ស្តូបវត្តអូរត្រកួន, ស្តូបវត្តមុនីសាលវ័ន
វិមានរំឭកវិញ្ញាណក្ខន្ធថ្មីមួយ ត្រូវបានធ្វើឡើងនៅក្នុងបរិវេណវត្តមុនីសាលវ័ន អូរត្រកួនកាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩២ ដើម្បីដាក់តម្កល់អដ្ឋិធាតុដែលគាស់ចេញពីរណ្ដៅមួយចំនួនក្នុងចំណោមរណ្ដៅទាំង៤៦៧។ យោងតាមឯកសារដែលទទួលបានពីសាលាស្រុកកងមាសបានឱ្យដឹងថា ចំនួនសាកសពដែលត្រូវខ្មែរក្រហមសម្លាប់គឺមានរហូតដល់ទៅ៣២,៦៩០នាក់ឯណោះ។ ក្នុងចំន...
វត្តទួលគំនូរ
ទីវត្តនេះមានទួលមួយជាប្រភពសិលាចារឹកជាអក្សរខ្មែរបុរាណប្រកបដោយកាលបរិច្ឆេទ ចាស់ជាងគេ មានលេខ K600 និង K.557។ សិលាចារឹកនេះចារលើជើងទម្រមានមានចារឹកអក្សរ៣ជ្រុង ក្នុងមហាសករាជ ៥៣៣ ថ្ងៃ ១៣កើត ខែមាឃ ត្រូវនឹងឆ្នាំ ៦១១ឬ៦១២ នៃគ្រិស្តសករាជ ស្ដីពីសិលាចារឹកនេះចារឹក និយាយពីតង្វាយរបស់បោញឧយ ថ្វាយចំពោះក្បោញកម្រតេងអញ មានអ្...
ប្រាសាទមេបុណ្យខាងលិច
ប្រាសាទត្រូវបានកសាងដោយព្រះបាទឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២នៅ ពាក់កណ្ដាលសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទនេះកសាងឡើងលើដីទួលមួយកន្លែង ចំកណ្ដាលបារាយណ៍ខាងលិច ឧទ្ទិសដល់ព្រះវិស្ណុ។ ប្រាសាទនេះមានកំពែងព័ទ្ធជុំវិញដែលមានគោបុរៈបី។ ប្រាង្គភាគច្រើននៃប្រាសាទនេះបានដួលរលំ ប៉ុន្តែត្រូវបានជួសជុលឡើងវិញ។ តាមរយៈការធ្វើកំណាយនៅឆ្នាំ១៩៣៩ គេបានរកឃ...
ភ្នំអណ្ដូងស្នេហ៍
ទីតាំងមួយមាននាមថា ភ្នំអណ្ឌូងស្នេហ៍ ដែលស្ថិតនៅតាមផ្លូវទៅច្រកដាក់ដាំ ជាតំបន់មានចម្ការស្រល់ និងភ្នំមួយដែលមានទេសភាពស្អាតគ្រប់រដូវកាលមិនថាប្រាំងឬវស្សា។ វាជាកន្លែងមួយអាចឱ្យអ្នកផ្តិតបានទេសភាពយ៉ាងស្រស់ត្រកាលជាមួយនឹងព្រៃ ភ្នំ វាលស្មៅ ដាច់កន្ទុយភ្នែក និងផ្លូវកាច់កុងបត់បែនយ៉ាងវែងអន្លាយដែលអ្នកអាចថតជាប់ពីកំពូលភ្...
ទឹកធ្លាក់ចង្ក្រានរយ
ប្រភពទឹកពីខាងលើហូរធ្លាក់ទាបៗតាមជម្រាលក្រហែងថ្ម និងច្រោះតាមឫសឈើចម្ងាយរាប់សិបម៉ែត្ររំលេចជាទីកម្សាន្តសម្រាប់ទេសចរ និងផ្ដល់ភាពងាយស្រួលដល់ការងូតទឹកកម្សាន្ត។ សហគមន៍ចង្ក្រានរយបានកសាងតូបសម្រាប់ទទួលភ្ញៀវ និងមានគោយន្តសម្រាប់ជូនអ្នកចង់ផ្សងព្រេងទៅកាន់តំបន់ក្បាលទឹកខាងលើ។ ថ្វីត្បិតតែរមណីយដ្ឋាននេះមានឈ្មោះថាចង្ក្រា...
