ប្រាសាទប្រាំ (ខ្វាវ), ប្រាសាទប្រាំល្វែង
ប្រាសាទប្រហែលជាកសាងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសុរ្យវរ្ម័នទី២ ហើយមិនមានការថែទាំសំអាតនោះទេ។ ប្រាសាទនេះស្ថិតនៅចម្ងាយប្រមាណ ៥០០ម៉ែត្រពីប្រាសាទតាឥន្ទ្រ តែមានប្រាង្គតែមួយនិងហោត្រៃពីរ ថ្វីត្បិតតែកំពែងមានទំហំធំ។ ប្រាសាទធ្វើពីឥដ្ឋនិងថ្មភក់ មានយ៉ ស្ថិតក្នុងរចនាបថអង្គរវត្ត។ ហោត្រៃសង់ពីថ្មបាយក្រៀមនៅទិសឦស...
ប្រាសាទអូរផ្អុង
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ នៅសតវត្សរ៍ទី៩។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គមួយរាងការ៉េធ្វើពីឥដ្ឋ បែរមុខទៅកើត មានស៊ុមទ្វារ ធ្វើពីថ្មភក់ និងមានទ្វារបញ្ឆោតនៅជ្រុងបីផ្សេងទៀត។ ប្រាង្គនេះមានកម្ពស់ ៩ម៉ែត្រ មានជាន់បញ្ឆោតបីលម្អដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមទិសដទៃ។ នៅជ្រុងកែងនៃជាន់បញ្ឆោតនេះមានប្រាង្គបង្រួមធ្វើពីឥដ្ឋនៅជ្រុ...
ប្រាសាទជ្រៃ, ប្រាសាទ N18
ប្រាង្គមួយទៀតដែលអ្នកផងជាទូទៅស្គាល់ឈ្មោះថា ប្រាសាទជ្រៃ N១៨ ក៏ស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណកសិន្ទុទឹកនៃក្រុមប្រាសាទសំបូរដូចគ្នា ។ ប្រាង្គនេះ មានរាងបួនជ្រុងទ្រវែង សាងអំពីឥដ្ឋ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយនៅផ្នែកខាងក្នុង គេតម្រៀបជាពិតានភ្ជាប់គ្នាដោយកំណាត់ថ្មភក់ព័ទ្ធជុំវិញ។ នៅផ្នែកខាងក្នុងទិសខាងលិចមានហ៊ឹងធ្វើអំពីបន្ទះថ្មភក...
ប្រាសាទព្រៃគុក (ប្រើសក្អក)
ប្រាសាទព្រៃគុកកសាងដំបូងកាលពីសតវត្សរ៍ទី៧-៨ បន្ទាប់មកនៅរវាងស.វ.ទី១០ នារជ្ជកាលព្រះបាទរាជេន្ទ្រវរ្ម័ន គេបានសង់សំណង់ឥដ្ឋគ្របពីលើសំណង់ចាស់។ ប្រាសាទមានលក្ខណៈពិសេសខុសគេ ដោយគេបានឆ្លាក់ថ្មធម្មជាតិដែលមាននៅទីតាំងដើមស្រាប់ឱ្យចេញជាក្បាច់ មានរូបព្រះគណេសអង្គុយ ក្នុងកាយវិការពែនភ្នែកនៅលើជើងទម្រមួយ ដែលនៅខាងក្រោមទម្រគេ...
ប្រាសាទបន្ទាយទ័ព
ប្រាសាទបន្ទាយទ័ពនៅឃុំថ្មពួកទទួលបានការថែទាំ អភិរក្ស អភិវឌ្ឍស្របាលគ្នានឹងប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារដែរ ដូចជាស្ថាបនាផ្លូវក្រាលក្រួសបានកាប់សម្អាតព្រៃ ការរៀបចំបរិស្ថាន ហើយក៏មានការសាងសង់អាសនៈថ្មីដ៏ធំមួយ នៅជ្រុងនិរតីប្រាសាទ ទុកជាទីសក្ការៈ បូជាបន្ថែមផងដែរ។ បើគិតពីទំហំខូចខាតប្រាសាទទាំងពីរគឺប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។ ឯភាពល្ប...
ប្រាសាទចតុមុខ, ប្រាសាទព្រះអង្គធំ
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទមានរូបរាងជាព្រះពុទ្ធ៤ អង្គទ្រង់ឈរទល់ខ្នងគ្នា មានកម្ពស់ប្រមាណ ១០ ម៉ែត្របែរទៅទិសធំទាំង៤។ ប្រាសាទនេះត្រូវបានចាត់ទុកជាប្រាសាទដ៏កម្រ ដែលស្ថិតនៅក្រុមប្រាសាទព្រះខ័នកំពង់ស្វាយ កសាងឡើងសម្រាប់ឧទ្ទិសដល់ព្រះពុទ្ធសាសនា។ ប្រាសាទចតុមុខបានដួលរលំហើយក៏ត្រ...
