ប្រាសាទព្រហ្មកិល
ប្រាសាទព្រហ្មកិល នៅខាងជើងស្ទឹងចម្ងាយប្រហែលជា ១៥០ ម៉ែត្រ ជិតស្ពានទ័ព ដែលពិនិត្យតាមឈ្មោះ ជាប់ទាក់ទងរឿងព្រេងមួយ។ រឿងនោះនិទានពីបុរសអ្នកដើររកផ្ដៅម្នាក់ បានប្រទះឃើញដើមរកាខ្មៅមួយ យកមកធ្វើជាដំបងយ៉ាងមាំ ហើយល្អអស្ចារ្យ សន្មតហៅថា "ដំបងក្រញូង" ជារូបតំណាងខេត្តបាត់ដំបង។ ក្រោយពីបានដំបងនេះមកកាន់កាប់ថែរក្សា បុរសនោះក...
ប្រាសាទអូរឈើទាលធំ, ប្រាសាទចាម
ប្រាសាទនេះកសាងក្នុងរជ្ជកាល ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទមានប្រាង្គកណ្ដាលរាងកាកបាទធ្វើពីថ្មភក់ ស្ថិតនៅតាមទិសនិរតី-ឦសាន។ ប្រាង្គនេះមានទ្វារគ្រប់ទាំងបួនទិសដោយភ្ជាប់តាមយ៉មួយ។ ប្រាសាទមានហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម បែរមុខទៅលិចតាមយ៉មួយនិងបង្អួចនៅសងខាង។ ប្រាសាទព័ទ្ធដោយកំពែងថ្មបាយក្រៀមមានខ្លោ...
ប្រាសាទត្រពាំងមមាំង, ប្រាសាទគោករមៀត
ប្រាសាទបុរាណត្រពាំងមមាំងសង់ពីឥដ្ឋដែលនៅឆ្ងាយប្រមាណ៣០០ម៉ែត្រពីភូមិអ្នកស្រុក។ ទោះយ៉ាងណាប្រាសាទដែលស្ថិតនៅកណ្ដាលវាលស្រែ នៅមានរូបរាងឈរត្រដឹម មានគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញ។ បច្ចុប្បន្ននេះអ្នកស្រុកលែងយាយីដូចពីមុនទៀតហើយព្រោះវត្ថុថ្មចម្លាក់ធ្វើពីថ្មភក់ត្រូវបានគេលួចប្លន់គាស់កកាយអស់កាលពីអំឡុងសម័យសង្គ្រាមស៊ីវិលទសវត្សរ៍៨០-...
ប្រាសាទត្រពាំងប្រាសាទខាងជើង
ប្រាសាទត្រពាំងប្រាសាទខាងជើង និងប្រាសាទត្រពាំងប្រាសាទខាងត្បូង ថ្វីត្បិតតែស្ថិតនៅជិតគ្នា តែតាមរយៈសម្ភារៈសំណង់ គេអាចដឹងថាប្រាសាទត្រពាំងប្រាសាទខាងជើង សង់ក្រោយប្រាសាទខាងត្បូង។ ប្រាសាទនេះអ្នកស្រុកហៅថា ប្រាសាទធំ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គទោល ព័ទ្ធជុំវិញដោយកំពែងថ្មបាយក្រៀម និងមានហោត្រៃនៅទិសឦសាន។ ក្លោងទ្វារមានតែម...
ស្រះអណ្ដូងព្រេង
អណ្ដូងប្រេងគឺជាឈ្មោះស្រះ ដែលលក្ខណៈដូចស្រះយើងធម្មតាដែរដូច្នេះដែរ គឺមាត់លើប្រមាណ ៥០ម៉ែត្រx២០ម៉ែត្រ ជំរៅជ្រៅប្រមាណ ១០ម៉ែត្រ មានខឿនថ្មបាយក្រៀមរៀបជុំវិញ ខ្ពស់ផុតពីផ្ទៃទឹក។ ជម្រៅស្រះប្រមាណ៧-៨ ម៉ែត្រ។ ស្រះនេះមានទឹកថ្លាឈ្វេង នៅក្រោមម្លប់ឈើត្រឈឹងត្រឈៃ ដែលបច្ចុប្បន្នជាទីសំចតរបស់អ្នកដំណើរកាត់តាមទីនេះ។
ប្រាសាទស្នែងក្របីជើង
ប្រាសាទនេះមានរចនាបថឃ្លាំងនិងបាពួន កសាងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី១ នាសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទមានប្រាង្គបីសង់ពីថ្មភក់រាងការ៉េបែរមុខទៅកើត។ ប្រាង្គទាំងបីសង់លើខឿន ដែលប្រាង្គខាងត្បូងនិងខាងជើងលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាសាទមានកំពែងមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម និងខ្លោងទ្វារតូចមួយដែលធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមលំ...
