ប្រាសាទភ្នំក្រោម, ប្រាសាទតាជូ
ប្រាសាទនេះត្រូវបានកសាងឡើងនាចុងសតវត្សរ៍ទី៩ និងដើមសតវត្សរ៍ទី១០ ស្ថិតក្នុងរចនាបថបាខែងក្នុងរជ្ជកាល ព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១ ឧទ្ទិសដល់អាទិទេពទាំងបីក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនាគឺ ព្រះឥសូរ ព្រះវិស្ណុ និង ព្រះព្រហ្ម។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គបីធ្វើអំពីថ្មភក់ ស្ថិតនៅជាជួរលើខឿនមួយពីខាងជើងទៅត្បូង។ ប្រាង្គកណ្ដាល ឧទ្ទិសដល់ព្រះឥសូរ...
ប្រាសាទបី (អង្គរវត្ត), ប្រាសាទជ័យ
ប្រាសាទកសាងនាសតវត្សរ៍ទី១០ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១ ហើយមានរចនាបថបាខែង។ ប្រាសាទនេះកសាងឡើងដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រះឥសូរក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទនេះ ក៏មិនខុសពីប្រាសាទ ថ្មបាយក្អែកដែរ គឺគ្មានព័ត៌មានណាមួយច្បាស់លាស់ពីឈ្មោះនៃប្រាសាទនេះទេ។ ប៉ុន្តែអ្នកស្រុកយល់ថា ឈ្មោះ «ប្រាសាទបី» គឺដោយសារឃើញប្រាសាទនេះមានតួ...
ប្រាសាទតាម៉, ប្រាសាទតុបលិច (វង់តូច) ៣៨៤
ប្រាសាទតូចមួយនេះមិនសូវមានអ្នកចាប់អារម្មណ៍ចូលមើលទេដោយសារវាតូច នៅក្នុងព្រៃ ឬក៏គេមិនសូវស្គាល់ផង។ ចំណែកឯកសារប្រវត្តិក៏គ្មានដែរ។ ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកស្រាវជ្រាវប្រាសាទនេះសំខាន់ណាស់ ពីព្រោះវាជាប្រាសាទចុងក្រោយគេដែលសាងអំពីថ្មភក់ និងឧទ្ទិសដល់សាសនាព្រាហ្ម។ ឈ្មោះប្រាសាទតាម៉ ដែលអ្នកស្រុកហៅថា "តុប" នេះមានច្រើនណាស់ទ...
ក្រុមប្រាសាទស្រីគ្រប់លក្ខណ៍, ក្រុមប្រាសាទL1-L7
ឈ្មោះ ស្រីគ្រប់ល័ក្ខណ នេះមកពីគេឃើញផ្តែរទ្វារមួយដែលធ្លាក់រឿងព្រះវិស្ណុផ្ទំ និងមានព្រះនាងលក្សីនៅចុងព្រះបាទរបស់ទ្រង់។ រូបព្រះនាងលក្សីនោះហើយ ដែលអ្នកស្រុកហៅថា “ស្រីគ្រប់ល័ក្ខណ" ដ្បិតអ្នកស្រុកឃើញព្រះនាងនៅចុងជើងព្រះស្វាមី។ ប្លង់ប្រាសាទនៅក្រុមនេះមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញបន្តិច ដ្បិតមានការសាងបន្ថែមជាច្រើនដំណាក់កាល...
ប្រាសាទទេពប្រណម
ប្រាសាទទេពប្រណមកសាងឡើងក្នុងរាជព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១។ ផ្នែកផ្សេងៗនៃប្រាសាទនេះគឺត្រូវបានកសាងឡើងក្នុងពេលផ្សេងៗគ្នាគឺចាប់ពីចុងសតវត្សរ៍ទី៩ដល់ទី១៣។ ប្រាសាទនេះកាលពីដើមជាវត្តព្រះពុទ្ធសាសនានៅចុងសតវត្សរ៍ទី៩។ ទេពប្រណម ជាកន្លែងដែលមានរូបព្រះអង្គុយប្រណម ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃនេះ រូបនោះបាត់ទៅហើយ។ លើសពីនេះទៅទៀត មានអាស្រមស្ថ...