ប្រាសាទទ្រុង
បា្រសាទសង់ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ ចំណែកប្រាសាទមួយទៀតសង់ពីថ្មបាយក្រៀមដែរសង់ក្រោយក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គតូចមួយរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋបាក់អស់ បែរមុខទៅកើត។ ហោត្រៃពីរបែរមុខទៅលិចធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅទិសឦសាននិងអាគ្នេយ៍។ កំពែងធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមទំហំ ១៥x២០ ម៉ែត្រ ហើយម...
ប្រាសាទជាហោ, ប្រាសាទជីហោ
ជាប្រាសាទទោលមួយសង់នៅលើទួលក្បែរស្ទឹង ដែលសព្វថ្ងៃស្ទឹងនេះគឺជាបន្ទាត់ព្រំដែនរវាងកម្ពុជា និងប្រទេសវៀតណាម។ ប្រាសាទនេះខូចខាតអស់ច្រើន សល់តែជញ្ជាំង មានច្រកចូលពីទិសខាងកើត លំអដោយទ្វារបញ្ឆោត៣ ប្រាសាទនេះសាងឡើងឧទ្ទិសដល់ព្រះវិស្ណុ សម័យអង្គរ យោងតាមផ្តែរប្រាសាទនេះ ដែលស្ថិតក្នុងរចនាបថព្រៃក្មេង។ បូជនីយដ្ឋានបុរេអង្គរន...
ប្រាសាទលាក់នាង (កោះកេរ), ប្រាសាទចំរេះ
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គពីរបែរមុខទៅឦសានសង់លើខឿនថ្មបាយក្រៀមមួយនិងមានហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម ស្ថិតនៅទិសអាគ្នេយ៍។ ប្រាសាទមានស្រះមួយស្ថិតនៅខាងកើត។
ប្រាសាទព្រះប៉ាលិល័យ
កាលបរិច្ឆេទសាងសង់មិនច្បាស់លាស់ទេ តែគេជឿថាការសាងសង់បានធ្វើឡើងនៅចុងសតវត្សរ៍ទី១២ដើមសតវត្សរ៍ទី១៣ ហើយអាចបន្តដល់ដើមសតវត្សរ៍ទី១៤។ ប្រាង្គនេះត្រូវបានគេសាងសង់ឡើងវិញ និងជួសជុលនៅក្រោយសម័យបាយ័ន។ ប្រាសាទនេះកសាងឡើង ដើម្បីឧទ្ទិសថ្វាយដល់ព្រះពុទ្ធសាសនា។ ប្រាសាទនេះមានទ្វារបួនទិសដែលប្រាង្គស្ថិតនៅខាងលើគ្រឹះបីជាន់មានជណ្...
ប្រាសាទកប់ចិន, ប្រាសាទថ្នល់រមាំង
ប្រាសាទកសាងអំពីថ្មភក់បែរមុខទៅទិសខាងកើតមានយ៉មួយ ប្រហែលជាកសាងនៅដើមសតវត្សរ៍ទី១២ ឧទ្ទិសថ្វាយចំពោះព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទកប់ចិនហាក់បីដូចជាកណ្តោចកណ្តែងមិនមានអ្នកថែរក្សាបោសសម្អាតសោះត្បិតតែនៅជិតប្រាសាទបឹងមាលា។ តំបន់នោះជាទីផលិតស្មូនឆ្នាំងផងដែរ។
ប្រាសាទឱបនាង
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទមានប្រាង្គតូចមួយរាងបួនជ្រុងស្មើសង់លើខឿនថ្មបាយក្រៀម បែរមុខទៅកើតតាមស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់និងមានលំអដោយសសរពេជ្រពីរដើមដែលជាទម្រផ្តែរមួយផ្ទាំង។ នៅតាមជ្រុងផ្សេងទៀតមានលំអដោយទ្វារបញ្ឆោត តែមិនមានចម្លាក់ទេ។
ប្រាសាទប្រាង្គ, ប្រាសាទធំ, ប្រាសាទត្រីភុមនេស្វរៈ
ក្រុមប្រាសាទនេះដែលជាស្នាព្រះហស្ថរបស់ព្រះជ័យវរ្ម័នទី៤ នៅពាក់កណ្ដាលសតវត្សរ៍ទី១០។ ប្រាសាទដ៏សំខាន់ក្នុងបរិវេណនៃព្រះរាជធានីបុរាណមានឈ្មោះថា ឆោកគគីរ ដែលជាទីទួលមួយ ហើយសព្វថ្ងៃហៅថា កោះកេរ។ ប្រាសាទប្រាង្គធំជាប្រាសាទភ្នំ ដោយមានរាងជាសាជី មានកម្ពស់៣៥ម៉ែត្រ ចែកជា ៧ថ្នាក់ បែរមុខទៅទិសខាងលិច។ ប្រាសាទនេះត្រូវបានស្ថាប...
