ប្រាសាទគោករកា, ប្រាសាទគុករកា
ទំហំនៃប្រាសាទនេះ គឺ ៥x៦ ម៉ែត្រ និងមានកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ ហើយតាមស្លាកស្នាមពីសម័យដើម មានកំពែងធ្វើអំពីថ្មបាយក្រៀមហ៊ុំព័ទ្ធជុំវិញ។ ប្រាសាទទ្រេតមួយនេះត្រូវបានទេសចរបរទេសដាក់ឈ្មោះថា (Leaning Tower of Pisa Cambodia) «ប្រាសាទទ្រេតនៅកម្ពុជា» ដែលប្រៀបទៅប្រាសាទទ្រេតនៅអ៊ីតាលី។ ប្រាសាទនេះរងគ្រោះដោយការទម្លាក់គ្រាប់បែកព...
សំពៅត្រៃលោកត្រៃលក្ខណ៍
ទីនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលទេសចរណ៍ វប្បធម៌ សាសនាសំពៅត្រៃលោក ត្រៃលក្ខណ៍ ដែលមានទទឹង១២.៨ ម៉ែត្រ កម្ពស់២១ ម៉ែត្រនិងរូបចម្លាក់កូរសមុទ្រទឹកដោះចំនួន ៤២ រូប និងនាគខាងមុខ២។ ការកសាងនូវសមិទ្ធិផលនេះគឺជាការបង្ហាញនូវការគាំទ្រក្នុងវិស័យ ព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលជាសាសនារបស់រដ្ឋ និងកំពុងមានពុទ្ធបរិស័ទប្រមាណជាង ៩៥% ទូទាំងប្រទេស មានជំន...
ស្តូបវត្តបារាយណ៍ជាន់ដែក
ចេតីយដ៏ធំមួយដែលស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណវត្តនេះ ត្រូវបានយកធ្វើជាកន្លែងតម្កល់អដ្ឋិធាតុជនរងគ្រោះ។ ឆ្អឹងលលាដ៏ក្បាលជាច្រើន ត្រូវអាចារ្យវត្ត និងប្រជាជនរើសយកមកដាក់គរពីលើឆ្អឹងស្មងដៃនិងស្មងជើងជាច្រើន ដែលបានដាក់តម្រៀបលើគ្នារហូតមានកម្ពស់ប្រហែលជាងមួយម៉ែត្រ។ ព្រះសង្ឃ គណកម្មការវត្ត និងប្រជាជនចំណុះជើងវត្ត បានថែរក្សាអដ្ឋ...
ក្រុមប្រាសាទឫស្សីរលាក, ក្រុមប្រាសាទតាមុំ
ក្នុងក្រុមប្រាសាទជ្រួកគាស់ មានប្រាង្គចំនួន ៤ តែមានតែមួយប៉ុណ្ណោះដែលនៅឈរមានរូបរាង។ ប្រាសាទនេះមានលក្ខណៈស្ទើរដូចទាំងស្រុងទៅនឹងប្រាសាទគក់ទ្រូងនិងប្រាសាទដើមចាន់ ប៉ុន្តែប្រាសាទនេះមានភាពទ្រុឌទ្រោមខ្លាំងជាង។ នៅផ្នែកខាងក្នុងមានបន្ទប់សក្ការរាងបួនជ្រុងស្មើ មានយ៉លយមកខាងកើតរាងជាកាកបាទ។ ស៊ុមទ្វារចូលពីខាងកើតធ្វើអំព...
ស្តូបវត្តក្ដីដូង
ប្រជាជនបានសាងសង់មន្ទីរបូជនីយដ្ឋានមួយនៅវត្តក្ដីដូង ដើម្បីតម្កល់អដ្ឋិធាតុជនរងគ្រោះដែលស្លាប់ជំនាន់ខ្មែរក្រហម។ សាក្សីនិយាយថា អដ្ឋិធាតុដែលដាក់តម្កល់នៅក្នុងបូជនីយដ្ឋាននេះ សុទ្ធតែត្រូវបានគាស់ និងជញ្ជូនយកចេញពីអណ្ដូងទឹកចំនួនបួនកន្លែង ដែលមាននៅក្នុងភូមិក្ដីដូង និងយកមកពីគ្រប់កន្លែងក្នុងក្រុងស្ទឹងសែន។ សាក្សីដែលធ...
