ប្រាសាទល្បើក (សំរោង), ប្រាសាទល្បើកស្មោច
ប្រាសាទល្បើក នេះតាមឯកសាររបស់សាលាបារាំងចុងបូព៌ាហៅថា ប្រាសាទល្បើកស្មោច។ ប្រាសាទនេះសាងឡើងពីថ្មភក់និងថ្មបាយក្រៀម ហើយផ្នែកខ្លះមានប្រើប្រាស់ឥដ្ឋគួបផ្សំផងដែរ។ ប្រាសាទដែលសាងឡើងនៅលើដីរាបស្មើមាន មានប្រាង្គបីសំខាន់បែរមុខទៅទិសខាងកើត និងបណ្ណាល័យមួយបែរមុខទៅទិសខាងលិច ហើយនៅខាងមុខប្រាសាទនេះចម្ងាយប្រមាណ ១៥០ ម៉ែត្រ មា...
ប្រាសាទពងទឹក
ប្រាសាទកសាងនៅដើមសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទមានប្រាង្គបីធ្វើពីថ្មភក់បែរមុខទៅទិសឦសានលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាង្គទាំងបីនេះសង់លើខឿនថ្មបាយក្រៀមមួយនិងរត់ជួរតាមទិសពាយ័ព្យ-អាគ្នេយ៍។ ស្រះតូចមួយទៀត ស្ថិតនៅជ្រុងឦសាន និងមួយទៀតនៅខាងកើត។ ប្រាសាទនេះមានសសរពេជ្ររាងប្រាំបីជ្រុងនិងផ្ដែរជាច្រើនផ្ទាំង។
ស្ពានក្របួន, ស្ពានអូរក្របៅ
ស្ពានក្របួនឬអូរក្របៅ ស្ថិតនៅតាមបណ្ដោយផ្លូវពីអង្គរធំទៅកាន់តំបន់ភិម័យ ដែលសង់ពីថ្មបាយក្រៀម ក្នុងរជ្ជកាលនៃព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧ នាចុងសតវត្សរ៍ទី ១២។ ស្ពាននេះមានបណ្ដោយប្រវែងប្រហែល ៦០ ម៉ែត្រ ទទឹង ១៥ ម៉ែត្រ និងមានរន្ធតាដេវសម្រាប់បង្ហូរទឹកចំនួន ១០។
ប្រាសាទបាសែត
ប្រាសាទបាសែតត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសុរិយវរ័្មនទី១ ជាស្ថាបត្យកម្មសតវត្សទី១១។ ក្នុងបរិវេណប្រាសាទមានស្រះបុរាណមួយមានទំហំ ២០x ១២ម៉ែត្រនិងជម្រៅ១០ម៉ែត្រ មានជណ្ដើរជុំវិញធ្វើអំពីថ្មបាយក្រៀម ព្រមទាំងមានទឹកដក់ខួបប្រាំងខួបវស្សាថ្លាត្រជាក់ទៀតផង។ ថ្វីបើមានការគាស់កកាយក្នុងសម័យខ្មែរក្រហមយកថ្មទៅទប់ទំនប់...
ប្រាសាទបឹងខ្នារ, ប្រាសាទត្រពាំងអង្គខ្នារ
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទខ្នារ មានតួប្រាង្គជាបំណែកលិង្គស្ថាបនាពីថ្មភក់ផ្ដុំគ្នាបានជាសិវៈលិង្គមួយធំ កម្ពស់៧ម៉ែត្រ តម្កល់លើស្នាទ្រោណីកម្ពស់៥ម៉ែត្រ និងទទឹងប្រហែល៦ម៉ែត្រ។ ប្រាសាទមានទបង្ហូរទឹកទៅផ្នែកខាងជើង ហើយស្ថិតនៅខាងលិចត្រង់ចំអ័ក្សជាមួយត្រពាំងខ្នារប្រហែល១០០ម៉ែ...
