វត្តស្វាយជ្រុំ
ជាទីកន្លែងសក្ការៈប្រកបដោយជំនឿមុតមាំរបស់អ្នកស្រុកជិតឆ្ងាយ។ វត្តនេះល្បីល្បាញដោយភាពសក្ដិសិទ្ធនៃបារមីព្រះពុទ្ធរូប ដែលអ្នកបន់ស្រន់តែងសមប្រកបក្រោយពីបានមកបួងសួងនៅទីនេះ។ ក្នុងបរិវេណវត្តមានស្រះដ៏ធំ ព្រះវិហារ និងកុដិចាស់ពីសម័យមុនផងដែរ។ វត្តត្រូវបានចាត់បញ្ចូលជាវត្តទេសចរណ៍ក្នុងខេត្ត។
ប្រាសាទព្រៃដើមស្រុក
ប្រាសាទមានឈ្មោះផ្សេងទៀតដូចជា ប្រាសាទព្រៃជើងស្រុក, ព្រៃចុងស្រុក, ព្រះធាតុរាជមន្ទីរផងដែរ។ ឈ្មោះទាំងនេះប្រហែលជាល្អៀងដោយការកត់សូររបស់បារាំងរវាងពាក្យ «ជើង» និង «ចុង» តែអ្នកស្រុកនិយមហៅថា ដើមស្រុក គឺមានន័យប្រហែលនឹង ជើងស្រុក គឺព្រៃចាប់ផ្ដើមពីទីនេះទៅ។ ប្រាសាទឥដ្ឋនាសម័យពាក់កណ្តាលសវ.ទី៧ និងទី៨ និងក្រោយមកនាសម័យ...
សារមន្ទីរធម្មជាតិសកល
សារមន្ទីរធម្មជាតិសកល ជាទីដែលភ្ញៀវទេសចរ ដែលបានទៅដល់ខេត្តព្រះវិហារហើយនោះមិនគួររំលង។ សារមន្ទីរធម្មជាតិសកល សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ខេត្តព្រះវិហារនេះ ជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ជាសារមន្ទីរដែលមានទស្សនៈវិស័យរួម គឺការបង្កើតឱ្យមានសុខដុមនីយកម្មរវាងប្រាសាទ ទេសភាពធម្មជាតិ និង មនុស្សនៅក្នុងតំបន់។ សារមន្ទីរនេះ ត្រូវប...
វត្តម៉ែបាន, វត្តមហាវេស្ថារាម
វត្តនេះសង់ព្រះវិហារលើទីទួលប្រាសាទបុរាណចាស់ ដែលសម្ភារៈសំណង់ចាស់គេបានយកទៅធ្វើជាចេតិយ និងរូបព្រះពុទ្ធចូលនិព្វានមួយ។ ចេតិយបុរាណធ្វើពីថ្មស្ថិតនៅក្នុងវិហារ ហើយនៅជុំវិញទីវត្តគេអាចឃើញគំនរ ឥដ្ឋ និងខ្ទមអ្នកតាជាច្រើនជុំវិញនោះ។ អ្នកស្រុកនៅទីនោះច្រើនសំគាល់ថាជាទេវរូបស័ក្ដសិទ្ធិ តាមការពិតទាំងឈ្មោះរបស់វត្តនេះ ទាំងច...
ប្រាសាទស្នែងក្របីជើង
ប្រាសាទនេះមានរចនាបថឃ្លាំងនិងបាពួន កសាងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី១ នាសតវត្សរ៍ទី១១។ ប្រាសាទមានប្រាង្គបីសង់ពីថ្មភក់រាងការ៉េបែរមុខទៅកើត។ ប្រាង្គទាំងបីសង់លើខឿន ដែលប្រាង្គខាងត្បូងនិងខាងជើងលំអដោយទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាសាទមានកំពែងមួយធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម និងខ្លោងទ្វារតូចមួយដែលធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមលំ...
