គ្រឹះប្រាសាទឪឡោក
ប្រាសាទត្រូវបានកសាងឡើងក្នុងសតវត្សរ៍ទី៧ បានបាក់រលំអស់សល់តែមេទ្វារបញ្ឈរ។ ប្រាសាទមានប្រាង្គបួនសង់លើខឿនថ្មបាយក្រៀមរួមមួយរត់ជូរជើង-ត្បូងបែរមុខទៅកើត។ ប្រាសាទសង់អំពីឥដ្ឋលំអដោយថ្មភក់ ព័ទ្ធដោយគូទឹកដែលមានផ្លូវចូលខាងកើត និងខាងលិចដោយ។ ប្រាសាទមានសិលាចារឹកជាច្រើន។
ប្រាសាទកណ្ដកយក្ស, ប្រាសាទព្រះពិធូរ (Y)
ប្រាសាទត្រូវបានសាងសង់នៅដើមសតវត្សរ៍ទី១២ ដែលគោរពសាសនាហិណ្ឌូ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសុរ្យវរ្ម័នទី២។ ប្រាសាទសង់ពីថ្មបាយក្រៀមនិងថ្មភក់នេះ រាងជារោងទ្រវែងបែរទៅទិសខាងកើត។ ប្រាសាទនេះចែកចេញជាបីផ្នែកខាងលិចបំផុតជាបន្ទប់មានទ្វារបញ្ឆោតនៅទិសខាងលិច បើកទៅខាងកើតតភ្ជាប់ដោយអន្តរាល។ អន្តរាលនេះមានមានទ្វារនៅខាងជើងនិងខាងត្បូង...
ប្រាសាទលិង្គ៣, ប្រាសាទបល្ល័ង្គខាងត្បូង
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទមានប្រាង្គទោលរាងបួនជ្រុងស្មើ ធ្វើពីថ្មភក់បែរមុខទៅទិសនិរតីដូចគ្នានឹងប្រាសាទលិង្គ១និង២ ប៉ុន្តែបានបាក់រលំអស់សល់តែជញ្ជាំងខ្លះៗ។ នៅចំកណ្ដាលមានតម្កល់សិវលិង្គដ៏ធំមួយដែលបាក់រលំ មានស្ថានភាពដូចជាកាណុងកាំភ្លើងធំទៅវិញ។
ប្រាសាទព្រះវិហារ, ប្រាសាទស្រីសិខរីស្វារៈ
ប្រាសាទនេះសង់នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១១ ដើម្បីបូជាព្រះសិវៈ ក្នុងរជ្ជកាលស្ដេចជាច្រើនអង្គរួមមាន ព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១ និងសូរ្យវរ្ម័នទី១ រហូតដល់ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី២។ ប្រាសាទព្រះវិហារ គឺជាប្រាសាទខ្មែរនៅលើពយតាឌី នៅជាប់ច្រាំងថ្មកម្ពស់៦២៥ ម៉ែត្រនៃភ្នំដងរែក។ ប្រាសាទមានទីតាំងដ៏អស្ចារ្យបំផុតក្នុងចំណោមប្រាសាទដែលបានសាងសង...
ទឹកធ្លាក់ភ្នំកំពូល
ទឹកធ្លាក់ភ្នំកំពូល ជាកសិដ្ឋាននិងជាកន្លែងកម្សាន្តបែបធម្មជាតិថ្មីមួយកន្លែងដែលទើបបើកឱ្យដំណើរការ។ ដូចជាទឹកធ្លាក់នានានៅជិតៗនេះ ទឹកធ្លាក់ភ្នំកំពូល ជាទឹកស្ទឹងសង្កែប៉ែកខាងលើ ដែលហូរបន្តពីប្រភពទឹកនៅស្រុកសំឡូត ហើយនឹងហូរចុះទៅកាត់ទីរួមខេត្តបាត់ដំបង រួចបញ្ចប់នៅបឹងទន្លេសាប។ នៅទីនេះធម្មជាតិបានអំណោយផលក្នុងការបង្កើតជ...