ប្រាសាទអាស្រមមហាឥសី (ភ្នំដា)
ប្រាសាទអាស្រមមហាឫស្សី កសាងឡើងអំពីថ្មបាសាល់ ក្នុងសវត្សរ៍ទី ៦ ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនានិកាយព្រះសិវៈ។ ប្រាសាទនេះ មានរាងបួន ជ្រុងស្មើ ជ្រុងនីមួយៗមានប្រវែង ៥,៥០ម និង មានកំពស់ ៧ម ដែលនៅពីលើដំបូលនៃប្រាសាទលម្អ ដោយឆ្លាក់ថ្មទាំងដុំ ធ្វើជាដំបូលមានរាងជាផ្កាឈូកក្រពុំ។ នៅខាងក្នុងប្រាសាទនេះ មានសង់ជាបន្ទប់រាង៤ជ...
ប្រាសាទគុក (ព្រះខ័ន)
ប្រាសាទជាស្នាដៃរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាប្រភេទសាលាសំណាក់លាតសន្ធឹងតាមទិសឦសាន-និរតី ចែកជាបីផ្នែក គឺផ្នែកខាងលិចមានបន្ទប់មួយរាងចតុកោណកែងបែរទៅលិចតាមច្រកទ្វារមួយ និងស៊ុមទ្វារមួយដែលពាសដោយសសរជើងទៀនស្ថិតនៅត្បូង។ ផ្នែកកណ្ដាលធំភ្ជាប់មកពីបន្ទប់ខាងលិច ដែលផ្នែក នេះមានបង្អួចបី ដែ...
ប្រាសាទស្ទាស្បែក
អំពីប្រវត្តិសាងសង់ប្រាសាទនេះពុំមានឯកសារបញ្ជាក់ឡើយ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គពីរបែរមុខទៅកើត មួយធ្វើពីថ្មភក់និងមួយទៀតធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម។ ប្រាង្គដែលសង់ពីថ្មបាយក្រៀមបានបាក់រលំអស់មិនមាននៅសល់រូបរាងទេ ចំណែកប្រាង្គថ្មភក់ មានលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតនៅជ្រុងបីផ្សេងទៀត។ ប្រាសាទព័ទ្ធជុំវិញដោយកំពែងថ្មបាយក្រៀមនិងគូទឹកជុំវិញព្រ...
ប្រាសាទគុកខាងជើង
ប្រាសាទគុកខាងជើងមានស្ថាបត្យកម្មដូចប្រាសាទអាស្រមមហាឥសីនៅសម្បូរព្រៃគុក។ កូនប្រាសាទនេះមានរាងជាបន្ទប់តូចមួយធ្វើអំពីថ្មភក់ សម្រាប់តាបសឥសីសមាធិ។ ប្រាសាទបែរមុខទៅទិសខាងកើតសំដៅទន្លេមេគង្គ មានរាងតូចច្រឡឹងទំហំប្រមាណ ២ ម៉ែត្របួនជ្រុង គួរឱ្យគយគន់មិនឆ្អែតភ្នែកឡើយ។ ខ្លោងទ្វារខាងកើតមានលម្អដោយសសរពេជ្រមួយគូរាងមូល ទ្រ...
ប្រាសាទស្រុត, ប្រាសាទព្រះពន្លា
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ តែស្ថិតនៅទល់មុខច្រកចូលប្រាសាទប្រាង្គធំ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គ២ ធ្វើពីថ្មភក់ សាងសង់ឡើងជារោងទងសងខាងផ្លូវទៅកាន់ខ្លោងទ្វារខាងកើត។ អ្នកស្រុកហៅថា ប្រាសាទស្រុត ប្រហែលដោយសារប្រាសាទនេះខូចខាតច្រើន។
ស្ពានកំពង់ក្ដី, ស្ពានប្រាប់ទិស
ស្ពាននេះកសាងឡើងក្នុងសតវត្សរ៍ទី១២ ហើយមានឈ្មោះ "ព្រះទិស" ឬ "ប្រាប់ទិស"។ ស្ពានបុរាណសម័យអង្គរនេះ សង់ពីថ្មបាយក្រៀមនិងថ្មភក់ដែលមានបណ្ដោយ៨៦ម៉ែត្រ ទទឹង១៦ម៉ែត្រ កម្ពស់ពីបាតស្ទឹង១០ម៉ែត្រ និងមានរន្ធត្រដេវ (ប្រឡោះសម្រាប់ចរន្តទឹកឆ្លងកាត់) ចំនួ ២១។ តាមការវិភាគប្រវត្តិសិល្បៈលើបង្កាន់ដៃ នាគនិងថ្មគោល គឺស្ថិតនៅក្នុងរ...
