ប្រាសាទនេះសាងសង់ឡើងប្រហែលជានៅសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គមួយធ្វើពីឥដ្ឋ បែរមុខទៅកើត សង់លើគ្រឹះថ្មបាយក្រៀម។ ប្រាសាទមានទ្វារបញ្ឆោតនៅជ្រុងបីផ្សេងទៀត ហើយមានស្លាកស្នាមគ្រឹះប្រាង្គដទៃ ដែលប្រហែលជាហោត្រៃ។
ប្រាសាទត្រូវបានសាងសង់នៅដើមសតវត្សរ៍ទី១២ ឧទ្ទិសដល់ពុទ្ធសាសនា ដោយមានចម្លាក់ព្រះពុទ្ធរូបចំនួន ៤០ អង្គឆ្លាក់នៅលើជញ្ជាំងខាងក្នុងទាំងបួនទិស។ ស្ថិនៅខាងកើតបំផុតក្នុងចំណោមប្រាសាទទាំង៥ ប្រាសាទតាទួតសង់ពីថ្មភក់ មានទ្វារចូលពីគ្រប់បួនទិស សង់លើឃឿនពីរជាន់។ ប្រាសាទនេះមានទំហំធំជាងគេ ដោយខឿនខាងក្រោមមានប្រវែង៤០ម៉ែត្រ តែម...
អំពីប្រវត្តិសាងសង់ប្រាសាទនេះពុំមានឯកសារបញ្ជាក់ឡើយ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមបែរមុខទៅកើតមានយ៉និងមានទ្វារបញ្ឆោត នៅមុខបីផ្សេងទៀត។ ស៊ុមទ្វារលំអដោយសសរស្តម្ភរាងប្រាំបីជ្រុងធ្វើពីថ្មភក់។ ហោត្រៃពីថ្មបាយក្រៀមមានទ្វារបញ្ឆោតនៅមុខខាងកើត។ ប្រាសាទហ៊ុមព័ទ្ធដោយកំពែងថ្មបាយក្រៀម មានខ្លោងទ្វារនៅខាងកើត។...
ប្រាសាទសង់ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥ នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១០ ឧទ្ទិសចំពោះព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គមួយរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋបែរមុខទៅកើតមានទ្វារបញ្ឆោតនៅមុខផ្សេងទៀត។ ប្រាសាទហ៊ុមព័ទ្ធដោយកំពែងមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមមានខ្លោងទ្វារនៅខាងកើតនិងគូទឹកមួយ។
អាយុកាលនៃប្រាសាទភ្នំទទុង គឺប្រហាក់ប្រហែលគ្នានឹងប្រាសាទក្នុងគុហាទាំងឡាយក្នុងតំបន់នេះ គឺសាងសង់នៅក្នុងអំឡុងអន្តរកាលរវាងសម័យនគរភ្នំ និងចេនឡានាចុងសតវត្សទី៦ និង ទី៧។ ប្រាសាទសង់អំពីឥដ្ឋ និងថ្មបាយក្រៀមហើយកំពុងតែត្រូវទទួលរងនូវការបំផ្លាញដោយលំញ័រ ទើបប្រាសាទនេះ ត្រូវបានគេយកឈើមកទប់ច្រូងច្រាងដើម្បីការពារ។ មាត់គុហ...
ប្រាង្គមួយទៀតដែលអ្នកផងជាទូទៅស្គាល់ឈ្មោះថា ប្រាសាទជ្រៃ N១៨ ក៏ស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណកសិន្ទុទឹកនៃក្រុមប្រាសាទសំបូរដូចគ្នា ។ ប្រាង្គនេះ មានរាងបួនជ្រុងទ្រវែង សាងអំពីឥដ្ឋ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយនៅផ្នែកខាងក្នុង គេតម្រៀបជាពិតានភ្ជាប់គ្នាដោយកំណាត់ថ្មភក់ព័ទ្ធជុំវិញ។ នៅផ្នែកខាងក្នុងទិសខាងលិចមានហ៊ឹងធ្វើអំពីបន្ទះថ្មភក...
ប្រាសាទបុរាណដែលនៅសេសសល់ជារូបរាងក្នុងខែត្រកំពង់ស្ពឺ ស្ថិតនៅចង្កេះ ភ្នំក្អែកពង ស្រុកភ្នំស្រួច ខែត្រកំពង់ស្ពឺ។ ប្រាសាទនេះប្រហែល ជាមាន ២ ដោយបច្ចុប្បន្នមួយស្ថិតក្នុងសភាព បាក់បែកជាទម្ងន់ ឯមួយទៀតនៅឃើញសេសសល់តែគ្រឹះប៉ុណ្ណោះ។ ប្រាសាទនេះសាងសង់ពីឥដ្ឋ មានទ្វារ នៅទិសខាងកើត និងទ្វារ បញ្ឆោត ៣ តាមទិសផ្សេងទៀត ដែលអ្នក...
