ប្រាសាទកំពង់ព្រះ
ប្រាសាទកំពង់ព្រះសង់នៅលើទីទួលធំមួយមិនលិចទឹក ជាប់នឹងបឹងទន្លេសាប ដែលសព្វថ្ងៃជាទីវត្ត។ ប្រាសាទសាងឡើងក្នុងសតវត្សទី៨ សម័យមុនអង្គរ មានប្រាង្គចំនួនបី តែប្រាង្គខាងលិចរលំអស់ នៅសល់តែគ្រឹះ ដែលគេកំពុងធ្វើកំណាយ។ អ្នកស្រុកច្រើនហៅប្រាសាទមួយដែលល្អស្អាតខាងកើតមានក្បូរក្បាច់ដ៏វិចិត្ររស់រវើក ថាប្រាសាទស្រីនិងប្រាសាទប្រុស...
ប្រាសាទដូនមា, ប្រាសាទព្រះពិធូរ (V)
ប្រាសាទត្រូវបានសាងសង់នៅដើមសតវត្សរ៍ទី១២ ដែលគោរពសាសនាហិណ្ឌូក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសុរ្យវរ្ម័នទី២។ ប្រាសាទនេះសង់ពីថ្មភក់ មានទ្វារចូលពីគ្រប់បួនទិស មានរោងទ្រវែងតភ្ជាប់ពីទិសខាងកើត សង់លើខឿនបីជាន់។ រោងទ្រវែងនេះប្រហែលជាត្រូវបានសាងសង់បន្ថែមនៅពេលក្រោយ។ នៅខាងលិចប្រាសាទ មានជារានហាលមួយបែរទៅខាងលិច។ ប្រាសាទនេះមានសិលាចា...
ប្រាសាទលិង្គ៤, ប្រាសាទអណ្ដូងគុក
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គទោលរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីថ្មភក់ បែរមុខទៅទិសនិរតីឆ្ពោះទៅរហាល និងលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាង្គនេះសង់លើខឿនមួយ និងមានដំកល់លិង្គធំមួយដែលទ្រដោយបល្ល័ង្គ។ ប្រាសាទមានកំពែងថ្មបាយក្រៀម និងខ្លោងទ្វារធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិ...
ប្រាសាទគុកវាំង, ប្រាសាទវត្តពោធិ៍វាំង
នៅក្នុងការរៀបរាប់របស់រឿងព្រេងដែលនិទានអំពី “ភ្នំសន្ទុក" ក៏មានរំលេចនូវឈ្មោះគុកវាំង ដែរ។ គុកវាំង សាងសង់ឡើងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយជញ្ជាំងផ្សេងទៀតគេលម្អជាទ្វារបញ្ឆោត។ ទ្វារនីមួយៗ គេរៀបឥដ្ឋដូចជាបន្ទះត្រង់នៅចំកណ្ដាល ហើយអមដោយសសរផ្អោបនិងហោជាងនៅខាងលើ។ ហោជាងនៅទិសខាងកើត នៅកណ្ដាលមានលម្អ...
ប្រាសាទចម្រេះគួច
ប្រាសាទមានអាយុកាលចាស់ជាងប្រាសាទលោមនាងនៅជិតនេះគឺប្រហែលជាសង់ក្នុងសតវត្សរ៍ទី៨ ហើយមានការជួសជុលបន្ត។ ប្រាសាទមានប្រាង្គទោលធ្វើពីឥដ្ឋ ដែលបាក់បែកមួយភាគធំរចនាដោយគ្រឿងលំអធ្វើពីថ្មភក់។ ប្រាង្គនេះបែរមុខទៅកើតតាមស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់និងលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។
ប្រាសាទរណបបាគង , ប្រាសាទដំរីគង់
ប្រាសាទរណបទាំងនេះសង់ឡើងដំណាលគ្នានឹងប្រាសាទបាគងដែរ។ បើសិនជាគេធ្វើដំណើរជុំវិញគូទឹកខាងក្នុងនៃប្រាសាទបាគង គេអាចកត់សម្គាល់បាននូវប្រាសាទបែកបាក់មួយចំនួន ដែលជាប្រាសាទរណបនៃប្រាសាទបាគង។ ប្រាសាទរណបទាំងនេះ រួមមានប្រាសាទដំរីគង់ ប្រាសាទនៅជិតខ្លោងទ្វារចូល ជាដើមដែលបន្សល់ទុកនៅជុំវិញប្រាសាទបាគង រួមមានប្រាសាទរណបជាងដប់...