ប្រាសាទភ្នំជីសូរ
ប្រាសាទភ្នំជីសូរ បានស្ថាបនាលើខ្នងភ្នំមួយ មានកំពស់ ១៣៨ ម. សម្រាប់ឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទនេះ សាងសង់អំពីថ្មភក់ និងថ្មបាយក្រៀម មានបណ្ដោយ ៦០ម. ទទឹង ៥០ម. និង មានថែវ២ជាន់ព័ទ្ធជុំវិញ។ ថែវទី២ មានទំហំតូចជាងថែវទីមួយ នៅចំកណ្ដាល មានទីសក្ការៈមួយដែលសំខាន់ ហើយមានទ្វារឆ្លាស់ពីរ ខាងក្នុងមានបដិមាករមួយធ្វើអំពី...
ប្រាសាទឃ្លាំងខាងត្បូង
ប្រាសាទកសាងនៅចុងសតវត្សរ៍ទី១០ដើមសតវត្សរ៍ទី១១ ឧទ្ទិសដល់សាសនាហិណ្ឌូក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥ មានរចនាបថឃ្លាំង។ ប្រាសាទឃ្លាំងខាងត្បូងមិនត្រូវបានបញ្ចប់ការកសាងឡើយ។ ប្រាសាទឃ្លាំងមិនត្រូវបានចាប់អារម្មណ៍រហូតដល់មានការរកឃើញសិលាចារឹកនៅទីនោះ។ រូបភាពមើលពីចម្ងាយគឺឃើញនៅក្នុងចំណោមប្រាសាទសួរព្រ័ត្រ ដែលថតរូបបានស្...
ប្រាសាទព្រៃគុក (ប្រើសក្អក)
ប្រាសាទព្រៃគុកកសាងដំបូងកាលពីសតវត្សរ៍ទី៧-៨ បន្ទាប់មកនៅរវាងស.វ.ទី១០ នារជ្ជកាលព្រះបាទរាជេន្ទ្រវរ្ម័ន គេបានសង់សំណង់ឥដ្ឋគ្របពីលើសំណង់ចាស់។ ប្រាសាទមានលក្ខណៈពិសេសខុសគេ ដោយគេបានឆ្លាក់ថ្មធម្មជាតិដែលមាននៅទីតាំងដើមស្រាប់ឱ្យចេញជាក្បាច់ មានរូបព្រះគណេសអង្គុយ ក្នុងកាយវិការពែនភ្នែកនៅលើជើងទម្រមួយ ដែលនៅខាងក្រោមទម្រគេ...
បារាយណ៍ទឺកថ្លា, បារាយណ៍ខាងលិច
បារាយណ៍ខាងលិច គឺជាបឹងដែលបង្កើតឡើងដោយមនុស្សធំជាងគេនៅតំបន់អង្គរ។ អ្នកទេសចរអាចជួលទូកជិះទៅកោះនៅកណ្ដាលបារាយណ៍ ដែលមានប្រាសាទមេបុណ្យខាងលិចនៅទីនោះ។ ដោយសារតែប្រាសាទនៅកណ្ដាលបារាយណ៍នោះស្ថិតនៅក្នុងរចនាបទបាភួន បារាយណ៍នោះប្រហែលជាសាងសង់ឡើងនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រវត្តិវិទូមួយចំនួនគិតថា បារាយណ៍នេះជាកន្លែងចតទូករបស់ព្...
ប្រាសាទត្រពាំងប្រើស
ថ្វីបើប្រព័ន្ធសារព័ត៌មានមួយចំនួនអះអាងថាជារឿងដ៏គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល ដែលក្រសួងបរិស្ថានបានលាតត្រដាងពីប្រាសាទបុរាណនេះលាក់ខ្លួនកណ្ដាលព្រៃឡង់ ប៉ុន្តែតាមការពិតប្រាសាទត្រពាំងប្រើសបានចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌកម្ពុជាតាំងពីយូរមកហើយ ដែលមានលេខរមណីដ្ឋាន ១៩៦ និងលេខ IK 159។ ការហៅឈ្មោះប្រាសាទថា “ត្រពាំងប្រើស” ដូច្នេះ គឺគេ...