ប្រាសាទក្បាលគោ
អំពីប្រវត្តិសាងសង់ប្រាសាទនេះពុំមានឯកសារបញ្ជាក់ឡើយ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គបីរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋបែរមុខទៅកើតតាមស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់និងសសរពេជ្ររាង៨ជ្រុង។ ប្រាសាទសង់លើគ្រឹះថ្មបាយក្រៀម។
ប្រាសាទអូរឈើទាលឯត្បូង
ប្រាសាទមានប្រាង្គមួយធ្វើពីឥដ្ឋបែរមុខទៅឦសានតាមយ៉មួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម និងស៊ុមទ្វារ ធ្វើពីថ្មភក់។ ប្រាង្គនេះលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតដែលផ្តែរធ្វើពីថ្មភក់តាមជ្រុងផ្សេងទៀត និងសង់លើខឿនថ្មបាយក្រៀម។ ស្រះមួយស្ថិតនៅខាងកើតឆៀងខាងជើងបន្តិច។
ប្រាសាទព្រះគោ (ភ្នំបាយ៉ង់)
ក្រុមប្រាសាទចាស់ៗពីរ ដែលបានសាងសង់តាំងពីសម័យមុនអង្គរមានប្រាសាទភ្នំបាយ៉ង់ជាក្រុមធំ និងប្រាសាទតាញាណជាក្រុមតូច។ ប្រាសាទបាយ៉ង ស្ថាបនាឡើងនៅលើកំពូលភ្នំបាយ៉ង មានកំពស់ ៣១៣ម ដែលយើងត្រូវធ្វើដំណើរឡើងជាង២០០ម. ដោយជើងឬ ជួលម៉ូតូឌុបជិះ។ ក្រៅពីប្រាសាទបាយ៉ង នៅលើភ្នំបាយ៉ង់ មានប្រាសាទ៤ទៀត នៅក្បែរនោះ គឺប្រាសាទព្រះគោ ប្រា...
ប្រាសាទទ័ពជ័យតូច
ប្រាសាទនេះជាស្នាដៃរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាប្រភេទសាលាសំណាក់ ដែលមានរាងជារោងវែងសង់ពីថ្មបាយក្រៀម បង្អួចមានចម្រឹងមិនសូវមានក្បាច់លំអទេ ហើយមានស្រះរាងការ៉េមានគែមស្រះ ជាថ្មបាយក្រៀម។ សាលាសំណាក់នេះសម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរតាមផ្លូវបុរាណតាសែងអង្គរធំ។ រោងទងវែងនេះអ្នកស្រុកហៅថា គុក។
ប្រាសាទត្រពាំងខ្នារសែនកែវ
ប្រាសាទត្រពាំងខ្នារសែនកែវស្ថិតក្នុងរចនាបថបាភួន សាងសង់នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទមានប្រាង្គមួយរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីថ្មភក់បែរមុខទៅកើតនិងលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងដទៃទៀត។ ប្រាង្គមានយ៉មួយលយទៅខាងកើត និងមានហោត្រៃពីរធ្វើពីថ្មភក់បែរទៅលិចនិងលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតនៅខាងកើត។ ប្រាសាទព័ទ្ធដោយកំពែងមួយមានខ្លោងទ្វារពីរនៅទិ...
ប្រាសាទតាញាណខាងកើត, ប្រាសាទនាងសក់ក្រអូប
មានចម្ងាយប្រមាណ៣គ.ម ពីប្រាសាទភ្នំបាយ៉ង់ ប្រាសាទតាញាណ ស្ថិតនៅលើភ្នំកម្ពស់ប្រមាណ ៦០ ម. ដែលបានសាងសង់ ឡើងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទភវរ្ម័នទី១ ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រះសិវៈ ក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទធ្វើពីឥដ្ឋ ថ្មបាយក្រៀម និងថ្មភក់ ហើយមានរចនាបថខុសប្លែកពីប្រាសាទបុរាណល្បីៗដទៃទៀត ដែលនៅចន្លោះរចនាបថព្រៃក្មេង និងសំបូរព្រ...
ប្រាសាទទ្រុងលលក, ប្រាសាទតាផូ
អំពីប្រវត្តិសាងសង់ប្រាសាទនេះពុំមានឯកសារបញ្ជាក់ឡើយ។ ប្រាសាទរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមបែរមុខទៅកើត មួយផ្នែកសង់ភ្ជាប់ទៅពើងថ្ម។ នៅមុខខាងកើតមានយ៉មួយភ្ជាប់ ទៅមណ្ឌបធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម រាងជាចតុកោណកែង។ ប្រាសាទរងការបំផ្លាញដោយការជីកកកាយមានគំនរឥដ្ឋនៅក្នុងកំពែងខាងក្នុងផ្នែកខាងលិច។
ប្រាសាទពោធិលោម
ក្នុងចំណោមវត្តទាំង៦ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលត្រូវបានសង់ក្នុងរជ្ជកាលព្រះចៅពញាយ៉ាត ឆ្នាំ១៤៣៧ មានតែវត្តឧណ្ណាលោមមួយគត់ ដែលមានស្លាកស្នាមប្រាសាទសម័យអង្គរ ដែលយោងតាមការសិក្សាប្រាសាទនេះសាងសង់រវាងសតវត្សទី១១ មានរចនាបថកោះកេរ។ ប្រាសាទធ្វើពីថ្មភក់ បែរមុខទៅកើត ហើយមានយ៉គ្រប់ជ្រុង។ ប្រាសាទត្រូវបានសង់បន្ថែមដំបូល និងយ៉...