វត្តប្រាសាទមហរ៍
វត្តមហរជាអតីតទីតាំងប្រាសាទបុរាណមួយ ដែលអាចមានអាយុកាលតាំង ពីស.វ.ទី៧ និងសង់បន្ថែមនៅស.វ.ទី១០ ឬ១១ ប៉ុន្តែសំណង់ប្រាសាទចាស់បានបាក់បែកទាំងស្រុងនៅសល់តែថ្មបាយក្រៀមដែលគេយកមកតម្រៀបធ្វើជាគ្រឹះព្រះវិហារថ្មីប៉ុណ្ណោះ។ ទីនេះធ្លាប់ទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ពីបណ្ដាអ្នកស្រាវជ្រាវជាច្រើន ប្រហែលជាដោយសារថានៅជិតតំបន់សំបូរព្រៃគ...
ប្រាសាទភូមិប្រាសាទ (កំពង់ធំ)
ការដែលហៅថា "ភូមិប្រាសាទ” មកដូច្នេះ មកពីអ្នកស្រុកភ្លេច ឬមិនដឹងថាឈ្មោះដើម ប្រាសាទនេះដូចម្ដេច ក៏ហៅថា “ប្រាសាទ” តែម្ដងទៅ រួមទាំងឈ្មោះវត្តនៅទីនោះផងដែរ។ ប្រាសាទភូមិប្រាសាទ កសាងឡើងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងទ្រវែង បែរមុខទៅទិសខាង កើត និងនៅមានរូបរាងល្អប្រសើរ។ ប្រសិនបើនិយាយ អំពីក្បាច់លម្អវិញប្រាសាទនេះនៅសល់ក្បាច់ល...
បឹងទន្លេឆ្មារ
តំបន់អភិរក្សសត្វស្លាបបឹងទន្លេឆ្មាឬបឹងឆ្មាមានចម្ងាយ៣០គីឡូម៉ែត្រ ពីស្រុកស្ទោង ទីរួមខេត្តកំពង់ធំ ហើយនៅទីនោះ មានភូមិនេសាទ ឃុំម្សាក្រង និងឃុំពាមបាង។ អ្នកស្រុករស់នៅទីនោះលើផ្ទះអណ្ដែត ដែលផ្លាស់ទីទៅលើទៅក្រោមតាម កម្រិតទឹក នៅក្នុងព្រៃ និងព្រៃលិចទឹក។ បឹងទន្លេឆ្មា ជាតំបន់មួយដែលមានប្រព័ន្ធជីវចម្រុះធម្មជាតិយ៉ាងស្រ...
ស្តូបវត្តទួល
ចេតីយតូចល្មមមួយស្ថិតនៅពីមុខកុដិដែលជាអតីតមន្ទីរសន្តិសុខរបស់ខ្មែរក្រហម ត្រូវប្រជាជនយកធ្វើជាមន្ទីរបូជនីយដ្ឋានតម្កល់អដ្ឋិធាតុជនរងគ្រោះដែលស្លាប់ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម។ មានអដ្ឋិធាតុមិនច្រើនប៉ុន្មានទេនៅក្នុងចេតីយនេះ ហើយភាគច្រើនជាលលាដ៏ក្បាលដែលបែកជាបំណែកៗ។ ធាតុដែលរក្សាទុនៅទីនេះដាក់ក្នុងកោដ្ឋធ្វើពីកញ្ចក់ ដែលមានចម...
