គ្រឹះប្រាសាទគុក (វាលខ្លុង), គ្រឹះប្រាសាទវាលគុកខ្លុង
ប្រាសាទគុក ជាទួលប្រាសាទ មានប្រាង្គបីបែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយតួប្រាសាទបានបាក់បែកអស់។ ប្រាសាទនេះ មានផ្លូវចូលពីទិសខាងកើត មានគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញ មានផ្លូវចូលផ្នែកខាងកើត។ ខ្លោងទ្វារធ្វើអំពីថ្មភក់ដែលនៅសល់និងសំណល់បុរាណតិចតួច ត្រូវប្រមូលទៅដាក់ក្នុងខ្ទមអ្នកតាមួយតរង់ច្រកចូលខាងកើត។ តាមការពិនិត្យ ប្រាសាទនេះសង់ឡើងនាស.វ...
ប្រាសាទដើមបេង, ប្រាសាទN19
ប្រាង្គ N១៩ មានឈ្មោះថា ប្រាសាទបេង ស្ថិតនៅទិសឦសានប្រាង្គកណ្ដាល N១ ស្ថិតនៅខាងក្រៅគូទឹកនៃក្រុមប្រាសាទសំបូរ។ ប្រាង្គនេះសាងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ ហើយជាប្រាង្គតែមួយគត់នៅក្រុមប្រាសាទសំបូរ ដែលគេសង់បែរមុខទៅទិសខាងលិច។ ក្រៅពីច្រកចូលនៅខាងលិច ផ្នែកជញ្ជាំងផ្សេងទៀតគេមិនមានលម្អទ្វារបញ្ឆោត ដូចប្រាង្គផ្សេងៗទៀតឡើ...
វត្តកំពង់ធំ, វត្តឥន្ទ្រីសំវរ
វត្តឥន្ទ្រីសំវរៈ ឬវត្តកំពង់ធំ ជាអតីតទីតាំងប្រាសាទកាលពីមុន មាននៅសល់វត្ថុសិល្បៈធ្វើអំពីថ្មភក់ជាច្រើន។ នៅទីនេះធ្លាប់ត្រូវបានរកឃើញនិងរក្សាទុកនូវវត្ថុបុរាណសម័យមុនអង្គរ សម័យអង្គរ និងខ្លះទៀតសម័យកណ្ដាល ដូចជា ជើងទម្រមួយមានលម្អជារូបចម្លាក់គ្រុឌកំពុងត្រដាងស្លាប (រចនាបថកោះកេរ នាស.វ.ទី១០ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ...
ក្រុមប្រាសាទត្រពាំងរំពាក់, ក្រុមប្រាសាទZ1-Z5,Y
ក្រុមនេះ មានប្រាសាទសរុបចំនួន ៦ ដែលក្នុងនោះប្រាសាទចំនួន ៥ ប្លង់មានរាងខ្វែងជើងក្អែក តាងដោយអក្សរ Z និងប្រាសាទមួយទៀតតាងដោយអក្សរ Y។ ប្រាង្គប្រាសាទទាំងប្រាំតាង ដោយអក្សរ Zសង់ឡើងអំពីឥដ្ឋ មានប្រាសាទមួយសំខាន់នៅកណ្ដាល Z១ និងមាន ៤ ទៀតសង់ជាអនុទិស Z២, Z៣, Z៤, Z៥។ ប្រាង្គ Z១ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ បែរមុខទៅលិច មានកម្ពស...
បឹងក្រញ៉ាក, បឹងរស្មីភូមិពីរគិរីបឹងក្រញ៉ាក
សហគមន៍អេកូទេសចរណ៍ធម្មជាតិ រស្មីភូមិពីរគិរីបឹងញ៉ាក ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ២០១៤។ តំបន់ទេសចរណ៍នេះ លាតសន្ធឹងក្នុងព្រៃសហគមន៍ចំនួនពីរ និងមាន បឹងធម្មជាតិដ៏ស្រស់ស្អាតមួយ ដែលហ៊ុំព័ទ្ធ ដោយព្រៃឈើនៅត្រើយខាំងកើត និងមានផ្ទៃដីសរុបចំនួន១៩៣ហិកតា។ ទេសចរជាច្រើនបានមកទស្សនានិងកម្សាន្តនៅទីនេះ ដើម្បីហែលទឹកលេង និងជិះទូកកម...
