ខេត្តត្បូងឃ្មុំធ្លាប់មានតាំងពីមុនសម័យលង្វែកមកម្ល៉េះ ហើយក៏ជាតំបន់នេះទាក់ទងដល់រឿងទុំទាវ។ ក្នុងសម័យក្រោយមកខេត្តនេះត្រូវបានកាត់បញ្ចូលជាខេត្តកំពង់ចាម លុះដល់ឆ្នាំ ២០១៣ ទើបកាត់ចេញជាខេត្តត្បូងឃ្មុំវិញ ទើបក្លាយជាខេត្តថ្មីជាងគេក្នុងពេលបច្ចប្បន្ន។ ប្រវត្តិឈ្មោះខេត្តនេះគឺត្រូវបានដំណាលថា មានដើមស្ពុងធំមួយដុះជាប់ន...
ដើមពោធិ៍ក្នុងប្រវត្តិស្នេហ៍ទុំទាវ បានធ្វើឱ្យមានការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងពីសំណាក់សាធារណជនទូទៅ។ ទីតាំងនៃដើមពោធិ៍នេះ ស្ថិតក្នុងភូមិជើងខាល ក្រុងសួង ខេត្តត្បូងឃ្មុំសព្វថ្ងៃ ដែលមានទីតាំងរហូតដល់ទៅពីរ គឺ៖ មួយនៅខាងជើងផ្លូវជាតិ កណ្ដាលវាលស្រែក្រោយភូមិ គ្មានផ្លូវ ត្រូវដើរចូលតាមភ្លឺស្រែ។ ទីនោះមានតូបអ្នកតា តាំងរូ...
អដ្ឋិធាតុដែលប្រមូលបានក្រោយការគាស់រណ្ដៅសាកសពនៅព្រៃធូរដុង ត្រូវប្រជាជនប្រមូលមកដាក់ក្នុងកន្លែងតែមួយ គឺនៅក្នុងចេតីយមួយក្នុងទីធ្លាវត្តអូររាំងឪ។ ព្រៃធូរដុងមានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិលេខ២ ឃុំគងជ័យ ស្រុកអូររាំងឪ ខេត្ដកំពង់ចាម។ ជីវ ហ៊ន់ អាយុ៦៨ឆ្នាំ រស់នៅភូមិលេខ១ ឃុំគងជ័យបានប្រាប់ថា ព្រៃធូរដុងជាទីតាំងសម្លាប់មនុស្ស ន...
សារមន្ទីរដ៏ប្រណីតមួយសម្រាប់តម្កល់ឯកសារនានា ពាក់ព័ន្ធនឹងដំណើរចេញតស៊ូរបស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងយុទ្ធមិត្តដើម្បីរំដោះជាតិនិងប្រជាជនកម្ពុជាចេញពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍នាថ្ងៃទី២០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៧៧។សារមន្ទីរកោះថ្មសាងសង់ឡើងតាមរចនាបថខ្មែរប្រកបដោយក្បូរក្បាច់គួរឱ្យទាក់ទាញ។ ភូមិកោះថ្មជាអតីតទីបញ្ជាការដ្ឋានវរសេនាធំត...
ស្ថិតនៅលើទួលបុរាណមួយកណ្ដាលវាលស្រែ មិនឆ្ងាយពីភូមិខ្សាកឃុំពពេល ដែលនៅតាមផ្លូវអមប្រឡាយ។ នៅជិតនោះ មានសង់ជាតូបថ្មមួយ។ បរិយាកាសប្រកបដោយខ្យល់អាកាសល្អ ព្រោះស្ថិតនៅកណ្ដាលវាលស្រែ ដែលម្ដុំនេះ ក៏មានប្រាសាទដទៃៗទៀត បង្ហាញពីអានុភាពនៃស្ដេចត្រាញ់នៅតំបន់នោះ។
ដីចំការមួយកន្លែងមានទំហំជិត៥ហិកតា ត្រូវបានគេកែច្នៃដាំផ្កាឈូករ័ត្ន និងផ្កាស្បៃរឿងបានរីកស្រស់ស្អាតកំពុងតែទាក់ទាញប្រជាពលរដ្ឋនៅខេត្តកំពង់ចាម និងត្បូងឃ្មុំ នាំគ្នាមកកម្សាន្តលេងរាល់ថ្ងៃ ហើយនៅថ្ងៃចុងសប្តាហ៍វិញមនុស្សមកលេងច្រើន ហើយម្នាក់ៗមានទឹកមុខសប្បាយរីករាយ និងបានថតបង្ហោះតាមបង្ហាញសង្គមព្រោងព្រាតផងដែរ ។ ម្ចា...
