ព្រៃជ្រៃយួស
ខេត្តមណ្ឌលគិរីត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាទីស្ថានសម្បូរដោយរមណីយដ្ឋានធម្មជាតិ ភ្នំមានព្រៃក្រាស់ៗ នឹងទេសភាពខៀវស្រងាត់និងទឹកធ្លាក់ទៀតផង។ ក្នុងចំណោមទីកន្លែងទាំងនេះ ជ្រៃយួសជាទីកន្លែងចំណាស់ដ៏ល្បីមួយប្រកបដោយព្រឹក្សាធំៗ និងជ្រោះតូចមួយ។ កាលពីសម័យមុនដែលមិនទាន់មានផ្លូវខ្វាត់ខ្វែងទៅកាន់គោលដៅទេសចរណ៍ឆ្ងាយៗ ជ្រៃយួសឈរនៅលំដ...
ពើងតានាន់
ផ្ទាំងថ្មមូលធំៗប្រកបដោយពន្លឺភ្លឺផ្លេកៗត្រួតលើគ្នារប៉ាត់រប៉ាយរាប់រយដុំ។ នៅលើភ្នំនោះ មានទឹកអូរហូររិញៗកាត់ថ្ម ដើមឈើបៃតងស្រស់ អមជាមួយទេសភាពវាលចម្ការនៅតាមជើងភ្នំ ដែលពីទីនោះអាចមើលឃើញទិដ្ឋភាពស្ទើរតែ ១៨០ដឺក្រេ។ រមណីយដ្ឋានធម្មជាតិ «ភ្នំពើងតានាន់» បានទាក់ទាញភ្ញៀវជាតិនិងអន្តរជាតិទៅផ្តិតយករូបភាពដ៏ប្លែកភ្នែកមួយន...
ភ្នំព្រះបាទ
ភ្នំព្រះបាទ ឬ ភ្នំប្រុសតាមរឿងនិទាន មានកម្ពស់៣០ ម. អាចឡើងដោយយានយន្តបាន។ នៅក្នុងទីវត្តមានតម្កល់ស្នាមពុទ្ធបាទដ៏ធំមួយ ព្រោះហេតុនោះទើបនៅទីបុរាណស្ថាននេះគេហៅថាភ្នំព្រះបាទ។ ប្រាសាទនេះជាប្រភពសិលាចារឹកលេខ K95 ចារឹកនៅលើបង្គោលសីមា សងខាង ម្ខាងជាអក្សរទេវនាគរី និងម្ខាងទៀតជាអក្សរខ្មែរសម័យអង្គរសតវត្សទី៩ ដោយបញ្ជាក់ថា...
ប្រាសាទត្រពាំងមមាំង, ប្រាសាទគោករមៀត
ប្រាសាទបុរាណត្រពាំងមមាំងសង់ពីឥដ្ឋដែលនៅឆ្ងាយប្រមាណ៣០០ម៉ែត្រពីភូមិអ្នកស្រុក។ ទោះយ៉ាងណាប្រាសាទដែលស្ថិតនៅកណ្ដាលវាលស្រែ នៅមានរូបរាងឈរត្រដឹម មានគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញ។ បច្ចុប្បន្ននេះអ្នកស្រុកលែងយាយីដូចពីមុនទៀតហើយព្រោះវត្ថុថ្មចម្លាក់ធ្វើពីថ្មភក់ត្រូវបានគេលួចប្លន់គាស់កកាយអស់កាលពីអំឡុងសម័យសង្គ្រាមស៊ីវិលទសវត្សរ៍៨០-...
ភ្នំណាមលៀ
លាតសន្ធឹងលើផ្ទៃដីជិត ៥រយគីឡូម៉ែត្រការ៉េ តំបន់អភិរក្សភ្នំណាមលៀជាកន្លែងទេសចរណ៍ដ៏ពេញនិយមមួយក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរីសម្រាប់ទេសចរណ៍បែបផ្សងព្រេង។ នៅភ្នំនោះមានផ្ទាំងថ្មដ៏ធំស្មានមិនដល់ គ្របលើផ្ទៃដីទំហំរហូតទៅដល់៨ហិកតា បានបង្កើតឲ្យក្លាយជាភ្នំថ្មមួយ ដ៏ស្រស់ស្អាតបំផុតនៅកណ្ដាលព្រៃស្រោងរាប់ម៉ឺនហិកតា ក្នុងខេត្តមណ្ឌលគីរ...