ប្រាសាទព្រះធាតុក្ទម្ព
ប្រាសាទព្រះធាតុខ្ទុំស្ថិតក្នុងវត្តទួលព្រះធាតុដែលជាវត្តទើបចាប់ផ្ដើមសាងសង់នៅឡើយ។ នៅលើទីតាំង នោះ មាននៅសល់ជញ្ជាំង និងវត្ថុបុរាណជាច្រើនមានទាំងសិលាចារឹកមួយផ្ទាំងផងដែរ ដែលត្រូវបានអាចារ្យ និងព្រះសង្ឃតម្កល់ទុក។ សង់នៅលើទួលខ្ពស់មួយលើគ្រឹះថ្មបាយក្រៀម ប្រាសាទសង់ពីឥដ្ឋនេះមានកំពែង ពីរជាន់ ប្រាង្គពីរដែលបាក់អស់មួយទៅ...
ប្រាសាទបន្ទាយធំ
ប្រាសាទនេះត្រូវបានស្ថាបនាឡើងនៅចុងសតវត្សរ៍ ទី១២ ដើម្បីសតវត្សរ៍ទី១៣ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ឧទ្ទិសដល់ព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយាន។ ប្រាសាទនេះស្ថាបនាឡើងអំពីថ្មភក់មានតួប្រាង្គបី បែរមុខទៅទិសខាងកើត។ តាមក្បាច់ចម្លាក់លំអនៅលើប្រាសាទ គឺស្ថិតនៅក្នុងរចនាបទបាយ័ន។ ប្រាសាទបន្ទាយធំនេះជាឈ្មោះសំដៅទៅលើទីកន្លែងរបស់ប្រា...
ប្រាសាទនាងខ្មៅ (តាកែវ)
ប្រាសាទសម័យអង្គរមួយនេះស្ថិតក្នុងរចនាបថកោះកេរ ដែលសង់លើទីតាំងចាស់។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គចំនួនបី ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃសល់តែតួប៉មចំនួន២ប៉ុណ្ណោះ។ ប្រាង្គនីមួយៗនៃបា្រសាទសង់លើខឿនខ្ពស់ បែរមុខទៅទិសខាងកើត និងមានទ្វារបីទៀតជាទ្វារបញ្ឆោត។ ប្រាសាទនេះសង់អំពីឥដ្ឋ មេទ្វារ ផ្តែរ និងសសរពេជ្រ សង់ពីថ្មភក់។ ប្រាង្គនីមួយៗ ទំហំ ៤...
ប្រាសាទតានៃ
ប្រាសាទនេះកសាងនៅក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ឧទ្ទិសថ្វាយដល់ព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយាន នាពាក់សតវត្សរ៍ទី១២ មានរចនាបថបាយ័ន។ ឈ្មោះនៃប្រាសាទនេះមិនមានប្រភពច្បាស់លាស់ទេ តែអ្នកស្រុកថាជាឈ្មោះតាម្នាក់ជាអ្នកថែរក្សាប្រាសាទនេះ។ ប្រាសាទតានៃមានកំពែងព័ទ្ធជុំវិញនៅផ្នែកខាងក្រៅ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃយើងឃើញមានតែខ្លោងទ្វារឬគោបុរៈ...
ប្រាសាទអូរឈើទាលធំ, ប្រាសាទចាម
ប្រាសាទនេះកសាងក្នុងរជ្ជកាល ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទមានប្រាង្គកណ្ដាលរាងកាកបាទធ្វើពីថ្មភក់ ស្ថិតនៅតាមទិសនិរតី-ឦសាន។ ប្រាង្គនេះមានទ្វារគ្រប់ទាំងបួនទិសដោយភ្ជាប់តាមយ៉មួយ។ ប្រាសាទមានហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម បែរមុខទៅលិចតាមយ៉មួយនិងបង្អួចនៅសងខាង។ ប្រាសាទព័ទ្ធដោយកំពែងថ្មបាយក្រៀមមានខ្លោ...