សារមន្ទីរស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណសាលាស្រុកមេមត់ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅចុងឆ្នាំ១៩៩៩ ហើយបានបើក សម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០២ ។ សារមន្ទីរបុរាណវិទ្យាមេមត់នេះ ក្រោមជំនួយឧបត្ថម្ភរបស់មូលនិធិហិនរិចបូល (Heinrich-Boell-Foundation) របស់អាឡឺម៉ង់។ សារមន្ទីរ បុរាណវិទ្យាមេមត់ គឺជាស្ថាប័នមិ...
ទីវត្តដ៏ចំណាស់មួយនេះ មានព្រះវិហារថ្មីដែលសាងសង់លើខឿនប្រាសាទចាស់ និងសំណល់ឥដ្ឋបុរាណជាច្រើន។ ដោយឡែកព្រះវិហារចាស់ក្នុងទីវត្តនេះ ក៍មានចំណាស់ជិត១០០ឆ្នាំហើយដែរ។
ប្រាង្គសង់ពីឥដ្ឋដែលបាក់បែកអស់កំពូលដោយគ្មានការថែរក្សា ប៉ុន្តែនៅរក្សាទ្រង់ទ្រាយបានប្រសើរខ្លះដែរ ដោយនៅមានក្លោងទ្វារនិងសសរពេជ្រ។ ស្ថិតនៅទីទួលក្នុងវត្តព្រៃគី ឃុំកណ្ដោលជ្រុំ ស្រុកពញាក្រែក។
ប្រាសាទវត្តព្រះធាតុថ្មដា ជាបុរាណដ្ឋានចាស់មួយ ដែលនៅទីនោះ រួមមានប្រាសាទព្រះធាតុមួយ និង មានស្រះធំមួយ ដែលមានទទឹង ១៨០ម និង បណ្ដោយ ៩៥០ម មានទឹកថ្លាឆ្វេង ដែលគេឲ្យឈ្មោះថា " ទន្លេស្ងួត "។ ប្រាសាទមានកំពែងពីរជាន់មានប្រាង្គមួយរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋ មានយ៉មួយ និងហោបន្ទាត់ទ្រូង បែរមុខទៅឦសានសង់លើលានមួយ។ ហោត្រៃពីរ...
ប្រាសាទមួយក្នុងបរិវេណវត្តនេះត្រូវបានសង់សំណង់ថ្មីពីលើ រហូតបាត់រូបរាងដើមអស់ គឺជាប្រាសាទសម័យអង្គរមួយ ដែលសព្វថ្ងៃមិនមានរូបរាងពេញលេញនោះទេ។ ប្រាសាទស្ថិតនៅខាងត្បូង បឹងកំពិត ដែលលោកសឺដេសហៅថាបឹងព្រះបិត ក្នុងវត្តភូមិមៀន។ សព្វថ្ងៃមានបន្សល់នូវវត្ថុបុរាណមួយចំនួនដូចជា ថ្មបាយក្រៀម ផ្តែរ បល្ល័ង្គ បំណែកបដិមា ថ្មទ្រនា...