ប្រាសាទបន្ទាយដី, ប្រាសាទភ្នំដី២
ប្រាសាទនេះត្រូវបានកសាងក្នុងសតវត្សរ៍ទី១១ ឧទ្ទិសថ្វាយព្រះសិវៈ។ ប្រាសាទបន្ទាយដីឬភ្នំដី២ ស្ថិតនៅចន្លោះភ្នំគូលែននិងភ្នំក្បាលស្ពាន ជាប្រាសាទលើចង្កេះភ្នំ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ។ ប្រាសាទកណ្ដាលព្រៃនេះបែរមុខទៅទិសខាងកើត ធ្វើពីឥដ្ឋ ហើយមានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់ មានសសរពេជ្ររាង៨ជ្រុង ហើយមានកំពែងឥដ្ឋព័ទ្ធជុំវិញ។ ប្រាសាទ...
ប្រាសាទកំប៉ុម, ប្រាសាទកំញ៉ាន, ប្រាសាទយោនី
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាមន្ទីរពេទ្យ ដែលរួមមានហោបន់ស្រន់មួយលំអដោយថ្មភក់និងហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅទិសអាគ្នេយ៍ កំពែងថ្មបាយក្រៀមព័ទ្ធជុំវិញនិងមានស្រះមួយនៅទិសឦសាន។ ប្រាសាទមានឈ្មោះជាច្រើន ក្រប៉ុម, កំប៉ុម, កំញ៉ាន។ ចម្លាក់ជាច្រើននៅមិនទាន់រួច ហើយក...
ប្រាសាទពណ្ណរាយ
ប្រាសាទពណ្ណរាយ ឬប្រាសាទភ្នំព្រះនរាយណ៍ មានទីតាំងស្ថិតនៅលើកូនភ្នំមួយ មានកម្ពស់ ប្រមាណ៨០ម. ដែលត្រូវឡើងតាមជណ្ដើរ ប្រមាណ ២០៨កាំ។ ប្រាសាទនេះបែកបាក់អស់ប្រាង្គខាងជើងមួយ នៅសល់តួប្រាង្គចំនួនពីរ ដែលមានប្រាង្គ ទំហំ ៤ x ៤ម. និងកំពស់ ៨ម.។ ប្រាសាទកសាងឡើងអំពីឥដ្ឋ និងថ្មភក់ជាមេទ្វារ និងសន្លឹកផ្ដែរជាថ្មភក់ដែរ។ សាងសង់...
ប្រាសាទបឹងខ្នារ, ប្រាសាទត្រពាំងអង្គខ្នារ
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទខ្នារ មានតួប្រាង្គជាបំណែកលិង្គស្ថាបនាពីថ្មភក់ផ្ដុំគ្នាបានជាសិវៈលិង្គមួយធំ កម្ពស់៧ម៉ែត្រ តម្កល់លើស្នាទ្រោណីកម្ពស់៥ម៉ែត្រ និងទទឹងប្រហែល៦ម៉ែត្រ។ ប្រាសាទមានទបង្ហូរទឹកទៅផ្នែកខាងជើង ហើយស្ថិតនៅខាងលិចត្រង់ចំអ័ក្សជាមួយត្រពាំងខ្នារប្រហែល១០០ម៉ែ...
ប្រាសាទអូរតុប
ប្រាសាទសង់នៅដើមសតវត្សរ៍ទី៩ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ ឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទមានប្រាង្គបីសង់ពីឥដ្ឋរាងបួនជ្រុងស្មើ សង់លើខឿនមួយបែរមុខទៅលិច និងមានទ្វារបញ្ឆោតនៅមុខផ្សេងទៀត។ ប្រាង្គពីរបានបាក់រលំអស់ និងអាចមានសំណង់ឈើមួយនៅក្បែរនោះលើខឿនថ្មបាយក្រៀម។
ប្រាសាទភ្នំសណ្ដក, ប្រាសាទភទ្រស្វរៈ
ប្រាសាទត្រូវបានសាងសង់ចាប់ពីសតវត្សរ៍ទី១១មក ហើយបន្តជាច្រើនជំនាន់ទើបប្រកបដោយរចនាបថខុសៗគ្នានិងមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញ។ ប្រាសាទភ្នំសណ្ដកសាងលើចង្កេះភ្នំសណ្ដកដែលមានរយៈកម្ពស់មិនលើសពី១០០ម៉ែត្រ ពង្រីកទីធ្លាដោយកាត់ថ្មភ្នំនៅតាមចង្កេះភ្នំ។ វត្ថុធាតុសម្រាប់សំណង់មានឥដ្ឋ, ថ្មភក់, និងថ្មបាយក្រៀម។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គជាច...
ប្រាសាទព្រលាន
ប្រាសាទប្រហែលជាសង់ឡើងនៅសម័យបុរេអង្គរ បន្ទាប់មកត្រូវបានជួសជុលបន្ថែមនៅសតវត្សរ៍ទី១១ ។ ប្រាសាទស្ថិតនៅលើភ្នំព្រះលានដែលមានជណ្ដើរចុះមកដល់ផ្លូវជាតិលេខ៦២តែម្ដង។ ប្រាសាទជាសំណង់ចាស់ ដែលរើយកឥដ្ឋចាស់មកប្រើ។ ដូចជាប្រាសាទដទៃទៀតដែរ ប្រាសាទមានទ្វារពិតមួយពីជ្រុងខាងកើត និងទ្វារបញ្ឆោតបីពីជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាសាទមានខ្លោងទ...
