ប្រាសាទពោធិលោម
ក្នុងចំណោមវត្តទាំង៦ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលត្រូវបានសង់ក្នុងរជ្ជកាលព្រះចៅពញាយ៉ាត ឆ្នាំ១៤៣៧ មានតែវត្តឧណ្ណាលោមមួយគត់ ដែលមានស្លាកស្នាមប្រាសាទសម័យអង្គរ ដែលយោងតាមការសិក្សាប្រាសាទនេះសាងសង់រវាងសតវត្សទី១១ មានរចនាបថកោះកេរ។ ប្រាសាទធ្វើពីថ្មភក់ បែរមុខទៅកើត ហើយមានយ៉គ្រប់ជ្រុង។ ប្រាសាទត្រូវបានសង់បន្ថែមដំបូល និងយ៉...
ប្រាសាទឱបនាង
ប្រាសាទកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី១០ ដូចប្រាសាទដទៃក្នុងតំបន់នេះដែរ។ ប្រាសាទមានប្រាង្គតូចមួយរាងបួនជ្រុងស្មើសង់លើខឿនថ្មបាយក្រៀម បែរមុខទៅកើតតាមស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់និងមានលំអដោយសសរពេជ្រពីរដើមដែលជាទម្រផ្តែរមួយផ្ទាំង។ នៅតាមជ្រុងផ្សេងទៀតមានលំអដោយទ្វារបញ្ឆោត តែមិនមានចម្លាក់ទេ។
ប្រាសាទត្រពាំងអំពិល (ក្រសាំង)
ប្រភេទសាលាសំណាក់មួយក្នុងចំណោមសាលាសំណាក់ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅតាមបណ្ដាយយផ្លូវបុរាណ អង្គរធំទៅភិម័យ។ ជាប្រាសាទថ្មបាយក្រៀមនិងមានថ្មភក់ជាលំអតាមទ្វារ ដែលសង់ក្នុងសម័យអង្គរសតវត្សរ៍ ទី១២ដើមទី១៣។ ប្រាសាទមានសភាពជារោងវែងដែលបានបាក់រលំដំបូលខាងកើតអស់ទៅហើយ នៅសល់កំពូលផ្កាឈូកខ្លះ ហើយមានទំហំប្រមាណជា ៦x១២ ម៉ែត្រ។ ប្រាសាទមាន...
ស្ទឹងលិង្គ១០០០, អន្លង់ពងផ្កាយ
សហស្រ(១០០០) + លិង្គ ជាពាក្យក្នុងភាសាសំស្ក្រិតដែលប្រែជាខ្មែរថា លិង្គ១០០០។ ក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនា លិង្គជារូបតំណាងឱ្យព្រះឥសូរ។ ខ្មែរបុរាណហៅសហស្រលិង្គ គឺសំដៅទៅលើចម្លាក់លិង្គដែលមានរាប់ពាន់នៅតាមបាតស្ទឹង។ សិលាចារឹកនៅ ក្បាលស្ពានជាភាសាខ្មែរ បុរាណក្ដី និងជាសំស្ក្រឹតក្ដី បានហៅចម្លាក់លិង្គព្រះឥសូរដ៏ច្រើននោះថា «សហស...
វត្តកោងកាង, វត្តរតនសោភ័ណ
វត្តនោះជាវត្តនេះបានកសាងឡើងនៅក្នុងគ្រឹស្គសករាជ១៩៤២ ដែលផ្តួចផ្តើមឡើងដោយលោកតាឪ ឡឹក សេន ភិក្ខុខ្មែរសុរិន្ទ។ មូលហេតុដែលបានដាក់ឈ្មោះវត្តនេះថា រតនសោភ័ណដោយសំដៅទៅលើន័យថា ជាទីគោរពបូជាព្រះរតនត្រ័យដ៏ប្រសើរក្រៃលែង រីឯអ្នកស្រុកគេនិយមហៅថាវត្តកោងកាង ដោយហៅទៅតាមទីកន្លែងវត្តនេះ ពីដើមសម្បូរទៅដោយដើម...
