ប្រាសាទសំពៅ
ប្រាសាទនេះជាស្នាដៃរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាប្រភេទសាលាសំណាក់ ដែលមានរាងជារោងវែងសង់ពីថ្មបាយក្រៀម បង្អួចមានចម្រឹងមិនសូវមានក្បាច់លំអទេ ហើយមានស្រះរាងការ៉េមានគែមស្រះ ជាថ្មបាយក្រៀម។ សាលាសំណាក់នេះសម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរតាមផ្លូវបុរាណចេញពីអង្គរធំទៅភិម័យ។
ប្រាសាទអុងម៉ុង
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅក្នុងចុងសតវត្សរ៍ទី១០ មានទំហំតូចដែលគេមិនអាចចូលទៅក្នុងបានទេ។ ប្រាសាទតូចបែបនេះមានមួយទៀតដែរនៅខេត្តកំពង់ចាម ឈ្មោះថាប្រាសាទគុកតាព្រហ្ម។ ប្រាសាទកប់ជ្រៅនៅក្នុងដីរលំបាក់បែកស្ទើរតែទាំងអស់ ហើយលំបាកនឹងកំណត់តួនាទីណាស់។ ប្រាសាទសង់ពីថ្មបាយក្រៀម ទើបមិនមានក្បាច់លំអនោះទេ ហើយមានចម្ងាយប្រហែល១០០ម៉ែត្រពីស...
ប្រាសាទរូបអារក្ស
ប្រាសាទសង់ពីឥដ្ឋជាប្រាង្គទោលបែរមុខទៅកើត។ ប្រាសាទសង់នៅដើមសតវត្សរ៍ទី៩ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ ឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា។
កំពែងបន្ទាយស្រះនិងស្ពានស្ទឹងព្រះស្រុក, កំពែងបន្ទាយស្រា
ថ្វីបើទីនេះគេហៅថាប្រាសាទប៉ុន្តែបន្ទាយស្រះគឺគ្រាន់តែជាអាងទឹកធំមួយដែលមានរាងការ៉េ។ ជ្រុងនីមួយៗមានប្រវែង៥៨០ម៉ែត្រនiងមានជើងទេរ ២០ម៉ែត្រ។ តាមលើខ្នងទំនប់មានរៀបថ្មបាយក្រៀមខ្ពស់ដើម្បីទប់ទឹក។ កំពែងនេះព័ទ្ធជុំវិញដោយគូទឹកមួយនិងដីលើក។ នៅខាងក្នុងកំពែងមានទូលពីរ ដែលមានថ្មបាយក្រៀម។ ទួលដែលនៅខាងលិចមាន ស្រះបីអមនៅជ្រុងខ...
ប្រាសាទអង្គរវត្ត, ប្រាសាទបរមវិស្ណុលោក
ប្រាសាទអង្គរវត្តកសាងឡើងឧទ្ទិសថ្វាយព្រះវិស្ណុ ព្រះបាទសុរ្យវរ្ម័នទី២ ក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនា ។ ប្រាសាទបែរមុខទៅទិសខាងលិចមានលក្ខណៈល្អវិចិត្រ និង បង្ហាញនូវសិល្បៈខ្មែរដ៏អស្ចារ្យដល់កំពូល។ ប្រាង្គកណ្ដាលតំណាងឱ្យភ្នំព្រះសុមេរុដែលស្ថិតនៅកណ្ដាលពិភពលោក។ ប្រាង្គទាំងប្រាំតំណាងឱ្យកំពូលភ្នំព្រះសុមេរុដែលជាជាយដែនដី និង គូ...
