វត្តលើ, វត្តជោតញ្ញាណ
វត្តលើដែលស្ថិតនៅលើភ្នំមួយនៃ ខេត្តព្រះសីហនុមានកម្ពស់១៣២ម៉ែត្រ ត្រូវបានកសាងឡើង១៩៦៤។ វត្តនេះមានរូបគំនូរដែលព័ណ៌នាអំពីពុទ្ធប្រវត្តិ និងជាវត្តដ៏ចំណាស់មួយ។ អារាមមួយនេះជាទីសក្ការៈរបស់ពុទ្ធសាសនិក ជារមណីយដ្ឋានដែលមានខ្យល់អាកាសបរិសុទ្ធ និងអាចមើលឃើញ «ទិដ្ឋភាពក្រុង» គឺទេសភាពនៃទីក្រុងព្រះសីហនុនេះផងដែរ។ ទីនេះជាសម្ប...
ព្រះវិហារប៉ាទ្រី
សំណង់វិហារសាសនាគ្រីស្តចាស់មួយ ដែលប្រហែលជាសាងសង់ក្នុងសម័យអាណានិគមបារាំង។ ព្រះវិហារកាតូលិកមួយនេះត្រូវបាក់បែកដំបូល តែនៅសល់រូបរាងអាចសម្គាល់បាន ហើយត្រូវបានជួសជុលឡើងវិញដោយសមាគម គ្រឹស្ត សាសនិកកាតូលិក។ គួរកត់សម្គាល់ថា ក្នុងសម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ សំណង់វិហារសាសនាគ្រីស្តជាច្រើនត្រូវបានបំផ្លាញ នៅសល់ចំនួនតិចតួ...
វត្តពិភិទ្ធារាម
វត្តពិភិទ្ធារាមគឺជាវត្តដ៏ចំណាស់មួយក្នុងចំណោមវត្តនានាក្នុងខេត្តបាត់ដំបង។ វត្តពិភិទ្ធារាមនេះ បានកសាងឡើងក្នុងឆ្នាំ១៨៧៣ លើទឹកដីរបស់ តារស់ ដែលគាត់បានប្រគេនដល់សង្ឃ។ ពាក្យថា ពិភិទ្ធ គឺជាងារបស់តារស់ជាម្ចាស់ដីនាសម័យនោះ ដូច្នេះអ្នកភូមិក៏ហៅវត្តពិភិទ្ធារាមតាមងារបស់គាត់រៀងមក។ នៅចំកណ្ដាលមាន ព្រះវិហារឈើមួយដ៏ធំស្កឹ...
វត្តយាយទេព, វត្តទេពធីតារាម
យាយទេព តាមកំណត់ត្រាវីគីបុក គឺលោកយាយជាពុទ្ធសាសនិកមួយរូបកាលក្នុងសតវត្សទី១៧ សម័យឧដុង្គ ក្រោយគាត់អនិច្ចកម្ម លោកយាយបានក្លាយជាអ្នកដូន។ លោកយាយទេពបានបរិច្ចាគដី ដែលជាទីទួលលំនៅរបស់គាត់សង់ជាវត្ត នៅចំចំណុចទីអារាមសព្វថ្ងៃ។ កាលដើមទីនោះមានដើមពោធិ៍មួយដើមធំ និងព័ទ្ធជុំវិញដោយផ្ទៃទឹកល្ហល្ហាចប្រៀបដូចសមុទ្រនៃបឹងទន្លេសាប...
មន្ទីរវប្បធម៌ខេត្តកំពង់ចាម
សព្វថ្ងៃជាឃ្លាំងរក្សានូវវត្ថុសីល្បៈ ដែលប្រមូលបានពីទីបុរាណនានា វត្ថុសិល្បៈទាំងនោះមានសម័យកាលខុសៗគ្នាមានសម័យមុនអង្គរ និងអង្គរ មានទាំងព្រះពុទ្ធសាសនា និងព្រហ្មញ្ញសាសនា ដូចជាផ្តែរ សសរពេជ្រ ថ្មគោល ទេវរូបប្រុស ទេវរូបស្រី ព្រះពុទ្ធបដិមា តោ និងបំណែកគ្រឿងលំអស្ថាបត្យកម្មផ្សេងៗ។ នៅទីនេះកំពុងរៀបចំជាសារមន្ទីរខេត្ត...
