ទេសភាពអូរសោម
អូរសោម ជាសហគមន៍ជនបទតូចមួយស្ថិតនៅចំកណ្ដាលជួរភ្នំក្រវាញរវាងតំបន់អភិរក្សក្រពើភ្នំ និងភ្នំសំកុះ ភាគនិរតីប្រទេសកម្ពុជាកំពុងប្រែក្លាយជាគោលដៅអេកូទេសចរណ៍និងអ្នកនិយមសម្រស់ធម្មជាតិមកពីគ្រប់ច្រកល្ហក។ ភូមិឋានដ៏ស្ងប់ស្ងាត់ចំនួន ៤ ដែលមានប្រជាជនសរុបប្រមាណ ៤០០ គ្រួសារភាគច្រើនជាជនជាតិដើមភាគតិច ជង គឺជាមជ្ឈមណ្ឌលទេសចរណ...
ប្រាសាទធ្នង់, ប្រាសាទវត្តក្រឡាញ់
ប្រាសាទធ្នង់កសាងនៅចុងសតវត្សរ៍ទី១០ រចនាបថឃ្លាំងបន្ទាយស្រី ស្ថិតក្នុងវត្តក្រឡាញ់នៃស្រុកអង្គរជុំ ប៉ុន្តែបានដួលបាក់អស់មួយភាគធំ។ ប្រាសាទត្រូវបានសង់ព្រះវិហារត្រួតពីលើឃើញឃើញនៅសល់ប្រាង្គតែមួយ ប៉ុន្តែសំណល់កំពូលប្រាង្គមានដល់ទៅបី។ នៅក្នុងទីវត្តនេះក៏នៅមានសល់វត្ថុបុរាណក្រាស់ក្រែលដែរ។
ច្រកអន្តរជាតិជាំ
ច្រកព្រំដែនជាំក៏ជាច្រកអន្តរជាតិមួយទៀតរវាងកម្ពុជាថៃ ដែលស្ថិតក្នុងតំបន់អន្លង់វែងដែលជាតំបន់ចុងក្រោយនៃកម្លាំងកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យមុនសមាហរណកម្ម។ តាមច្រកនេះក៏គេច្រើនចេញទៅព្យាបាលជំងឺនៅខេត្តស៊ីសាកេតប្រទេសថៃដែរ។ នៅទីនេះក៏ប្រជុំដោយសណ្ឋាគារ និងកាស៊ីណូ តែក៏មានសកម្មភាពមិនចាញ់ច្រកអូរស្មាច់នោះដែរ។
ស្តូបវត្តស្លា, ស្តូបវត្តស្រីប្រសើរ
មន្ទីរបូជនីយដ្ឋានមួយនៅក្នុងវត្តនេះជាកន្លែង ដាក់តម្កល់អដ្ឋិធាតុដែលគាស់បានពីរណ្ដៅសាកសពរួមចំនួន៨៦រណ្ដៅជុំវិញនេះ។ កុដិត្រូវបានពួកខ្មែរក្រហមប្រើប្រាស់ធ្វើជាផ្ទះស្នាក់នៅរបស់កងឈ្លប ហើយជនរងគ្រោះទាំងអស់ត្រូវខ្មែរក្រហម បញ្ជូនមកកាន់ទីនេះតាមរទេះគោ និងថ្មើរជើង បន្ទាប់មកត្រូវបានសម្លាប់នៅនឹងទីតាំងនេះតែម្ដង។ តាមសង្...
សួនស្ទឹងកែវសុខសាន្ត
សួនស្ទឹងកែវ ជារមណីយដ្ឋានមួយដែលកំពុងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ ថ្វីត្បិតតែមិនទាន់ចុះបញ្ជីជារមណីយដ្ឋាន។ នៅជុំវិញរមណីយដ្ឋានសួនស្ទឹងកែវ មានវាលស្រែខៀវស្រងាត់ព័ទ្ធជុំវិញ គួបផ្សំខ្យល់អាកាសបរិសុទ្ធធម្មជាតិ ជាពិសេសក្នុងរមណីយដ្ឋានដ៏ស្រស់ស្អាតមួយនេះផងដែរ អ្វីដែលគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ជាងគេនោះគឺ ត្រីក្រហមរាប់ម៉ឺនក្បាលក្នុងទឹ...