ប្រាសាទព្រៃមន្ទីរ
ប្រាសាទព្រៃមន្ទីរកសាងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣ នៅពាក់កណ្ដាលសតវត្សរ៍ទី៩ ឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា មានរចនាបថព្រះគោ។ ប្រាសាទព្រៃមន្ទីរស្ថិតនៅមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីប្រាសាទបាគង ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវបញ្ជាក់ថាម្ដុំប្រាសាទព្រៃមន្ទីរគឺរាជវាំងចាស់សម័យនោះតាមរយៈសិលាចារឹករបស់ក្សត្រីជយទេវី នៅក្បែរបារាយណ៍ទឹកថា្ល។ ប្រា...
ប្រាសាទបន្ទាយអំពិល
ប្រាសាទបានកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១២ នៅរជ្ជកាលព្រះបាទសុរ្យវរ្ម័នទី២ ឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ទីតាំងស្ថិតនៅប្រមាណ ១០០ ម៉ែត្រ ខាងជើងផ្លូវបុរាណ។ ប្រាសាទមានកំពែងពីរជាន់ក្នុងនោះមានប្រាង្គមួយរាងបួនជ្រុងស្មើសង់លើខឿនមួយ ធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមនិងថ្មភក់។ ប្រាង្គនេះបែរមុខទៅកើតមានយ៉អមដោយបង្អួច ឯមុខបីផ្សេងទៀតនៃប្រាង្គជាទ្...
ប្រាសាទលិង្គ៣, ប្រាសាទបល្ល័ង្គខាងត្បូង
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទមានប្រាង្គទោលរាងបួនជ្រុងស្មើ ធ្វើពីថ្មភក់បែរមុខទៅទិសនិរតីដូចគ្នានឹងប្រាសាទលិង្គ១និង២ ប៉ុន្តែបានបាក់រលំអស់សល់តែជញ្ជាំងខ្លះៗ។ នៅចំកណ្ដាលមានតម្កល់សិវលិង្គដ៏ធំមួយដែលបាក់រលំ មានស្ថានភាពដូចជាកាណុងកាំភ្លើងធំទៅវិញ។
ប្រាសាទបាណន់
រឿងព្រេងភ្នំនេះតំណាលពីសេដ្ឋីម្នាក់មានកូនស្រីឈ្មោះនាង រំសាយសក់ ដែលចេះតែឈឺ ហើយក្រោយមកមានតាបសឈ្មោះតាគ្រាមបានមើលជំងឺនាងជា ទើបឪពុកបានផ្សំផ្គុំនាងជាភរិយាតាបសនោះ។ តាបសបានបង្ហាត់បង្រៀនឱ្យនាងចេះមន្តអាគមជាច្រើន។ ក្រោយមកមានព្រះរាជបុត្រមួយអង្គនាមចៅរាជកុលមកសុំរៀនមន្តវិជ្ជាពីតាគ្រាម ប៉ុន្តែតាបសហាមមិនឱ្យមើលប្រពន្ធ...
ប្រាសាទខ្នារមខុប
ប្រាសាទសង់ក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅសតវត្សរ៍ទី១២។ ប្រាសាទនេះមានប្លង់ជាមន្ទីរពេទ្យ ដែលរួមមានហោបន់ស្រន់មួយលំអដោយថ្មភក់និងហោត្រៃមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅទិសអាគ្នេយ៍ កំពែងថ្មបាយក្រៀមព័ទ្ធជុំវិញនិងមានស្រះមួយនៅទិសឦសាន។
ប្រាសាទសែនត្មុល
ប្រាសាទភ្នំជីសូរបែរមុខទៅទិសខាងកើត ដែលមានជណ្តើរចោតមួយចុះទៅក្រោមមាន ៣៩៦កាំ កសាងពីថ្មបាយក្រៀម ដែលប្រៀបបានទៅជណ្តើរនៅប្រាសាទអង្គរវត្ត។ ពេលចុះដល់ក្រោមមាន កូនប្រាសាទតូចមួយជាគោបុរៈ ឈ្មោះប្រាសាទសែនធ្មុល។ ភាសាខ្មែរបុរាណ ធ្មុល គឺ សត្វគោ មានន័យថា ជាទីតម្កល់គោ។ គោនេះគឺជាគោនន្ទិន ជាយានជំនិះរបស់ព្រះឥសូរនេះឯង។ ទីនេ...
