ប្រាសាទសួព្រ័តខាងត្បូង, ប្រាសាទនាង១២
សូមអានក្នុងប្រាសាទសួព្រ័ត្រខាងជើង។
ប្រាសាទអុងម៉ុង
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅក្នុងចុងសតវត្សរ៍ទី១០ មានទំហំតូចដែលគេមិនអាចចូលទៅក្នុងបានទេ។ ប្រាសាទតូចបែបនេះមានមួយទៀតដែរនៅខេត្តកំពង់ចាម ឈ្មោះថាប្រាសាទគុកតាព្រហ្ម។ ប្រាសាទកប់ជ្រៅនៅក្នុងដីរលំបាក់បែកស្ទើរតែទាំងអស់ ហើយលំបាកនឹងកំណត់តួនាទីណាស់។ ប្រាសាទសង់ពីថ្មបាយក្រៀម ទើបមិនមានក្បាច់លំអនោះទេ ហើយមានចម្ងាយប្រហែល១០០ម៉ែត្រពីស...
ប្រាសាទក្រពុំឈូក
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាមន្ទីរពេទ្យ ដែលរួមមានហោបន់ស្រន់មួយលំអដោយថ្មភក់និងហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅទិសអាគ្នេយ៍ កំពែងថ្មបាយក្រៀមព័ទ្ធជុំវិញនិងមានស្រះមួយនៅទិសឦសាន។ តួប្រាសាទមានតម្កល់បដិមាព្រះនាងក្រពុំឈូកនៅក្រោយព្រះបដិមាមួយអង្គនៅមានសភាពល្អនៅឡើយ...
ទឹកជ្រោះក្បាលស្ពាន
កន្លែងនេះត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាជ្រលងនៃលិង្គ១០០០មួយទៀត ដែលមានចម្លាក់ធ្វើអំពីថ្មនៅក្នុងទឹកស្ទឹងក្បាលស្ពាន។ ចម្លាក់ទាំងនេះភាគច្រើនសាងឡើងពីសតវត្សរ៍ទី១១ ដល់ទី១៣ បានស្ថាបនាក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសុរិយ្យវរ្ម័នទី១ និង ស្ថាបនារួចជាស្ថាពរដោយព្រះបាទឧទិត្យាវរ្ម័នទី២។ ដោយសារគេយល់ថា ទឹកដែលហូរតាមទីនេះជាប្រភពនៃការចម្រុងច...
ស្ពានកំពង់ក្ដី, ស្ពានប្រាប់ទិស
ស្ពាននេះកសាងឡើងក្នុងសតវត្សរ៍ទី១២ ហើយមានឈ្មោះ "ព្រះទិស" ឬ "ប្រាប់ទិស"។ ស្ពានបុរាណសម័យអង្គរនេះ សង់ពីថ្មបាយក្រៀមនិងថ្មភក់ដែលមានបណ្ដោយ៨៦ម៉ែត្រ ទទឹង១៦ម៉ែត្រ កម្ពស់ពីបាតស្ទឹង១០ម៉ែត្រ និងមានរន្ធត្រដេវ (ប្រឡោះសម្រាប់ចរន្តទឹកឆ្លងកាត់) ចំនួ ២១។ តាមការវិភាគប្រវត្តិសិល្បៈលើបង្កាន់ដៃ នាគនិងថ្មគោល គឺស្ថិតនៅក្នុងរ...
ប្រាសាទបន្ទាយទ័ព
ប្រាសាទបន្ទាយទ័ពនៅឃុំថ្មពួកទទួលបានការថែទាំ អភិរក្ស អភិវឌ្ឍស្របាលគ្នានឹងប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារដែរ ដូចជាស្ថាបនាផ្លូវក្រាលក្រួសបានកាប់សម្អាតព្រៃ ការរៀបចំបរិស្ថាន ហើយក៏មានការសាងសង់អាសនៈថ្មីដ៏ធំមួយ នៅជ្រុងនិរតីប្រាសាទ ទុកជាទីសក្ការៈ បូជាបន្ថែមផងដែរ។ បើគិតពីទំហំខូចខាតប្រាសាទទាំងពីរគឺប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។ ឯភាពល្ប...