ប្រាសាទឈើទាលផ្លិត
ប្រាសាទសាងសង់នៅសតវត្សរ៍ទី១១ មានរចនាបថបាពួន។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គទោលសង់ពីថ្មភក់បែរមុខទៅកើត។ ប្រាសាទនេះមានស៊ុមទ្វារថ្មភក់និងសសរពេជ្ររាង៨ជ្រុង និង មានលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ មិនមានស្លាកស្នាមកំពែងនៅសល់ទេ ប៉ុន្តែមានខ្លោងទ្វារចូលពីខាងកើតសង់ពីថ្មបាយក្រៀម ហើយមានស្រះមួយផងដែរ។
វត្តពោធិ៍កែវមានជ័យ
វត្តបុរាណមួយនេះត្រូវបានកសាងតាំងពីរយូរយាណាស់មកហើយ។ ក្នុងទីអារាមមានសំណង់ព្រះវិហារជាទីសក្ការៈបូជារបស់ពុទ្ធបរិស័ទជិតឆ្ងាយ។ វត្តត្រូវបានជ្រើសជាវត្តទេសចរណ៍គំរូប្រចាំខេត្ត។
ក្រុងសិរីសោភ័ណ
ខេត្តស្ថិតនៅចុងពាយ័ព្យនៃប្រទេសដែលមានក្ដានុពលសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងសំខាន់មួយរបស់ប្រទេសជាតិ។ ច្រកអន្តរជាតិផ្លូវគោកធំជាងគេជាមួយប្រទេសថៃ គឺក្រុងប៉ោយប៉ែតកំពុងទទួលបានភ្ញៀវទេសចរណ៍យ៉ាងកុះករ តាមរយៈកាស៊ីណូខ្នាតអន្តរជាតិដែលបើកឱ្យមានការចូលលេងកំសាន្តទាំងយប់ទាំងថ្ងៃ។ ក្រៅពីនេះទៀតខេត្ត មានតំបន់កម្សាន្តមួយចំនួនទៀត រួមមានទេ...
រីស៊តនៅកោះរ៉ុង
ក្រោយពីមានការបង្កើតរមណីយដ្ឋានថ្មីៗជាច្រើននៅលើកោះ កោះរ៉ុងបានក្លាយជាក្រុងមួយចំណុះឱ្យខេត្តព្រះសីហនុដែលជាតំបន់ទេសចរណ៍ថ្មីស្រឡាង។ នៅលើកោះក្រៅពីឆ្នេរសមុទ្រដែលទទួលភ្ញៀវងូតទឹកម្សាន្តក៏មានទឹកធ្លាក់ ទេសភាពសមុទ្រនិងរីស៊តជាច្រើនដុះដូចផ្សិត។ រីស៊តទាំងនេះមានបម្រើសេវាអាហារនិងស្នាក់នៅផ្ដល់ដល់ទេសចរផងដែរ។
ប្រាសាទពេទ្យអង្គរ
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាមន្ទីរពេទ្យ ដែលរួមមានហោបន់ស្រន់មួយលំអដោយថ្មភក់និងហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅទិសអាគ្នេយ៍ កំពែងថ្មបាយក្រៀមព័ទ្ធជុំវិញនិងមានស្រះមួយនៅទិសឦសាន។ ប្រាសាទជាមន្ទីរអរោគ្យសាលាមួយនៅក្នុងវង់ធំ គឺជាមន្ទីរពេទ្យនៅសម័យនោះ។ តាមរយៈទីតាំង...
គ្រឹះប្រាសាទគោកបេង, ប្រាសាទវត្តជ័យព្រឹក្ស
ប្រាសាទស្ថិតក្នុងបរិវេណវត្តគោកបេង ដែលសង់ឡើងនៅចុងសតវត្សរ៍ទី១០ បើយោងតាមប្រវត្តិប្រាសាទនេះ ថាជាស្នាដៃរបស់មេទ័ពម្នាក់តាមបញ្ជារបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤។ គាត់មានឈ្មោះ គោក ហើយនៅជិតប្រាសាទនេះមានដើមឈើបេងមួយយ៉ាងធំ ទើបបានជាគេដាក់ឈ្មោះប្រាសាទនេះថា ប្រាសាទគោកបេង។ ប្រាសាទរងការខូចខាតបាក់រលំ ហើយសព្វថ្ងៃនេះលើទីទួលនោះ...