ឆ្នេរណាតាយ៉ា
រមណីយដ្ឋានថ្នាក់អន្តរជាតិដែលជារមណីដ្ឋានកែច្នៃឆ្នេរសមុទ្រជាកន្លែងកម្សាន្ត មានសេវាស្នាក់នៅភោជនីយដ្ឋាន សួនឧទ្យាន ឆ្នេរសមុទ្រជាដើម។ រមណីយដ្ឋាននេះលាតសន្ធឹងលើផ្ទៃដីដ៏ធំល្វឹងល្វើយ ឆ្ងាយដាច់កន្ទុយភ្នែក មានផ្លូវចូលអមជាជួរដោយផ្ទះប្រជាពលរដ្ឋ។ ពីអតីតកាល ទីនេះ ជាព្រះរាជដំណាក់ ហើយក្នុងឆ្នាំ ២០០៧ ស្ត្រីអភិជនមួយរូប...
ទំនប់ជើងគ្រុស
អាងមួយដ៏ធំដែលស្តុកទឹកសម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងការស្រោចស្រពដំណាំកសិកម្ម និងប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ បានក្លាយជាតំបន់ទេសចរណ៍ដ៏មានសក្ដានុពល សម្រាប់ពលរដ្ឋ និងទេសចរទៅទស្សនាកម្សាន្តផងដែរ ដោយប្រែក្លាយពីតំបន់នេសាទខុសច្បាប់ពីមុនមក។ អាងជើងគ្រុសមានបណ្ដោយប្រវែងជាង២,០០០ម៉ែត្រ និងទទឹងជាង១.០០០ម៉ែត្រ ហើយមានផ...
ទំនប់ស្លា
រមណីយដ្ឋាន ទំនប់ស្លា ជាគោលដៅទេសចរណ៍ដ៏មានសក្ដានុពល ដែលស្ថិតនៅតាមផ្លូវទៅ កាន់បន្ទាយ អង្គរក្ស។ ទីនេះប្រកបដោយទេសភាពដ៏ស្រស់ត្រកាល ធ្វើឲ្យក្លាយជាកន្លែងសម្រាកលំហែកាយគួរ ជាទីមនោរម្យសម្រាប់ភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិ។ ទេសចរអាចកម្សាន្តដោយការជិះទាទឹក និងទូកកៃយ៉ាក់ មើលថ្ងៃលិច សួនផ្កា ដើរតាមស្ពានឆ្លងកាត់ទឹក និងកន្លែង...
ក្រុមប្រាសាទត្រពាំងរំពាក់, ក្រុមប្រាសាទZ1-Z5,Y
ក្រុមនេះ មានប្រាសាទសរុបចំនួន ៦ ដែលក្នុងនោះប្រាសាទចំនួន ៥ ប្លង់មានរាងខ្វែងជើងក្អែក តាងដោយអក្សរ Z និងប្រាសាទមួយទៀតតាងដោយអក្សរ Y។ ប្រាង្គប្រាសាទទាំងប្រាំតាង ដោយអក្សរ Zសង់ឡើងអំពីឥដ្ឋ មានប្រាសាទមួយសំខាន់នៅកណ្ដាល Z១ និងមាន ៤ ទៀតសង់ជាអនុទិស Z២, Z៣, Z៤, Z៥។ ប្រាង្គ Z១ មានរាងបួនជ្រុងស្មើ បែរមុខទៅលិច មានកម្ពស...
ប្រាសាទទ្រុង
បា្រសាទសង់ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ ចំណែកប្រាសាទមួយទៀតសង់ពីថ្មបាយក្រៀមដែរសង់ក្រោយក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គតូចមួយរាងបួនជ្រុងស្មើធ្វើពីឥដ្ឋបាក់អស់ បែរមុខទៅកើត។ ហោត្រៃពីរបែរមុខទៅលិចធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមស្ថិតនៅទិសឦសាននិងអាគ្នេយ៍។ កំពែងធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមទំហំ ១៥x២០ ម៉ែត្រ ហើយម...