ប្រាង្គសង់ពីឥដ្ឋដែលបាក់បែកអស់ដោយគ្មានការថែរក្សា ស្ថិតនៅកណ្ដាលវាលស្រែដែលមានឈ្មោះថាវាលសម្ដី។ ថ្វីត្បិតតែប្រាសាទនៅចម្ងាយប្រមានតែ៥០០ម. ពីផ្លូវជាតិ លេខ៧៣ និងទីរួមខេត្តដែលសាងសង់ថ្មីអាចមើលឃើញ តែផ្លូវទៅកាន់ទីនោះ(ក្នុងពេលមិនទាន់មានការអភិវឌ្ឍជាទីរួមខេត្ត) គឺត្រូវដើរតាមវាលស្រែ ឬតាមម៉ូតូ នៅរដូវប្រាំងតែប៉ុននោះ ប...
វត្តនេះជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ជាវត្តទេសចរណ៍ប្រចាំខេត្ត ដោយសារក្បាច់រចនារស់រវើកនៃព្រះវិហារ និងឧបដ្ឋានសាលា។ លើសពីនោះទៀត វត្តក៏មានប្រវត្តិនិងសំណល់ព្រះវិហារ១ទៀត ក្នុងសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ដែលវត្តនេះធ្លាប់មានព្រះវិហារដល់ទៅពីរ ទើបមានឈ្មោះបែបនេះ។ វត្តនេះក៏មានមន្ទីរបូជនីយដ្ឋាននៃរបបប្រល័យពូជសាសន៍ មានតម្កល់អដ្ឋិធាតុដ...
ពលរដ្ឋអ្នកខេត្តកំពង់ចាមនាត្រើយខាងលិចទន្លេមេគង្គ និងពលរដ្ឋអ្នកខេត្តត្បូងឃ្មុំនាត្រើយខាងកើតទន្លេមេគង្គ ហៅប៉មចំណាស់នេះថា ប៉មបារាំង។ មិនមានអ្នកណាដឹងច្រើន អំពីប្រវត្តិរបស់ប៉មនេះឡើយ ប៉ុន្តែប៉មនៅតែជាអគារដ៏គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ ដោយសារតែភាពអាថ៌កំបាំងរបស់វា។ តួប៉មនេះ គឺជាទីតាំងឆ្មាំទន្លេដែលបានសាងសង់ឡើងនៅសម័យអាណា...
ប្រាសាទព្រះធាតុខ្ទុំស្ថិតក្នុងវត្តទួលព្រះធាតុដែលជាវត្តទើបចាប់ផ្ដើមសាងសង់នៅឡើយ។ នៅលើទីតាំង នោះ មាននៅសល់ជញ្ជាំង និងវត្ថុបុរាណជាច្រើនមានទាំងសិលាចារឹកមួយផ្ទាំងផងដែរ ដែលត្រូវបានអាចារ្យ និងព្រះសង្ឃតម្កល់ទុក។ សង់នៅលើទួលខ្ពស់មួយលើគ្រឹះថ្មបាយក្រៀម ប្រាសាទសង់ពីឥដ្ឋនេះមានកំពែង ពីរជាន់ ប្រាង្គពីរដែលបាក់អស់មួយទៅ...
ហោងជារមណីយដ្ឋានទឹកធ្លាក់ធម្មជាតិដ៏ស្រស់ស្អាតមួយរបស់ខេត្តត្បូងឃ្មុំ ក៏ប៉ុន្តែរមណីយដ្ឋាននេះមិនសូវជាមានអ្នកចម្ងាយស្គាល់ទេ ព្រោះវានូវកំបាំងឆ្ងាយពីផ្លូវជាតិ និងដោយកង្វះខាតការផ្សព្វផ្សាយផង លើកលែងតែប្រជាពលរដ្ឋក្បែរនោះ ដែលស្គាល់ទីនោះច្បាស់ មួយវិញទៀតដោយសារផ្លូវចូលមានភាពក្រវៀចក្រវៀន ចំណែកស្លាកសញ្ញាបង្ហាញផ្លូវ...