ល្អាងភ្នំគំនូរបុរាណ
តាមការបញ្ជាក់របស់លោក លឹម វណ្ណច័ន្ទ ប្រធានការិយាល័យ នៃនាយកដ្ឋានតំបន់បេតិកភណ្ឌ និងជាអ្នកជំនាញបុរាណវិទ្យា បានឲ្យដឹងថា គំនូរក្នុងល្អាងនេះ ជាគំនូរដែលមានវ័យចំណាស់ ប៉ុន្តែយើងក៏មិនហ៊ានសន្និដ្ឋានថា អាយុកាលប៉ុន្មាននោះទេ ពីព្រោះការឲ្យអាយុទៅលើស្នាដៃសិល្បៈមួយ យើងត្រូវតែមានការសិក្សា ដែលមានការចូលរួមពីអ្នកបច្ចេកទេស...
ភ្នំជីតាពេជ្រ
ភ្នំឬវត្តជីតាពេជ្រជារមណីយដ្ឋាន ទេសចរណ៍ធម្មជាតិដែលមានភ្នំមួយដែលសំបូរទៅដោយម្លប់ ព្រៃឈើដ៏ត្រជាក់ ហើយនៅលើកំពូលភ្នំមានរូបសំណាកព្រះពុទ្ធរូបដ៏ធំ កម្ពស់១៣.៥០ម៉ែត្រ ធ្វើអំពីថ្មភក់មួយឈរ បែរមុខទៅទិសខាងកើត។ ដើម្បីឡើងទៅកាន់ទីនោះ ភ្ញៀវត្រូវឆ្លងកាត់កាំ ជណ្ដើរប្រមាណជាង ២០០ កាំ ដើម្បីទៅទស្សនាសោភ័ណភាពស្រស់បំព្រង លើកំ...
វត្តភ្នំ
វត្តភ្នំដែលជាឈ្មោះនិងជានិមិត្តរូបនៃរាជធានីភ្នំពេញ ស្ថិតនៅលើកំពូលកូនភ្នំសិប្បនិម្មិតមានកម្ពស់២៧ម៉ែត្រដ៏ល្បីល្បាញមួយ។ រឿងនិទានបានដំណាលថា មានស្រ្តីមេម៉ាយម្នាក់ជាអ្នកមានទ្រព្យសម្បត្តិស្តុកស្តម្ភ បានទាញគល់គគីដ៏ធំមួយអន្ដែតតាមទន្លេយកមកសង់ផ្ទះ ប៉ុន្តែបានប្រទះឃើញពុទ្ធបដិមាបួនអង្គនៅក្នុងរន្ធឈើនោះ។ គាត់ក៏បានបរ...
វត្តវិហារធំ
វត្តមានឈ្មោះល្បីដោយសារជាទីដែល នេនទុំ បានបួសរៀនហើយចាកសិក្ខាបទដោយចិត្តឯងនៅទីនេះ។ «ទុំទាវ»ជាប្រវត្តិស្នេហាដែលបញ្ចប់ដោយមរណភាពនៃតួអង្គទាំងពីរ។ ក្នុងវត្តនេះមានរក្សាទុក ដើមពោធិ៍ដួលរលំ ដែលដាំដោយព្រះគ្រូ ម៉ី ជាគ្រូរបស់នេនទុំ និងដំបូកថ្មបាយក្រៀមមួយ ដែលគេជឿថា ជាកន្លែងដែលនេនទុំចាកសិក្ខាបទដោយចិត្តឯង។
វត្តស្រះកែវមុនីវណ្ណ, វត្តលើ
ក្នុងនាមជាវត្តល្បីនិងជាវត្តទេសចរណ៍នៅខេត្តស្ទឹងត្រែង វត្តនេះមានសាលាឆាន់ដ៏ចំណាស់នេះ ដែលត្រូវបានកែជា ឧបដ្ឋានសាលា នៅឆ្នាំ១៩៩៧។ សាលានេះមានគំនូរបុរាណយ៉ាងប្រណីតគូសវាសសព្វជញ្ជាំងដ៏ក្រាស់ដែលតម្រៀបពីឥដ្ឋនេះ ថ្វីត្បិតតែមានការជួសជុលខ្លះ ប៉ុន្តែនៅរក្សារូបរាងដើមដដែល។ ព្រះវិហារក៍មានលំអដោយរូបគំនូរមានលក្ខណៈប្លែក តែគ...