វត្តវាំងចាស់, វត្តហរិរក្សរាជិនី
ជាអារាមមួយ ដែលតាមរាជពង្សាវតារជាសាស្រ្តាស្លឹករឹតនៅវត្តកោកកាក បានឲ្យដឹងថា វត្តហរិរក្សរាជិនី ឬវត្តវាំងចាស់នេះ ត្រូវបានកសាងឡើងក្នុងរាជព្រះបាទអង្គដួង ស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណក្រុងឧដុង្គ ដែលព្រះវិហារចាស់ ត្រូវបានជួសជុលឡើងវិញ ព្រមទាំងមានដាក់តាំងកាំភ្លើងធំបុរាណចំនួន ១១ដើមព័ទ្ធជុំវិញ។ ទីក្រុងឧត្តុង្គចាប់ផ្តើមសាងឡើ...
ប្រាសាទតាញាណខាងកើត, ប្រាសាទនាងសក់ក្រអូប
មានចម្ងាយប្រមាណ៣គ.ម ពីប្រាសាទភ្នំបាយ៉ង់ ប្រាសាទតាញាណ ស្ថិតនៅលើភ្នំកម្ពស់ប្រមាណ ៦០ ម. ដែលបានសាងសង់ ឡើងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទភវរ្ម័នទី១ ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រះសិវៈ ក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទធ្វើពីឥដ្ឋ ថ្មបាយក្រៀម និងថ្មភក់ ហើយមានរចនាបថខុសប្លែកពីប្រាសាទបុរាណល្បីៗដទៃទៀត ដែលនៅចន្លោះរចនាបថព្រៃក្មេង និងសំបូរព្រ...
ចម្ការទំពាំងបាយជូរបាណន់
ចម្ការទំពាំងបាយជូរបាណន់ កំពុងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរជាតិនិងអន្តរជាតិយ៉ាងច្រើនទៅទស្សនាទីនេះ។ ម្ចាស់ចម្ការទំពាំងបាយជូរបាណន់បានអះអាងថា ក្នុងមួយថ្ងៃៗមានភ្ញៀវទេសចរណ៍មិនតិចជាង២០០ នាក់ទេ បានចូលទៅទស្សនាក្នុងចម្ការទំពាំងបាយជូរបាណន់។ មូលហេតុដែលនាំឱ្យភ្ញៀវទេសចរជាតិនិងអន្តរជាតិចាប់អារម្មណ៍ទៅទស្សនាចម្ការទំពាំងបាយជូរបា...
ព្រះវិហារព្រះកែវមរកត
ព្រះវិហារព្រះកែវមរកតស្ថិតនៅខាងក្នុងព្រះបរមរាជវាំង ត្រូវបានកសាងឡើងនៅឆ្នាំ១៨៩២ ក្នុងរជ្ជកាល ព្រះបាទនរោត្តម ប៉ុន្តែត្រូវបានជួសជុលឡើងវិញដោយព្រះបាទនរោត្តមសីហនុនៅឆ្នាំ១៩៦២។ ព្រះវិហារជាស្នាដៃដ៏អស្ចារ្យនៃសិល្បៈខ្មែរ ដែលក្រាលដោយកម្រាលប្រាក់ជាង៥៣០០សន្លឹក ហើយមួយសន្លឹកៗ មានទម្ងន់១.១២៥ គីឡូក្រាម។ ហេតុនេះហើយ ទើបជ...
វត្តព្រៃកប្បាស
វត្តមានខ្លោងទ្វារពីរខាងកើតនិងលិចដែលនៅក្នុងនោះមាន៖ ព្រះពុទ្ធរូបទ្រង់ភ្នែន, សិលា ចារឹកចារភាសាខ្មែរ១៤បន្ទាត់ទំហំ ១៤៣ស.ម x ៦០ស.ម. X ០,៨ស.ម., បំណែករូបចំ លាក់, លិង្គ, បល្ល័ង្គថ្មភក់, ថ្មថ្លើមអណ្ដើក, កុលាលភាជន៍, វត្ថុសិល្បៈពីសម្រិត និង សាស្ត្រាស្លឹករឹត។ ទីនេះជាកន្លែងដែលរកឃើញព្រះពុទ្ធរូបទ្រង់ឈរ (បាក់ព្រះហស្...
