ល្អាងភ្នំគំនូរបុរាណ
តាមការបញ្ជាក់របស់លោក លឹម វណ្ណច័ន្ទ ប្រធានការិយាល័យ នៃនាយកដ្ឋានតំបន់បេតិកភណ្ឌ និងជាអ្នកជំនាញបុរាណវិទ្យា បានឲ្យដឹងថា គំនូរក្នុងល្អាងនេះ ជាគំនូរដែលមានវ័យចំណាស់ ប៉ុន្តែយើងក៏មិនហ៊ានសន្និដ្ឋានថា អាយុកាលប៉ុន្មាននោះទេ ពីព្រោះការឲ្យអាយុទៅលើស្នាដៃសិល្បៈមួយ យើងត្រូវតែមានការសិក្សា ដែលមានការចូលរួមពីអ្នកបច្ចេកទេស...
វត្តស្បូវរីក
វត្តនេះត្រូវបានកសាងក្នុងសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមហើយក៏បានជួសជុលឡើងវិញ។ អារាមវត្តស្បូវរីក ជាអតីតមន្ទីរពេទ្យប្រចាំសហករណ៍លាជ ក្នុងសម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យដែលជាវត្តដ៏ចំណាស់ ដែលស្ថិតជិតទីប្រជុំជនស្រុកភ្នំក្រវាញតែម្ដង។ ព្រះវិហារវត្តស្បូវរីក សង់ឡើងពីសសរឈើ ដែលគិតមកដល់ពេលនេះ មានអាយុកាលយូរឆ្នាំជាងគេនៅក្នុងខេត្ត។ អ...
ទឹកជ្រោះអូរដា
ទឹកហូរជាដំណាក់ជម្រាលធ្លាក់ពីស្ទឹងអាតៃលើខ្នងភ្នំឱរ៉ាល់ ពង្រីកខ្លួនបាចសាចជ្រែកផែនថ្មធំៗ លាតសន្ធឹងល្វឹងល្វើយ អាចឱ្យទេសចរធ្វើដំណើរមកងូតទឹកកម្សាន្តយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេង។ ទឹកធ្លាក់អូរដា បានបែងចែកជា ៣ តំបន់កម្សាន្ត គឺនៅផ្នែកខាងលើ ទឹកហូរជម្រាលស្រោបកម្រាលថ្មធ្លាក់ចុះចូលអន្លង់។ បន្ទាប់មកនៅផ្នែកកណ្ដាល ជាទីកន្លែងលេង...
ទឹកធ្លាក់ល្បាក់កំរោញ
ល្បាក់ទឹកហូរធ្លាក់លើថ្មដែលផុសចេញពីផ្ទៃបាតស្ទឹងពោធិ៍សាត់នារដូវវស្សា។ ប្រវត្តិរបស់ល្បាក់កំរោញនេះគឺ នៅទីនេះកាលពីដើមឡើយមានផ្ទាំងថ្មមួយធំប្រៀបបានដូចជាជញ្ជាំង ដែលរាំងកាត់ស្ទឹងបង្កើតបានទៅជាល្បាក់ទឹកហូរធ្លាក់យ៉ាងខ្លាំងបណ្ដាលឱ្យជួបការលំបាកក្នុងការធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់សូម្បីតែហ្វូងមច្ឆជាតិគ្រប់ប្រភេទក៏កម្រនឹងហែលឆ...
ទឹកធ្លាក់ថ្មដាធំ
ទឹកធ្លាក់ថ្មដាធំ ជារមណីយដ្ឋានធម្មជាតិដ៏ស្រស់បំព្រងមួ នៅជាប់ព្រំដែនកម្ពុជាថៃ ដែលអាចធ្វើដំណើរបានដោយស្រួលបន្ទាប់ពីមានផ្លូវជាតិលេខ៥៥ តាមផ្លូវចង្កេះភ្នំក្ងិចក្ងក់ អមដោយទេសភាពព្រៃភ្នំគួរឱ្យទាក់ចិត្ត។ ទេសចរតែងតែមិនភ្លេចផ្ដិតរូបភាពស្រស់បំព្រងនៃទស្សនីយភាពធម្មជាតិនេះ អមដោយសំឡេងទឹកធ្លាក់រណ្ដំឮឈូឆរឥតឈប់។ ទឹកធ្ល...