ទឹកធ្លាក់ធ្នស់តាព្រហ្ម
រមណីយដ្ឋានធ្នស់តាព្រហ្ម ឬទឹកហូរប៉ប្រះថ្មធ្នស់តាព្រហ្ម គឺជាតំបន់ធម្មជាតិ ប្រវត្តិសាស្រ្តមួយដ៏យូរយារណាស់មកហើយ ដោយមានសំណល់ទីទួលប្រាសាទបុរាណមួយ ដែលមានទម្រលិង្គនិងយោនី។ បច្ចុប្បន្នទីនោះបានប្រែក្លាយជាអាស្រម តំកល់នូវព្រះពុទ្ធបដិមា។ ទីនេះក៏ជាតំបន់ប្រភពទឹកដ៏សំខាន់បំផុត របស់ស្ទឹងតាំងក្រសាំងឬអាចហៅបានថាជាក្បាលស...
ក្រុមប្រាសាទរបងរមាស, ក្រុមប្រាសាទK1-K8
ប្រាង្គ K១ ដែលបែរមុខទៅទិសខាងលិចទល់នឹងប្រាង្គ K២ ទំនងជាសំណង់ហោត្រៃរបស់ប្រាង្គ K២ នោះហើយ។ ប្រាង្គ K២ ពុំមានក្បាច់លម្អអ្វីឡើយ ពោលគឺអាចជាសំណង់សង់មិនទាន់ហើយ។ តាមរយៈស្លាកស្នាមដែលបន្សល់ទុក គេយល់ថាមានអគារមួយបន្តចេញពីតួរបស់ប្រាសាទមកខាងកើតដែលភ្ជាប់ដោយញកមួយ ហៅថា មណ្ឌប។ ប្រសិនបើប្រាង្គ K១ ពិតជាហោត្រ័យរបស់ប្រាង្...
ប្រាសាទបន្ទាយស្ទោង
ឈ្មោះ “បន្ទាយស្ទោង" នេះ អ្នកស្រុកហៅសំដៅលើ ប្រាសាទផង និងសំដៅដល់ឈ្មោះទីតាំងស្ថាននាមជាភូមិនិងឃុំផង។ ប្រាសាទបន្ទាយស្ទោង សាងសង់ឡើងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ មានកំពែងឥដ្ឋព័ទ្ធជុំវិញ ហើយបែរមុខទៅទិសខាងកើត ពោល គឺបែរមុខឆ្ពោះទៅរកស្ទឹងស្ទោងដែលនៅក្បែរប្រាសាទតែម្ដង។ ប្រាសាទនេះ នៅសល់រូបរាងច្រើនគួរសម តែគួរឱ្យសោកស្...
វត្តស្លែង, វត្តធម្មឃោសិតារាម
វត្តស្លែង ជាអតីតទីតាំងប្រាសាទមួយ ដែលអាចមានអាយុកាលតាំងពីស.វ.ទី៧ និងសាងសង់ឡើងវិញនៅស.វ.ទី១០ ឬ១១ ប៉ុន្តែសំណង់ប្រាសាទចាស់បានបាក់បែកទាំងស្រុងទៅហើយ ពោលគឺស្ថិតនៅក្រោមព្រះវិហារចាស់សព្វថ្ងៃនេះ។គ្រឿងលម្អរបស់ប្រាសាទចាស់ដូចជា ផ្តែរទ្វារចំនួន ៧ផ្ទាំង, ជើងទម្រ ៤ដុំ, ថ្មគោលព្រះពុទ្ធសាសនា ៣ ដុំ។ល។ មិនមែនជារបស់ស្ថិតទ...
ស្ទឹងម្រាក
រមណីយដ្ឋាន «ស្ទឹងម្រាក» ជារមណីយដ្ឋានបែបធម្មជាតិដែលនៅមិនទាន់កែច្នៃនៅឡើយ ក្នុងស្រុកប្រាសាទបាល័ង្គ ខេត្តកំពង់ធំ។ ទីនេះប្រកបដោយទេសភាពស្រស់ស្អាត ធ្វើឱ្យអារម្មណ៍ទេសចរស្រស់ស្រាយ អាចងូតទឹកលេង បរិភោគអាហារឆ្ងាញ់ៗ កំដដោយទេសភាពល្អត្រកាល។ ទីនេះក្លាយជាទីកម្សាន្តសម្រាប់អ្នកស្រុក ដែលក្នុងរដូវបុណ្យទានទទួលបានភ្ញៀវរាប...