ប្រាសាទព្រៃប្រាសាទ (ជាំក្សាន្ត), ប្រាសាទខ្លាដែង
អំពីប្រវត្តិសាងសង់ប្រាសាទនេះពុំមានឯកសារបញ្ជាក់ឡើយ។ ប្រាសាទនេះស្ថាបនាឡើងអំពីឥដ្ឋមានប្រាង្គមួយបែរមុខទៅទិសខាងកើតលំអដោយស៊ុមទ្វារនិងផ្តែរជាថ្មភក់។ ប្រាសាទហ៊ុំព័ទ្ធដោយកំពែងសង់អំពីថ្មបាយក្រៀម មានខ្លោងទ្វារមួយពីទិសខាងកើត ព្រមទាំងគូទឹកផងដែរ។ ការបំផ្លាញរបស់មនុស្សនិងធម្មជាតិបានធ្វើឱ្យប្រាសាទនេះទុ្រឌទ្រោមយ៉ាងខ្...
ប្រាសាទបន្ទាយស្ទោង
ឈ្មោះ “បន្ទាយស្ទោង" នេះ អ្នកស្រុកហៅសំដៅលើ ប្រាសាទផង និងសំដៅដល់ឈ្មោះទីតាំងស្ថាននាមជាភូមិនិងឃុំផង។ ប្រាសាទបន្ទាយស្ទោង សាងសង់ឡើងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ មានកំពែងឥដ្ឋព័ទ្ធជុំវិញ ហើយបែរមុខទៅទិសខាងកើត ពោល គឺបែរមុខឆ្ពោះទៅរកស្ទឹងស្ទោងដែលនៅក្បែរប្រាសាទតែម្ដង។ ប្រាសាទនេះ នៅសល់រូបរាងច្រើនគួរសម តែគួរឱ្យសោកស្...
ប្រាសាទព្រះធាតុខ្វាវ
ប្រាសាទព្រះធាតុខ្វាវកសាងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសុរ្យវរ្ម័នទី២ និងព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ យោងតាមចម្លាក់មានរចនាបថពីរផ្សេងគ្នា គឺនៅដើមសតវត្សរ៍ទី១២និងចុងទី១២។ ប្រាសាទបូជាដល់សាសនាហិណ្ឌូនិងព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយាន មានរចនាបថអង្គរវត្តនិងបាយ័ន។ ប្រាសាទនៅថែរក្សារាងបានល្អ ធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម មានទ្វារពិតពីខាងកើត នឹងទ្វារបញ្ឆ...
ប្រាសាទអូរតុប
ប្រាសាទសង់នៅដើមសតវត្សរ៍ទី៩ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ ឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទមានប្រាង្គបីសង់ពីឥដ្ឋរាងបួនជ្រុងស្មើ សង់លើខឿនមួយបែរមុខទៅលិច និងមានទ្វារបញ្ឆោតនៅមុខផ្សេងទៀត។ ប្រាង្គពីរបានបាក់រលំអស់ និងអាចមានសំណង់ឈើមួយនៅក្បែរនោះលើខឿនថ្មបាយក្រៀម។
ប្រាសាទធម្មានន្ទ
ប្រាសាទនេះត្រូវបានកសាងឡើងនាសតវត្សរ៍ទី១២ ក្នុងរជ្ជកាល ព្រះបាទសុរ្យវរ្ម័នទី២ ដើម្បីឧទ្ទិសថ្វាយព្រះវិស្ណុ។ ប្រាសាទនេះមានរាងចតុកោណ មានប្រាង្គបែរមុខទៅទិសខាងកើត មានគូទឹក និងកំពែងព្រមទាំងគោបុរៈពីរនៅខាងកើត និង ខាងលិច រួមនិងហោត្រៃមួយនៅទិសអាគ្នេយ៍។ នៅជិតទីនោះដែរមានប្រាសាទមួយទៀតគឺ ប្រាសាទចៅសាយទេវតា ដែលបុរាណវិទ...