ក្រុមប្រាសាទស្រីគ្រប់លក្ខណ៍, ក្រុមប្រាសាទL1-L7
ឈ្មោះ ស្រីគ្រប់ល័ក្ខណ នេះមកពីគេឃើញផ្តែរទ្វារមួយដែលធ្លាក់រឿងព្រះវិស្ណុផ្ទំ និងមានព្រះនាងលក្សីនៅចុងព្រះបាទរបស់ទ្រង់។ រូបព្រះនាងលក្សីនោះហើយ ដែលអ្នកស្រុកហៅថា “ស្រីគ្រប់ល័ក្ខណ" ដ្បិតអ្នកស្រុកឃើញព្រះនាងនៅចុងជើងព្រះស្វាមី។ ប្លង់ប្រាសាទនៅក្រុមនេះមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញបន្តិច ដ្បិតមានការសាងបន្ថែមជាច្រើនដំណាក់កាល...
ក្រុមប្រាសាទសំបូរ, ក្រុមប្រាសាទN1-N14
ក្រុមប្រាសាទសំបូរ ហ៊ុមព័ទ្ធដោយកំពែងធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមចំនួនពីរជាន់ និងខាងក្រៅមានគូទឹកទឹកមួយជាន់ទៀត។ គូទឹកទឹកមានរាងបួនជ្រុងស្មើ ដែលក្នុងមួយជ្រុងមានប្រវែង ៣៨៩ ម៉ែត្រ។ ចំណែកកំពែងថ្មបាយក្រៀមខាងក្រៅមានរាងបួនជ្រុងទ្រវែង ប្រវែង ២៤០x២១០ ម៉ែត្រ និងកម្ពស់១ម៉ែត្រ មានទ្វារចូលគ្រប់ទិសទាំងបួន ហើយនៅខាងមុខមានស្ពានហាល...
ទំនប់សាមសិបកញ្ញា
ទំនប់ធារាសាស្ត្រមួយ ដែលជាសំណង់បម្រើវិស័យកសិកម្ម មានទេសភាពរដូវវស្សាមានទឹកពេញប្រៀប ហើយនៅរដូវទឹកសម្រកមានការនេសាទនៅចំតំបន់មុខទឹកនេះយ៉ាងអ៊ូអរ។ នៅទីនេះយើងអាចឃើញទិដ្ឋភាពនៃការនេសាទជាលក្ខណៈគ្រួសាររបស់ពលរដ្ឋក្នុងតំបន់និងមានការលក់ដូរផលិតផលនេសាទស្រស់ៗនៅលើទំនប់ផ្ទាល់តែម្ដង។
ប្រាសាទត្នោតជុំខាងលិច
គុកលិច សង់ឡើងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ បែរមុខទៅទិសខាងជើង និងមានស្លាកស្នាមគូទឹកនៅទិសឦសាន។ ជាទូទៅប្រាសាទដែលបែរមុខទៅទិសខាងជើងមានមិនសូវច្រើនប៉ុន្មានទេ តែគេធ្លាប់ឃើញមាននៅភ្នំដា សំបូរព្រៃគុក។ល។ ប្រាសាទនេះ សាងសង់ឡើងជាប្រាសាទទោលមានបួនថ្នាក់ ប៉ុន្តែតាមថ្នាក់នីមួយៗមិនសូវមានចម្លាក់អ្វីនៅលើជញ្ជាំងដូចគុកជើងទេ...
ស្តូបវត្តបារាយណ៍ជាន់ដែក
ចេតីយដ៏ធំមួយដែលស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណវត្តនេះ ត្រូវបានយកធ្វើជាកន្លែងតម្កល់អដ្ឋិធាតុជនរងគ្រោះ។ ឆ្អឹងលលាដ៏ក្បាលជាច្រើន ត្រូវអាចារ្យវត្ត និងប្រជាជនរើសយកមកដាក់គរពីលើឆ្អឹងស្មងដៃនិងស្មងជើងជាច្រើន ដែលបានដាក់តម្រៀបលើគ្នារហូតមានកម្ពស់ប្រហែលជាងមួយម៉ែត្រ។ ព្រះសង្ឃ គណកម្មការវត្ត និងប្រជាជនចំណុះជើងវត្ត បានថែរក្សាអដ្ឋ...