ប្រាសាទព្រៃមន្ទីរ
ប្រាសាទព្រៃមន្ទីរកសាងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣ នៅពាក់កណ្ដាលសតវត្សរ៍ទី៩ ឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា មានរចនាបថព្រះគោ។ ប្រាសាទព្រៃមន្ទីរស្ថិតនៅមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីប្រាសាទបាគង ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវបញ្ជាក់ថាម្ដុំប្រាសាទព្រៃមន្ទីរគឺរាជវាំងចាស់សម័យនោះតាមរយៈសិលាចារឹករបស់ក្សត្រីជយទេវី នៅក្បែរបារាយណ៍ទឹកថា្ល។ ប្រា...
ប្រាសាទត្រពាំងប្រាសាទខាងត្បូង, ប្រាសាទខ្នារចារ
ប្រាសាទត្រពាំងប្រាសាទខាងត្បូងឬប្រាសាទខ្នារចារ ត្រូវបានអ្នកស្រុកហៅថា ប្រាសាទតូច។ ប្រាសាទមានបារាយណ៍ឬតដាកនៅចំពីមុខនាទិសខាងកើត ដែលមានទំហំធំជាងតដាកនៅខាងកើតប្រាសាទធំឬប្រាសាទត្រពាំងប្រាសាទខាងជើង។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គបីរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋរត់ជួរជើង-ត្បូងបែរមុខទៅខាងកើត ដោយមានស៊ុមទ្វារពីថ្មភក់ ទ្វារបីផ្ស...
ប្រាសាទដើមចាន់, ប្រាសាទN15
នៅមានប្រាង្គផ្សេងទៀតដែលស្ថិតនៅខាងក្រៅកំពែងថ្មបាយក្រៀម តែស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណនៃគូទឹករបស់ក្រុមប្រាសាទសំបូរ រួមមាន ប្រាង្គ N១៥, N១៦, N១៧, N១៨ និង N២២។ ប្រាង្គ N១៥ និង N១៦ ស្ទួនជាប្រាង្គបីសង់តម្រៀបគ្នា។ ប៉ុន្តែនៅសល់រូបរាងតែប្រាង្គកណ្ដាល ឈ្មោះថា បា្រសាទដើមចាន់ ឯប្រាង្គពីរទៀតនៅសងខាងមានទំហំតូច ហើយសព្វថ្ងៃបាក...
ប្រាសាទឈូក
អំពីប្រវត្តិសាងសង់ប្រាសាទនេះពុំមានឯកសារបញ្ជាក់ឡើយ។ ប្រាសាទមានប្រាង្គបីធ្វើអំពីឥដ្ឋរត់ជួរជើង-ត្បូង បែរមុខទៅកើតមានស៊ុមទ្វារមួយ និងលំអដោយទ្វារបញ្ឆោត នៅតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ មានគូទឹកមួយនិងកំពែងធ្វើពីថ្មភក់មានផ្លូវចូលពីខាងកើត។ មានត្រពាំងមួយឈ្មោះថា ត្រពាំងឈូក ស្ថិតនៅទិសឦសាន។
ប្រាសាទទួលគុក
ទួលគុកជាទួលប្រាសាទសង់ឡើងអំពីថ្មបាយក្រៀម បែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយតួប្រាសាទបានបាក់បែកអស់នៅសល់ត្រឹមពាក់កណ្ដាលប៉ុណ្ណោះ។ ពីដើមប្រាសាទនេះ មានផ្លូវចូលពីទិសខាងកើត មានគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញ ហើយនៅផ្នែកខាងកើត មានស្រះធំមួយដែលមានបណ្ដោយប្រវែង ៧០ ម៉ែត្រ និងទទឹង ៤០ម៉ែត្រ។ ប្រាង្គមានខ្លោងទ្វារធ្វើអំពីថ្មភក់ដែលគេកាត់ជារាងបញ្ឆ...