ប្រាសាទត្រពាំងអំពិល (ទឹកក្រហម)
អំពីប្រវត្តិសាងសង់ប្រាសាទនេះពុំមានឯកសារបញ្ជាក់ឡើយ។ ប្រាសាទនៅក្នុងព្រៃចម្ការជ្រៅឆ្ងាយពីផ្លូវមានប្រាង្គបីធ្វើពីឥដ្ឋ ដែលបាក់បែកអស់ពីរនិងមានគ្រឿងលំអធ្វើពីថ្មភក់។ ប្រាង្គនេះបែរមុខទៅកើតតាមស៊ុមទ្វារធ្វើពីថ្មភក់និងលំអដោយ ទ្វារបញ្ឆោតតាមជ្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រាសាទមានកំពែងសង់ពីថ្មបាយក្រៀម។
ប្រាសាទភ្នំតាម៉ៅ
ប្រាសាទភ្នំតាម៉ៅកសាងនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១១ សម្រាប់ឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទសង់អំពីឥដ្ឋ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ ប្រាសាទបាក់បែកស្ទើរតែពុំអាចធ្វើការកត់សម្គាល់បាន។ ប្រាសាទស្ថិតនៅកំពូលភ្នំតាម៉ៅ ដែល មាន កំពស់ ៣០ ម. ជិតព្រះវិហារវត្តភ្នំតាម៉ៅ។ ពីអតីតកាល តីនេះ មានប្រាង្គ២ តែប្រាង្គមួយតែខូចខាតអស់ បន្សល់ទុក...
ទឹកធ្លាក់រមនា១
ទិដ្ឋភាពធម្មជាតិនៅជុំវិញទីនេះស្រស់ត្រកាលណាស់ ព្រោះមានព្រៃព្រឹក្សា តាមដងអូរនៃជ្រលងភ្នំ ហើយមិនតែប៉ុណ្ណោះនៅតំបន់នេះមានទឹកធ្លាក់ជាច្រើនកន្លែង។ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃ ទីតាំងនេះស្ថិតក្នុងការគ្រប់គ្រងឯកជន ដែលមិនទាន់មានគម្រោងអភិវឌ្ឍបែបណានៅឡើយ។ ទឹកធ្លាក់រមនាទី១មានមុខកាត់ជាង ៦ ម៉ែត្រនិងទឹកធ្លាក់កម្ពស់ជិត ៦ ម៉ែត្រ។ ទ...
ភ្នំឈើកាច់, នគរភ្នំ
រមណីយដ្ឋានបាភ្នំ មានភ្នំ ៤ នៅម្តុំគ្នា គឺ ភ្នំសំពៅ ភ្នំល្អាង ភ្នំធំ និងភ្នំបញ្ជារ។ បាភ្នំ ជាអតីតរាជធានីចាស់ឈ្មោះថា «នគរភ្នំ» ស្ថិតនៅក្បែរភ្នំទាំងឡាយក្នុងស្រុកបាភ្នំ ដែលបច្ចុប្បន្ននៅបន្សល់ស្នាមខ្លះៗប៉ុណ្ណោះ ដូចជាប្រាសាទបុរាណមួយឈ្មោះថា ប្រាសាទច័ន្ទ ស្ថិតនៅចំពីមុខវត្តវិហារគុកក្បែរជើងភ្នំសំពៅ ក្នុងឃុំជើ...
ទឹកជ្រោះអូរគគីរ
ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ពោរពេញទៅដោយតំបន់ទេសចរណ៍យ៉ាងច្រើន ជាពិសេសតំបន់ទេសចរណ៍ បែបធម្មជាតិតែម្តង។ តំបន់ទេសចរណ៍ថ្មីមួយទៀតដែលទើបតែរុករកឃើញកាលពីថ្មីៗនេះ នៅមិនសូវ ឆ្ងាយពីក្រុងភ្នំពេញនោះទេ។ ប្រសិនអ្នកបានទៅដល់ទីនោះ អ្នកមានអារម្មណ៍ដូចឋានសួគ៌ ក្រោមមេឃ ព្រោះតែទីនោះពិតជាមានទេសភាពព្រៃភ្នំដុះយ៉ាងក្រាស់ពណ៍ខៀវស្រងាត់ ទឹ...