ប្រាសាទវត្តប្រាសាទ (តានី)
តាមពិតទៅ ប្រាសាទវត្តប្រាសាទប្រាកដជាមានឈ្មោះរបស់ខ្លួន តែដោយសារគ្មានសិលាចារឹក ឬរឿងព្រេងនិទានបន្សល់ទុក ទើបគេដាក់ឈ្មោះតាមវត្ត ថាប្រាសាទវត្តប្រាសាទ។ សរុបទៅឈ្មោះវត្ត ដាក់តាមប្រាសាទ ហើយឈ្មោះប្រាសាទដាក់តាមឈ្មោះវត្ត។ ប្រាសាទកសាងឡើងអំពីថ្មបាយក្រៀម ហើយមានការបាក់បែកច្រើនអន្លើ ដោយបន្សល់ទុកតែជញ្ជាំង ប្រាសាទ និងខ្...
ប្រាសាទតាក្របី, ប្រាសាទព្រះដង្វាយ
ប្រាសាទតាក្របីមានផ្លូវចាក់បេតុងឡើង រហូតដល់លើភ្នំក្បែរប្រាសាទតែម្ដង។ តាមផ្លូវចូលទៅកាន់ប្រាសាទតាក្របីគេអាចពិនិត្យដើមឈើក្បែរនោះនឹងបានឃើញស្លាកស្នាមគ្រាប់កាំភ្លើងបាញ់ត្រូវដើមឈើបន្សល់ទុក តាំងពីមានការប៉ះទង្គិចគ្នានាខែមេសា ឆ្នាំ២០១១ មក។ ប្រាសាទតាក្របីព័ទ្ធដោយដើមឈើធំៗដុះជុំជិត លុះត្រាតែចូលទៅកៀករូបរាង ថាជាប្រ...
ប្រាសាទគក់ទ្រូង, ប្រាសាទ W
ប្រាសាទគក់ទ្រូង មានរាងបួនជ្រុងទ្រវែង មានកំពែងព័ទ្ធជុំវិញ មានស្រះពីរនៅទិសឦសាន។ អ្នកស្រុកហៅ ប្រាសាទនេះថា គក់ទ្រូង ទំនងមកពីគេឃើញរូបចម្លាក់ទេពមួយធ្លាក់នៅលើវិមានអណ្ដែតមុខខាង ត្បូងផ្នែកខាងកើត ដែលយកព្រះហស្តកាន់វត្ថុអ្វីមួយដាក់នៅលើដើមទ្រូង។ ផ្នែកខាងក្រៅ យើងឃើញចម្លាក់ស្អេកស្កះនៅគ្រប់ផ្នែកទាំងអស់ រាប់តាំងពីខឿ...
ប្រាសាទព្រៃដើមស្រុក
ប្រាសាទមានឈ្មោះផ្សេងទៀតដូចជា ប្រាសាទព្រៃជើងស្រុក, ព្រៃចុងស្រុក, ព្រះធាតុរាជមន្ទីរផងដែរ។ ឈ្មោះទាំងនេះប្រហែលជាល្អៀងដោយការកត់សូររបស់បារាំងរវាងពាក្យ «ជើង» និង «ចុង» តែអ្នកស្រុកនិយមហៅថា ដើមស្រុក គឺមានន័យប្រហែលនឹង ជើងស្រុក គឺព្រៃចាប់ផ្ដើមពីទីនេះទៅ។ ប្រាសាទឥដ្ឋនាសម័យពាក់កណ្តាលសវ.ទី៧ និងទី៨ និងក្រោយមកនាសម័យ...