ប្រាសាទបន្ទាយពីរជាន់
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទព័ទ្ធជុំវិញដោយកំពែងពីរជាន់ក្នុងធ្លាកំពែងទីមួយមានប្រាង្គសំខាន់នៅកណ្ដាលរាងបួនជ្រុងស្មើ ធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម បែរមុខទៅទិសនិរតីតាមស៊ុមទ្វារថ្មភក់ និងលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាង្គតូចៗចំនួនប្រាំបីរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋ ស្ថិតនៅត...
ប្រាសាទចេកក្បូរ, ប្រាសាទជ័យក្បូរ
ប្រាសាទចេកក្បូរមានប្រាង្គបីទន្ទឹមគ្នាសាងនៅលើទីទួលដែលមានទំហំ ៣០x៣០ ម៉ែត្រ មានប្រាង្គបី ធ្វើពីឥដ្ឋរត់ជួរជើង-ត្បូងបែរមុខទៅខាងកើតមានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់និងទ្វារបីផ្សេងទៀតជាទ្វារបញ្ឆោត។ ប្រាសាទមានគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញនិងផ្លូវចូលពីខាងកើតព្រមទាំងត្រពាំងមួយនៅខាងកើត។ ប្រាសាទចេកក្បូរបច្ចុប្បន្នមានការខូចខាតច្រើន ដ...
ប្រាសាទល្បើកស្វាយ
ប្រាសាទបុរាណមួយ កសាងឡើងអំពីឥដ្ឋនិងថ្មភក់មានរចនាបថសម្បូណ៌ព្រៃគុក។ ប្រាសាទឥដ្ឋនេះបានបាក់រលំដំបូលទាំងស្រុង សល់តែជញ្ជាំងប្រេះស្រាំនៃតួប្រាង្គកណ្ដាលមានទំហំប្រមាណ ៨x១០ម៉ែត្រ។ ក្រៅពីនេះ មានប្រាង្គពីរទៀតនៅសងខាង ដែលបាក់រលំរាបអស់ សល់តែគំនរឥដ្ឋ។ ទីនេះនៅមានសំណល់វត្ថុលំអធ្វើពីថ្មភក់មួយចំនួនផងដែរ។ ថ្វីបើទីនេះមិនប...
ប្រាសាទតាសោម
ប្រាសាទតាសោម ត្រូវបានកសាងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១២ ក្នុងគោលបំណងធ្វើជាអគារព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយានឧទ្ទិសដល់លោកេស្វរៈព្រោះគេឃើញផ្ដែររូបលោកេស្វរៈនៅខាងក្នុងសញ្ញាកាកបាទដូចប្រាសាទតាព្រហ្មដែរ។ ប្រាសាទតូចដែលមានរចនាបថបាយ័ននិងមានរបងព័ទ្ធជុំវិញរាងទាបផ្ទាល់ដី មានប្រាង្គបែរទៅរកគោបុរៈ។ កន្លែងរ...
ប្រាសាទនាងខ្មៅ (តាកែវ)
ប្រាសាទសម័យអង្គរមួយនេះស្ថិតក្នុងរចនាបថកោះកេរ ដែលសង់លើទីតាំងចាស់។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គចំនួនបី ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃសល់តែតួប៉មចំនួន២ប៉ុណ្ណោះ។ ប្រាង្គនីមួយៗនៃបា្រសាទសង់លើខឿនខ្ពស់ បែរមុខទៅទិសខាងកើត និងមានទ្វារបីទៀតជាទ្វារបញ្ឆោត។ ប្រាសាទនេះសង់អំពីឥដ្ឋ មេទ្វារ ផ្តែរ និងសសរពេជ្រ សង់ពីថ្មភក់។ ប្រាង្គនីមួយៗ ទំហំ ៤...