ពើងតាខុ
ផ្ទាំងថ្មដ៏ធំសម្បើមលយចេញពីជួរភ្នំគូលែនបង្កើតបានជារមណីយដ្ឋានមានឈ្មោះថា ពើងតាខុដែលអាចឱ្យភ្ញៀវទេសចរដែលធ្វើដំណើរឡើងទៅលើខ្នងភ្នំគូលែន អាចឈៀងមកមើលទេសភាពព្រៃឈើបៃតងខ្ចីរំលេចនូវថ្មធម្មជាតិនេះ។ ទីនេះមានផ្ទាំងថ្មផ្ទៃរាងពកៗជ្រួញ រដិបរដុប និងមានកន្លែងខ្លះរាបស្មើ។ នៅពេលរាត្រីជួនមានទេសចរមួយចំនួនមកអាំងសាច់ គយគន់ផ្ក...
ប្រាសាទផ្ទី
ប្រាសាទនេះកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១២ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧។ប្រាសាទស្ថិតនៅកណ្ដាលបារាយណ៍នៃប្រាសាទបឹងមាលា។ ប្រាសាទជាលានរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម។ ជ្រុងនីមួយៗប្រវែង១០ម៉ែត្រ និងកម្ពស់ប្រមាណ០,៨ម៉ែត្រ។ លាននេះ ទ្របល្ល័ង្ករាង៨ជ្រុងនិងព្រះពុទ្ធរូបប្រក់នាគសរុបទាំងខឿនមានកម្ពស់៦,៥ម៉ែត្រ ធ្វើអំពីថ្មភក...
ប្រាសាទភ្នំកំបោរ
នៅលើកំពូលភ្នំមួយកម្ពស់ប្រមាណ៥០ម៉ែត្រឈ្មោះថាភ្នំកំបោរ មានប្រាសាទមួយដែលមានប្រាង្គបី ដែលមានភាពទ្រុឌទ្រោមណាស់ទៅហើយ។ សព្វថ្ងៃនៅទីនេះសល់តែជញ្ជាំងមួយ ហើយនិងមានស្រះនៅជើងភ្នំ ហើយសព្វថ្ងៃគេបានកសាងជារោងបុណ្យមួយនៅទីនោះ។ ក្នុងបរិវេណចង្អៀតលើកំពូលភ្នំ គេអាចឃើញទម្រង់គ្រឹះប្រាង្គប្រាសាទចំនួនបី សង់ស្របគ្នាបែរមុខទៅកើត...
ទឹកជ្រោះចំបក់
ទឹកធ្លាក់ចំបក់ជារមណីយដ្ឋានទេសចរណ៍ធម្មជាតិ។ ដំណើរទៅកាន់ទីនោះអ្នកទេសចរអាចចូលរថយន្តដល់វត្តចំបក់ រួចបន្តដំណើរតាមរទេះគោ៣គម. ទើបដល់ទីនោះ ដែលជាសេវារបស់សហគមន៍ទេសចរមូលដ្ឋាន។ អ្នកទេសចរទាំងអស់អាចគយគន់ទេសភាពក្នុងពេល ធ្វើដំណើរបណ្តើរ ដែលមានជ្រលងភ្នំប្រមូលផ្តុំ ដោយព្រៃឈើដុះស្អេកស្កះគួរឲ្យជំពាក់ចិត្តក្រៃលែង។ កន្លែង...
ប្រាសាទត្នោតជុំខាងលិច
គុកលិច សង់ឡើងអំពីឥដ្ឋ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ បែរមុខទៅទិសខាងជើង និងមានស្លាកស្នាមគូទឹកនៅទិសឦសាន។ ជាទូទៅប្រាសាទដែលបែរមុខទៅទិសខាងជើងមានមិនសូវច្រើនប៉ុន្មានទេ តែគេធ្លាប់ឃើញមាននៅភ្នំដា សំបូរព្រៃគុក។ល។ ប្រាសាទនេះ សាងសង់ឡើងជាប្រាសាទទោលមានបួនថ្នាក់ ប៉ុន្តែតាមថ្នាក់នីមួយៗមិនសូវមានចម្លាក់អ្វីនៅលើជញ្ជាំងដូចគុកជើងទេ...
ប្រាសាទច្រាប
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទនេះគ្មានឈ្មោះដើមនៅក្នុងសិលាចារឹកឡើយ ទើបសម័យក្រោយមកនេះគេហៅថា ប្រាសាទច្រាបជាផ្លូវការជារៀងមក។ ដល់បច្ចុប្បន្ននេះ។ ប្រាសាទមានកំពែងការពារពីរជាន់ ធ្វើអំពីថ្មបាយក្រៀមដូចគ្នា ដោយកំពែងទី១ឬកំពែងខាងក្នុងរត់ជួរជើងទៅត្បូង បែរមុខទៅរកទិស ខាងលិចតាមស៊...
