាតិ រស្មីភូមិពីរគិរីបឹងញ៉ាក ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ២០១៤។ តំបន់ទេសចរណ៍នេះ លាតសន្ធឹងក្នុងព្រៃសហគមន៍ចំនួនពីរ និងមាន បឹងធម្មជាតិដ៏ស្រស់ស្អាតមួយ ដែលហ៊ុំព័ទ្ធ ដោយព្រៃឈើនៅត្រើយខាំងកើត និងមានផ្ទៃដីសរុបចំនួន១៩៣ហិកតា។ ទេសចរជាច្រើនបានមកទស្សនានិងកម្សាន្តនៅទីនេះ ដើម្បីហែលទឹកលេង និងជិះទូកកម...
ប្រាសាទអ្នកតាប៉ាលោប
ប្រាសាទមានរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋបែរមុខទៅកើតមានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់និងសសរស្តម្ភ រាងប្រាំបីជ្រុង។ ប្រាសាទនេះសង់លើឋានតូចមួយ មានផ្ដែរឆ្លាក់រូបព្រះឥន្ទ្រគង់លើដំរីលុតជង្គង់។ ពាក្យ ប៉ាលោប ឬប៉ាឡោប ក្លាយមកពីពីបុរាណថា ប៉ាលោ (អានថា ប៉ា-ឡោ ព្រោះខ្មែរសម័យបុរាណ មិនមាន ព្យញ្ជនៈ ឡ ទេ) មានន័យថា «រក្សា»។ ដូច្នេះយ...
វត្តប្រាសាទមហរ៍
វត្តមហរជាអតីតទីតាំងប្រាសាទបុរាណមួយ ដែលអាចមានអាយុកាលតាំង ពីស.វ.ទី៧ និងសង់បន្ថែមនៅស.វ.ទី១០ ឬ១១ ប៉ុន្តែសំណង់ប្រាសាទចាស់បានបាក់បែកទាំងស្រុងនៅសល់តែថ្មបាយក្រៀមដែលគេយកមកតម្រៀបធ្វើជាគ្រឹះព្រះវិហារថ្មីប៉ុណ្ណោះ។ ទីនេះធ្លាប់ទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ពីបណ្ដាអ្នកស្រាវជ្រាវជាច្រើន ប្រហែលជាដោយសារថានៅជិតតំបន់សំបូរព្រៃគ...
ចេតិយវត្តឃ្លាំងខ្មូត
នៅលើទីតាំងប្រាសាទចាស់ គេបានសង់វិហារវត្តឃ្លាំងខ្មូតត្រួតពីលើនោះ។ នៅតាមផ្លូវក្លោងទ្វារវត្តមានចេតិយ បុរាណធំមួយ ដែលប្រហែលជាត្រូវបានសង់កំពូលបន្តុបពីលើ។ នៅទីវត្តនេះ មានបន្សល់នូវបល្ល័ង្គ និងវត្ថុបុរាណ មួយចំនួន។ ព្រះវិហារបុរាណនេះសង់ក្នុងឆ្នាំ ១៩១៨ ចំណែកចេតិយបុរាណសង់ឆ្នាំ ១៨១៣។
វត្តស្លែង, វត្តធម្មឃោសិតារាម
វត្តស្លែង ជាអតីតទីតាំងប្រាសាទមួយ ដែលអាចមានអាយុកាលតាំងពីស.វ.ទី៧ និងសាងសង់ឡើងវិញនៅស.វ.ទី១០ ឬ១១ ប៉ុន្តែសំណង់ប្រាសាទចាស់បានបាក់បែកទាំងស្រុងទៅហើយ ពោលគឺស្ថិតនៅក្រោមព្រះវិហារចាស់សព្វថ្ងៃនេះ។គ្រឿងលម្អរបស់ប្រាសាទចាស់ដូចជា ផ្តែរទ្វារចំនួន ៧ផ្ទាំង, ជើងទម្រ ៤ដុំ, ថ្មគោលព្រះពុទ្ធសាសនា ៣ ដុំ។ល។ មិនមែនជារបស់ស្ថិតទ...
ប្រាសាទជ្រៃ, ប្រាសាទ N18
ប្រាង្គមួយទៀតដែលអ្នកផងជាទូទៅស្គាល់ឈ្មោះថា ប្រាសាទជ្រៃ N១៨ ក៏ស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណកសិន្ទុទឹកនៃក្រុមប្រាសាទសំបូរដូចគ្នា ។ ប្រាង្គនេះ មានរាងបួនជ្រុងទ្រវែង សាងអំពីឥដ្ឋ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយនៅផ្នែកខាងក្នុង គេតម្រៀបជាពិតានភ្ជាប់គ្នាដោយកំណាត់ថ្មភក់ព័ទ្ធជុំវិញ។ នៅផ្នែកខាងក្នុងទិសខាងលិចមានហ៊ឹងធ្វើអំពីបន្ទះថ្មភក...