ប្រាសាទបាថាង
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅចុងសតវត្សរ៍ទី១០។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គបីរត់ជួរជើង-ត្បូងបែរមុខទៅកើត។ ប្រាង្គកណ្ដាលធ្វើពីថ្មភក់ និង លំអដោយទ្វារបញ្ឆោតនៅជ្រុងខាងលិច។ ប្រាង្គអមសងខាងធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម។ ប្រាសាទមានគូទឹកហើយមានផ្លូវចូលពីខាងកើត។
ប្រាសាទព្រះធាតុ (ទឹកឆា)
ប្រាសាទព្រះធាតុទឹកឆា មានទំហំ ៨ x ៨ម. កម្ពស់ប្រមាណ ១១.៥ ម. ចំណែកទំហំខាងក្នុង ៤.៥ x ៤ម.។ ឈ្មោះដើមនៃប្រាសាទគឺ ស្រីជលង្កេស្វរៈ សង់ពីឥដ្ឋ មានសសរពេជ្រនិងផ្ដែរជាថ្មភក់។ ប្រាសាទសង់ឡើងមុនសម័យអង្គរនេះ មានកំពែងពីរជាន់ ហើយត្រូវបានជួសជុលជាច្រើនលើក។ តាមសិលាចារឹក K88 ប្រាសាទនេះមានឈ្មោះដើម ស្រីជលង្គេស្វរៈ កសាងឡើងក្...
ប្រាសាទភូមិប្រាសាទ (កំពង់ធំ)
ការដែលហៅថា "ភូមិប្រាសាទ” មកដូច្នេះ មកពីអ្នកស្រុកភ្លេច ឬមិនដឹងថាឈ្មោះដើម ប្រាសាទនេះដូចម្ដេច ក៏ហៅថា “ប្រាសាទ” តែម្ដងទៅ រួមទាំងឈ្មោះវត្តនៅទីនោះផងដែរ។ ប្រាសាទភូមិប្រាសាទ កសាងឡើងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងទ្រវែង បែរមុខទៅទិសខាង កើត និងនៅមានរូបរាងល្អប្រសើរ។ ប្រសិនបើនិយាយ អំពីក្បាច់លម្អវិញប្រាសាទនេះនៅសល់ក្បាច់ល...
ប្រាសាទពណ្ណរាយ
ប្រាសាទពណ្ណរាយ ឬប្រាសាទភ្នំព្រះនរាយណ៍ មានទីតាំងស្ថិតនៅលើកូនភ្នំមួយ មានកម្ពស់ ប្រមាណ៨០ម. ដែលត្រូវឡើងតាមជណ្ដើរ ប្រមាណ ២០៨កាំ។ ប្រាសាទនេះបែកបាក់អស់ប្រាង្គខាងជើងមួយ នៅសល់តួប្រាង្គចំនួនពីរ ដែលមានប្រាង្គ ទំហំ ៤ x ៤ម. និងកំពស់ ៨ម.។ ប្រាសាទកសាងឡើងអំពីឥដ្ឋ និងថ្មភក់ជាមេទ្វារ និងសន្លឹកផ្ដែរជាថ្មភក់ដែរ។ សាងសង់...
ប្រាសាទព្រៃប្រាសាទ (អង្គរធំ), ប្រាសាទចាន់តាអួន
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាមន្ទីរពេទ្យ ដែលរួមមានហោបន់ស្រន់មួយលំអដោយថ្មភក់និងហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅទិសអាគ្នេយ៍ កំពែងថ្មបាយក្រៀមព័ទ្ធជុំវិញនិងមានស្រះមួយនៅទិសឦសាន។ ឈ្មោះរបស់ប្រាសាទនេះព្រៃប្រាសាទនេះគឺមានន័យដូចព្រៃដែរ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែយកព្រៃមកដាក់...