ប្រាសាទបន្ទាយខ្យង, ប្រាសាទត្រពាំងខ្យង
ប្រាសាទជាស្នាដៃរបស់ព្រាហ្ម យាយនវារហ ដោយការផ្តល់ជំនួយរបស់ព្រះរាជាក្នុងឆ្នាំ ៩៦៨ នារជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៥។ ព្រាហ្មនេះគឺជាបុរោហិតរបស់ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវរ្ម័នទី២និងព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥ ហើយគាត់បានទូលថ្វាយសុំកសាងប្រាសាទនេះឡើង។ ប្រាសាទសង់ពីឥដ្ឋមានកំពែងពីរជាន់ មានប្រាង្គបីសង់លើលានថ្មបាយក្រៀមរួម។ កំពែងប្រា...
ប្រាសាទទ្វារខ្មោច
ទ្វារមួយក្នុងចំណោមទ្វារទាំងប្រាំនៃបន្ទាយអង្គរធំចេញទៅទិសខាងកើត។ សេចក្ដីលម្អិតសូមអានក្នុងទ្វារជ័យ។
ប្រាសាទគោកចក
ប្រាសាទសង់ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣ ចុងសតវត្សរ៍ទី៩។ ប្រាសាទគោកចកដែលទើបត្រូវបានជួសជុលឡើងវិញរួចហើយ សង់ពីឥដ្ឋនិងថ្មបាយក្រៀម មានប្រាង្គពីរធ្វើពីឥដ្ឋបែរមុខទៅកើត មានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់និងមានសសរពេជ្ររាង៨ជ្រុង។ ជ្រុងបីផ្សេងទៀតរបស់ប្រាង្គខាងត្បូងមានលម្អជាទ្វារបញ្ឆោតធ្វើពីឥដ្ឋ។ ប្រាសាទមានគូទឹកមួយទំហំ...
ប្រាសាទខ្នារ (ក្រឡាពាស)
ប្រាសាទសង់នៅអំឡុងចុងសតវត្សរ៍ទី១០និងដើមសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទព័ទ្ធជុំវិញដោយកំពែងពីរជាន់ក្នុងធ្លាកំពែងទីមួយមាន ប្រាង្គមួយរាងបួនជ្រុងស្មើ ធ្វើពីឥដ្ឋនិងថ្មភក់។ ថ្មភក់ ត្រូវបានគេប្រើសម្រាប់គ្រឹះប្រាសាទ ទ្វារនិងទ្វារបញ្ឆោត។ ប្រាង្គនេះបែរទៅកើតនិងមានទ្វារបញ្ឆោតនៅជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាង្គរណបប្រាំបីស្ថិតនៅជុំវិញប...
ប្រាសាទអូរឈើទាលធំ, ប្រាសាទចាម
ប្រាសាទនេះកសាងក្នុងរជ្ជកាល ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទមានប្រាង្គកណ្ដាលរាងកាកបាទធ្វើពីថ្មភក់ ស្ថិតនៅតាមទិសនិរតី-ឦសាន។ ប្រាង្គនេះមានទ្វារគ្រប់ទាំងបួនទិសដោយភ្ជាប់តាមយ៉មួយ។ ប្រាសាទមានហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម បែរមុខទៅលិចតាមយ៉មួយនិងបង្អួចនៅសងខាង។ ប្រាសាទព័ទ្ធដោយកំពែងថ្មបាយក្រៀមមានខ្លោ...
ប្រាសាទតាញាណខាងកើត, ប្រាសាទនាងសក់ក្រអូប
មានចម្ងាយប្រមាណ៣គ.ម ពីប្រាសាទភ្នំបាយ៉ង់ ប្រាសាទតាញាណ ស្ថិតនៅលើភ្នំកម្ពស់ប្រមាណ ៦០ ម. ដែលបានសាងសង់ ឡើងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទភវរ្ម័នទី១ ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រះសិវៈ ក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទធ្វើពីឥដ្ឋ ថ្មបាយក្រៀម និងថ្មភក់ ហើយមានរចនាបថខុសប្លែកពីប្រាសាទបុរាណល្បីៗដទៃទៀត ដែលនៅចន្លោះរចនាបថព្រៃក្មេង និងសំបូរព្រ...