វត្តស្លែង, វត្តធម្មឃោសិតារាម
វត្តស្លែង ជាអតីតទីតាំងប្រាសាទមួយ ដែលអាចមានអាយុកាលតាំងពីស.វ.ទី៧ និងសាងសង់ឡើងវិញនៅស.វ.ទី១០ ឬ១១ ប៉ុន្តែសំណង់ប្រាសាទចាស់បានបាក់បែកទាំងស្រុងទៅហើយ ពោលគឺស្ថិតនៅក្រោមព្រះវិហារចាស់សព្វថ្ងៃនេះ។គ្រឿងលម្អរបស់ប្រាសាទចាស់ដូចជា ផ្តែរទ្វារចំនួន ៧ផ្ទាំង, ជើងទម្រ ៤ដុំ, ថ្មគោលព្រះពុទ្ធសាសនា ៣ ដុំ។ល។ មិនមែនជារបស់ស្ថិតទ...
អូរអន្លង់ចំបក់, អូរគ្រូកែ
ជាមួយនឹងបណ្ដុំនៃទេសភាពធម្មជាតិដើមឈើតូចធំដុះនៅច្រូងច្រាងចោលម្លប់ត្រឈឹងត្រឈៃដ៏ត្រជាក់ស្រួលក្រោមជំនោរខ្យល់ និងមានម្លប់តូបប្រក់ស្លឹកនៅមាត់អន្លង់ទឹក អង្គុយកម្សាន្តចំនួន ៤-៥ សម្រាប់ទទួលទានអាហារថ្ងៃត្រង់ជួបជុំមិត្តភក្ដិ និងគ្រួសារ នៅពេលលម្ហែកាយថ្ងៃឈប់សម្រាក នៅឯរមណីយដ្ឋាន អន្លង់ចំបក់ ដែលជាមាត់អូរគ្រូកែ ស្ថិ...
ប្រាសាទបី (ស្វាយអៀ)
ប្រាសាទស្វាយអៀ ឬប្រាសាទបី គឺគេហៅសំដៅលើឈ្មោះភូមិ ឬឈ្មោះវត្ត តែបណ្ដាអ្នកស្រាវជ្រាវបានភ្ជាប់ឈ្មោះនេះជាមួយប្រាសាទតែម្ដង។ ប្រាសាទស្វាយអៀ សាងអំពីឥដ្ឋរាងបួនជ្រុងស្មើប្រវែង ៤,៧០ម៉ែត្រ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយពីមុនមកមានប្រាង្គចំនួនបីរត់ជួរតាមអ័ក្សពីជើងទៅត្បូង តែសព្វថ្ងៃប្រាង្គពីរទៀតបាក់បែកអស់ហើយ នៅសល់តែប្រាង្គក...
សារមន្ទីរខេត្តកំពង់ធំ
សារមន្ទីរ កេរដំណែលខ្មែរ កំពង់ធំចាប់ផ្តើមតម្លើងវត្ថុសិល្បៈដាក់តាំងបង្ហាញនៅឆ្នាំ ២០១១។ សព្វថ្ងៃ សារមន្ទីរមានអគារមួយ និងថែវសារមន្ទីរមួយសង់តាមទម្រង់រចនាបថខ្មែរ ដែលមានវត្ថុសិល្បៈតាំងបង្ហាញទាំងអស់ចំនួន ១៥០ ដុំ។ សំណង់អគារថ្មីបន្ថែមមួយកំពុងសាងសង់ ដើម្បីដាក់តាំងវត្ថុសិល្បៈទាំងអស់មានតាំងពីសម័យមុនអង្គរ សម័យអង្...
ស្តូបទួលតាភ្លង
មន្ទីរបូជនីយដ្ឋានដ៏ថ្មីមួយ ត្រូវបានប្រជាជននិងក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះដែលបានស្លាប់នៅទីតាំង សម្លាប់ទួលតាភ្លង សហការគ្នាសាងសង់ឡើងនៅលើដីនាទីតាំងសម្លាប់តែម្ដង បន្ទាប់មកនៅពេលបច្ចុប្បន្នទីតាំងនេះបានក្លាយទៅជាវត្តមួយ។ អដ្ឋិធាតុដែលបានគាស់ ចេញពីរណ្ដៅនៅជុំវិញមន្ទីរបូជនីយដ្ឋានទាំងអស់ ត្រូវប្រមូលយកមកដាក់តម្កល់នៅក្នុង...