ទំនប់សាមសិបកញ្ញា
ទំនប់ធារាសាស្ត្រមួយ ដែលជាសំណង់បម្រើវិស័យកសិកម្ម មានទេសភាពរដូវវស្សាមានទឹកពេញប្រៀប ហើយនៅរដូវទឹកសម្រកមានការនេសាទនៅចំតំបន់មុខទឹកនេះយ៉ាងអ៊ូអរ។ នៅទីនេះយើងអាចឃើញទិដ្ឋភាពនៃការនេសាទជាលក្ខណៈគ្រួសាររបស់ពលរដ្ឋក្នុងតំបន់និងមានការលក់ដូរផលិតផលនេសាទស្រស់ៗនៅលើទំនប់ផ្ទាល់តែម្ដង។
គ្រឹះប្រាសាទគុក (វាលខ្លុង), គ្រឹះប្រាសាទវាលគុកខ្លុង
ប្រាសាទគុក ជាទួលប្រាសាទ មានប្រាង្គបីបែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយតួប្រាសាទបានបាក់បែកអស់។ ប្រាសាទនេះ មានផ្លូវចូលពីទិសខាងកើត មានគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញ មានផ្លូវចូលផ្នែកខាងកើត។ ខ្លោងទ្វារធ្វើអំពីថ្មភក់ដែលនៅសល់និងសំណល់បុរាណតិចតួច ត្រូវប្រមូលទៅដាក់ក្នុងខ្ទមអ្នកតាមួយតរង់ច្រកចូលខាងកើត។ តាមការពិនិត្យ ប្រាសាទនេះសង់ឡើងនាស.វ...
ប្រាសាទគក់ទ្រូង, ប្រាសាទ W
ប្រាសាទគក់ទ្រូង មានរាងបួនជ្រុងទ្រវែង មានកំពែងព័ទ្ធជុំវិញ មានស្រះពីរនៅទិសឦសាន។ អ្នកស្រុកហៅ ប្រាសាទនេះថា គក់ទ្រូង ទំនងមកពីគេឃើញរូបចម្លាក់ទេពមួយធ្លាក់នៅលើវិមានអណ្ដែតមុខខាង ត្បូងផ្នែកខាងកើត ដែលយកព្រះហស្តកាន់វត្ថុអ្វីមួយដាក់នៅលើដើមទ្រូង។ ផ្នែកខាងក្រៅ យើងឃើញចម្លាក់ស្អេកស្កះនៅគ្រប់ផ្នែកទាំងអស់ រាប់តាំងពីខឿ...
ស្តូបវត្តសម្បូរណ៍
មន្ទីរបូជនីយដ្ឋានវត្តសំបូរ ឬវត្តប្រាសាទសំបូរ ត្រូវបានសាងសង់ឡើងជាចេតិយមួយ ដែលមានឈ្មោះសប្បុរសជនជាច្រើន ប៉ុន្តែពុំមានឆ្អឹងតម្កល់ច្រើនឡើយ។ កាលពីឆ្នាំ១៩៩៨ នៅខាងក្នុងបូជនីយដ្ឋាននេះមានសេសសល់អដ្ឋិធាតុតែបន្តិចប៉ុណ្ណោះ មិនដូចពីមុនឡើយ។ សាក្សីនិយាយថា អដ្ឋិធាតុនេះត្រូវប្រជាជនប្រមូលមកពីទីតាំងសម្លាប់ក្រោយវត្ត និងប...
ក្រុងស្ទឹងសែន
ក្រុមប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកដ៏ល្បីល្បាញក្នុងខេត្តនិងរូបដំរីជាន់ខ្លាជាតំណាងឱ្យខេត្តមួយនេះ ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលប្រទេសកម្ពុជា។ ខេត្តនេះក៏ជាទីដែលមានបណ្ដាញផ្លូវជាតិបែកទៅខេត្តព្រះវិហារនិងខេត្តសៀមរាបដ៏មានចំណាស់។ ក្រៅពីតំបន់ព្រៃឈើធម្មជាតិព្រៃឡង់ តំបន់បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌សំបូរព្រៃគុក ខេត្តនៅមាន សក្ដានុពលនេសាទដ៏ធំធេង ព...
អូរអន្លង់ចំបក់, អូរគ្រូកែ
ជាមួយនឹងបណ្ដុំនៃទេសភាពធម្មជាតិដើមឈើតូចធំដុះនៅច្រូងច្រាងចោលម្លប់ត្រឈឹងត្រឈៃដ៏ត្រជាក់ស្រួលក្រោមជំនោរខ្យល់ និងមានម្លប់តូបប្រក់ស្លឹកនៅមាត់អន្លង់ទឹក អង្គុយកម្សាន្តចំនួន ៤-៥ សម្រាប់ទទួលទានអាហារថ្ងៃត្រង់ជួបជុំមិត្តភក្ដិ និងគ្រួសារ នៅពេលលម្ហែកាយថ្ងៃឈប់សម្រាក នៅឯរមណីយដ្ឋាន អន្លង់ចំបក់ ដែលជាមាត់អូរគ្រូកែ ស្ថិ...