ប្រាសាទខ្ទឹងស្លាប់
ប្រាសាទខ្ទីងស្លាប់ កសាងនៅដើមសតវត្សរ៍ទី៩ ឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា និកាយព្រះឥសូរ មានរចនាបទគូលែន។ ប្រាសាទនេះជាប្រាសាទតូចមួយធ្វើពីឥដ្ឋបែរមុខទៅជើងមានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់។ គេឃើញមានស្នាមយ៉មួយផ្សេងទៀត ហើយមានហោត្រៃមួយធ្វើពីឥដ្ឋ។ ប្រាសាទមានកំពែងធ្វើពីឥដ្ឋប្រកបដោយ ខ្លោងទ្វារធ្វើពីឥដ្ឋដែរដែលខូចខាតអស់នៅជ្រុងខាងជ...
ប្រាសាទគោកគ្រង
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទមានប្រាង្គទោលរាងចតុកោណកែងធ្វើពីឥដ្ឋអមដោយប្រាង្គតូចៗ៤ភ្ជាប់គ្នាដោយយ៉។ ប្រាសាទលំអដោយសសរពេជ្រជាថ្មភក់ និងមានកំពែងពីរជាន់។
ទំនប់ទឹកឆា
ខ្សែទឹកដែលហូរចេញពីក្បាលហុងទឹកមកនេះ មានទំហំពី៨ ទៅ១០ម៉ែត្រ បន្ទាប់មកហូរធ្លាក់ សំដៅទៅទិសខាងលិច បញ្ចេញជាស្នូរ។ ពេលទឹកហូរមកដល់ទំនាបកណ្តាល មានទ្វារទឹកពីរធំៗ ដែលសង់នៅសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម។ ទឹកបានហូរធ្លាក់ទៅផ្ទៃបឹង ខាងលិចធ្វើឲ្យ មានស្នូរខ្លាំង។ ទ្វារទឹកទីមួយសាងសង់វារីអគ្គិសនីខ្នាតតូច រួមជាមួយថាមពលពន្លឺព្រះអា...
ប្រាសាទតាទួត, ប្រាសាទព្រះពិធូរ (X)
ប្រាសាទត្រូវបានសាងសង់នៅដើមសតវត្សរ៍ទី១២ ឧទ្ទិសដល់ពុទ្ធសាសនា ដោយមានចម្លាក់ព្រះពុទ្ធរូបចំនួន ៤០ អង្គឆ្លាក់នៅលើជញ្ជាំងខាងក្នុងទាំងបួនទិស។ ស្ថិនៅខាងកើតបំផុតក្នុងចំណោមប្រាសាទទាំង៥ ប្រាសាទតាទួតសង់ពីថ្មភក់ មានទ្វារចូលពីគ្រប់បួនទិស សង់លើឃឿនពីរជាន់។ ប្រាសាទនេះមានទំហំធំជាងគេ ដោយខឿនខាងក្រោមមានប្រវែង៤០ម៉ែត្រ តែម...
ប្រាសាទបោះត្រា
ប្រាសាទសង់នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១០ ប្រហែលជាក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥។ ប្រាសាទសង់ពីថ្មបាយក្រៀមភាគច្រើននិងថ្មភក់ នៅផ្នែកខាងក្រោមហើយផ្នែកខាងលើសង់ពីឥដ្ឋ។ ប្រាសាទនៅមានលក្ខណ:ល្អបង្គួរ ហើយស្ថិតក្នុងទីវត្តនាចង្កេះភ្នំបោះត្រា។ នៅជិតប្រាសាទនេះមានអណ្ដូងបុរាណដែលមានទឹកជាប្រចាំមិនដែលដាច់គ្រប់រដូវ។ អ្នកស្រុកមានជំនឿថា...
ទឹកជ្រោះសិលាមានជ័យ, ទឹកជ្រោះតាយ៉ុង
តំបន់សហគមន៍ទេសចរណ៍ធម្មជាតិទឹកជ្រោះ មានប្រវត្តិជាឈ្មោះ ចៅសង្កាត់ស្មាច់មានជ័យ «លោកតាយ៉ុង» ដែលជាអ្នកផ្តួចផ្តើមបង្កើតជាសហគមន៍ទេសចរណ៍នេះនិងធ្វើផ្លូវទៅលេងទឹកធ្លាក់។ ទឹកធ្លាក់តាយ៉ុងហូរតាមជម្រាលថ្ម ជា ៤ ដំណាក់។ ប៉ុន្តែជាទូទៅ ភ្ញៀវទេសចរនិយមទៅងូតទឹកលេងនៅដំណាក់ទី ១ និងទី ២ ដែលនៅជិតគ្នា និងមានល្បាក់ទឹកធ្លាក់ខ្ព...