ប្រាសាទវត្តចេតិយ (សៀមរាប)
ប្រាសាទប្រហែលជាសាងសង់នៅសតវត្សរ៍ទី៩។ ប្រាសាទនេះបានត្រូវសង់ជាចេតិយមួយគ្របពីខាងលើដោយទីនេះជាវត្ត។ តួប្រាសាទដើមមានប្រាង្គមួយរាងការ៉េ ធ្វើពីឥដ្ឋ ដែលជ្រុងនីមួយៗប្រវែង ៦ម៉ែត្រ បែរមុខទៅកើត មានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់ និងមានសសរពេជ្ររាង៨ជ្រុង។ ផ្ដែរឆ្លាក់ជារូបព្រះ ឥន្ទ្រគង់លើដំរីឰរាវ័ណ ដែលប្រហែលជាស្ថិតក្នុងរចនាបថ...
ប្រាសាទអំបែងនំ
ប្រាសាទអំបែងនំ ស្ថិតក្នុងទីតាំងសម្បូណ៌ដោយប្រាសាទបុរាណជាច្រើនកន្លែងគ្រាន់តែប្រាសាទភាគច្រើនបានបែកបាក់អស់។ អ្នកស្រុកប្រាប់ថាឈ្មោះនេះមាននិទានដូចរឿង សេដ្ឋីខ្វះអំបែង គឺរឿងព្រេង «ដឹងសងដឹង អំបែងសងអំបែង» ដែរ។ ចំណែកអ្នកភូមិខ្លះរស់នៅក្បែរៗប្រាសាទរៀបរាប់ថា “កាលពីមុនមកគេនៅប្រាសាទនេះ គេអាចមកខ្ចីឆ្នាំងចានយកទៅធ្វើប...
ប្រាសាទបី (ស្វាយអៀ)
ប្រាសាទស្វាយអៀ ឬប្រាសាទបី គឺគេហៅសំដៅលើឈ្មោះភូមិ ឬឈ្មោះវត្ត តែបណ្ដាអ្នកស្រាវជ្រាវបានភ្ជាប់ឈ្មោះនេះជាមួយប្រាសាទតែម្ដង។ ប្រាសាទស្វាយអៀ សាងអំពីឥដ្ឋរាងបួនជ្រុងស្មើប្រវែង ៤,៧០ម៉ែត្រ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយពីមុនមកមានប្រាង្គចំនួនបីរត់ជួរតាមអ័ក្សពីជើងទៅត្បូង តែសព្វថ្ងៃប្រាង្គពីរទៀតបាក់បែកអស់ហើយ នៅសល់តែប្រាង្គក...
ប្រាសាទតាសោម
ប្រាសាទតាសោម ត្រូវបានកសាងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១២ ក្នុងគោលបំណងធ្វើជាអគារព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយានឧទ្ទិសដល់លោកេស្វរៈព្រោះគេឃើញផ្ដែររូបលោកេស្វរៈនៅខាងក្នុងសញ្ញាកាកបាទដូចប្រាសាទតាព្រហ្មដែរ។ ប្រាសាទតូចដែលមានរចនាបថបាយ័ននិងមានរបងព័ទ្ធជុំវិញរាងទាបផ្ទាល់ដី មានប្រាង្គបែរទៅរកគោបុរៈ។ កន្លែងរ...
ប្រាសាទទួលទ្រាស
ប្រាសាទសង់ពីឥដ្ឋនិងថ្មបាយក្រៀមមានគ្រឿងលំអជាថ្មភក់ជាប្រាសាទតែមួយគត់ក្នុងស្រុកអន្លង់វែង។ ប្រាសាទមានប្រាង្គមួយរាងបួនជ្រុងស្មើទំហំ ៤x៤ ម៉ែត្រ បែរមុខទៅខាងកើតមានទ្វារបញ្ឆោតរៀបដោយឥដ្ឋ។ ប្រាង្គនេះនៅសល់តែជញ្ជាំងកប់ក្នុងដីប្រមាណជា១ម៉ែត្រ។ ប្រាសាទមានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់ និង សសរស្តម្ភរាងប្រាំបីជ្រុង។ កំពូលប្រា...