វត្តសារាវ័នតេជោ
វត្តសារាវ័នតេជោ សព្វថៃ្ងនេះកាលពីដំបូងឡើយគឺជាទីព្រៃលិចទឹកមួយឈ្មោះថា "បឹងរាំង" មានទួលមួយដែលមានដើមរាំងភ្នំ និងដើមរាំងទឹកដុះមីរដេរដាសទ្រប់ទ្រុល។ នៅសម័យលោកយាយពេញ គេនិយម មគធៈភាសា និងសំស្រឹ្កត ហេតុដូចេ្នះហើយទើបគេ ហៅទីទួលនោះជាភាសាបាលីថា ទួលសាលវ័ន។ ក្រោយមកនាឆ្នាំ ១៤២២ ទើបទីនេះកកើតជាវត្ត ហើយបន្ថែមនាម ឧកញ៉ាតេជ...
ស្តូបល្អាងគិរីរម្យ
អដ្ឋិធាតុជនរងគ្រោះដែលស្ថិតនៅតាមល្អាងផេ្សងៗនាភ្នំសំពៅ ដូចជាល្អាងល្ខោនឬល្អាងតែងខ្លួនជាដើម ត្រូវបានប្រមូលមកដាក់តម្កល់នៅកន្លែងតែមួយគឺ ល្អាងគីរីរម្យ។ ល្អាងនេះមានតម្កល់អដ្ឋិធាតុមិនច្រើនប៉ុន្មានទេ ហើយក៏ពុំមានសាងសង់ជាមន្ទីរបូជនីយដ្ឋានធំដុំសម្រាប់ដាក់តម្កល់ដែរ។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ជាពិសេសនៅរដូវភ្ជុំបិណ្ឌ និងចូលឆ្...
ក្រុងកំពង់ចាម
ជាខេត្តស្ថិតនៅវាលទំនាបកណ្ដាលនៃទន្លេមេគង្គ ដែលបង្កើតជាព្រំដែនខាងកើតនៃខេត្ត រួមបញ្ចូលនឹងស្រុកស្រីសន្ធរព្រមទាំងកោះសុទិន បង្កើតជាខេត្តមានស្រុក៩ រួមមានស្រុកកងមាស, កោះសូទិន, កំពង់សៀម, ចំការលើ, ជើងព្រៃ, បាធាយ, ព្រៃឈរ, ស្ទឹងត្រង់, ស្រីសន្ធរ និងក្រុង១ គឺក្រុងកំពង់ចាម។ ឈ្មោះនេះមិនមានពាក់ព័ន្ធនឹងជនជាតិខ្មែរអ៊ី...
ប្រាសាទខ្លាឃ្មុំ, ប្រាសាទទ្រុងខ្លាឃ្មុំ
ប្រាសាទសង់នៅក្រោយរចនាបថគូលែន ចុងសតវត្សរ៍ទី១០ឬដើមសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទស្ថិតនៅជាប់ប្រភពទឹកជប់ខ្លាឃុំមានប្រាង្គតូចបីធ្វើពីឥដ្ឋ បែរមុខទៅកើត។ ប្រាង្គកណ្តាលមានយ៉នៅខាងកើតនិងមានទ្វារបញ្ឆោតនៅមុខបីផ្សេងទៀត។ ហោត្រៃមួយស្ថិតនៅជ្រុងអាគ្នេយ៍ និងមានកំពែងមួយធ្វើពីឥដ្ឋ ដែលមានខ្លោងទ្វារស្ថិតនៅខាងកើត។ ផ្ទាំងថ្មបាយក្រៀម...
ទឹកជ្រោះឪម៉ាល់
ទិដ្ឋភាពដ៏ស្រស់ត្រកាលនៃដំណាំចម្ការជាច្រើនប្រភេទនៅតាមខ្នងភ្នំលើទឹកដីសម្បូរចម្ការទុរេននេះជាទស្សនីយភាពដ៏ទាក់ទាញបំផុតសម្រាប់ដំណើរអ្នកធ្វើដំណើរកម្សាន្ដបែបផ្សងព្រេង ដែលអាចទៅដល់បានដោយថ្មើរជើងឬម៉ូតូ។ ទឹកធ្លាក់ឪម៉ាល់ កម្ពស់ជាង ១០ ម៉ែត្រឡោមព័ទ្ធដោយព្រៃព្រឹក្សាជុំជិត និងចម្ការដំណាំផ្សេងៗ។ ស្ថិតនៅក្រោមបរិវេណទឹក...