ទឹកជ្រោះកាទៀង
ទឹកធ្លាក់មានកម្ពស់រហូតដល១២ម៉ែត្រ ដែលហូរចាក់តាមបណ្ដោយអូរកន្ទាងទៅទន្លេស្រែពក។ ឈ្មោះ "កាទៀង" នេះគឺហៅតាមក្រុមកុលសម្ព័ន្ធជនជាតិភាគតិចគ្រឹងនៅទីនេះ។ គេអាចចុះទៅដល់បាតជ្រោះតាមជណ្ដើរទៅដល់ល្អាងក្រោមលំហូរទឹក។ នៅជ្រុងម្ខាងនៃបាតជ្រោះ មានដើមឈើធំៗបែកមែកសាខាបង្កើតជាម្លប់យ៉ាងត្រជាក់ពីលើទេសចរសម្រាប់ពិសាអាហារ ចំណែកនៅត្...
ឆ្នេរខ្សាច់វត្តវិហារសសរមួយរយ
ឆ្នេរខ្សាច់ដ៏ស្រស់ស្អាតនារដូវប្រាំងក្នុងដងទន្លេដែលមានទីតាំងទល់មុខវត្តព្រះវិហារសសរ១០០ គឺជាទីកម្សាន្តរបស់ទេសចរ ដែលធ្វើដំណើរមកទស្សនាវត្តសសរ១០០រួចហើយ។ នៅទីនេះមានតូបជាច្រើនសង់លើទឹករាក់ៗដែលមានសភាពជាទឹកជួរដូចនៅកាំពីដែរ។ ទេសចរអាចងូតទឹកនិងភ្លក់រសជាតិត្រីទឹកសាបធំៗដូចជាត្រីក្អែក ត្រីបាវ៉ាត្រីគ្រុំជាដើម ដែលផ្ដល...
ជម្រកសត្វត្មាតប៉ើយ
អង្គការអភិរក្សសត្វព្រៃ(WCS) កំពុងធ្វើការងារជាមួយប្រជាសហគមន៍នៅក្នុងភូមិត្មាតប៉ើយ ដើម្បីអភិរក្សសត្វនៅក្នុងតំបន់អេកូទេសចរណ៍នៅភូមិត្មាតប៉ើយនេះ។ ទីនេះ ជាតំបន់មានប្រជាជនតិច ហើយពួកគាត់រស់នៅពឹងផ្អែកលើធនធានធម្មជាតិក្នុងតំបន់ ដូចជាការយកជ័រឈើ ការនេសាទ ការធ្វើស្រែប្រវាស់ទឹកភ្លៀង ការចិញ្ចឹមសត្វពាហនៈ។ ចំណែកការថែរ...
ប្រាសាទទ្វារទន្លេអុំ
ទ្វារមួយក្នុងចំណោមទ្វារទាំងប្រាំនៃបន្ទាយអង្គរធំចេញទៅទិសខាងត្បូង។ សេចក្ដីលម្អិតសូមអានក្នុងទ្វារជ័យ។
សហគមន៍ទេសចរណ៍មេជ្រៃ
លើទឹកដីនៃខេត្តសៀមរាបការទស្សនាទេសភាពបឹងទន្លេសាប ហ្វូងសត្វ សម្រស់ព្រៃលិចទឹក ក៏អាចជ្រើសយកតំបន់ទេសចរណ៍ «មេជ្រៃ» ជាទីនៅជិតជាងគេតំបន់ព្រែកទាល់នៃខេត្តបាត់ដំបងធៀបនិងផែដទៃ។ តំបន់ទេសចរណ៍មួយនេះ មានប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅលើផ្ទះបណ្ដែតទឹកដោយការប្រកបរបរនេសាទប្រមាណជា ៥០០នាក់ តែមិនមានជនជាតិវៀតណាមដូចតំបន់ដទៃនោះទេ។ តំបន់ទេសច...