ទំនប់ពហុបំណងរក្សា
ទំនប់ពហុបំណងរក្សា មានលទ្ធភាពផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្រោចស្រពដំណាំកសិកម្មរបស់ប្រជាកសិករ នៅរដូវវស្សា បានចំនួនជាង ១៤៣ ពាន់ហិកតា និងនៅរដូវប្រាំង បានចំនួនជាង ២២ ពាន់ហិកតា។ ទំនប់នេះជាប្រភពដ៏សំខាន់សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាត និងជួយកាត់បន្ថគ្រោះយទឹកជំនន់ និងគ្រោះរាំងស្ងួតផងដែរ។ ទំនប់រក្សាមានប្រវែងសរុបជិត៣គីឡូម៉ែត្រ អាច...
ទឹកជួរតាតតៃ
តាតតៃជាឈ្មោះទឹកជួរមានភាពស្រស់ស្អាតនិងមានទឹកហូរខ្លាំង។ ទឹកជួរតាមបណ្ដោយទន្លេស្រែពកនេះទាក់ទាញទេសចរខ្លាំងនៅដើមរដូវកាលចាប់ពីខែកុម្ភៈដល់ខែមេសា។ អំឡុងពេលនេះវាជាតំបន់ដែលដែលស្រស់ស្អាតបំផុតសម្រាប់ការមុជ និងហែលទឹកក្នុងល្អាងទូលាយ ដែលមានទឹកថ្លាហូរតាមចន្លោះថ្មតូចធំនៅក្នុងទន្លេ។ ភ្ញៀវដែលចូលចិត្តការស្ទួចត្រីអាចកម្ស...
ពើងជ្រួញ
តំបន់នេះសព្វថ្ងៃបានក្លាយជាវត្តមួយដែលកំពុងកសាងសំណង់ជាច្រើន។ ទីតាំងនេះមានថ្មធម្មជាតិអមដោយព្រៃឈើបៃតងខ្ចីរំលេចនូវថ្មធម្មជាតិដែលទទួលរងការសឹកក្លាយជាចង្អូរជ្រួញៗជាច្រើនទើបមានឈ្មោះថា ពើងជ្រួញ។ ផ្ទាំងថ្មដែលទទួលរងសំណឹកធម្មជាតិបែបនេះក៏មាននៅតំបន់ដទៃលើខ្នងភ្នំកូលែនដែរ ដូចជានៅ វត្តព្រះក្រាលនិងពើងតាខុជាដើម។
ប្រាសាទព្រៃប្រាសាទ (ជាំក្សាន្ត), ប្រាសាទខ្លាដែង
អំពីប្រវត្តិសាងសង់ប្រាសាទនេះពុំមានឯកសារបញ្ជាក់ឡើយ។ ប្រាសាទនេះស្ថាបនាឡើងអំពីឥដ្ឋមានប្រាង្គមួយបែរមុខទៅទិសខាងកើតលំអដោយស៊ុមទ្វារនិងផ្តែរជាថ្មភក់។ ប្រាសាទហ៊ុំព័ទ្ធដោយកំពែងសង់អំពីថ្មបាយក្រៀម មានខ្លោងទ្វារមួយពីទិសខាងកើត ព្រមទាំងគូទឹកផងដែរ។ ការបំផ្លាញរបស់មនុស្សនិងធម្មជាតិបានធ្វើឱ្យប្រាសាទនេះទុ្រឌទ្រោមយ៉ាងខ្...
ប្រាសាទព្រះធាតុជើងអង
នៅក្នុងរាជធានី “ស្រឡប់ដូនតីពិជ័យព្រៃនគរ” នៅខេត្តកំពង់ចាមកន្លងមក យើងបានកត់សម្គាល់នូវវត្តមាននៃប្រាង្គប្រាសាទនាសម័យបុរេអង្គរមួយចំនួន។ ដោយសារតែវត្តមានរបស់បូជនីយដ្ឋានបែបព្រហ្មញ្ញសាសនាទាំងនោះ ទើបយើងបានទទួលស្គាល់ថា មុននឹងក្លាយទៅជាព្រះរាជាធានីរបស់ស្តេចកន នាដើមស.វទី១៦ តំបន់ខាងលើនេះធ្លាប់ជាមជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌យ៉ា...
ប្រាសាទចិនស្រម
ប្រាសាទចិនស្រមកសាងឡើងនៅចុងសតវត្សរ៍ទី១០និងដើមសតវត្សរ៍ទី១១ ក្នុងរជ្ជកាលស្តេចបីអង្គគឺព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ក្នុងរចនាបថកោះកេរ ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវរ្ម័នក្នុងរចនាបថប្រែរូប និងព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥ ក្នុងរចនាបថបន្ទាយស្រី។ បន្ទាយចិនស្រមឬអ្នកស្រុកហៅថា «ប្រាសាទភូមិព្រៃវែង» មានកំពែង ៣ ជាន់ ធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម កម្ពស់ ២,៥០...
ទឹកជួរអូរចាប
ទឹកជួរគឺជាទឹកទន្លេដែលហូរប៉ប្រះនឹងថ្មនៅរដូវទឹកសម្រក។ ទិដ្ឋភាពនេះយើងអាចអាចឃើញនៅ តំបន់ដែលមានទឹកទន្លេជម្រៅរាក់ហូរបាចសាច។ ក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែងមានទឹកជួរទន្លេសេសាន ត្រង់ឃុំភ្លុក ស្រុកសេសាន។ ទីនេះមានទឹកជួរអូរចាប និងទឹកជួរបុប្ផាភ្លុក ដែលនៅទីនេះគេបានសង់តូបជាច្រើនដែលអាចដើរឆ្លងទៅដល់តាមស្ពានដូចនៅរមណីយដ្ឋានកាំពីខ...
ទឹកជ្រោះភ្នំគូលែន
ភ្នំគូលែន ឬ ព្រះមហិន្ទ្រាបវ៌ត ឬ ភ្នំជាទីសក្ការៈ មានកម្ពស់ជិត ៥០០ម៉ែត្រ គឺជាភ្នំមួយដ៏ធំល្មមប្រកបដោយ សិលាលាយឡំនឹង ព្រៃស៊ុបទ្រុប។ ភ្លៀងដែលធ្លាក់នៅទីនោះបានផុសចេញជាប្រភពទឹកហូរធ្លាក់ចុះមកបំពេញស្ទឹងសៀមរាប បង្កើតបានជាទឹកជ្រោះដ៏ស្រស់ស្អាត។ តាំងពីបុរាណមកគេមានជំនឿថា ទឹកជ្រោះភ្នំគូលែននេះជាទឹកបង្កើតលោក ហើយបានក្ល...
វត្តភ្នំព្រះ (ឆ្លូង), វត្តបព្វតវណ្ណារាម
ឆ្លូងភ្នំព្រះ គឺជាតំបន់វប្បធម៌ និងប្រវត្តិសាស្ត្រមួយនៅទីរួមស្រុកឆ្លូង។ មានអាស្រម និងព្រះពុទ្ធរូបដ៏ធំមួយ ដែលមនុស្សមកពីកន្លែងផ្សេងៗ បានទៅលេងកម្សាន្ត។ គេនិយាយថារូបសំណាកព្រះពុទ្ធនេះ ធ្វើពីឈើតាត្រាវ ដែលអណ្ដែតតាមទន្លេមេគង្គពីប្រទេសឡាវ ហើយមកជាប់នៅនឹងកំពង់ទឹកវត្តមួយ ដែលឥឡូវមានឈ្មោះថា វត្តសិលានទីឆ្លូង។ ឧបាសក...
ប្រាសាទសខ្ល, ប្រាសាទប្រុស
ប្រាសាទប្រុសឬប្រាសាទសក្ល មានទីតាំងស្ថិត នៅកណ្តាលវាលស្រែ តាមផ្លូវពីកំពង់លែងទៅកំពង់ធំ។ ប្រាសាទនេះត្រូវបានគេសាងសង់បន្ថែមនូវជណ្តើរឡើងនិងកំពូលប្រាង្គដែលសាងពីស៊ីម៉ង់។ ប្រាសាទនេះមានទំហំ ៨ x ៧ ម. ខាងក្នុងមានទំហំ ៦ x ៥ ម. មានទ្វារបញ្ឆោត ៣។ បើមើលតាមរចនាបថក្នុងការសាងសង់ ប្រាសាទប្រុសប្រហែលត្រូវបានសាងសង់ដំណាលគ្ន...