ទឹកធ្លាក់ធ្នស់តាព្រហ្ម
រមណីយដ្ឋានធ្នស់តាព្រហ្ម ឬទឹកហូរប៉ប្រះថ្មធ្នស់តាព្រហ្ម គឺជាតំបន់ធម្មជាតិ ប្រវត្តិសាស្រ្តមួយដ៏យូរយារណាស់មកហើយ ដោយមានសំណល់ទីទួលប្រាសាទបុរាណមួយ ដែលមានទម្រលិង្គនិងយោនី។ បច្ចុប្បន្នទីនោះបានប្រែក្លាយជាអាស្រម តំកល់នូវព្រះពុទ្ធបដិមា។ ទីនេះក៏ជាតំបន់ប្រភពទឹកដ៏សំខាន់បំផុត របស់ស្ទឹងតាំងក្រសាំងឬអាចហៅបានថាជាក្បាលស...
ប្រាសាទអំបែងនំ
ប្រាសាទអំបែងនំ ស្ថិតក្នុងទីតាំងសម្បូណ៌ដោយប្រាសាទបុរាណជាច្រើនកន្លែងគ្រាន់តែប្រាសាទភាគច្រើនបានបែកបាក់អស់។ អ្នកស្រុកប្រាប់ថាឈ្មោះនេះមាននិទានដូចរឿង សេដ្ឋីខ្វះអំបែង គឺរឿងព្រេង «ដឹងសងដឹង អំបែងសងអំបែង» ដែរ។ ចំណែកអ្នកភូមិខ្លះរស់នៅក្បែរៗប្រាសាទរៀបរាប់ថា “កាលពីមុនមកគេនៅប្រាសាទនេះ គេអាចមកខ្ចីឆ្នាំងចានយកទៅធ្វើប...
ប្រាសាទសណ្ដាន់, ប្រាសាទ N21
ប្រាង្គមួយទៀតនៅទិសឦសានប្រាសាទក្បាលជ្រូក គេហៅថា ប្រាសាទសណ្ដាន់ N២១ មានរាងបួនជ្រុងទ្រវែង សាងអំពីឥដ្ឋ បែរមុខទៅកើត ហើយនៅខាងកើតមានស្រះទឹកធំមួយដែលអ្នកស្រុកហៅថា “ស្រះប្រាសាទសណ្ដាន់”។ ប្រាង្គនេះនៅមានរូបរាងល្អច្រើន ដែលតួប្រាសាទចាប់ពីខឿនដល់លើសម្បូណ៌ក្បាច់រចនាដ៏វិចិត្រ។ ជាពិសេស ប្រាង្គនេះយើងអាចនៅ មើលឃើញច្បាស់អ...
ប្រាសាទអណ្ដែត
ប្រាសាទអណ្ដែត សាងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើប្រវែង ៦ម៉ែត្រ កម្ពស់ប្រមាណ ៧ ម៉ែត្រ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ស្ថិតនៅខាងកើតមានព្រះវិហារមួយធ្វើអំពីបេតុងសង់នៅឆ្នាំ១៩៥៣។ ប្រាសាទនេះ មានច្រកចូលតែមួយគត់ នៅទិសខាងកើត ហើយទិសដទៃលម្អជាទ្វារបញ្ឆោតធ្វើអំពីឥដ្ឋ តែមិនសូវមានក្បាច់លម្អច្រើនទេ។ នៅផ្នែកខាងកើតសព្វថ្ងៃនៅសល់ផ្ដែរមួ...
ក្រុមប្រាសាទស្រីគ្រប់លក្ខណ៍, ក្រុមប្រាសាទL1-L7
ឈ្មោះ ស្រីគ្រប់ល័ក្ខណ នេះមកពីគេឃើញផ្តែរទ្វារមួយដែលធ្លាក់រឿងព្រះវិស្ណុផ្ទំ និងមានព្រះនាងលក្សីនៅចុងព្រះបាទរបស់ទ្រង់។ រូបព្រះនាងលក្សីនោះហើយ ដែលអ្នកស្រុកហៅថា “ស្រីគ្រប់ល័ក្ខណ" ដ្បិតអ្នកស្រុកឃើញព្រះនាងនៅចុងជើងព្រះស្វាមី។ ប្លង់ប្រាសាទនៅក្រុមនេះមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញបន្តិច ដ្បិតមានការសាងបន្ថែមជាច្រើនដំណាក់កាល...
ប្រាសាទបល្ល័ង្គ, ប្រាសាទព្រៃអ្នកតាចាស់ស្រុក
ប្រាសាទនេះអ្នកស្រុកមិនស្គាល់ឈ្មោះដើមឡើយ ហើយក៏មិនបានហៅឈ្មោះថ្មីឡើយ ពោលគេហៅទីនោះថា “ព្រៃអ្នកតាចាស់ស្រុក” ដែលសំដៅលើរូបសំណាកនៅខាងមុខប្រាសាទ។ ប្រាសាទបល្ល័ង្ក ដែលត្រូវបានប្រើជាឈ្មោះរបស់ស្រុក សង់ឡើងអំពីឥដ្ឋលើគ្រឹះថ្មបាយក្រៀម មានរាងបួនជ្រុងទ្រវែង ហើយមានយ៉លយមកទិសខាងកើត។ ល្វែងខាងមុខរបស់យ៉មានច្រកទ្វារពីរបែរមុខ...