វត្តភ្នំពោន, វត្តសត្ថាធម្មវិហារ
រមណីយដ្ឋានធម្មជាតិភ្នំពោនមានទីតាំងស្ថិតនៅជិតបង្កើយនិងឆ្នេរសមុទ្រ ដែលមានលក្ខណៈអំណោយផលល្អដល់ភ្ញៀវទេសចរក្នុងការកម្សាន្ត និងថតផ្ដិតយករូបភាព។ ទីនេះមានទេសភាពធម្មជាតិ ព្រៃព្រឹក្សាស្រស់បំព្រង ព្រមទាំងមានឆ្នេរខ្សាច់ មាត់សមុទ្រល្អស្អាត។ នៅក្នុងបរិវេណវត្តនេះ មានសង់នូវ ព្រះពុទ្ធរូបមួយព្រះអង្គ ដែលគេហៅថា ទ្រង់វិត...
ភ្នំយ៉ាត
ទាក់ទងនឹងភ្នំយ៉ាតយើងនឹងដកស្រង់ប្រវត្តិសង្ខេបពីសៀវភៅប្រជុំរឿងព្រេង ដែលមានសេចក្ដីថា ក្នុងឆ្នាំ១៩២២ ជនអន្តោប្រវេសន៍ បានកសាងវត្តភ្នំយ៉ាតនៅលើកំពូលភ្នំយ៉ាត ដែលកន្លែងសក្ការៈបូជាហើយក៏ជាបេះដូងរបស់ខេត្តផងដែរ។ ដើមឡើយ អ្នកស្រុកប៉ៃលិន សុទ្ធសឹងតែជនជាតិកុឡាទាំងអស់បានមករស់នៅ តាំងពី គ.ស. ១៨៧៦ ដោយសារការប្រាថ្នាមកជីកយ...
ភ្នំសំពៅ
នៅខាងលិចទីក្រុងបាត់ដំបង ចម្ងាយប្រមាណ ១២ គីឡូម៉ែត្រ មានភ្នំជាច្រើននៅជិតៗគ្នា មានភ្នំសំពៅ ភ្នំទ្រុងមាន់-ទ្រុងទា និងភ្នំរំសាយសក់ជាដើម។ ភ្នំសំពៅ គឺជាភ្នំមួយដែលមានកម្ពស់១០០ម៉ែត្រ និងជាទីរមណីយដ្ឋានធម្មជាតិមួយ ដែលភ្ញៀវទេសចរណ៍និយមទៅកម្សាន្ត លំហែនៅចុងសប្ដាហ៍និងពេលមានពិធីបុណ្យទានម្ដងៗ ជាពិសេសនៅក្នុងពិធីបុណ្យច...
វត្តព្រះព្រហ្មរ័តន៍
វត្តព្រះព្រហ្មរ័ត្នជាកន្លែងទេសចរណ៍គួរឲ្យទាក់ទាញ ដោយភាពស្រស់ស្អាត។ សំណង់សួនច្បារ និងបរិស្ថានស្រស់ស្អាត គួរផ្សំនឹងរូបសំណាកជាច្រើន បានធ្វើឲ្យវត្តមានអាយុកាលជាង៥០០ឆ្នាំនេះ ទាក់ទាញទេសចរបានច្រើន ជាពិសេសគំនូរពុទ្ធប្រវត្តិនៅរោងទង ព្រះពុទ្ធបដិមានៅក្នុងវត្ត រចនាបថ និងការរៀបចំគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ ស័ក្តិសមជាទីសក្ក...
វត្តកោងកាង, វត្តរតនសោភ័ណ
វត្តនោះជាវត្តនេះបានកសាងឡើងនៅក្នុងគ្រឹស្គសករាជ១៩៤២ ដែលផ្តួចផ្តើមឡើងដោយលោកតាឪ ឡឹក សេន ភិក្ខុខ្មែរសុរិន្ទ។ មូលហេតុដែលបានដាក់ឈ្មោះវត្តនេះថា រតនសោភ័ណដោយសំដៅទៅលើន័យថា ជាទីគោរពបូជាព្រះរតនត្រ័យដ៏ប្រសើរក្រៃលែង រីឯអ្នកស្រុកគេនិយមហៅថាវត្តកោងកាង ដោយហៅទៅតាមទីកន្លែងវត្តនេះ ពីដើមសម្បូរទៅដោយដើម...