ក្រុមប្រាសាទរបងរមាស, ក្រុមប្រាសាទK1-K8
ប្រាង្គ K១ ដែលបែរមុខទៅទិសខាងលិចទល់នឹងប្រាង្គ K២ ទំនងជាសំណង់ហោត្រៃរបស់ប្រាង្គ K២ នោះហើយ។ ប្រាង្គ K២ ពុំមានក្បាច់លម្អអ្វីឡើយ ពោលគឺអាចជាសំណង់សង់មិនទាន់ហើយ។ តាមរយៈស្លាកស្នាមដែលបន្សល់ទុក គេយល់ថាមានអគារមួយបន្តចេញពីតួរបស់ប្រាសាទមកខាងកើតដែលភ្ជាប់ដោយញកមួយ ហៅថា មណ្ឌប។ ប្រសិនបើប្រាង្គ K១ ពិតជាហោត្រ័យរបស់ប្រាង្...
ប្រាសាទគុកវិហារ, ប្រាសាទ N17
ប្រាង្គមួយទៀតដែលអ្នកផងស្គាល់ថា គុកវិហារ ឬអាស្រមមហាឫសី N17 សង់អំពីថ្មភក់ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ដែលហៅថា «គភ៌គ្រឹះ» គឺជាកូនបន្ទប់រាងបួនជ្រុងដែលមានសភាពងងឹត ដែលនៅចំកណ្ដាលបន្ទប់នោះ គេតម្កល់ទេពស្របទៅតាមការគោរពបូជា ដូចជាអ្នកគោរពព្រះវិស្ណុ គេតម្កល់បដិមាព្រះវិស្ណុ ឬអវតាររបស់ទ្រង់ រីឯអ្នកគោរពខាង ព្រះសិវ គេច្រើនតម្...
ប្រាសាទអ្នកតាប៉ាលោប
ប្រាសាទមានរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋបែរមុខទៅកើតមានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់និងសសរស្តម្ភ រាងប្រាំបីជ្រុង។ ប្រាសាទនេះសង់លើឋានតូចមួយ មានផ្ដែរឆ្លាក់រូបព្រះឥន្ទ្រគង់លើដំរីលុតជង្គង់។ ពាក្យ ប៉ាលោប ឬប៉ាឡោប ក្លាយមកពីពីបុរាណថា ប៉ាលោ (អានថា ប៉ា-ឡោ ព្រោះខ្មែរសម័យបុរាណ មិនមាន ព្យញ្ជនៈ ឡ ទេ) មានន័យថា «រក្សា»។ ដូច្នេះយ...
ប្រាសាទអំបែងនំ
ប្រាសាទអំបែងនំ ស្ថិតក្នុងទីតាំងសម្បូណ៌ដោយប្រាសាទបុរាណជាច្រើនកន្លែងគ្រាន់តែប្រាសាទភាគច្រើនបានបែកបាក់អស់។ អ្នកស្រុកប្រាប់ថាឈ្មោះនេះមាននិទានដូចរឿង សេដ្ឋីខ្វះអំបែង គឺរឿងព្រេង «ដឹងសងដឹង អំបែងសងអំបែង» ដែរ។ ចំណែកអ្នកភូមិខ្លះរស់នៅក្បែរៗប្រាសាទរៀបរាប់ថា “កាលពីមុនមកគេនៅប្រាសាទនេះ គេអាចមកខ្ចីឆ្នាំងចានយកទៅធ្វើប...
ក្រុមប្រាសាទតោ, ក្រុមប្រាសាទ C1-C9
ក្រុមប្រាសាទតោ ស្ថិតនៅកណ្ដាលចន្លោះក្រុមប្រាសាទសំបូរ និងក្រុមប្រាសាទយាយព័ន្ធ ដែលមានប្រាង្គប្រាសាទសរុបចំនួន ៤៣ ហើយក្នុងនោះមានប្រាសាទនៅល្អចំនួន ១, នៅល្អពាក់កណ្ដាលចំនួន ៦ និងបាក់បែកចំនួន ៣៦។ ក្រុមប្រាសាទតោហ៊ុមព័ទ្ធដោយកំពែងធ្វើអំពីថ្មបាយក្រៀម ចំនួនពីរជាន់ ដែលកំពែងខាងក្រៅមានបណ្ដោយ ៣២៨x៣១០ម៉ែត្រ ដែលមានច្រក...