ប្រាសាទតាឥន្ទ្រ
ប្រាសាទនេះជាស្នាដៃរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាប្រភេទសាលាសំណាក់ ដែលមានរាងជារោងវែងសង់ពីថ្មបាយក្រៀម បង្អួចមានចម្រឹងមិនសូវមានក្បាច់លំអទេ ហើយមានស្រះរាងការ៉េមានគែមស្រះជាថ្មបាយក្រៀម។ សាលាសំណាក់នេះសម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរតាមផ្លូវបុរាណតាសែងអង្គរធំ។
ប្រាសាទអ្នកបួស, ប្រាសាទនាគបួស
ប្រាសាទនាគបួសឬអ្នកបួស សាងសង់ជាច្រើនជំនាន់ទើបមានរចនាបថផ្សេងៗគ្នា គឺកសាងឡើងដោយអតីតព្រះមហាក្សត្រខ្មែរបួនសម័យកាល។ ប្រាសាទនេះត្រូវបានសាងសង់ចាប់ពីសតវត្សរ៍ទី៧ នឹងបន្តសាងសង់ដល់សតវត្សរ៍ទី១១។ ប្លង់ទូទៅគឺមានកំពែងថ្មបាយក្រៀមទំហំ ១០០x៣០០ ម៉ែត្រ មានគោបុរៈបែរមុខទៅទិសខាងត្បូង មានជណ្ដើរឡើង១១កាំ។ កំពែងទីពីរនិងទីបីសង់...
ប្រាសាទចង្ហា
ប្រាសាទបាក់បែកស្ថិតនៅតំបន់ដាច់ស្រយាល ហើយពុំមានឯកសារបញ្ជាក់ក្រៅពីបញ្ជីស៊ីសាក។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមបែរមុខទៅកើតមានយ៉មួយ និងមានទ្វារបញ្ឆោតនៅ ជ្រុងផ្សេងទៀត។ ហោត្រៃធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមនៅជ្រុងអាគ្នេយ៍ ហ៊ុមព័ទ្ធដោយកំពែងធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម។ ខ្លោងទ្វារនៅខាងកើតមានផ្លូវចូលមួយនិងទ្វារពីរនៅអម។ ខ្លោ...
ប្រាសាទវត្តចារលើ
ប្រាសាទស្ថិតក្នុងទីវត្តមួយនេះមានប្រាង្គទោល រាងបួនជ្រុងស្មើ ដែលមានទំហំជ្រុងប្រមាណ ៤ម៉ែត្រនិងកម្ពស់ ៦ម៉ែត្រ សង់ពីថ្មភក់ពណ៌ផ្កាឈូក។ ប្រាសាទនេះបែរមុខទៅកើត មានទ្វារបញ្ឆោតតាមទិសដទៃ មានក្បាច់លំអសសរពេជ្រនិងផ្ដែរដ៏វិចិត្រ។ ដំបូលប្រាសាទបានបាក់រលំ តែស្លាកស្នាមនៃគូទឹកនិងបរិវេណជុំវិញត្រូវបានលុបអស់។ ផ្ដែរមានរូបព្...
ប្រាសាទឈើទាលផ្លិត
ប្រាសាទសាងសង់នៅសតវត្សរ៍ទី១១ មានរចនាបថបាពួន។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គទោលសង់ពីថ្មភក់បែរមុខទៅកើត។ ប្រាសាទនេះមានស៊ុមទ្វារថ្មភក់និងសសរពេជ្ររាង៨ជ្រុង និង មានលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ មិនមានស្លាកស្នាមកំពែងនៅសល់ទេ ប៉ុន្តែមានខ្លោងទ្វារចូលពីខាងកើតសង់ពីថ្មបាយក្រៀម ហើយមានស្រះមួយផងដែរ។