ទំនប់សាមសិបកញ្ញា
ទំនប់ធារាសាស្ត្រមួយ ដែលជាសំណង់បម្រើវិស័យកសិកម្ម មានទេសភាពរដូវវស្សាមានទឹកពេញប្រៀប ហើយនៅរដូវទឹកសម្រកមានការនេសាទនៅចំតំបន់មុខទឹកនេះយ៉ាងអ៊ូអរ។ នៅទីនេះយើងអាចឃើញទិដ្ឋភាពនៃការនេសាទជាលក្ខណៈគ្រួសាររបស់ពលរដ្ឋក្នុងតំបន់និងមានការលក់ដូរផលិតផលនេសាទស្រស់ៗនៅលើទំនប់ផ្ទាល់តែម្ដង។
គ្រឹះប្រាសាទយាយស្រី
ប្រាសាទយាយស្រីឬគុកយាយស្រី សាងឡើងអំពីថ្ម បាយក្រៀម បែរមុខទៅទិសខាងកើត មានកំពែងធ្វើអំពីថ្មបាយក្រៀម និងគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញ។ តាមរឿងព្រេងដូចដែលមានក្នុងការពណ៌នាអំពីប្រាសាទតាពេជ្រនោះ ប្រាសាទនេះគួរមានខ្លោងទ្វារប្រាំ តែមិនប្រាកដនោះទេ។ កំពែងប្រាសាទនេះ សាងឡើងអំពីថ្មបាយក្រៀម មានប្រវែង ៥០x៤០ម៉ែត្រ ហើយសព្វថ្ងៃនៅឈរកម្ព...
ប្រាសាទបី (ស្វាយអៀ)
ប្រាសាទស្វាយអៀ ឬប្រាសាទបី គឺគេហៅសំដៅលើឈ្មោះភូមិ ឬឈ្មោះវត្ត តែបណ្ដាអ្នកស្រាវជ្រាវបានភ្ជាប់ឈ្មោះនេះជាមួយប្រាសាទតែម្ដង។ ប្រាសាទស្វាយអៀ សាងអំពីឥដ្ឋរាងបួនជ្រុងស្មើប្រវែង ៤,៧០ម៉ែត្រ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយពីមុនមកមានប្រាង្គចំនួនបីរត់ជួរតាមអ័ក្សពីជើងទៅត្បូង តែសព្វថ្ងៃប្រាង្គពីរទៀតបាក់បែកអស់ហើយ នៅសល់តែប្រាង្គក...
ប្រាសាទត្នោតជុំខាងជើង, ប្រាសាទកំបុត
អ្នកខ្លះហៅប្រាសាទនេះ ថា “ប្រាសាទកំបុត” ដ្បិតពាក្យនេះសំដៅលើកំពូលប្រាសាទនេះបាក់បែកអស់។ ប្រាសាទសង់ឡើងអំពីឥដ្ឋ បែរមុខទៅទិសខាងកើត មានរាងបួនជ្រុងស្មើ ហើយមានគូទឹកទឹកព័ទ្ធជុំវិញ។ ប្រាសាទនេះសង់ឡើងមានបួនថ្នាក់ ដែលបីថ្នាក់ខាងក្រោមមានរូបរាងច្បាស់លាស់ រីឯថ្នាក់ទីបួន គេបានកែជារាងមូលនៅសម័យក្រោយ ហើយមានយ៉លយតូចមួយចេញ...
ប្រាសាទបុសរាម, ប្រាសាទ N24
ប្រាសាទបុសរាម ឬប្រាង្គ N២៤ សាងអំពីឥដ្ឋមានរាងបួនជ្រុងទ្រវែង បែរមុខ ទៅទិសខាងកើត ហើយមានកំពែងថ្មបាយក្រៀមព័ទ្ធជុំវិញប្រវែងប្រមាណ ៤០ម៉ែត្រ x ៥០ម៉ែត្រ។ ប្រាសាទនេះស្ថិតនៅក្នុងរចនាបថព្រៃក្មេង ក្នុងរាជ្យព្រះបាទភវវរ្ម័នទី២ ឬ ជ័យវរ្ម័នទី១ នៅស.វ.ទី៧។