ប្រាសាទភ្នំបន្ទាយ
ប្រាសាទនេះមិនមានចុះក្នុងបញ្ជីសាលាចុងបូព៌ាទេហើយក៏ពុំមានឯកសារប្រវត្តិដែរ។ ប្រាសាទមានប្រាង្គតែមួយសង់ពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅតាមបណ្ដាយផ្លូវអង្គរធំទៅព្រះខ័នកំពង់ស្វាយ។ ប្រាសាទរលំបាក់បែកសល់តែត្រឹមជញ្ជាំង។
ប្រាសាទកំពូលតានន្ទ, ប្រាសាទព្រះបាទដៃខ្លី
បើសិនជាអ្នកទេសចរណ៍មានភាពតស៊ូ បន្តពីប្រាសាទតាញាញទៅ គេអាចសាកល្បងទៅកាន់ប្រាសាទមួយទៀត គឺប្រាសាទកំពូលតានន្ទ ដែលត្រូវដើរឡើងភ្នំ ប្រមាណ៨០០ម. ពីប្រាសាទតាញាណកើតទៅ។ ប្រាសាទនោះក៏មានសភាពបែកបាក់នៅសល់ជញ្ជាំងតែបីជ្រុងប៉ុននោះ។ ប្រាសាទស្ថិតលើភ្នំទីពីរដែលនៅជាប់នឹងភ្នំតាញាណ ដែលគេហៅថា ភ្នំតានន់ ហើយប្រាសាទនោះមានឈ្មោះដល់...
ប្រាសាទតាព្រហ្ម (ទន្លេបាទី)
ប្រាសាទនេះមានកំពែង៣ជាន់ ច្រកចូលពីទិស ខាងកើតប្រាសាទ ដែលក្នុងកំពែងទី១ មានហោត្រ័យ២ បែរមុខទៅទិសខាងលិច និងមានក្លោងទ្វារ ចំនួន៤។ នៅតាមជ្រុងកែងនីមួយៗ មានទ្វារ២ ទៀត។ ចំណែកក្នុងកំពែងទី២ មានស្រះ២នៅចំហៀងសងខាង មានកំពែងថ្មបាយក្រៀម កំពស់ ៣ម. មានក្លោងទ្វារថ្មបាយក្រៀម២ រាងជាកាកបាទមានទ្វារចូលមួយ និងមានបន្ទប់ នៅសង ខា...
ប្រាសាទត្រពាំងពងទឹក
ប្រាសាទកសាងនៅដើមសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទមានសំណង់ដូចតទៅ៖ ប្រាង្គរាងកាកបាទធ្វើពីថ្មភក់ បែរមុខទៅកើតមានយ៉មួយធ្វើពីថ្មភក់ និងលំអដោយបង្អួចពីរនៅអមតាមជញ្ជាំងរបស់យ៉។ ប្រាង្គនេះសង់លើខឿនថ្មបាយក្រៀមនិងលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ គូទឹកមួយព័ទ្ធជុះរិញប្រាសាទដោយមានផ្លូវច្ចលពីខាងកើត និងស្រះមួយផងដែរ។
ប្រាសាទក្រហម (កោះកេរ)
ប្រាសាទនេះដើរតួជាខ្លោងទ្វារចូលនៃប្រាសាទប្រាង្គកោះកេរ ដែលនេះក៏ជាស្នាព្រះហស្ថរបស់ព្រះជ័យវរ្ម័នទី៤ នាពាក់កណ្ដាលសតវត្សរ៍ទី១០ដែរ។ ប្រាសាទក្រហម គឺជាប្រាសាទសាងសង់ពីឥដ្ឋដែលមានទំហំធំ និងខ្ពស់ជាងគេក្នុងរមណីយដ្ឋានប្រាសាទកោះកេរ។ គេយល់ថាប្រាសាទនេះជាប្រាសាទចាស់ជាងគេក្នុងក្រុមប្រាសាទប្រាង្គ ដែលកាលពីមុនប្រាសាទនេះមា...