សារមន្ទីរកុលាលភាជន៍តានី
តាំងពីយូរណាស់មកហើយ ការស្រាវជ្រាវស្តីពីអរិយធម៌អង្គរ ច្រើនផ្តោតតែទៅលើការសិក្សាពីសិលាចារឹក និងជាពិសេសទៅលើប្រាង្គប្រាសាទនិងសិល្បៈតែប៉ុណ្ណោះ។ ឯការសិក្សាស្រាវជ្រាវស្តីពីកុលាលភាជន៍ ទើបចាប់ផ្ដើមនៅទសវត្សឆ្នាំ១៩៦០ ដោយលោក ប៊ែរណា ហ្វីលីប គ្រោស្លីយេ(Bernard-Philippe Groslier) ហើយបានត្រូវផ្អាកដោយសង្គ្រាមស៊ីវិល។ ប...
វត្តឫស្សីក្រោក, វត្តវេឡុវនារាម
វត្តឫស្សីក្រោកជាវត្តដែលប្រកបដោយវ័យចំណាស់ មានប្រវត្តិយូរលង់ណាស់មកហើយ។ វត្តដ៏មានសោភ័ណភាពនេះ បានក្លាយជាវត្តទេសចរណ៍របស់ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ដែលតាមប្រវត្តិកាលពីសម័យដើម ទីនេះជាទីប្រជុំជនដ៏ធំមួយ ហើយកបានកសាងនៅសម័យដើមសតវត្សរ៍ទី២០ ដោយចៅពញាកថាថន ឈុំ។ ក្នុងទីវត្តនេះមានព្រះវិហារដ៏ស្រស់ស្អាតប្រកបដោយក្បាច់ចម្លាក់ហោជា...
ទឹកធ្លាក់រមនា២
ទឹកធ្លាក់រមនា២ មានទំហំតូចជាងទឹកធ្លាក់រមនា១ ប៉ុន្តែស្ថិតនៅជិតផ្លូវជាតិជាង។ មិនខុសគ្នាពីទិដ្ឋភាពធម្មជាតិនៃទឹកធ្លាក់រមនា១នោះទេ ទីតាំងនេះក៏ស្ថិតក្នុងតំបន់គ្រប់គ្រងដោយឯកជន ហើយមិនទាន់ជាក់លាក់ពីគម្រោងអភិវឌ្ឍជាក់លាក់នោះទេ។ ទីតាំងនេះព័ទ្ធជុំវិញដោយព្រៃឈើពណ៌បៃតងខ្ចី និងព្រៃឫស្សីដុះរាយប៉ាយ ហើយនៅខាងក្រៅបរិវេណទឹក...
ប្រាសាទពណ្ណរាយ
ប្រាសាទពណ្ណរាយ ឬប្រាសាទភ្នំព្រះនរាយណ៍ មានទីតាំងស្ថិតនៅលើកូនភ្នំមួយ មានកម្ពស់ ប្រមាណ៨០ម. ដែលត្រូវឡើងតាមជណ្ដើរ ប្រមាណ ២០៨កាំ។ ប្រាសាទនេះបែកបាក់អស់ប្រាង្គខាងជើងមួយ នៅសល់តួប្រាង្គចំនួនពីរ ដែលមានប្រាង្គ ទំហំ ៤ x ៤ម. និងកំពស់ ៨ម.។ ប្រាសាទកសាងឡើងអំពីឥដ្ឋ និងថ្មភក់ជាមេទ្វារ និងសន្លឹកផ្ដែរជាថ្មភក់ដែរ។ សាងសង់...
ទំនប់ស្រីស្នំ, ទំនប់ចិន
កម្ទេចថ្មបាយក្រៀមតូចៗលាយឡំដីខ្សាច់សក្បុសក្រាលបាតទឹកដែលហូរថ្លាឈ្វេងគួរឱ្យចង់ហែលលេង។ ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រទំនប់ស្រីស្នំ ដែលអ្នកភូមិនៅទីនោះនិយមហៅថា «ទំនប់ចិន» មានទឹកពេញព្រៀបក្នុងរដូវវស្សាដែលទំនប់នេះបានសាងសង់ក្នុងឆ្នាំ ២០១២ ហើយមានតួនាទីចែកចាយទឹកទៅកាន់ប្រឡាយតូចៗ សម្រាប់កសិកម្មក្នុងតំបន់នេះ រួចក៏បានក្លាយជាក...