ប្រាសាទកោរសក់, ប្រាសាទព្រះពិធូរ (T)
ប្រាសាទត្រូវបានសាងសង់នៅដើមសតវត្សរ៍ទី១២ ដែលគោរពសាសនាហិណ្ឌូ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសុរ្យវរ្ម័នទី២ មានរចនាបថអង្គរវត្ត។ ប្រាសាទសង់ពីថ្មបាយក្រៀមនិងថ្មភក់នេះ មានទ្វារចូលពីបួនទិស សង់លើខឿន៣ជាន់។ ប្រាសាទនេះមានកំពែងទំហំ ៤៥x៤០ ម៉ែត្រ ព័ទ្ធជុំវិញ ដោយមានទ្វារចូលពីខាងលិចនិងខាងកើត និងមានគូទឹកទឹកព័ទ្ធជុំវិញ។ ប្រាសាទកោរ...
ប្រាសាទដូនទួន, ប្រាសាទដូនទា
ប្រាសាទនេះកសាងនៅសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទទោលសង់ពីថ្មបាយក្រៀមនិងឥដ្ឋ មានជាន់បញ្ឆោត៤ជាន់ មានយ៉លយវែងទៅមុខជាសសរ ធ្វើពីថ្មភក់ មានលានថ្មបាយក្រៀមនិងហោត្រៃនៅទិសអគ្នេយ៍ប្រាសាទ និងមានស្រះទឹកចម្ងាយប្រហែល១០០ម៉ែត្រខាងកើត។
ទំនប់ម្ភៃឧសភា
មួយរយៈចុងក្រោយនេះ ទំនប់ទឹក ២០ ឧសភា បានក្លាយជាកន្លែង ទេសចរណ៍មកលេងកម្សាន្ត នៅរៀងរាល់ថ្ងៃចុងសប្តាហ៍។ ទំនប់ទឹក ២០ ឧសភា នេះ បានកសាងឡើងនៅ ក្នុងរបប ប៉ុល ពត អំឡុងឆ្នាំ១៩៧៧-១៩៧៨ ដោយមានសំណង់ទ្វារទឹកធំៗ ៣ កន្លែង និងសំណង់ទ្វារទឹកតូចៗចំនួន ៥ កន្លែងទៀត នៅលើខ្នងទំនប់បណ្ដោយប្រមាណ២ ពាន់ម៉ែត្រ។ ទំនប់ទឹកនេះ បានស្តុកទឹ...
ប្រាសាទវត្តប្រាសាទ (គងនយ)
ប្រាសាទតូចមួយរាងការ៉េទំហំជ្រុង៣.៥ម. ធ្វើពីឥដ្ឋបែរមុខទៅកើត មានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មថ្លើមអណ្ដើក និងសសរពេជ្រ រាងមូល។ តាមទិសធំផ្សេងៗទៀតមានទ្វារបញ្ឆោត ហើយនៅក្នុងប្រាសាទសព្វថ្ងៃមានព្រះពុទ្ធរូប ព្រមទាំងសំណល់ វត្ថុបុរាណជាច្រើនទៀត។ ប្រាសាទនេះធ្លាប់ត្រូវបានជួសជុលជាច្រើនដង ដូចជាក្នុងសម័យព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិជាដើម ជាព...
វត្តដូនស្ដើង, វត្តសិរីសាគរ
វត្តត្រូវបានកសាងឡើងតាំងពីឆ្នាំ ១៨៨៥ ដោយផ្អែកទៅលើទីតាំងដីទួល ដែលកាលពីដើមឡើយមានផ្ទាំងសិលាចារឹកថា តាដូន យាយស្តើង នៅទីនោះ។ ស្ថានភាពវត្តនៅឆ្នាំ១៩៧៥ -១៩៧៩ គឺខ្មែរក្រហមបានបំផ្លិចបំផ្លាញទីសេនាសនៈក្នុងវត្តស្ទើរទាំងអស់ ព្រមទាំងធ្វើទារុណកម្មព្រះសង្ឃយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៀតផង។ ក្រោយថ្ងៃរំដោះ ៧ មករា ១៩៧៩ មកដល់បច្ចុប្បន្...