នៅក្នុងការរៀបរាប់របស់រឿងព្រេងដែលនិទានអំពី “ភ្នំសន្ទុក" ក៏មានរំលេចនូវឈ្មោះគុកវាំង ដែរ។ គុកវាំង សាងសង់ឡើងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយជញ្ជាំងផ្សេងទៀតគេលម្អជាទ្វារបញ្ឆោត។ ទ្វារនីមួយៗ គេរៀបឥដ្ឋដូចជាបន្ទះត្រង់នៅចំកណ្ដាល ហើយអមដោយសសរផ្អោបនិងហោជាងនៅខាងលើ។ ហោជាងនៅទិសខាងកើត នៅកណ្ដាលមានលម្អ...
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាមន្ទីរពេទ្យ ដែលរួមមានហោបន់ស្រន់មួយលំអដោយថ្មភក់និងហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅទិសអាគ្នេយ៍ កំពែងថ្មបាយក្រៀមព័ទ្ធជុំវិញនិងមានស្រះមួយនៅទិសឦសាន។
ប្រភេទសាលាសំណាក់មួយក្នុងចំណោមសាលាសំណាក់ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅតាមបណ្ដាយយផ្លូវបុរាណ អង្គរធំទៅភិម័យ។ ប្រាសាទថ្មបាយក្រៀមនិងមានថ្មភក់ជាលំអតាមទ្វារ ដែលសង់ក្នុងសម័យអង្គរសតវត្សរ៍ ទី១២និង១៣។ ប្រាសាទមានសភាពជារោងវែងដែលបានបាក់រលំដំបូលខាងកើតអស់ទៅហើយ នៅសល់កំពូលផ្កាឈូកខ្លះ ហើយមានទំហំប្រមាណជា ៦x១២ ម៉ែត្រ។ ប្រាសាទស្ថិតនៅ...
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាមន្ទីរពេទ្យ ដែលរួមមានហោបន់ស្រន់មួយលំអដោយថ្មភក់និងហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅទិសអាគ្នេយ៍ កំពែងថ្មបាយក្រៀមព័ទ្ធជុំវិញនិងមានស្រះមួយនៅទិសឦសាន។ ប្រាសាទជាមន្ទីរអរោគ្យសាលាមួយនៅក្នុងវង់ធំ គឺជាមន្ទីរពេទ្យនៅសម័យនោះ។ តាមរយៈទីតាំង...
ប្រាសាទមួយទៀតដែលស្ថិតនៅពីមុខវត្តជិតផ្លូវជាតិឈ្មោះថា ប្រាសាទស្នឹងខាងលិចឬប្រាសាទយាយទែន។ ប្រាសាទមានរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើអំពីថ្មភក់ បែរមុខទៅកើតដោយមានយ៉ខាងមុខនិងមានទ្វារបញ្ឆោត៣និងយ៉នៅមុខផ្សេងៗទៀត។ ផ្ដែរទ្វារមានឆ្លាក់ក្បាច់លំអលើកលែងតែទ្វារខាងជើង។ ផ្តែរខាងកើតមានចម្លាក់រឿងកូរសមុទ្រទឹកដោះ ផ្តែរទ្វារខាងលិចមានចម...
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ តែស្ថិតនៅទល់មុខច្រកចូលប្រាសាទប្រាង្គធំ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គ២ ធ្វើពីថ្មភក់ សាងសង់ឡើងជារោងទងសងខាងផ្លូវទៅកាន់ខ្លោងទ្វារខាងកើត។ អ្នកស្រុកហៅថា ប្រាសាទស្រុត ប្រហែលដោយសារប្រាសាទនេះខូចខាតច្រើន។
ប្រាសាទទេពប្រណមកសាងឡើងក្នុងរាជព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១។ ផ្នែកផ្សេងៗនៃប្រាសាទនេះគឺត្រូវបានកសាងឡើងក្នុងពេលផ្សេងៗគ្នាគឺចាប់ពីចុងសតវត្សរ៍ទី៩ដល់ទី១៣។ ប្រាសាទនេះកាលពីដើមជាវត្តព្រះពុទ្ធសាសនានៅចុងសតវត្សរ៍ទី៩។ ទេពប្រណម ជាកន្លែងដែលមានរូបព្រះអង្គុយប្រណម ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃនេះ រូបនោះបាត់ទៅហើយ។ លើសពីនេះទៅទៀត មានអាស្រមស្ថ...