ប្រាសាទកាត់ក្ដី
ប្រាសាទក្នុងក្រុមព្រះខ័ន (កំពង់ស្វាយនេះ) សាងឡើងច្រើនជំនាន់ តាំងពីព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី១ដល់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ពោលគឺរវាងសតវត្សរ៍ទី១១ដល់១២។ ប្រាសាទមានប្រាង្គមួយរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីថ្មភក់ បែរមុខទៅទិសឦសាន និងមានទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ យ៉មួយលយចេញទៅកើត ដែលលំអដោយបង្អួចតាមជញ្ជាំងសងខាងរបស់យ៉។ ប្រាសាទព័ទ...
ប្រាសាទស្រែប្រាសាទ
ប្រាសាទនេះសង់នៅលើដីទួលខ្ពស់សាងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ មានយ៉លយទៅទិសខាងកើត ហើយនៅខាងកើតមានស្រះទឹកធំមួយ។ ប្រាង្គនេះមានប្រវែង ៤,៥០ ម៉ែត្របួនជ្រុង កម្ពស់ប្រាសាទប្រមាណ ៧ ម៉ែត្រ ហើយទ្វារប្រាសាទមានកម្ពស់២ម៉ែត្រ ទទឹង ១៥០សង់ទីម៉ែត្រ។ ក្នុងប្រាសាទក្លាយជាប្រហោងជ្រៅ ដោយសារជនខិលខូចលួចជីកកកាយច្រើនលើកច្រើនសា។ ចំ...
ប្រាសាទក្បាលគោ
អំពីប្រវត្តិសាងសង់ប្រាសាទនេះពុំមានឯកសារបញ្ជាក់ឡើយ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គបីរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋបែរមុខទៅកើតតាមស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់និងសសរពេជ្ររាង៨ជ្រុង។ ប្រាសាទសង់លើគ្រឹះថ្មបាយក្រៀម។
ពើងគំនូរ
នៅភាគខាងកើតនៃជើងភ្នំគូលែនមានផ្ទាំងថ្មធម្មជាតិធំៗដ៏រាយប៉ាយជាច្រើន ជាពិសេសមានចម្លាក់គំនូរទេវព្រហ្មញ្ញសាសនាផុសលើផ្ទាំងថ្ម។ នៅពើងគំនូរ ឬពើងកេងកង ផ្ទាំងថ្មធម្មជាតិធំៗ ត្រូវបានឆ្លាក់រចនាឡើងជាចម្លាក់គំនូរដ៏ស្រស់ស្អាត ជាស្នាដៃបុព្វបុរសខ្មែរនៅសតវត្សរ៍ទី ១១ សម័យព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី ៣។ ចម្លាក់នៅពើងគំនូរមាន ៤ ផ្ទ...
ប្រាសាទព្រះភ្នំ
ប្រាសាទនេះប្រហែលជាកសាងឡើងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ មានរចនាបថ កោះកេរ។ ប្រាសាទលើកូនភ្នំសង់ពីឥដ្ឋមានប្រាង្គប្រាំនិងផ្ដែរធ្វើពីថ្មភក់លើគ្រឹះថ្មបាយក្រៀម។ ប្រាង្គនៅជួរមុខមាន៣ ឯនៅជួរក្រោយមានពីរ។ ប្រាង្គទាំងអស់មានទ្វារបែរទៅកើតឯជ្រុងបីទៀតជាទ្វារបញ្ឆោត។ ហោត្រៃពីរធ្វើពីឥដ្ឋដួលរលំអស់កាលពីដើមសតវត្សរ៍ទី២០ ហ...