ប្រាសាទដើមបេង, ប្រាសាទN19
ប្រាង្គ N១៩ មានឈ្មោះថា ប្រាសាទបេង ស្ថិតនៅទិសឦសានប្រាង្គកណ្ដាល N១ ស្ថិតនៅខាងក្រៅគូទឹកនៃក្រុមប្រាសាទសំបូរ។ ប្រាង្គនេះសាងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ ហើយជាប្រាង្គតែមួយគត់នៅក្រុមប្រាសាទសំបូរ ដែលគេសង់បែរមុខទៅទិសខាងលិច។ ក្រៅពីច្រកចូលនៅខាងលិច ផ្នែកជញ្ជាំងផ្សេងទៀតគេមិនមានលម្អទ្វារបញ្ឆោត ដូចប្រាង្គផ្សេងៗទៀតឡើ...
ប្រាសាទវត្តជន្លឹង
ក្នុងទីវត្តនេះ មានប្រាសាទសង់ពីថ្មបាយក្រៀម ដែលមានប្រាង្គបីរត់ជួរជើងត្បូងបែរមុខទៅកើត ប្រកបដោយទ្វារ បញ្ឆោតគ្រប់ទិសក្នុងប្រាង្គនីមួយៗ និងមានទ្វារពិតដែលមានស៊ុមជាថ្មភក់។ ក្នុងចំណោមប្រាង្គទាំងបី មានប្រាង្គមួយ សង់ពីឥដ្ឋ ដែលបាក់បែករលំអស់ នៅសល់តែមេទ្វារបញ្ឈរ។ ផ្ដែរទាំងអស់មានបាក់បែកខ្លះ ដែលមានចម្លាក់ស្ថិតក្នុង...
រីស៊តសុវណ្ណ
សំណង់អគារជាច្រើនរួមមាន សណ្ឋាគារ ភោជនីយដ្ឋានព្រមទាំងកាស៊ីណូផងនោះស្ថិតនៅរមណីយដ្ឋានទឹកធ្លាក់ព្រះនិមិត្តសម្រាប់បម្រើសេវាទេសចរដែលទៅលេងកម្សាន្ត។ ក្រៅពីទស្សនាទឹកធ្លាក់ហើយនោះ ភ្ញៀវក៏អាចទៅទស្សនាទីតាំងសាងសង់ព្រះពុទ្ធរូបពីសម័យដើមជិត១០០អង្គ ផងដែរ នៅទីវត្តអារាមចិនមួយនៅជិតនេះ។ សេវាកម្មដូចបានរៀបរាប់ខាងលើសម្រាប់បម្...
ប្រាសាទស្រណាងតាសុក
ស្ថិតជារណបប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារជ្រុងខាងលិចខាងក្រៅ។ សេចក្ដីលំអិតសូមអានក្នុងប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ។
ប្រាសាទតុបលិច (អង្គរធំ)
ប្រាសាទតុបខាងលិចកាលដើមឡើយមានតួប្រាង្គទោលតែឯងសង់នៅលើខឿនខ្ពស់ប៉ុណ្ណោះ នាសតវត្សរ៍ទី១០ ប៉ុន្តែមានការកែបន្ថែមបន្ថយដែលធ្វើឡើងចាប់ពីសតវត្សរ៍ទី១៣ដល់ សតវត្សរ៍ទី១៧ ដូចជាតួប្រាង្គពីរទៀតឱ្យរត់ជួរជាមួយតួប្រាង្គទោល(ឥឡូវក្លាយជាតួប្រាង្គកណ្ដាល)។ ប្រាសាទនេះ ធ្វើអំពីថ្មភក់បែរមុខទៅខាងកើតលម្ ដោយសសរពេជ្រនិងផ្ដែទ្វារខាងត...
ប្រាសាទអំពិលរលំ
ប្រាសាទអំពិលរលំ ជាឈ្មោះដែលយើងស្គាល់តាមឯកសារផ្សេងៗរបស់អ្នកស្រាវជ្រាវតែប៉ុណ្ណោះ ពោលគឺមិនមែនជាឈ្មោះដែលអ្នកស្រុកហៅទេ។ ប្រាសាទអំពិលរលំ សាងអំពីឥដ្ឋរាងបួនជ្រុងស្មើ មានប្រាង្គបីរត់ជួរគ្នាពីជើងទៅត្បូង បែរមុខទៅទិសខាងកើត។ សព្វថ្ងៃ ប្រាង្គកណ្ដាលនៅឈរមានរូបរាង ក្បែរព្រះវិហារថ្មីមួយនៅខាងកើត រីឯប្រាង្គសងខាងចំនួនពីរ...