ទីតាំងមានស្រះមួយនៅចំពីមុខសត្វដំរី ជាប្រភពទឹក ដែលជាទីសក្ការៈបូជាមួយ កសាងនៅចុងសតវត្សរ៍ទី៨។ ស្រះនោះមានបណ្ដោយ ១៥០ម៉ែត្រ និងទទឹង ៧០ម៉ែត្រ ជំរៅ ៣ម៉ែត្រ ដែលមានរូបដំរី-កង្កែប-គោ ហើយរូបទាំងអស់នោះសុទ្ធសឹងតែដាប់ចេញពីថ្មភ្នំទាំងអស់។ ទីតាំងនេះជាទីសក្ការៈ សម្រាប់អ្នកមានជំនឿដែលតែងតែមកគោរពបូជានៅនេះ។
ប្រាសាទប្រហែលជាកសាងឡើងនៅក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសុរ្យវរ្ម័នទី១ មានរចនាបថឃ្លាំង។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គបីធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម រត់ជួរដើង-ត្បូង បែរមុខទៅកើតមានយ៉មួយ។ ប្រាសាទព័ទ្ធជុំវិញដោយគូទឹកមួយ ប៉ុន្តែបានរលំបាក់អស់ភាគច្រើនហើយ។ អ្នកស្រុកបានរៀបរាប់ថាកាលពីមុនមានចម្លាក់ថ្មភក់នៅទីប្រាសាទ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃនេះបានបាត់បង់...
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទនេះសាងសង់ដំណាលគ្នា ព្រមទាំងប្រកបដោយ រចនាបថដូចគ្នា នឹងប្រាសាទនាងខ្មៅនៅខេត្តតាកែវដែរ ហើយតាមរយៈឈ្មោះនេះ អ្នកខ្លះយល់ថាប្រាសាទប្រហែលជាឧទ្ទិសដល់ព្រះមហេសីមួយ របស់ព្រះឥសូរ ដែលមានសម្បុរខ្មៅគឺព្រះនាងកាលី។ ប៉ុន្តែមតិមួយទៀតយល់ថា ប្រហែលដោយសារសាច់...
ការពិនិត្យស្ថានភាពសំណង់ឃើញថា ប្រាសាទស្ថិតក្នុងរចនាបថបាយ័ន។ ប្រាសាទក្រោលរមាសជាប្រាសាទមានវ័យចំណាស់មួយក្នុងចំណោមប្រាសាទជាច្រើននៅលើខ្នងភ្នំគូលែនដែលមានសភាពទ្រុឌទ្រោមយ៉ាងខ្លាំង។ ប្រាសាទនេះមានឈ្មោះម្យ៉ាងទៀតថា ប្រាសាទនាងពៅ ស្ថិតនៅជាប់ទឹកជ្រោះគូលែនដំណាក់ទីពីរ។ ភាគខាងកើតនៅប្រាសាទមាននៅសល់រូបរាងច្រើន តែនៅឯភាគខា...
ប្រាសាទនេះកសាងនៅពាក់កណ្ដាលសតវត្សរ៍ទី១០។ ប្រាសាទនេះមានសំណង់ជាច្រើនរួមមាន ប្រាង្គបីសង់ពីឥដ្ឋ កំពែងពីរជាន់ដែលមានតែច្រកទ្វារបីបែរទៅជើង។ ប្រាង្គមួយរាងចតុកោណកែងធ្វើពីឥដ្ឋជាហោត្រៃ។ ក្រៅពីនេះនៅមានប្រាង្គមួយទៀតរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋ បែរមុខទៅកើតលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងដទៃ និងប្រាង្គរណបមួយចំនួនទៀតបែកបាក់អស...
នៅមានប្រាង្គផ្សេងទៀតដែលស្ថិតនៅខាងក្រៅកំពែងថ្មបាយក្រៀម តែស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណនៃគូទឹករបស់ក្រុមប្រាសាទសំបូរ រួមមាន ប្រាង្គ N១៥, N១៦, N១៧, N១៨ និង N២២។ ប្រាង្គ N១៥ និង N១៦ ស្ទួនជាប្រាង្គបីសង់តម្រៀបគ្នា។ ប៉ុន្តែនៅសល់រូបរាងតែប្រាង្គកណ្ដាល ឈ្មោះថា បា្រសាទដើមចាន់ ឯប្រាង្គពីរទៀតនៅសងខាងមានទំហំតូច ហើយសព្វថ្ងៃបាក...
ប្រាសាទនេះជាស្នាដៃរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាប្រភេទសាលាសំណាក់ ដែលមានរាងជារោងវែងសង់ពីថ្មបាយក្រៀម បង្អួចមានចម្រឹងមិនសូវមានក្បាច់លំអទេ ហើយមានស្រះរាងការ៉េមានគែមស្រះ ជាថ្មបាយក្រៀម។ សាលាសំណាក់នេះសម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរតាមផ្លូវបុរាណអង្គរធំភិម័យ។
2024 © Royal Academy of Cambodia