ប្រាសាទបន្ទាយទ័ព
ប្រាសាទបន្ទាយទ័ពនៅឃុំថ្មពួកទទួលបានការថែទាំ អភិរក្ស អភិវឌ្ឍស្របាលគ្នានឹងប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារដែរ ដូចជាស្ថាបនាផ្លូវក្រាលក្រួសបានកាប់សម្អាតព្រៃ ការរៀបចំបរិស្ថាន ហើយក៏មានការសាងសង់អាសនៈថ្មីដ៏ធំមួយ នៅជ្រុងនិរតីប្រាសាទ ទុកជាទីសក្ការៈ បូជាបន្ថែមផងដែរ។ បើគិតពីទំហំខូចខាតប្រាសាទទាំងពីរគឺប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។ ឯភាពល្ប...
ប្រាសាទត្រពាំងដើម
គេបានសន្មតហៅទីនេះថាជាប្រាសាទ ប៉ុន្តែតាមការពិត ទីនេះជាខ្លោងទ្វារពីទិសខាងកើតនៃប្រាសាទជ្រៃតែប៉ុណ្ណោះ។ សូមបញ្ជាក់ថា ករណីដូចគ្នានេះមានឡើងក្នុងការហៅប្រាសាទដូនម៉ៅដែលគ្រាន់តែជាខ្លោងទ្វារនៃប្រាសាទតាកែវក្នុងវង់តូចដូច្នោះដែរ។
ប្រាសាទសណ្ដាន់, ប្រាសាទ N21
ប្រាង្គមួយទៀតនៅទិសឦសានប្រាសាទក្បាលជ្រូក គេហៅថា ប្រាសាទសណ្ដាន់ N២១ មានរាងបួនជ្រុងទ្រវែង សាងអំពីឥដ្ឋ បែរមុខទៅកើត ហើយនៅខាងកើតមានស្រះទឹកធំមួយដែលអ្នកស្រុកហៅថា “ស្រះប្រាសាទសណ្ដាន់”។ ប្រាង្គនេះនៅមានរូបរាងល្អច្រើន ដែលតួប្រាសាទចាប់ពីខឿនដល់លើសម្បូណ៌ក្បាច់រចនាដ៏វិចិត្រ។ ជាពិសេស ប្រាង្គនេះយើងអាចនៅ មើលឃើញច្បាស់អ...
ប្រាសាទតាឥន្ទ្រ
ប្រាសាទនេះជាស្នាដៃរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាប្រភេទសាលាសំណាក់ ដែលមានរាងជារោងវែងសង់ពីថ្មបាយក្រៀម បង្អួចមានចម្រឹងមិនសូវមានក្បាច់លំអទេ ហើយមានស្រះរាងការ៉េមានគែមស្រះជាថ្មបាយក្រៀម។ សាលាសំណាក់នេះសម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរតាមផ្លូវបុរាណតាសែងអង្គរធំ។
ប្រាសាទបន្ទាយព្រាវ
សំណង់ប្រាសាទដ៏ធំមួយនេះបង្ហាញពីទ្រង់ទ្រាយប្រាសាទមានប្រាង្គបី ដែលសព្វថ្ងៃត្រូវបាក់បែកស្ទើរតែទាំងស្រុង។ ប្រាសាទនេះមានចំណារអក្សរចារឹកជាច្រើនផ្ទាំងដែលសាលាបារាំងចុងបូព៌ាប្រទេសបានជំរឿនលេខ K.220, 221, 222។ យោងតាមសិលាចារឹកប្រាសាទនេះសាងឡើងក្នុងអំឡុងស.វ.ទី១១ ឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា ខាងសិវនិកាយ ហើយមានឈ្មោះដើម ថ...
ប្រាសាទគងភ្លុក, ប្រាសាទបេងកែវ
ប្រាសាទសាងសង់ឡើងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសុរ្យវរ្ម័នទី២។ ប្រាសាទគងភ្លុកមានប្រាង្គមួយរាងពីរ៉ាមីតមានជណ្តើរចំកណ្តាល។ ជញ្ជាំងកំពែងរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម។ ខ្លោងទ្វារពីទិសទាំងបួនធ្វើពីថ្មភក់។ គូទឹកមួយមានផ្លូវចូល ដែលមានស្ពានរាងកាកបាទនៅខាងលិច និងលានមួយរាងកាកបាទធ្វើពីថ្មភក់នៅខាងជើង។
ប្រាសាទភ្នំដាច់
ប្រាសាទកសាងនៅសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទបាក់បែកក្នុងទីវត្តនេះ មានប្រាង្គមួយរាងបួនជ្រុងទ្រវែង អាចមានទ្វារចូលពីកើតនិងពីលិច។ ប្រាសាទសង់ពីឥដ្ឋ ប៉ុន្តែដោយសភាពបាក់បែកខ្លាំង យើងពិបាកធ្វើការសម្គាល់ពីរូបរាងក៏ដូចជាប្រវត្តិកសាងរបស់វាផងដែរ។