ល្អាងភ្នំចំបាប់
ល្អាងភ្នំនេះកើតឡើងដោយការបំផ្ទុះថ្មភ្នំ ក្រោយពីក្រុមហ៊ុនបីបានធ្វើអាជីវកម្មយកថ្ម។ ការពិសោធន៍ទឹកដែលដក់នៅទីនេះជាទឹកភ្លៀង នឹងទឹកចេញពីក្នុងភ្នំ ប៉ុន្តែមានសារធាតុពុល ពីរំសេវបំផ្ទុះនោះ ទើបមានការហាមប្រាមមិនឱ្យចុះមុជឡើយ ថ្វីត្បិតតែទឹកនេះ មានពណ៌ខៀវស្រងាត់ ដូចទឹកសមុទ្រនៅកោះបាលី។ ទោះជាមានការហាមប្រាម ក៏ទឹកនេះបានទ...
វត្តអារញ្ញសាគរ
វត្តអារញ្ញសាគរមានភាពល្បីល្បាញដោយសំណង់វិហារមួយប្រកបដោយស្ថាបត្យកម្មគួរឲ្យទាក់ទាញ គឺព្រះវិហារមានសសរឥដ្ឋតាន់មានទម្រង់រមួល ផ្គុំដោយឥដ្ឋដែលរមួលស្រាប់តាំងពីដុតក្នុងឡ។ សសរខាងក្នុងនិងគ្រឿងបង្គំដំបូលធ្វើពីឈើមានរចនាបថខ្មែរសុទ្ធសាធ។ វត្តនេះត្រូវបានចាត់ទុកជាវត្តទេសចរណ៍គំរូប្រចាំខេត្ត។
ប្រាសាទអុងម៉ុង
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅក្នុងចុងសតវត្សរ៍ទី១០ មានទំហំតូចដែលគេមិនអាចចូលទៅក្នុងបានទេ។ ប្រាសាទតូចបែបនេះមានមួយទៀតដែរនៅខេត្តកំពង់ចាម ឈ្មោះថាប្រាសាទគុកតាព្រហ្ម។ ប្រាសាទកប់ជ្រៅនៅក្នុងដីរលំបាក់បែកស្ទើរតែទាំងអស់ ហើយលំបាកនឹងកំណត់តួនាទីណាស់។ ប្រាសាទសង់ពីថ្មបាយក្រៀម ទើបមិនមានក្បាច់លំអនោះទេ ហើយមានចម្ងាយប្រហែល១០០ម៉ែត្រពីស...
ប្រាសាទគោកចក
ប្រាសាទសង់ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣ ចុងសតវត្សរ៍ទី៩។ ប្រាសាទគោកចកដែលទើបត្រូវបានជួសជុលឡើងវិញរួចហើយ សង់ពីឥដ្ឋនិងថ្មបាយក្រៀម មានប្រាង្គពីរធ្វើពីឥដ្ឋបែរមុខទៅកើត មានស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់និងមានសសរពេជ្ររាង៨ជ្រុង។ ជ្រុងបីផ្សេងទៀតរបស់ប្រាង្គខាងត្បូងមានលម្អជាទ្វារបញ្ឆោតធ្វើពីឥដ្ឋ។ ប្រាសាទមានគូទឹកមួយទំហំ...
ព្រៃកោងកាងត្រពាំងសង្កែ
ត្រពាំងសង្កែ ជាឃុំមួយមានអំណោយផលពីធម្មជាតិជាប់នឹងឆ្នេរសមុទ្រ ដែលប្រជាពលរដ្ឋអាចរកប្រាក់ចំណូលបន្ថែមក្រៅពីការងារកសិកម្ម នេសាទ និងតាមរយៈវិស័យទេសចរណ៍ធម្មជាតិ។ សហគមន៍នេសាទត្រពាំងសង្កែ ត្រូវបានបង្កើតឡើង ក្នុងគោលដៅអភិរក្ស និងថែរក្សាធនធានសមុទ្រឱ្យបានគង់វង្ស ដោយការដាំដើមកោងកាងបន្ថែមជាជម្រកដល់មច្ឆជាតិ។ ទីនេះមាន...