ទំនប់អូរមាន
ប្រភពទឹកធម្មជាតិតំបន់ភ្នំដែលមានទឹកហូរខួបប្រាំងខួបវស្សា គួបផ្សំនឹងទេសភាពដ៏ស្រស់ស្អាតបែបស្រុកស្រែ ធ្វើឱ្យទំនប់ស្រោចស្រពអូរមាន បានទទួលរាក់ទាក់ទេសចរពីចម្ងាយឱ្យមកកម្សាន្តដោយក្ដីសោមនស្ស។ ទីនេះគឺជាគម្រោងកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ការគ្រប់គ្រងវិស័យធនធានទឹកហើយបានសាងសង់ចប់នៅឆ្នាំ ២០១៥។ ទីនេះពីដើមឡើយគ្រាន់តែប្រឡាយទឹកមួយ...
ប្រាសាទអុងម៉ុង
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅក្នុងចុងសតវត្សរ៍ទី១០ មានទំហំតូចដែលគេមិនអាចចូលទៅក្នុងបានទេ។ ប្រាសាទតូចបែបនេះមានមួយទៀតដែរនៅខេត្តកំពង់ចាម ឈ្មោះថាប្រាសាទគុកតាព្រហ្ម។ ប្រាសាទកប់ជ្រៅនៅក្នុងដីរលំបាក់បែកស្ទើរតែទាំងអស់ ហើយលំបាកនឹងកំណត់តួនាទីណាស់។ ប្រាសាទសង់ពីថ្មបាយក្រៀម ទើបមិនមានក្បាច់លំអនោះទេ ហើយមានចម្ងាយប្រហែល១០០ម៉ែត្រពីស...
ប្រាសាទតាសោម
ប្រាសាទតាសោម ត្រូវបានកសាងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១២ ក្នុងគោលបំណងធ្វើជាអគារព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយានឧទ្ទិសដល់លោកេស្វរៈព្រោះគេឃើញផ្ដែររូបលោកេស្វរៈនៅខាងក្នុងសញ្ញាកាកបាទដូចប្រាសាទតាព្រហ្មដែរ។ ប្រាសាទតូចដែលមានរចនាបថបាយ័ននិងមានរបងព័ទ្ធជុំវិញរាងទាបផ្ទាល់ដី មានប្រាង្គបែរទៅរកគោបុរៈ។ កន្លែងរ...
ពើងប្រចៀវ
ល្អាងនៅលើភ្នំគូលែនមួយនេះ មានឈ្មោះថាល្អាងប្រជៀវ ដោយសារវាជារូងប្រជៀវជាច្រើន ដែលចូលពួននៅពេលថ្ងៃ ហើយចេញរកស៊ីនៅពេលយប់។ ល្អាងមានជម្រៅជ្រៅចូលទៅក្នុង ដែលយើងត្រូវដើរកាត់មាត់រូង ជាទីដែលគ្រូមន្តអាគមម្នាក់ តាំងខ្លួនជាតាបសតែងស្នាក់នៅទីនោះ ដោយហៅទីនេះថា «គុហារល្អាងថ្មមនោរាជ»។ ល្អាងមានទឹកជ្រាបហូរចូលមកជាប្រចាំ បង្កើ...
ឆ្នេរអង្កោល
ក្នុងទ្រង់ទ្រាយជាឆ្នេរនេសាទ ឆ្នេរអង្កោលបង្ហាញនូវសម្រស់ទាក់ភ្នែកមួយបែប ប្រកបដោយឆ្នេរខ្សាច់ពណ៌ស្ករត្នោតនិងដើម ដូងដុះរៀងតាមឆ្នេរ។ ឆ្នេរខ្សាច់ពណ៌ស្ករត្នោតប្រវែង ៣០០ ម៉ែត្រក្រាលភ្ជាប់វាលស្មៅបៃតងខ្ចីអមដោយព្រៃដូងរាប់រយដើមដុះរៀងតាមឆ្នេរ ជាទីឋានលម្ហែគយគន់ផ្ទៃសាគរឆ្ងាយដាច់កន្ទុយភ្នែក និងស្រូបយកខ្យល់អាកាសបរិសុ...