វិមានអនុស្សាវរីយ៍២ធ្នូ
វិមានអនុស្សាវរីយ៍ ២ធ្នូ ត្រូវបានកសាងឡើង ដើម្បីរំលឹកអនុស្សាវរីយ៍នៃការបង្កើតឡើងនូវ រណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា ដឹកនាំដោយ សម្ដេច ហេង សំរិន។ រណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅទីតាំងភូមិសាស្រ្តនៃវិមានអនុស្សាវរីយ៍នេះ កាលពីថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៨ ដែលជាថ្ងៃនាំទៅដល់ការផ្ដួលរំលំរបបខ្...
អ្នកតាឃ្លាំងមឿង
នៅបូជនីយដ្ឋានប្រវត្តិសាស្រ្តលោកតាឃ្លាំងមឿងស្ទើរពេញមួយសប្ដាហ៍មិនដាច់ភ្ញៀវឡើយ ពិសេសនៅថ្ងៃសីលដោយពួកគាត់ភាគច្រើនជាអ្នកទៅបែរបន់សុំសេចក្ដីសុខសប្បាយពីបារមីអ្នកតាមេទ័ព។ ទាក់ទងនឹងអ្នកតាឃ្លាំងមឿងមិនមានរូបរាងបែបឈើឬថ្មជាតំណាងទេ គឺជាតួដីដំបូកសុទ្ធៗ ទំហំបណ្ដោយ ២ ម៉ែត្រ ទទឹង ១ ម៉ែត្រ កម្ពស់ ២ ម៉ែត្រ ដែលកើតអំពីសត្វ...
សារមន្ទីរខេត្តព្រៃវែង
ខេត្តព្រៃវៃងមានសារមន្ទីរដែលប្រមូលផ្ដុំទុកដាក់នូវសម្បត្តិវប្បធម៌ដែលមានតម្លៃជាប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលយើងអាច ឃើញមានសិលាចារឹកដែលទើបរកឃើញថ្មីៗ សំណល់កុលាលភាជន៍ សំណល់កែវកងបុរាណ ហើយភ្ញៀវទេសចរណ៍អាចឆ្លៀតចូលទស្សនាបានដោយស្រួលព្រោះស្ថិតក្នុងទីរួមខេត្ត។
ប្រាសាទសវនាការ
ព្រះវិហារសវនាការ ជាអតីតបូជនីយដ្ឋានក្នុងកំពែងក្រុងលង្វែក។ ប្រាសាទនៅទីនេះ ភាគច្រើនត្រូវបានគេចាត់ទុកជាព្រះវិហារ ដែលសាងនៅលើខឿនថ្មបាយក្រៀមចាស់ជាសំណង់អំពីសម័យដើម។
វត្តសារាវ័នតេជោ
វត្តសារាវ័នតេជោ សព្វថៃ្ងនេះកាលពីដំបូងឡើយគឺជាទីព្រៃលិចទឹកមួយឈ្មោះថា "បឹងរាំង" មានទួលមួយដែលមានដើមរាំងភ្នំ និងដើមរាំងទឹកដុះមីរដេរដាសទ្រប់ទ្រុល។ នៅសម័យលោកយាយពេញ គេនិយម មគធៈភាសា និងសំស្រឹ្កត ហេតុដូចេ្នះហើយទើបគេ ហៅទីទួលនោះជាភាសាបាលីថា ទួលសាលវ័ន។ ក្រោយមកនាឆ្នាំ ១៤២២ ទើបទីនេះកកើតជាវត្ត ហើយបន្ថែមនាម ឧកញ៉ាតេជ...
វត្តសាលាម្នាង
វត្តសាលាម្នាងនៃស្រុកស្រែអំបិលជាវត្តទេសចរណ៍មួយ ដែលប្រកបដោយសោភ័ណភាពប្រណិត។ ក្នុងទីវត្តមានសំណង់សាសនាជាច្រើន រួមនិងរូបសំណាក។ វត្តស្ថិតលើចង្កេះភ្នំមួយនេះមានទីតាំងខ្ពស់អាចមើលឃើញទិដ្ឋភាពជុំវិញគួរជាទីរីករាយ។