ប្រាសាទតាទាប, ប្រាសាទតាអៀម
ប្រាសាទសង់ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥ នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១០ ឧទ្ទិសចំពោះព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គមួយរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋបែរមុខទៅកើតមានទ្វារបញ្ឆោតនៅមុខផ្សេងទៀត។ ប្រាសាទហ៊ុមព័ទ្ធដោយកំពែងមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមមានខ្លោងទ្វារនៅខាងកើតនិងគូទឹកមួយ។
ប្រាសាទធ្នង់, ប្រាសាទវត្តក្រឡាញ់
ប្រាសាទធ្នង់កសាងនៅចុងសតវត្សរ៍ទី១០ រចនាបថឃ្លាំងបន្ទាយស្រី ស្ថិតក្នុងវត្តក្រឡាញ់នៃស្រុកអង្គរជុំ ប៉ុន្តែបានដួលបាក់អស់មួយភាគធំ។ ប្រាសាទត្រូវបានសង់ព្រះវិហារត្រួតពីលើឃើញឃើញនៅសល់ប្រាង្គតែមួយ ប៉ុន្តែសំណល់កំពូលប្រាង្គមានដល់ទៅបី។ នៅក្នុងទីវត្តនេះក៏នៅមានសល់វត្ថុបុរាណក្រាស់ក្រែលដែរ។
អ្នកតាចាស់ស្រុក
រោងអ្នកតាក្នុងភូមិមួយស្ថិតនៅជិតខ្លោងទ្វារវត្ត មានតម្កល់ផ្ដែរបុរាណមួយនៅល្អប្រណិត ដែលតាមសំដីអ្នកស្រុកនៅទីនោះ គឺមាននៅទីនេះតាំងពីយូរមកហើយ។ ទីតាំងមានសណ្ឋានជាទីទួលព័ទ្ធជុំវិញដាយកសិន្ធុ ហើយត្រូវលុបបាត់បន្តិចម្ដង ក្លាយជាផ្លូវទឹកអមផ្លូវចូលភូមិទៅវិញ។ ក្រៅពីផ្ដែរនៅមានបំណែកថ្មបុរាណផ្សេងៗនៅទីនោះដែរ។
សារមន្ទីរជាតិអង្គរ
សារមន្ទីរជាតិអង្គរត្រូវបានសាងសង់ក្នុងទីក្រុងសៀមរាបនាឆ្នាំ ២០០៧។ នៅខាងក្នុងសារមន្ទីរនេះមានដាក់បង្ហាញរូបចម្លាក់ព្រះពុទ្ធបដិមាមួយចំនួនធំដែលមានព្រះពុទ្ធបដិមាប្រមាណ ១០០០ អង្គធ្វើពីឈើ ថ្ម និងលោហៈធាតុ។ លើសពីនេះទេសចរអាចមើលនិងស្តាប់រឿងរ៉ាវរបស់ប្រជាជនខ្មែរតាមរយៈសំលេងអធិប្បាយជាច្រើនភាសាផងដែរ។ ក្នុងដំណើរកម្សាន្...
ទំនប់លំហាច
ទំនប់លំហាច ជាអនុគម្រោងមួយនៃគម្រោងកែលំអប្រព័ន្ធស្រោចស្រពនិងរំដោះទឹកភាគខាងលិចបឹងទន្លេសាប ដែលចាប់ផ្តើមពីឆ្នាំ ២០១៦។ សំណង់នេះរួមមាន សំណង់ក្បាលហុង សំណង់នាំទឹកជាប្រឡាយបេតុងប្រវែង ១៦,៤០ គីឡូម៉ែត្រនិងប្រឡាយតូចៗជាច្រើនទៀត។ ទំនប់នេះមានសមត្ថភាពស្រោចស្រពលើផ្ទៃដីស្រូវវស្សាបានចំនួន៣២៨៩ហិកតា បម្រើឱ្យជីវភាពប្រចាំថ្...
សួនកម្សាន្តចម្ការស្នេហ៍
នៅលើដែនដីកោះនៅកណ្តាលផ្ទៃសាគរនៃទន្លេមេគង្គរមណីយដ្ឋានចម្ការស្នេហ៍ ឬ Silk Island បានទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរទាំងខ្មែរ និងបរទេសចេញចូលមិនចេះដាច់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ ទីនេះមានសេវាកម្មច្រើនសម្រាប់ម្រើអារម្មណ៍ទេសចរទាំងខ្មែរ និងបរទេសដូចជា ចម្ការដើមមនសម្រាប់ចិញ្ចឹមសត្វដង្កូវនាង ជាប្រភពនៃការផលិតសរសៃសូត្រដ៏ល្អប្រណីត សំណង់ផ្ទ...