វត្តមណីរតនារាម
ព្រះបទុមចេតិយនៅវត្តមណីរតនារាម អមជុំវិញដោយព្រះបដិមាអសីតិមហាសាវ័ក ៨០ អង្គ យ៉ាងស្រស់ស្អាត នៅវត្តមណីរតនាតរាម ត្រូវបានកសាងយ៉ាងស្អាត និង ទាក់ទាញ នៅក្នុងបរិវេណវត្តមណីរតនារាម ដែលបានដឹងថាជាទីអារាម ដែលភិក្ខុវជិរប្បញ្ញោ សាន សុជា គង់នៅ។ ទីអារាមនេះ ក៏ជា «មណ្ឌលសិក្សាព្រះពុទ្ធសាសនាមណីរត្ន» ផងដែរ។
ទំនប់ឈើតោក
ឱកាសដ៏ស័ក្ដិសមសម្រាប់រមណីយដ្ឋានទំនប់ឈើតោក ក៏ដូចជាទំនប់ដំណាក់អំពិលដែរ ទីនេះស្វាគមន៍ភ្ញៀវភ្លូកទឹកភ្លូកដីនៅរដូវបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ស្របពេលកម្ពស់ទឹកស្ទឹងគួបនឹងសម្រស់ព្រៃភ្នំ និងវត្តមានភ្ញៀវរំលេចជាទិដ្ឋភាពស្រស់បំព្រងមួយឆ្នាំម្ដង។ ទឹកហូររឹមៗច្រៀកតាមទីទួលដីដុះលើកម្រាលបាតស្ទឹង បង្កើតបានជាទស្សនីយភាពស្រដៀងនឹងប្រជ...
ជម្រកសត្វបឹងព្រះពន្លៃ
សត្វស្លាបគ្រប់ប្រភេទយ៉ាងច្រើនកកកុញ បាននាំគ្នាហើរមកទុំនិងរកចំណី នៅក្នុងបឹងព្រះពន្លៃ ដែលធ្វើឱ្យទីនោះក្លាយទៅជារមណីយដ្ឋានទេសចណ៍ ដ៏ពេញនិយមថ្មីមួយទៀត ក្នុងទឹកដីខេត្តពោធិ៍សាត់។ ភ្ញៀវទេសចរ ជាតិនិងអន្តរជាតិ បាននាំគ្នាទៅទស្សនាសត្វ ដែលហើរទាំងហ្វូងៗ នៅបរិវេណបឹងនេះ ដែលពេលខ្លះសត្វស្លាបទាំងនោះ បានហើរមកទុំនៅលើចម្កា...
រីស៊តលំហែស្រុកវាលវែង
តំបន់វាលវែងកំពុងអភិវឌ្ឍជាតំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិកែឆ្នៃ ដោយមានការសាងសង់រីស៊តឯកជនជាច្រើនសម្រាប់ទទួលភ្ញៀវទៅកាន់តំបន់នោះ។ តំបន់អេកូធម្មជាតិថ្មីស្រឡាងនេះកំពុងទាក់ទាញទេសចរទៅសម្រាកលំហែ មើលទេសភាពព្រៃភ្នំពីទីតាំងរីស៊តស្ថិតនៅតំបន់ជួរភ្នំ១៥០០ រហូតដល់ទៅច្រកថ្មដា ជាអាទិ៍មាន ផ្ទះលំហែជើងភ្នំទំព័រ, ហ៊ីលសាយរីស៊តវាលវែង,...
ស្តូបវត្តរំលេច, ស្តូបវត្តចន្ទរង្សី
អដ្ឋិធាតុ ដែលបានគាស់ចេញពីទីតាំងសម្លាប់កូនត្នោត វាលតារាងបាល់ និងខាងលិចសាលារៀនភូមិរំលេច ត្រូវនាំយកមកដាក់តម្កល់នៅក្នុងបរិវេណវត្តនេះ ដើម្បីទុកធ្វើជាទីសម្រាប់គោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធអ្នកដែលបានចែកឋានទៅ និងជាកន្លែងរំឭកទិវាថ្ងៃ២០ ឧសភា។ កាលពីឆ្នាំ១៩៧៩ ប្រជាជន និងរដ្ឋអំណាចមូលដ្ឋានបាននាំគ្នាជីកកកាយរណ្ដៅសាកសពរួមនៅតាមទ...
ទឹកធ្លាក់ឆាយសន្ទរ
ទឹកធ្លាក់ឆាយសន្ទរ មានសក្ដានុពលទេសចរណ៍ធំធេងក្នុងស្រុកភ្នំក្រវាញ ដោយមានទឹកហូរពីលើភ្នំ កាត់ទៅរកស្ទឹងពោធិ៍សាត់។ ទិដ្ឋភាពដ៏គួរឱ្យទាក់ទាញមួយខុសពីទឹកធ្លាក់ដទៃនៅតំបន់នេះ ដោយជ្រលងទឹកមានជម្រៅរាក់ៗ ហូរកាត់តាមគល់រុក្ខជាតិមិនមានល្បាក់ខ្ពស់ទេ។ តំបន់រមណីយដ្ឋាននេះ ទើបតែរកឃើញហើយអាចទៅកម្សាន្តបាន ដោយដំណើរទៅកាន់ទីនោះ ទ...