ប្រាសាទអ្នកតាប៉ាលោប
ប្រាសាទមានរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋបែរមុខទៅកើតមានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់និងសសរស្តម្ភ រាងប្រាំបីជ្រុង។ ប្រាសាទនេះសង់លើឋានតូចមួយ មានផ្ដែរឆ្លាក់រូបព្រះឥន្ទ្រគង់លើដំរីលុតជង្គង់។ ពាក្យ ប៉ាលោប ឬប៉ាឡោប ក្លាយមកពីពីបុរាណថា ប៉ាលោ (អានថា ប៉ា-ឡោ ព្រោះខ្មែរសម័យបុរាណ មិនមាន ព្យញ្ជនៈ ឡ ទេ) មានន័យថា «រក្សា»។ ដូច្នេះយ...
ប្រាសាទកូនចិន
ប្រាសាទប្រហែលជាកសាងនៅដើមសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទសង់ពីថ្មភក់មានរាងជារោងទងប្រកបដោយមានយ៉និងទ្វារនៅតាមចុងសងខាង ព្រមទាំងមានបង្អួចបែរចេញមកខាងក្រៅ។ ថែវមានបីជ្រុងធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម មានអគារវែងមួយអាចចូលពីកើតនិងពីលិច។ អគារនេះបែរចូលក្នុងដោយមានបង្អួចធំៗធ្វើពីថ្មភក់។ ប្រាសាទមានកំពែងធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម និងមានខ្លោងទ្វារធ...
ទឹកធ្លាក់អូរតាំងឡាំង
រមណីយដ្ឋានធម្មជាតិ អូរតាំងឡាំង មានទេសភាពស្អាត ដែលស្ថិតក្នុងភូមិសាស្ត្រស្រុកកែវសីមា ប៉ុន្តែផ្លូវធ្វើដំណើរ ត្រូវចូលពីស្រុកអូររាំងទៅវិញ។ តំបន់នេះហ៊ុំព័ទ្ធដោយព្រែខៀវស្រងាត់និងមានទឹកថ្លាឆ្វង់អាចហែលកម្សាន្ត។ ក្រៅពីនេះក៏មានសត្វព្រៃជាច្រើនបែបកំពុងរស់នៅ។ អង្គការសម្ព័ន្ធមិត្តសត្វព្រៃ (WWF) ធ្លាប់បានទទួលកូនខ្ល...
ប្រាសាទគុកវាំង, ប្រាសាទវត្តពោធិ៍វាំង
នៅក្នុងការរៀបរាប់របស់រឿងព្រេងដែលនិទានអំពី “ភ្នំសន្ទុក" ក៏មានរំលេចនូវឈ្មោះគុកវាំង ដែរ។ គុកវាំង សាងសង់ឡើងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយជញ្ជាំងផ្សេងទៀតគេលម្អជាទ្វារបញ្ឆោត។ ទ្វារនីមួយៗ គេរៀបឥដ្ឋដូចជាបន្ទះត្រង់នៅចំកណ្ដាល ហើយអមដោយសសរផ្អោបនិងហោជាងនៅខាងលើ។ ហោជាងនៅទិសខាងកើត នៅកណ្ដាលមានលម្អ...
ដើមពោធិ៍ទុំទាវ
ដើមពោធិ៍ក្នុងប្រវត្តិស្នេហ៍ទុំទាវ បានធ្វើឱ្យមានការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងពីសំណាក់សាធារណជនទូទៅ។ ទីតាំងនៃដើមពោធិ៍នេះ ស្ថិតក្នុងភូមិជើងខាល ក្រុងសួង ខេត្តត្បូងឃ្មុំសព្វថ្ងៃ ដែលមានទីតាំងរហូតដល់ទៅពីរ គឺ៖ មួយនៅខាងជើងផ្លូវជាតិ កណ្ដាលវាលស្រែក្រោយភូមិ គ្មានផ្លូវ ត្រូវដើរចូលតាមភ្លឺស្រែ។ ទីនោះមានតូបអ្នកតា តាំងរូ...