ប្រាសាទព្រះធាតុសម្ដី
ប្រាង្គសង់ពីឥដ្ឋដែលបាក់បែកអស់ដោយគ្មានការថែរក្សា ស្ថិតនៅកណ្ដាលវាលស្រែដែលមានឈ្មោះថាវាលសម្ដី។ ថ្វីត្បិតតែប្រាសាទនៅចម្ងាយប្រមានតែ៥០០ម. ពីផ្លូវជាតិ លេខ៧៣ និងទីរួមខេត្តដែលសាងសង់ថ្មីអាចមើលឃើញ តែផ្លូវទៅកាន់ទីនោះ(ក្នុងពេលមិនទាន់មានការអភិវឌ្ឍជាទីរួមខេត្ត) គឺត្រូវដើរតាមវាលស្រែ ឬតាមម៉ូតូ នៅរដូវប្រាំងតែប៉ុននោះ ប...
ប្រាសាទបោះត្រា
ប្រាសាទសង់នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១០ ប្រហែលជាក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥។ ប្រាសាទសង់ពីថ្មបាយក្រៀមភាគច្រើននិងថ្មភក់ នៅផ្នែកខាងក្រោមហើយផ្នែកខាងលើសង់ពីឥដ្ឋ។ ប្រាសាទនៅមានលក្ខណ:ល្អបង្គួរ ហើយស្ថិតក្នុងទីវត្តនាចង្កេះភ្នំបោះត្រា។ នៅជិតប្រាសាទនេះមានអណ្ដូងបុរាណដែលមានទឹកជាប្រចាំមិនដែលដាច់គ្រប់រដូវ។ អ្នកស្រុកមានជំនឿថា...
ល្អាងភ្នំតូច
អ្នកដែលទៅកម្សាន្តនៅទីនេះ ចាប់អារម្មណ៍នឹងល្អាងភ្នំធំតូចជាច្រើនសម្រាប់ការដើរកម្សាន្តជាមួយផ្ទាំងថ្មធំៗ ទេសភាពនៃព្រៃភ្នំ និង ធម្មជាតិព្រៃព្រឹក្សា។ ទេសចរអាចដើរកម្សាន្តតាមល្អាងនានានៃភ្នំថ្មកំបោរ ដែលភាគច្រើនបានរៀបចំជាទីសក្ការៈ។ នៅចង្កេះភ្នំ មានវត្តដែលជាកន្លែងប្រមូលផ្ដុំប្រជាពលរដ្ឋនៅពេលមានបុណ្យទាន។ ក្រៅពីល្...
ទឹកជ្រោះតេជោបុស្បូវ
រមណីយដ្ឋានទឹកធ្លាក់តេជោបុសស្បូវមានទីតាំងស្ថិតនៅលើកំពូលភ្នំដងរែក ដែលមានសោភ័ណមិនចាញ់រមណីយដ្ឋានជួរភ្នំត្បែងឡើយ ហើយមានផ្លូវទៅដល់ងាយស្រួលជាង។ ទឹកធ្លាក់នេះក៏ជាប្រភពផ្ដល់ទឹកដល់ អាងទឹកតេជោបុស្បូវ ដែលមានតួនាទីផ្គត់ផ្គង់ទឹកដល់ប្រជាពលរដ្ឋនៅលើភ្នំ ដែលខ្វះខាតនៅរដូវប្រាំង។
ប្រាសាទគុកខាងត្បូង
ប្រាសាទមួយសង់អំពីឥដ្ឋមានកំពស់ប្រមាណជា ១៥ ម៉ែត្រ ក្នុងចំណោមប្រាសាទ សម័យបុរេអង្គរដ៏ល្អស្អាតស្ថិតក្នុងរចនាបថសម្បូរព្រៃគុក។ ប្រាសាទគុកខាងត្បូងបែរមុខទៅទិសខាងកើត សង់ឡើងសម័យបុរេអង្គ ក្នុងរចនាបថព្រៃក្មេង មានប្លង់បាតរាងការ៉េដោយជ្រុងនីមួយៗមានប្រវែង ៦.៥ម.។ វិមានអណ្ដែតនេះមានទ្វារបីទៀតជាទ្វារបញ្ជោត ហើយក្លោងទ្វារ...