ភូមិបណ្ដែតទឹកកំពង់លួង
ភូមិបណ្ដែតទឹកកំពង់ហ្លួងនៅលើទន្លេសាបជាភូមិមួយនៅលើទឹកដែលមានប្រជាជនរស់នៅច្រើនជាង ១ម៉ឺននាក់។ ប្រជាជនគ្រប់រូបរស់នៅលើទូក ហើយភូមិទាំងមូលប្ដូរទីតាំងទៅតាមកម្រិតនៃទឹកបឹង។ ភូមិនេះមានភោជនីយដ្ឋាន សាលារៀន និងរង្គសាលខារ៉ាអូខេផងដែរ។ ទោះបីជាយ៉ាងណា មិនមានកន្លែងស្នាក់នៅទេ តែនៅកំពង់ហ្លួងទេសចរអាចជួលទូកដើម្បីជិះមើលជុំវិញ...
ទឹកជ្រោះច្រកល្អៀង, ទឹកជ្រោះយ៉ោក
នៅទីនេះមានទេសភាពបែបធម្មជាតិ ដែលមានទឹកជ្រោះ និងព្រៃឈើ។ ភ្ញៀវទេសចរអាចហែលទឹកលេង ឬចុះលេងក្នុងស្ទឹង ឬសម្រាកនៅក្នុងភាពស្ងៀមស្ងាត់ដែលមានទឹកធ្លាក់៨ជាន់ ចម្ងាយប្រមាណ២គីឡូម៉ែត្រ។ ខ្សែទឹកជ្រោះហូរចេញពីកំពូលភ្នំឱរ៉ាល់ខួបប្រាំងវស្សាកាត់ផ្ទាំងថ្មរាប់រយម៉ែត្រត្រជាក់ដូចទឹកអម្រឹត។ គេច្រើនប្រៀបប្រដូចទឹកជ្រោះធម្មជាតិមួ...
ទំនប់ដំណាក់អំពិល
បើទោះបីមិនមែនជារមណីយដ្ឋានដែលចុះបញ្ជីផ្លូវការពីមន្ទីរទេសចរខេត្តយ៉ាងណាក៏ដោយ ទំនប់ទឹកដំណាក់អំពិលស្វាគមន៍ភ្ញៀវទេសចរជាតិដ៏ច្រើនណែនណាន់តាន់តាប់ក្នុងរដូវបុណ្យទាន។ ទំនប់ទឹកនេះក្នុងខែសម្រករំលេចបង្គោលថ្មបេតុងឆ្លាស់ដូចក្រឡាអុកដ៏គួរឱ្យគយគន់និងអង្គុយលេង។ បន្ទាប់ពីរដូវបុណ្យបានបញ្ចប់ ទីកម្សាន្តប្រែក្លាយជាស្ងាត់ជ្រ...
គ្រឹះប្រាសាទវត្តបាកាន, ព្រះខ័ន
ដានប្រវត្តិសាស្ត្រនៃឈ្មោះខេត្ត តាមពាក្យបរម្បរាពីព្រេងនាយតំណាលថា មានដើមពោធិ៍តូចមួយ រសាត់ច្រាសទឹកតាមដងស្ទឹងពោធិ៍សាត់ចាស់មកជាអស្ចារ្យប្លែក។ អាចារ្យជាច្រើននាក់បានសាកល្បងទាក់ដើមពោធិ៍នោះ តែពុំបានសម្រេច។ ចុងក្រោយគឺនៅទីតាំងព្រះខ័ន ដែលក្រោយមកសង់ជាវត្តវត្តបាកាននេះ ទើបគេអាចទាក់យកបានដោយប្រើតែខ្សែអំបោះឆៅ៧សរសៃ ហើ...
ភូមិបណ្ដែតទឹករាំងទិល
វត្តរាំងទិលជាវត្តមួយបង្កប់ខ្លួនក្នុងព្រៃរនាមបឹងទន្លេសាប ដែលមានតាំងពីសម័យដើមមក ជាទីសក្ការៈសំរាប់បងប្អូនខ្មែរដែលរស់នៅលើផ្ទៃទឹកធ្វើបុណ្យតាមប្រពៃណីព្រះពុទ្ធសាសនា។ តំបន់រាំងទិលមានភូមិបណ្ដែតទឹកដែលអ្នកភូមិប្រកបរបរនេសាទ និងមានព្រៃលិចទឹកប្រកបដោយទេសភាពត្រកាល។ តំបន់នេះមានដុះដើមរាំងនិងដើមសណ្ដាន់ ព្រមទាំងប្រភេទស...