ប្រាសាទក្រហម (ភ្នំគូលែន)
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ នៅសតវត្សរ៍ទី៩។ ប្រាសាទមានប្រាង្គបីបែរមុខទៅកើត ដែលមានប្រាង្គកណ្ដាលខូចខាតអស់។ ប្រាង្គខាងត្បូងដែលនៅសល់រាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋមានទ្វារបញ្ឆោតនៅជ្រុងទាំងបីផ្សេងទៀត។ នៅខាងជើងមានបល្ល័ងមួយមានតម្កល់ស្នោទ្រោណិ និងសិវលិង្គដ៏ធំស្ថិតនៅក្នុងប្រាសាទ។ ប្រាង្គខាងជើងបាក់បែកអស់...
ស្ពានក្មេង (ភ្នំស្រុក)
ស្ពានមួយក្នុងចំណោមស្ពានជាច្រើនតាមបណ្ដាយផ្លូវបុរាណអង្គរធំស្ដុកកក់ធំធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមដែលនៅសល់រូបរាងល្អមាំមួន។ ស្ពានមិនមាននៅសេសសល់បង្កាន់ដៃទេ ប៉ុន្តែជាស្ពានវែងមួយក្នុងតំបន់បន្ទាប់ពីស្ពានស្រែងដែលបាក់រលំអស់ទៅហើយ។ ក្រៅពីស្ពាននេះ ក្នុងតំបន់ជុំវិញនេះគេអាចសម្គាល់ឃើញស្ពានបុរាណដទៃទៀតតាមផ្លូវបុរាណនេះ ដូចជាស្ពាន...
ក្រុមប្រាសាទត្រពាំងរំពាក់, ក្រុមប្រាសាទZ1-Z5,Y
ក្រុមនេះ មានប្រាសាទសរុបចំនួន ៦ ដែលក្នុងនោះប្រាសាទចំនួន ៥ ប្លង់មានរាងខ្វែងជើងក្អែក តាងដោយអក្សរ Z និងប្រាសាទមួយទៀតតាងដោយអក្សរ Y។ ប្រាង្គប្រាសាទទាំងប្រាំតាង ដោយអក្សរ Zសង់ឡើងអំពីឥដ្ឋ មានប្រាសាទមួយសំខាន់នៅកណ្ដាល Z១ និងមាន ៤ ទៀតសង់ជាអនុទិស Z២, Z៣, Z៤, Z៥។ ប្រាង្គ Z១ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ បែរមុខទៅលិច មានកម្ពស...
ប្រាសាទបាសាក់, ប្រាសាទព្រៃបាសាក់
តំបន់នេះជាអតីតៈបុរាណស្ថានតាំងពីសម័យបុរេអង្គរមក ហើយក្រោយមកនៅសម័យអង្គរនាចុងស.វ.ទី១០ មានការរៀបចំនិងសង់ប្រាសាទបន្ថែមទៀត។ ទីតាំងនេះធ្លាប់ជាទីតាំងដើមរបស់បដិមាមួយចំនួនដូចដូចជា ព្រះគណេស ព្រះសិវ(រចនាបថកោះកេរ) គោនន្ទិ ផ្តែរសម័យបុរេអង្គរ (រចនាបថព្រៃក្មេង) និងសសរពេជ្រសម័យអង្គរ(រចនាបថកោះកេរ) សិលាចារឹកលេខK69,K70,...
ប្រាសាទត្រពាំងរុន
ស្ថាបនានៅសតវត្សរ៍ទី៨ ក្នុងរចនាបថកំពង់ព្រះ និងឧទ្ទិសថ្វាយសាសនាហិណ្ឌូ ហើយមានការរចនារូបទេពអប្សរមានមាឌធំៗ ព្រះហស្ថកាន់ផ្កាឈូក និងស៊ែ។ ចម្លាក់លើជញ្ជាំងឥដ្ឋមានផ្នួងសក់ខ្ពស់ៗរាងស៊ីឡាំង ស្រដៀងនឹងឥណ្ឌា មិនតែប៉ុណ្ណោះមានការរចនាផ្តែរ សរសរផ្អោប និងប្រាសាទអណ្ដែតយ៉ាងល្អឥតខ្ចោះ។ ប្រាសាទសង់ពីឥដ្ឋមានរាងចតុកោណកែងបែរមុ...