ក្នុងវត្តព្រៃនគរក្នុងដែលជាស្ថិតក្នុងទីតាំងដើមរបស់ស្រឡប់ពិជ័យ ជាវាំងរបស់ព្រះបាទស្រីជេដ្ឋា (ស្ដេចកន) មានប្រាសាទពីរ ដែលគេហៅថាប្រាសាទព្រះធាតុធំ និងតូច។ ប្រាសាទសាងសង់ក្នុងសតវត្សទី៩ សម័យ ដំណាលប្រាសាទតោនៅសំបូរព្រៃគុក។ ប្រាសាទព្រៃនគរក្នុងលាតសន្ធឹងលើផ្ទៃដីប្រមាណ ២,៥០០ម២ និងត្រូវបានធ្វើឡើងពីទំនប់ ឬ កំផែងព័ទ្ធ...
ទួលនេះស្ថិតនៅ ខាងត្បូងភូមិមានប្រាសាទនេះសង់ឡើងនៅសម័យបុរេអង្គរ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃបាក់បែកអស់ សល់តែទួលគំនរថ្ម។ ពីអតីត ប្រាសាទរាង៤ជ្រុងមានប៉មទាំងអស់ចំនួន៥ សង់បែមុខទៅទិសខាងកើត សង់អំពីឥដ្ឋ មានកសិន្ធុជុំវិញ។ ច្រកកណ្តាលមានសំណល់ផ្តែរមួយ មានចម្លាក់ព្រះឥន្ទគង់លើដំរី និងមានសំណល់ សិលាចារឹកចំនួន២ផ្ទាំង ចុះលេខសម្គាល់...
បើនិយាយទៅថ្ងៃធម្មតាមិនសូវមានភ្ញៀវទេសចរចាប់អារម្មណ៍ទៅកម្សាន្តនៅឯរមណីយដ្ឋានមួយនេះទេ តែបើថ្ងៃបុណ្យទានវិញរកតែខ្ចុសអង្គុយលេងសឹងតែគ្មាន។ នៅទីនោះមានទំនប់ទឹក យ៉ាងធំ សម្រាប់លេងកម្សាន្ត បរិយាកាសបរិសុទ្ធ មានលក់ម្ហួបអាហារឆ្ងាញ់ៗដូចជា មាន់ដុត កង្កែបបោក សាច់គោអាំង ត្រីអាំង និងម្ហួបជាច្រើនមុខទៀត។
ប្រាសាទព្រះធាតុតូច ដែលបែកបាក់ច្រើនទៅហើយ ពិតជាស្ថិតក្នុងរចនាបថសំបូរព្រៃគុក បើសំអាងលើការប្រៀបធៀប លក្ខណៈក្បាច់ផ្តែរនៃ ប្រាសាទនេះ ទៅនឹងក្បាច់ផ្តែរ នៃប្រាសាទតោ នៅឥសានបុរៈ ឬសម្បូរព្រៃគុក។ សូមបញ្ជាក់ផងដែរថា សព្វថ្ងៃនេះប្រាសាទ ព្រះធាតុតូច ស្ថិតក្នុងភាពទ្រុឌទ្រោមជាដំណំ មានទាំងអស់៦ប្រាសាទ តែត្រូវរលំបាក់បែក ដោ...
នៅក្នុងរាជធានី “ស្រឡប់ដូនតីពិជ័យព្រៃនគរ” នៅខេត្តកំពង់ចាមកន្លងមក យើងបានកត់សម្គាល់នូវវត្តមាននៃប្រាង្គប្រាសាទនាសម័យបុរេអង្គរមួយចំនួន។ ដោយសារតែវត្តមានរបស់បូជនីយដ្ឋានបែបព្រហ្មញ្ញសាសនាទាំងនោះ ទើបយើងបានទទួលស្គាល់ថា មុននឹងក្លាយទៅជាព្រះរាជាធានីរបស់ស្តេចកន នាដើមស.វទី១៦ តំបន់ខាងលើនេះធ្លាប់ជាមជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌យ៉ា...
2022 © Royal Academy of Cambodia