អ្នកតាឃ្លាំងមឿង
នៅបូជនីយដ្ឋានប្រវត្តិសាស្រ្តលោកតាឃ្លាំងមឿងស្ទើរពេញមួយសប្ដាហ៍មិនដាច់ភ្ញៀវឡើយ ពិសេសនៅថ្ងៃសីលដោយពួកគាត់ភាគច្រើនជាអ្នកទៅបែរបន់សុំសេចក្ដីសុខសប្បាយពីបារមីអ្នកតាមេទ័ព។ ទាក់ទងនឹងអ្នកតាឃ្លាំងមឿងមិនមានរូបរាងបែបឈើឬថ្មជាតំណាងទេ គឺជាតួដីដំបូកសុទ្ធៗ ទំហំបណ្ដោយ ២ ម៉ែត្រ ទទឹង ១ ម៉ែត្រ កម្ពស់ ២ ម៉ែត្រ ដែលកើតអំពីសត្វ...
ហាងចម្លាក់ថ្មកែវ
ថ្មកែវជាថ្មកម្រ ហើយត្រូវបានគេនិយមយកមកឆ្លាក់ជាចម្លាក់ផ្សេងៗដូចជាព្រះបដិមា ទេព និងសត្វផ្សេងទៀតទៅតាមពណ៌របស់ថ្ម។ ដោយសារតែចម្លាក់ថ្មកែវមានលក្ខណៈរលោង និងរំលេចនូវក្បាច់យ៉ាងរលូន និងផូរផង់មានមនុស្សជាច្រើនយល់ថា ចម្លាក់ថ្មកែវរបស់ខ្មែរត្រូវបានឆ្លាក់ដោយម៉ាស៊ីនកែច្នៃថ្ម។ តាមការពិតចម្លាក់ថ្មកែវ ពោធិ៍សាត់មិនមែនឆ្លា...
វត្តគិរីបរវង្ស
វត្តគិរីបរវង្សមានជ័យជាវត្តសង់លើកូនភ្នំមួយ ឈ្មោះភ្នំបរវង្ស មានកម្ពស់ជាង១០០ម៉ែត្រ ប៉ុន្តែមានផ្លូវឡើងយានយន្តបាន។ នៅលើកំពូលភ្នំនោះ មានសាងសង់សំណង់ព្រះចេតីយមួយដ៏ស្កឹមស្កៃ មានសសរ៤អមជុំវិញ។ ក្រៅពីនេះក្នុងទីវត្តនេះក៏មានសំណង់ពុទ្ធសាសនាជាច្រើនប្រកបដោយសោភ័ណភាពគួរចង់ទស្សនាផងដែរ។
ភ្នំមួយពាន់ប្រាំ
ឈ្មោះភ្នំ១០០៥ឬភ្នំ១៥០០ទាំងពីរនេះ តាមរយៈសូរអានបែបខ្មែរដែលតែងកាត់ពាក្យខ្លះចោល គឺដូចគ្នា។ តើមួយណាជាឈ្មោះផ្លូវការ? ការបំភ្លឺរបស់ក្រសួងបរិស្ថានគឺ ឈ្មោះភ្នំ១០០៥ គឺហៅតាមផែនទីភូមិសាស្រ្ត របស់យោធាក្នុងសម័យសង្គ្រាមស៊ីវិល។ ចំណែកឈ្មោះភ្នំ១៥០០ គឺហៅតាមរយៈកម្ពស់ភ្នំ ធៀបនឹងនីវ៉ូទឹកសមុទ្រ តែកម្ពស់ពិតអាចដល់ទៅ១៦០០ម៉ែត...
ភ្នំបាក់ត្រា
បាក់ត្រា ជាប្រភេទរមណីយដ្ឋានធម្មជាតិ មានភ្នំតូចមានកម្ពស់ ៥០ម៉ែត្រ មានព្រៃខ្លុងជាច្រើន ផ្ទាំងថ្មធំៗ នៅរកេតរកូតពេញព្រៃ ទឹកអូរ និងអណ្ដូងទឹកធម្មជាតិ។ បាក់ត្រាក៏ជាកន្លែងគោរពបូជាមួយយ៉ាងសំខាន់ ដែលនៅទីនោះមានវត្តដែលជាទីសក្ការៈបូជារបស់ខ្មែរយើង។ យើងអាចលំហែកាយដោយស្រូបយកអាកាសបរិសុទ្ធ និងគយគន់ទីអារាមដ៏ស្រស់ស្អាតនៃ...